Catalog

PALENTOLOJl kurtarmalıyız İ tk i İ. * İ Şakll & Gua/to gaudryl boynuzlan Viyana, Lozan müzelerlnde yeıierini almış ve halen sergileniyor olmalarıdır. Proboscldea (Hortumlular): Dinotherium sp. Mastodon sp. (Şekil 5), Mastodon pentelici Perissodactyia (Tektırnaklılar): Acerathium sp, Rhlnoceras pachygnatus Artiodactyla (Çifttırnaklılar): Sus erymanthius Hlppomorpha (At şeklinde olanlar): Hlpparion gracile Rumanlnantia (Çeviş getirenler): Giraffa (Camelopordalis) Attlca, Oraslus speciosus, Helicotragus rotundicomls, Tragoceras amaltheus, Palaeoreas lindermayeri, Gazeüa gaundryi, Gazella strylondandis (Şekil 6) Carnivora (Etyiyiciler): Mustello pentelici, Lutra sp., lctitherium sp., Ursavus sp., Machaerodus aphanistus KAUP, Rodentia (Kemiriciler): Steneofiber sp. Plnnlpedia (Kürek ayaklılar): Phoca sp. Cetacea (Balinalar): Delphinus sp. Chelonia (Kaplumbağalar): Testudo mormoreum, Testudo sp. (Şekil 7), Trionyx sp., Emys sp. 1942 yılında, Istanbul Üniversitesl Fen Fakültesi Jeoloji Enstitüsü Koska Zeynep Hanım konağında faaliyetlerini yürütürken meydana gelen elim yangında koleksiyon tamamen yanmıştır. Bu olaydan sonra aynı bölgede zaman zaman yapılan çalışmalarda önceden belirlenen 29 cinsin yanı sıra aralarında kuş türlerinin de bulunduğu 3 yeni cins daha belirienmiş ve böylece Küçükçekmece bölgeslnde belirlenen cins sayısı 32'ye çıkmıştır (Sayar, 1951). Bu fosillerden bugün İTÜ Maden Fakültesi Genel Jeoloji Anabilim Dalı Paleontoloji Laboratuvarında sergilenen sınırlı sayıda numune dışında ömek mevcut degildir. Bunlan bugün tekrar araştırmak ve elde etmek de mümkün degildir. Çünkü kentleşme denen canavara yenik düşen bölgede bugün yüzbin çıktığını kanıtladığını belmektedirier. Onun içindir ki, bu bölgeyl çiçek bahçesi gibi koruyoriar. (Ketin, 1970). Ancak bu koruma sadece yasaların yaptınmı ile değil toplumun da içtenlikle katılımı ile sağlanmaktadır. Benzer koruma uygulamalan ülkemizlerce insan üzerlne bastıklan topraklarda de de yapılmadıgı takdirde arkeolojik ya yatan kültür hazinesinin farkında bile olda jeolojik kültürel hazinelerimizi dünya madan yaşamaktadır. müzelerinde, hakettikleri biçimde sergilenlrken gördüğümüzde hiçbir şekilde bu26 bin yıl öncesinin ayak izleri na karşı çıkma veya oniarı geri isteme Bunların dışında, atalarımıza saygısızhakkını kendimizde bulamayız. Geçtiğilık olarak da addedebilecegimiz bir Manimiz aylarda Muğla Müze binası içerisinsaGördes faciası ise affedilir gibi degilde açılan Doğa Tarihi Bölümü son yıllardir. 1969 yılında MTA araştırmacılan tarada ülkemizde bu konuda bir kıpırdanma fından belirlenen insan ayağı izleri ve birolduğunun açık bir kanıtıdır. Çevre halkıtakım hayvan izlerinln akıbeti de diğerlenın ve Muğla Valiliği'nin duyarlı yaklaşımrinden pek farklı olmamıştır (Ozansoy, larıyla koruma altına alınan Muğla Özlüce 1969). Bu izler.Kula Yanardağ merkezine Şekil 7: Kireçtajı içerislndekl Testurdo ap. Köyü'ndeki Turollyen (105 My öncesi) dahil bir