Catalog

4 EYLÜL 2009 CUMA P A T İ K A 7 ‘Yeniden Sinematek’ gösterimlerinde 5 haftada 5 film izleyiciyle buluşacak 9 Eylül... HALUK IŞIK Dört gün sonra, 87. yılını kutlayacağız. Konuya bir başka açıdan yaklaşmaya çalışacağım; ama meramımızı anlatmaya, bir Patika yetmeyecektir. Tarihsel günlere verilen önem, sıradan anmalarla değil, bugün nasıl değerlendirildiği ve yarınlara dair ne söylendiğiyle ölçülür. Bu değerlendirme ve ölçme, tarih ve tarihçiyle sınırlanamaz. Sanatın ve sanatçının da konuyla ilgilenmesi, zorunlu bir gerekliliktir. Bir sanatçının en önemli beslenme kaynağı, ülkesinin ve insanının yaşadıklarıdır kuşkusuz. Peki, durum bizde nasıldır, bakalım mı? Birkaç şiir, üç beş menkıbe, bir iki dramatizasyon... Ülkemizde tarihsel olay ve olgulara bakış; genel olarak ne yazık ki, tıkız bir “müsamere” anlayışını aşamamıştır. Elbette, bunun birçok nedeni var. Aşağılık ya da yükseklik kompleksi, düşünsel sığlık, koşullanmışlıklar, sansür, otosansür, “yanlış anlaşılırım, dışlanırım, cezalandırılırım” korkusu... Liste uzayıp gider ve bu durumun ne “anlatılan olay”, ne “hedef kitle”, ne de “anlatan” açısından övünülecek bir yanı yoktur. Konumuz açısından, sanatta asıl övünülecek olan şey, bu türden oyalanmalar değil; tarihsel olay ve olgular içinde, hayatın ve insanın sorgulandığı, derinlikli yapıtlardır. Shakespeare, Tolstoy, Emile Zola, Victor Hugo ve öteki “ulular”; insanlık belleğini, resmi tarih dayatmalarının ötesinde didikledikleri ve temize çektikleri için, hala pırıl pırıldırlar. Tarihsel olay ve olguların gündeliğine sıkışmadıkları, o toz duman içinde “insanı” yakalayabildikleri ve anlatabildikleri için, “evrensellik” kavramı, onlarla açıklanmaktadır. Şovenizm, tutuculuk ve kör cehalet katında “evrensellik” diye birşey söz konusu olamaz. Bu anlayışın baskısı altındaki coğrafyalarda, sorgulayan, kanıksanmışın dışına çıkan, yüzleşmeye çağıran sanatçı ve yapıtı, tehlikeler ve tehditlerle boğuşmak zorundadır. Örnekleri, Nazım Hikmet’ten Yakup Kadri’ye, Kemal Tahir’den Erol Toy’a çoğaltabiliriz. İtiraf edelim ki, elin emperyalistinin “Doğum Günü 4 Temmuz” diye başlayarak, kendini anlattığı, yetinmeyip dünyanın başına açtığı onca belayı aklamaya çalıştığı, bunun için tüm teknik/estetik gücünü kullandığı herzelere gösterdiğimiz hayranlığın binde birini, kendi sanatçımıza gösteremedik. O yüzden gençlerimiz, New York’un en ücra sokaklarını ezbere biliyor, ama tv yarışma programlarında, örneğin “Kocatepe nerededir?” sorusu karşısında, insanı ağlatacak kadar aptallaşıyor. Bayramlarımız yinelemeye, kutlamalarımız külfete, söylemlerimiz tekdüzeliğe dönüşme eğilimindeyse; bunun nedeni, kutlanacak tarihsel olay ve olgunun hakettiği “söz” ve “duruş”un unutulmasıdır. Bunlar unutulduğu için de, temelsiz hamasetler yeterli sanılmaktadır. Örneğin, “Mustafa Kemal’i gördüm düşümde / “Daha” diyordu (...) Zafer ırak mı dedim / “Aha!” diyordu” dizeleri, kuşkusuz iyiniyet ürünüdür. Ama sırf “daha”ya uyak tutturmak çabasıyla; dünyanın en centilmen, en şık, insanlarını her alanda inceliğe çağıran ve bunun için halkına bizzat model olan önderlerinden birine, “Aha!” gibisinden tuhaf bir söylemi de yakıştırabilmiştir şairlerimiz. Haklıydılar, çünkü sanatçıdan istenen buydu. Yetiyordu. Bütün bunları niye yazıyorum? Bugün sanatçıya düşen, örneğin 9 Eylül’leri yaratan insanlarla, bugünün insanlarını buluşturacak ve “evrensel değerlerle” işleyecek yapıtlar üretmesidir. Konuyu, daha somut örneklerle sürdüreceğim. Haydi, 9 Eylül’de meydanlarda buluşalım! Havagazı’nda sinematek İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sinematek gösterimleri kapsamında, eylül ayı içinde 5 film izleyiciyle buluşacak. Gösterimler, Tarihi Havagazı Fabrikası'nda her çarşamba günü ücretsiz gerçekleştiriliyor. 