Catalog

BİLİM D Ü N Y A S I N D A N KISA HABERLER kurtulma psıkozuna gırıp rahatlarlar Eylemlerının gudusu (saık) bıreysel ıradelerı ıken onlar sorumluluğu goktaşlarının çız dıgı yazgıya bağlar Klasık yazgıcılık anla yiifidır bu Ne gelırse goktaşından gelır sosyal belırlemeler ırade ozgur davranış boş lattan ıbarettır Özgur ırade yoktur tum karakter yapımızı kışılığımızı davranıslarımızı bağlı olduğumuz burçlar belırler Benzer bır durumu Islamda koyu yaz gıcıhğı savunan Cebrıye akımında goruruz Cebrlye alınyazısını Tanrı yaz mışken burada goktaşiarı yazmaktadır Goruluyor kı astrolojı falcılık ve çok tanrıcılıktır Kaygıların bunalımların rasyonel zayıflıkların arttığı donemlerde ınsanların bılıme olan guvenlerı sarsılır Onlar da hacılara hocalara efsunculara ve falcılara koşarlar XX yuzyılın ınsanı teknolojının getırdığı yenılıklerle mekanık bır yaşam bıçımıne suruklenmektedır O adeta makınenın esırı halıne donuşmektedır Her şeyımızı makınebılgasayar yonetmekte kıtle ıletışım araçları makınenın getırdığı mutlulukların erdemıyle beyınlerı yıkamakta ve ınsanlar klasık kultur ve felsefeden uzaklaşmaktadırlar Nazım ın dedığı gıbı acaba ınsan kendı ıradesıyle mı makıneleşmek ıstemekte yoksa çağ mı onu makıneleşmeye zorlamaktadır? Camus ya gore mekanık yaşam ınsanı bunalımlara surukler saçma nın uyumSU7 un ıçıne atar Saçma mekanık yaşam ıçındekı çağımızın ınsanının anlamsal bo yutu korelırse o da bu boyutunu şu veya bu bıçımde tatmın yolunu seçer Gızemlı açıklamalar ınsanı her zaman cezbetmıştır mıtalojı her zaman ıçın korku urpertı ve hayranlık doğurmuştur Kaldı kı mıtolojık yaklaşımlarla kendı eylemlerının sorumluluğunu tannlar veya tanrısal oluşuklara bağlayan ınsan buyuk olçude rahatlamaktadır Kotuluk yapan kışı akrep burcunun onu oraya surukledığıne ınanırsa ıradı olarak kotu kışı olmadığını sanıp bır olçude rahatlar Kaderı onun kotu çızılmıştır Goktaşiarı onu kotuye ıtmıştır tanrılar boyle ıstemektedır Trajedıden asla ve asla kaçmak olanaksızdır Astrolojı ınsanı kadercılığe ıter Oysa ınsan olay ve olguları bılıme felsefeye akıla dayalı olarak açıklasa doğal ve toplumsal belırlemeler karşısında ozgurleşır Mar ın deyımıyle doğa ve toplumun kurallarını tanıyan ve kavrayan determınızmı bulgulayan kışı onlar uzerınde egemenlık kurarak doğanın ve toplumun efendısı olur kendı kaderını kendı çızer Davranışlarımızın amaç nuden ve varoluşsal olgusunu ınceleyen açıklayan psıkılojı ve felsefe ıle uğraşmak varken soylenceler ve karanlık evrenlere sığın mak nedendır acaba7 Felsefenın engın ufukları psıkolojı bılımı ınsan kışılık davrfenış ve ozgurluk sorunlarına daha gerçekçı ve akla uygun ılkeler getırmektedır Felsefe guçtur kavramlar soyuttur soyut duşunce yapısına sahıp olmak gerekır Bu da kultur ve eğıtımle olanaklıdır Hegel ı Ibnı Ruştu yu Ibnı Haldun u, Farabı yı Kant ı Platon u Arısto yu Marx ı Sartre ı bılmeyen okumayan kışılerın sağlıklı bır değerlendırmeyte astrolojıye yaklaşımda bulunmaları mumkun olmaz Evet felsefe yapmak zordur ama tarıh bılıncıyle sorunlara eğılıp soyut duşunceye somutu getırerek çozumlemeler yoluna gıdılırse guçlukler ortadan kalkar •10 Eti yagdan arındırmak Boğazına düşkün bir bilim adamı, kırmızı eti yağından arındırdı Gulşat A ygen K Kırmızı kurt türü meğer yokmus S on zamanlarda ABD de doğa bılımcılerı kırmızı kurt (Canıs rufus) adıyla bılınen kurt soyunun yavaş yavaş tukenmesınden buyuk endışe duyuyorlardı Gerçekten de bu hayvanlar yerleşım alanlarının yok edılmesı ve ozellıkle Amerıka kurduyla çıftleştırılmelerı sonucu 1900 yılından ıtıbaren azalmaya başladılar 1974'te Amerıkalı yetkılilerı bu kurt turunu koruma altına alarak soyunun tukenmesını önlemeyeçalıştılar Bu arada ıkı Amerıkalı bıyo Taktonoml utmmnlmn kurt türlertne yâne/Mr bir katalog log hayvanın DNA sından yola lamaya gfomkttn kaçunyor. Üstte kırmııı kurtlardan çıkarak genotıpını Soyaçekım "Canıt Rutug" kurallarını ıncelemeye karar uzmanları, bu kurdu turler kataloğuna alverdıler Sonuç oldukça şaşırtıcıydı kırmımayı