yanardağın çıkardığı tüflerin üzeyaşlı soyu tükenmiş omurgalı hayvan fokemlğl rinde bellrlenmiştir (Tekkaya, 1976). Tüfsillerinin çıkartılmasına kısa sürede başler yağmurun etkisiyle balçık haline gelbulunan MTA Tabiat Tarihi Müzesi'nde lanılmıştır. Çıkartılan fosiller müze içerimiş ve çevrede yaşayan insanlann ve korumaya almıştır. Dlğerleri ise, izlerin sindeki yerlerini almış ve tüm insanlıgın hayvanların bıraktıklan izler bu tabaka üzerinde bulunduğu tüfleri ticari meta hlzmetine sunulmuşlardır. Doğa tarihi üzerinde kalmıştır. Daha sonra faaliyete olarak kamyonlara yükleyen dozerin kjjrmüzeleri bu kültür varlıklarımızı korumageçen volkanın çıkardığı bazalt cürufu bu banı olarak yokolup gitmiştir. Böylece nın etkin bir yöntemidir. Bu yapılmadıgı Türkiye dünyada nadir bulunan doğal bir izleri örterek pişirmiş ve koruyabilmiştir. takdirde doğanın bize mirası olan fosilleanıta sahip olma şansını kaybetmiştir Bu bölgede yapılan araştırmalarda, karimizi korumak çok güçtür. Nitekim, Kü(öngür, 1976). dın, erkek ve çocuklara ait izlerin yanı sıçükçekmece örneğinden de görülebilera, köpek, tavşan, insanlarca taşınan ceği gibi 200 yıl önce bulunup günışığına Aynı yıllarda konu lle ilgili olarak yayüklerin balçık üzerine bırakılmasıyla oluçıkartılmış fosillerimiz bugün Avrupa doyımlanan bir yazıda (Arpat, 1976) duruğa tarihi müzelerinde sapasağlam sergişan izler, oturan bir çocuk izi ve sopa gimun farklı bir yönüne dikkat çekilmektelenirken 70 yıl önce çıkarılmış fosiller bubi birtakım aletlerle yapılmış izler saptandir: mış (Şekil 8) ve bunların günümüzden "Yerirm yenisl konamayacak değerleri gün çok az bir kısmı hariç çeşitli şekiller26.000 ± 5.000 yıl öncesine ait olduğu korvmanın her kuşağın tartışma götürmez de yokolmuştur. belirlenmiştir (Ercan ve dig., 1985). görevi olduğunda çoğunluk birleşmekteBu açıdan, Türkiye'de bulunan doğa Bu izlerin bir kısmı yakındaki bir barajdir de, Iç ve dış turizm merkezimiz Izmir'e tarihi müzeleri çok yetersiz kalmaktadır. da çalışan jeolog tarafından satın alına2 saat uzaklıkta, işlek bir yol kenanndaki 2000'li yıllara girerken Avrupa standartlaçok ender doğal bir anıtın yokedilmesine rak Isveç'e kaçırılmış ve doğa tarihi müengel olunamamaktadır. Bu sonuç sade nnda doğa tarihi müzelerinin kurulması zelerinde sergilenmiştir (Bilinen bu örnekaçınılmaz bir ihtiyaç haline gelmiştir. ce yasal bir boşluktan mı doğmaktadır? ğin dışında izlerin başka ülkelere de kaçıBunu gerçekleştiremediğimiz takdirde, Ne yazık ki hayır. Bu konunun üzerine nldığı sanılmaktadır.) İzlerin bulunduğu eğilmesi gereken llgililerin pek çoğu onun kendl kültürümüzün, kendi topraklarımıbölgenin Milli Park haline getirilip koruma zın bize sunduğu paleontolojik ya da ardeğerini kavramaktan, onu korumak için alanı oluşturulması Için yapılan tüm başkeolojik eserieri Avrupa, Amerika müzegerekli inancı duymaktan oldukça uzakvurular Öneriyi destekleyip hayata geçilerinde sergilenirken görmeye devam tır." rllmesinde