68’li yıllarda yaşanan sinematek ruhunun yeniden canlandırılması hedefi doğrultusunda başlanan “Yeniden Sinematek” gösterimlerinin eylül ayı programında ilk olarak 1959 yılı yapımı yönetmen François Truffaut’un “400 darbe” isimli yapıtı İzmirlilerle buluştu. Önümüzdeki hafta 1951 yılı yapımı Yönetmen Vincente Minelli’nin “Paris’te bir Amerikalı”sı gösterilecek. 16 Eylül’de 1958 yılı yapımı Alfred Hitchcock’un “Yükseklik Korkusu”, 23 Eylül’de 1954 yılı yapımı Yönetmen Jean Renoir’in “Paris Eğleniyor” filmi ile 30 Eylül’de 1959 yılı yapımı Yönetmen Robert Bresson’un “Yankesici” adlı filmleri gösterilecek. Ücretsiz olan gösterimler, her çarşamba saat 21.30’da başlıyor. Sinema 9. kez burada ZM R (Cumhuriyet Ege Bürosu) İzmir Enternasyonal Fuarı kapsamında düzenlenen etkinliklerden biri olan ''Sinema Burada Festivali'' dokuzuncu kez gerçekleştiriliyor. Ana teması ''bilgi, bilişim, iletişim ve insan'' olan festival, İzmir Sanat'ta yaşama geçiriliyor. 15 filmin izleyiciyle buluştuğu bu yılki festivalin onur konukları, “sinemaya emek veren kadın oyuncu” dalında Fatma Girik, erkek oyuncu dalında Göksel Arsoy, umut veren oyuncu dalında ise Melis Birkan oldu. Filmlerin ücretsiz izleneceği festivalde, İspanyol sineması yönetmenleri Luis Bunuel, Pedro Almadovar ve Alejandra Amenabar'ın filmlerinden örnekler sunulacak. Festival ana teması kapsamında da ''Azınlık Raporu'', ''Melekler ve Şeytanlar'', “Göl Evi” gibi filmler gösterilecek. Bu yıl yaşamını yitiren oyuncu Gazanfer Özcan'ın “Beyaz Melek”filmiyle anılacağı festival kapsamında, fuarın onur konuğu olan Çanakkale ilini Turgut Demirağ'ın ''Çanakkale Aslanları'' adlı filmi temsil edecek. Festival, gençler için kurulan film atölyesi ve söyleşilerle renklendirilecek. halukisik@gmail.co m CİNECİTY KİPA ÇİĞLİ : 'Buz Devri 3:Dinazorların Şafağı / Ice Age 3 ' 11.15, 13.15, 15.15, 17.15, 19.15, 21.15 (CCmt) 23.45 'Kobra'nın Yükselişi / G.I.Joe:Rıse Of Cobra' 11.00, 17.00 'Soysuzlar Çetesi/Inglorıous Basterds' 12.30, 14.00, 15.30, 18.30, 20.00, 21.30 (CCmt) 23.00, 00.30 'Mavi Fil / Blue Elephant' 10.30, 11.00, 13.00, 15.00, 17.00, 19.00, 21.00 (CCmt) 23.30 'Pek Yakında / Coming Soon' 11.45, 13.45, 15.45, 17.45, 19.45, 21.00, 21.45 (CCmt) 23.30, 00.15 'Evdeki Düşman/Orphan' 11.00, 12.00, 13.30, 14.30, 16.00, 17.00, 18.30, 19.30, 21.00, 22.00 (CCmt) 23.30, 00.30 'Müzede Bir Gece / Night At The Museum 2' 11.30, 14.00, 16.30, 19.00, 21.30 (CCmt) 00.00 ' Franklyn' 11.45, 13.45, 15.45, 17.45, 19.45, 21.45 (CCmt) 00.15 (0232 386 58 58 ) AGORA BALÇOVA: 'Harry Potter ve Melez Prens / Harry Potter And The HalfBlood Prince ' 12.00, 15.00, 18.00, 21.00 ' Buz Devri 3:Dinazorların Şafağı / Ice Age 3 ' 12.00, 14.15, 16.30, 18.45, 21.00 'Kız Kardeşimin Hikayesi / My Sisters Keeper' 11.00, 13.30, 16.00, 18.30, 21.00 'Kobra'nın Yükselişi /G.I.Joe:Rıse Of Cobra '11.30, 14.00, 16.30, 19.00, 21.30 'Soysuzlar Çetesi/Inglorıous Basterds' 12.15, 15.15, 18.15, 21.15 'Pek Yakında / Coming Soon' 12.15, 14.30, 16.45, 19.00, 21.15 'Mavi Fil/ Blue Elephant' 11.00, 13.00, 15.00, 17.00, 19.00, 21.00 'Evdeki Düşman' 11.00, 13.45, 16.30, 19.15, 22.00 'Zeytinin Hayali' 11.15, 13.15, 15.15, 17.15, 19.15, 21.15 (0232 278 10 10) AFM FORUM BORNOVA: 'Soysuzlar Çetesi/Inglorıous Basterds' 11.50,13.25, 15.00, 16.35, 18.10, 19.45, 21.20, 'Mavi Fil / Blue Elephant' 12.00, 14.10, 16.20, 18.30, 20.40 'Expand 3D Final Destinations/ Expand 3D Son Durak' 11.00, 13.00, 15.00, 17.15, 19.30, 21.45 ( CCmt) 23.45 'Evdeki Düşman/Orphan' 12.30, 14.00, 15.30, 17.00, 18.30, 20.00 , 21.30 (CCmt) 23.00 'Franklyn' 13.15, 16.15, 18.30, 21.10 (0232 373 03 50) KARACA SİNEMASI: 'Kan Gölü/Eden Lake' 11.45, 14.00, 16.00, 18.15, 21.00 ' Buz Devri 3:Dinazorların Şafağı / Ice Age 3' 11.30, 13.30, 15.30, 17.30, 19.30, 21.15 'Kız Kardeşimin Hikayesi /My Sisters Keeper' 12.15, 14.30, 16.45, 19.00, 21.15 (0232 445 87 76) C M Y B C MY B