Katalog

14 GEZGİN AİLESİ GÜNCEL GÖRSEL BULMACA MUTFAK KÜLTÜRÜ Yaşayan Harput yemekleri Dört bin yıllık geçmişiyle Harput, onun devamı olarak kurulan Elazığ, önemli bir yeme içme kültürüne ve zengin bir mutfağa sahip. Yörenin bitki örtüsü ve tarımsal ürünlerin bolluğu nedeniyle 150’ye yakın yemek çeşidi ortaya çıkmış. Otlar, sebze, bakliyat ve etlerle yöre kadınlarının hünerleri birleşince ortaya lezzetli yemekler çıkmış. Geleneksel Elazığ mutfak kültürü, Türk mutfak kültürünün izlerini taşıyor. Sofra adabından yemek çeşitlerine kadar hala geleneksel özelliklerini koruyabilen Elazığ mutfağında; tarihi Oğuzlara kadar uzanan tutmaç, umaç aşı, anamaşı, kara kavurma gibi yemekler varlığını sürdürüyor. Mevsime, yörenin özelliklerine ve ürettiği ürünlere göre şekillenen yemek çeşitlerinin bir çoğu yalnızca Elazığ’a özgü. Özellikle kırsal kesimde hatta şehirde bile yöreye özgü çok güzel ekmekler yapılır. Bu ekmeklerden en ünlüsü ve en lezzetlisi sonbaharda yapılan ve bütün bir kış hiç bozulmadan kalabilen tandır ekmeği. Eskiden bütün yemeklerde tereyağı kullanılırdı. Günümüzde ise hem köylüler hem de şehirliler çoğunlukla margarin kullanıyorlar. Yemeklerde salça ve soğaraç çoğunlukla kullanılır ve bu karışım sos vazifesi yapar. Salçanın ve soğanın kavrulmasıyla soğaraç elde edilir. Kış mevsimi için yapılan hazırlıkların başında taze meyve ve sebzelerin hemen hepsinin kurutulması gelir. Turşu ve salamura yapılır, şehriye ve erişte kesilir, kurut ve tarhana hazırlanır; tandır ekmeği yapılır; kavurma hazırlanır, orcik, pestil, tutunu yapılır. Fotoğraftaki kilisenin adı ne ve hangi ilimizde? Kilise, 958966 arasında Gürcü Kralı üçüncü Adarnesi’nin, oğulları Bagrat ve Davit tarafından yaptırılmış. Gürcüler için büyük öneme sahip dini bir yapıdır. Ön cephedeki portal yanındaki ilave kısma ait sütunlardan birisi yok. Yerine ağaç kütüğü konulmuş. Her birinin üzerinde kozalak desenleri ve şerit geometrik süsler olan, yaklaşık altı metre çevresi olan dört büyük sütun varmış. Ancak giriştekilerden biri sökülüp, götürüldüğü için onun yerine kilise çökmesin diye yerine “kütük” konulmuş. Bina içindeki duvarlardan ve kemerlerden taşlar sökülmüş. Bazı figürler kaçırılmak üzereyken kurtarılmıştır. Doğru yanıt veren okurlar arasında yapılacak çekilişle üç kişiye Cumhuriyet Kitap’tan kitap armağan ediyoruz. Yanıtları 9 Ocak Çarşamba saat 17:00’ye dek adres ve telefon numaranızı yazarak faks ya da eposta ile bekliyoruz. Geçen sayı Yanıt: Karaman, ErmenekDindebol köyü (Domitiopolis) Kazananlar: Ayşe Coşkun (Bursa), Ömer Bıçakçı (Mersin), Pınar Ovacık (İzmir). MUKAŞERLİ KÖFTE Malzemeler: Yarım kilogram mukaşer (siyah nohut, yerine beyazını da kullanabilirsiniz)500 gram köftelik bulgur, bir çorba kaşığı un, bir tutam kuru reyhan, bir baş soğan, bir demet maydanoz, iki tatlı kaşığı tuz, bir tatlı kaşığı pul biber. Sos için: 250 gram tereyağı, birer çorba kaşığı biber ve domates salçası, iki baş kuru soğan. Yapılışı: Nohutu iyice haşlayın. Ocaktan indirdikten sonra üzerine yıkanmış, suyu süzülmüş bulguru ekleyin. Biraz dinlendirdikten sonra diğer malzemeleri de katarak iyice yoğurun ve fındık büyüklüğünde yaptığınız köfteleri tuzlu suda haşlayın. Diğer yanda soğanı küp küp doğrayıp yağda kavurun. İçine domates salçası ve biberi kattıktan sonra biraz pişirin. Ocağın altını kapatmadan önce üç yemek kaşığı su koyun. Tabağa aldığınız köftelerin üzerine bu sosu döktükten sonra maydanozla süsleyerek servis yapın.