yeterli çaba göstermemesi needeceğimiz gerçeği ne kadar utanç verideniyle sonuçsuz kalınca MTA izlerin 60 Kültür varlıklanmızın yok olmasına daci olsa da tüm açıklığıyla karşımızda dukadarını keserek çıkarmış ve Ankara'da ha fazla göz yummaya bir son verme racaktır. zamanı gelmiştir. Halen var olan veya Kaynaklar yeni belirienecek yerler ivedilikle ve gerAhmet Malik ve Hamit Nafız,1933, Küçükçekçek anlamda koruma altına alınıp gelemece fosil fıkralıhayvanlar mecmuası, Istanbul Darülfununu Fen Fakültesi Mecmuası, 9. yıl, sayı cek nesillerimizin ve tüm insanlıgın kul3ve4, s. 15031621. lanımına açılmalıdır. Aksi takdirde bunArpat, E., 1976. İnsan ayağı izl (osilleri; yitlrilen lan kaybedeceğimiz gerçeği çok açıktır. bir doğal anıt,Yeryuvan ve İnsan. s. 34 Yıllar önce, tarihi zamanlardan beri güErcan, T., Satır, M ,Kreuzer, Hl, Türkecan, A., Günay, E., Çevlkbas. A., Ateş, M ve Can, B., zelliğini ve orjinal yapısını koruyabilmiş 1985. Batı Anadolu Senozoyık volkanıklenne ait Pamukkale'nin doğal sulannın, mantar yeni kimyasal, ısotopık ve radyometrik verilenn gibi çoğalan otelmotellerde banyo ve yorumu. MTA Bült.,28/2, 121137. Erguvanlı, K., 1954, Doktor Abdullah Bey'in havuz suyu olarak kullanılması nedeniyh a y a t ı v e e s e r i e r i . ,T J K B ü l t e n i , c l l t V , S a y ı 1 2 , s . le susuz kalıp kararacağı ve tarihi269272 turistik değerini kaybedecegi (Ketin, Erguvanlı, K, 1982. Halil Edhem Eldem: temel bilimlerdalında Avrupa'da ılk doktora yapan Da1970) konusundaki uyarıların kulakardı riilfünunJeoloiıMınerolojl muallimı.,Yeryuvan ve edilmesi sonucu bugün karşımıza çıkan Insan, s. 1721 gerçeği milyarlarca liralık kurtarma proKetin, I., 1970, Türkiye'de önemli jeolojik aflörjesi diyetiyle ödemek mümkün degildir. manlann korunması., TJK Bült., Cilt XIII, Sayı 2, s. 9094 Gerçek anlamda koruma: UluslaraObruçev, V.A., 1937. Istoriya Goologiçeskoyo rası toplantılarda yapılan arazi gezilerinIsledovaniya Sibiri, Perıod 2 (18011850) Isdatefsde dahi çekiçle taşlara vurmanın, bir tuo Akademıı Nauk SSSR (Moskva), 258+43 s. parça taş koparmanın yasak olduğu ve Ozansoy, F., 1969, Türkiye Pleistosen fosil ve İnsan ayak izleri., MTA Enst. Derg., Sayı 72, s. aksi davranışlarda ağır cezaların sözko204209 nusu olduğu Edinburg (Iskoçya) gibi öngür, T., 1976. Fosil insan ayak izlerinin öyAvrupa ülkelerınde yapılmaktadır. Çünküsü, Yeryuvan ve İnsan, s. 47 Pamir H. N., 1979, Türkiye'de yerbilimleri öğkü Iskoçyalılar yaklaşık 200 yıl önce bu retiminin tarihcesl., Yeryuvan ve İnsan, s. 610 bölgede ünlü jeologları James Hut' Sayar, A.M , 1951, Istanbul civannda Üst Mioton'un ilk defa olarak bazaltik kayaçlasen omurgalılarına ait yeni müşahadeler., tTÜ nn magmadan meydana geldiğini ve diDerg., Cılt 9, sayı 3. s. 912 Tekkaya 1. 1976, Insanlara ait fosil ayak izleri., ğer Şekll & Oördes cıvannda 6«//rfenan bölgod* gö sedimanter kayalan keserek yüzeye Yeryuvan ve İnsan., s. 810 rüton 26.000 yıl öncosine ait ayak izled 3755