Katalog

2 Üniversite Tercih Rehberi 29 TEMMUZ 2020 ÇARŞAMBA EDİTÖRDEN Çalışırken mutlu olmak Her yıl 600 binin üzerinde üniversite öğrencisi yeniden üniversite sınavına girmek için başvuruyor. Uzmanlara göre, tercih hatalarının başında üniversitelerin ve bölümlerin ayrıntılı bir biçimde araştırılmadan seçilmesi geliyor. İnsanların çoğu yaptıkları işi sevmiyor, şikâyet ederek, söylenerek gidiyorlar işlerine ve hep mutsuzlar. Bizi mutlu edecek mesleği nasıl seçeceğiz? Bir meslek bizi hem mutlu hem de zengin eder mi? Üniversite adına mı önem vereceğiz?, Bulunduğu şehre mi?, Bölüme mi?, Hocalarına mı?, Ders programına mı? Yoksa en başta kendimizi mi tanımamız gerekir? Peki bunu nasıl yapacağız? Prof. Dr. Yıldız Kuzgun, ÖSYM’nin sitesinde rastgeldiğim “Meslek Seçiminde Bilinmesi Gerekenler” başlıklı yazısında, adaylara ÖSYM kılavuzunu çok dikkatle okumalarını önererek, “Kılavuz, aday ile ÖSYM arasındaki anlaşma metni, kontrat sayılır. Kişi bu dokümanın kendisi ile ilgili bölümlerinin okunmasını başkalarına bırakmamalı, kulaktan dolma bilgilerle hareket etmemelidir. Tercih formunuzu doldurduktan sonra siz imzalayacaksınız. Bu demektir ki tercihlerinizin yapınıza uygunluğundan siz sorumlu olacaksınız. Bu sorumluluğu ne derece bilinçli olarak yerine getirirseniz gelecekte o derece halinden hoşnut bir kişi olabilirsiniz” diyor. Kuzgun’un yazısından bazı bölümler şöyle: “İnsanın yaşamı boyunca yerine getirmesi gereken gelişim görevleri içinde en önemlisi ve en zor gerçekleştirilebileni ne istediği ve neleri ne ölçüde yapıp neleri yapamayacağı konusunda net ve kararlı bir benlik algısı geliştirmesidir. Kendini bilmek her devirde ve kültürde olgunluğun birinci koşulu sayılmıştır. Meslek seçimi söz konusu olduğunda kişinin kendini bilmesi de EN BAŞA NE YAZILIR? ÖSYM’nin uyguladığı seçme sistemi adayların Tercih Bildirim Formu’nu doldururken, girmeyi en çok istediği programı en başa yazdıklarını varsaymaktadır. Kişinin girmeyi en çok arzu ettiği program ise onun zihinsel, bedensel ve duyuşsal özelliklerine ve ekonomik olanaklarına en çok uyan program olmalıdır. Bir kimse pek çok kişinin girmek istediği, popüler ve dolayısıyla taban puanı yüksek bir programa girip akademik yeteneğini kanıtlamayı en önemli hedef olarak benimser ve diğer özelliklerinin programa uygunluğunu dikkate almazsa programa girmeyi başarsa bile oradan mezun olmayı başara mayabilir. Ülkemizde mesleklerin toplumsal saygınlık düzeylerinin çok farklı oluşu gençlerin tercihlerini belirlemelerinde ve bunları sıralamalarında çok önemli rol oynamaktadır. Sırf yeteneği kanıtlamak için yüksek puanla öğrenci alan programları tercih etmek ve bunlardan ön sıralardaki birine girebilmek için sınavda doğru yanıtlanması gereken soruların hesabını yapmak yeterli değildir. Bu tür hedeflerine erişen nice öğrencinin, bir süre sonra, bulundukları durumdan hoşnut kalmadıkları, eğitimi yarım bırakarak ya da bitirdikten sonra yapılarına daha uygun alanlara geçtikleri gözlenmektedir. mek hangi çalışma alanının gerektirdiği görevleri yerine getirebileceği, (yetenekleri ) nasıl bir çalışma ortamında ne gibi işleri yapmaktan hoşnut olacağı (ilgileri) ve mesleki etkinliklerden başka ne gibi yararlar beklediğini (meslek değerlerini) açık seçik olarak ifade ede bilmesi demektir. Bu, ancak insanların çoğunun en erken orta yaşlarına doğru erişebilecekleri bir durumdur. Ne var ki insanlar henüz yeniyetmelik dönemlerinde iken yaşamlarının en önemli kararını verme sorunu ile karşılaşmaktadırlar.’’ BİLGİ VE BECERİLER ki değişimlere ayak uydurma şansı za yıf olacaktır. Gelecekte hangi mesleğin geçerli ola Gelecekte birkaç meslek ve sık sık cağını şimdiden bilmek çok önemlidir. iş değiştirme yanında bir gün boyun Meslek seçme durumunda olan gençlerden bazıları “Gelecekte hangi mes ca birden fazla meslek icra etme durumunda olacak gençlerin elden geldiği lekler geçerli olacaktır?”sorusunu sormaktadır. Bu soruyu yanıtlayabilmek kadar spor, el sanatları, güzel konuşma ve yazma gibi değişik yeteneklerini için bu gençlere “Kaç yıl sonraki ge geliştirmeye de önem leceği öğrenmek isti vermeleri gerekir. yorsun?” diye sormak gerekiyor. Teknolojinin hızla gelişmek BU DAVRANIŞLARI GELİŞTİRMEK ÖNEMLİ Böylece bir kimse gününün değişik zaman dilimlerini deği te olduğu bir dünyada, bir mesleğin belki beş ya da on yıl sonrasını tahmin edebiliriz. Ondan sonra bu çekici meslek teknoloji u Hangi işleri ne derece yapabildiğinin farkında olma; çeşitli konulardaki yeteneklerini doğru, gerçekçi ve ayrıntılı olarak değerlendirebilme u Bir eğitim ortamından, bir çalış şik yetenekleri ile ilgili işleri yaparak geçirebilir. Geleceğin genci başkaları ile iletişim kurabilme ve işbirli nin gelişmesi ve buna ma alanından, kısaca bir meslek ği yapabilme beceri bağlı olarak ekonomideki değişimler sonucunda hüviyet değiştirmiş olacak, belki de pek çok kişinin o alana girmesi sonucu bugünkü çekiciliğini yitirecektir. Gençlerin hangi ten neler beklediğini açık ve net bir biçimde ifade edebilme u Mevcut seçenekleri inceleme, başka seçenekler olup olmadığını araştırma u Seçeneklerin her birini, istek ve beklentileri karşılama, var olan yeteneklerle ve ekonomik olanaklarla erişebilme olasılığı bakımından değerlendirme lerine sahip olmalıdır. Değişik insanlarla değişik koşullarda çalışabilme esnekliğine sahip olabilme, belirsizliğe dayanabilme ve yaratıcılık da iş yaşamında başarıyı artırıcı kişilik özel mesleği seçtiği değil, u İstekleri karşılama olasılığı en likleri olarak görün bu hızlı değişime ayak yüksek görünen ve erişme olası mektedir. uydurabilmek için ne lığı olanlara yönelme kararını vegibi bilgi ve beceriler rebilme. Bir yabancı dil, özellikle İngilizce le donanmış olduğu bilmek kişinin iş bul önemlidir. Böyle bir ma ve gelişme şansı dünyaya hazırlanmak için gençlerin nı artıracaktır. Bu, özellikle yükseköğ kendilerini şu alanlarda yetiştirmeleri retim görmüş gençler için çok önem gerekmektedir: lidir.” Teknolojik gelişme meslek görev Bu ekle, akademisyen ve uzmanlar lerini kolaylaştırmakta, el becerisi ve dan “doğru tercih’” için yapılması gere beden gücünün yerini giderek artan kenlere, yurtdışındaki olanaklara, ge oranda beyin gücü almaktadır. Bu ne lecekte geçerli olacak alanlara, meslek denle gençlerin matematik ve mantık seçme yollarına yer vererek üniversite alanlarında kendilerini iyi yetiştirme adaylarının işlerini biraz olsun kolay leri, akıl yürütme, yargılama yetenek laştırmayı amaçladık. lerini geliştirici etkinliklere ağırlık ver Kendiniz için en doğru yolu seçme meleri gerekmektedir. Ezberleme, geçer notla yetinme, günü kurtarma gibi tutumları benimseyenlerin gelecekte niz ve mutlu bir iş yaşamanız olması dileğiyle. FİGEN ATALAY