reddedıyorlar, çunku bu hayvan yazı kurt dıye bır tur yoktu Kalıtımsal açıdan pay dollenme yontemıyle ureyebılır Kısabu hayvan grı kurdun ya da Amerıka kurcası şımdıye dek bu ozellığı bılınmeyen dunun DNA sını taşıyordu Bu nedenle turkırmızı kurt artık hayvanbılımcılerin ılgısılerı bırbırınden ayıran taksonomı bılımı nıçekmıyor (a.h.) olesterolun ve doymuş yağların kalp hastalığı rıskını arttırdığı bu ıkı tehlıkelı maddenın ana kaynağının da kırmızı et olduğu bır suredır bılınıyor Boğazına duşkun bır bılımadamı kırmızı etten vazgeçmemek ıçın bu konuda bır ta kım araştırmalar yaparak kırmızı etten lıpıdlerı çıkarmanın bır yolunu bulmuş Bu uygulamaya ılışkın yemek tarıflerı New England Journal of Medıcıne de yayınlandı Scıence News dergısınde yayımlanan habere gore, kırmızı etten lıpıdlerı çıkar mak ıçın şoyle pışırmek gerekıyor Bır tavaya 1/4 lıtre kadar bıtkısel yağ tercıhen zeytınyağı koyarak 80°C a kadar ısıtın Kıymayı ya da ınce kesılmış eti de tavayakoyun ve 90°C ye kadar karıştırarak pışı rın 5 dakıka daha pışırın Sonunda butun sıvı buharlaşacak ve et pışecektır Su kaldıysa akıtın eti temız kaynar suyla yıkayın, eti yıkamada kullandığınız suyu saklayın ancak suyun yuzeyınde bırıken yağı dökun Bu suyu kaynatarak lezzetlı bır so sa donuşturun ve etın ustune dokun Bu yemek tarıfını oneren Donald M Smaff "bıtkısel yağ sağlıklı bır çozucudur," diyor Sıvı yağ, etın kolesterolunun % 40'ını çıkarıyor ve donmuş yağların buyuk kısmının yerını daha sağlıklı olduğu bılınen doymamış yağların almasını sağlıyor Bakıcı anneler yavruları etkiliyor Ç ocuğun fızıksel ozellıklerının ana ve baba genlerının bırleşmesıyle oluştuğu bılınır Kuzey Carolına Eyalet Unıversıtesı nden ıkı genetıkçı VVİIIIam Athley ve Davtd Cowley, bakıcı annelerln gelışme dönemınde olan yavrular uzerınde onemlı etkılerı olduğunu savunuyorlar Atchley ve Covvley son uç yılların doğmamış fareler uzerınde yaptıkları araştırmalara harcadılar Kardeşleri eşleştırerek yaptıkları çalışmalar sonucunda 200 nesıl elde ettller Sonuç olarak bunların gelışme sureçlerı arasında hıçbır fark yoktu Son çalışmaları sonunda bırı buyuk dığerı kuçuk ıkı fare elde ettıler Her ıkı yumurta daha sonra ayrıldı uvey anneye verıldı Gerçekte gelışme dönemınde gozle gorulur farklılıklar vardı llk doğduklarında nasıl olurlarsa olsunlar daha buyuk guçlu ve sağlıklı anneye verılen yavru fare daha buyuk ve olgundu Aynı şekılde guçsuz olana verılen ıse kuçuk ve zayıftı Fareler olgunlaştıkça kemık yapısı, ıç organların buyukluğu vucut ağırlığı ve buyume hızı açıkça goruluyordu Bu değışıklıkler yetiş'tınlığe kadar suruyordu Atchley ve Covvley bu olgulara bağlık olduğuna ınandıkları en az ıkı değışken belırlemışlerdı Buyuk olan annenın kan basıncı daha az ve metaboHzması kuçuk olandan zayıftı Atchley e gore fazla kan basıncı rahımdekı atardamarları daraltıp, oksıjen akışını zorlaştırır ve embrıyonun gelışmesını engeller Araştırmacılar dığer karakterıstık ozellıklerınden embrıyonun gelışmesınde onemlı bır rol oynayıp oynamadıkları hakkında emın olamıyorlar Fakat bu konudakı ıpuçları ne olursa olsun, açıkça goruluyorkı hayatta kalma mucadelesı herkesın tahmın ettığınden daha önce başlıyor Atchley e gore gelışmede lyı ya da kotu genler ın olduğu gıbı annenın de buyuk onemıvar (Lc.) Bu yenı yaklaşımla, her desılıtre kandakl serum kolesterol duzeyı ortalama 79 mılıgram duşebilır Boston Unıversıtesl nden araştırmacılar da kavrulmuş etın kolesterolunun % 18 azaldığını sıvı yağda kızartılmış etın ıse kolesterolunun % 3949 azaldığını bildırıyorlar Ayrıca kavrulmuş ve kızartılmış etlerin toplam yağ mıktarı aynı olsa da, kavrulmuş etın % 43 doymuş yağ ıçermesıne karşın öburu yalnızca % 25 5 doymuş yağ ıçerıyor Bu arada Harvard Universıtesı'nden VValter VVillet ve Frank M Sacks bunca zahmetle et pişirip gene de bir mıktar doymuş yağ ve kolesterol almaktansa, sayısız vejeteryan monulennın kullanılmasının daha akıllıca olduğunu one suruyorlar lUıynak (Sctenc*Nmra,C 139,Sayı 2Ocak 1»1s.22)