Katalog

C 2013’ÜN İZLERİ Her şey Gezi’yle başladı 2013 yılı, mayıshaziran aylarında Gezi Parkı eylemleriyle milyonlarca yurttaş tüm yurtta sokağa çıkarken dershanelerin kapatılması kararıyla başlayan AKPFethullah Gülen cemaati kavgasının yarattığı derin kriz yılın son günlerine damgasını vurdu. Yıl boyunca Kürt sorunu çözüm süreci, büyük davalar, tutuklu milletvekillerinin durumu ve yeni anayasa tartışmaları sürdü. İki yıldır “uzlaşamayan” TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu “resmen” dağıldı. Tutuklu milletvekillerinden CHP’li Mehmet Haberal ve Mustafa Balbay serbest bırakılırken MHP’li Engin Alan ile BDP’li 5 milletvekili yeni yıla cezaevinde giriyor. ODTÜ direnişi Gezi eylemlerinin ardından, başkentte ODTÜ’ye ait araziden yol geçirilmesi projesi yeni eylemlere neden oldu. Belediye ekipleri, bayram gecesi TOMA ve çevik kuvvet ekipleri ile birlikte ağaç kesme makineleri, iş makineleri ve dozerlerle ODTÜ arazisine girdi. Ağaçları söktü. Belediye ekiplerinin hızla çalışmasıyla yol kısa sürede tamamlandı. Çözüm Ç süreci, Nevruz özüm süreci tartışmaları yıl boyu sürerken, BDP’liler zaman zaman İmralı’da Abdullah Öcalan’la görüştüler. 21 Mart günü Diyarbakır’da Nevruz kutlamaları sırasında Öcalan’ın mesajı okundu. Öcalan, PKK’ye silah bırakarak yurtdışına çekilmesi çağrısında bulundu. Başbakan Tayyip Erdoğan, Öcalan’ın PKK’lilerin ülkeyi terk etme çağrısını “olumlu bir gelişme olarak” gördüğünü söyledi. Başbakanlık, çözüm sürecinde kamuoyu oluşturulması için 63 kişilik Akil İnsanlar Heyeti oluşturdu. İşadamları, sanatçılar, akademisyenler, yazarlar, gazeteciler ve sivil toplum örgütü temsilcilerinin yer aldığı akil insanlar 7 bölgeye dağıldı, toplantılar yaptı. Bu heyette Tarhan Erdem, Oral Çalışlar, Murat Belge, Hülya Koçyiğit, Orhan Gencebay, Kadir İnanır gibi isimler de yer aldı. Gezi Parkı eylemleri sırasında hükümetin tavrını eleştiren Murat Belge, daha sonra heyetten istifa etti. Heyetin raporunda çözüm süreciyle ilgili bir dizi öneri yer aldı. Ancak somut adımlar atılmadı ve süreç tıkandı. Öcalan, “Konumum araçsal olmaktan çıkıp stratejik bir konuma evrilmesi gerekmektedir” mesajı verdi. DEPREM Canları pahasına direniş Gezi eylemleri: Mayıs ayının son günlerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Taksim’de yayalaştırma çalışmaları kapsamında ağaçları sökmesi üzerine eylemler başladı. Taksim Dayanışması üyeleri, iş makinelerinin önüne geçerek direnişi başlattı. BDP Milletvekili Sırrı Süreyya Önder de iş makinelerinin önünde direnenler arasındaydı. Arkasından çadırlar kuruldu, ağaç nöbeti başladı. Polis ekiplerinin tazyikli su ve biber gazıyla müdahalesinin ardından, sosyal medyanın da etkin kullanımıyla eylemler dalga dalga tüm ülkeye yayıldı. Siber saldırı grubu RedHack da eylemlerde öne çıkan aktörlerden oldu. TOMA’lı, biber gazlı müdahalelerde çok sayıda eylemci yaralandı, gözaltına alındı. Bu arada, İstanbul 6. İdare Mahkemesi’nden belediyenin projesine yürütmeyi durdurma kararı çıktı. Yolsuzluk ve rüşvet B Alkol yasakları irçok ilde “fiilen” alkol yasakları uygulanırken yasak kapsamı bir yasayla genişletildi. Alkollü içkilerin 22.00 ile 06.00 saatleri arasında perakende satılamayacağı hükme bağlandı, alkollü içkilerin reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımı da yasaklandı. Başbakan Erdoğan, yasaklarla ilgili olarak “Çocukların gece gündüz içip kafa kıyak dolaşmasını istemiyoruz” dedi. “4. Murat yasakları” olarak adlandırıldı, Gezi eylemlerinde halkın sokağa dökülmesinin nedenlerinden biri olarak gösterildi. Milyonlar sokağa çıktı Emniyete göre, 80 ilde 5 bin 532 eylem ya da etkinlik gerçekleştirildi. Bayburt, Gezi Parkı eylemlerine katılmayan tek il oldu. Eylemlere yaklaşık 3 milyon 600 bin kişi katılırken 5 bin 513 kişi güvenlik kuvvetlerince gözaltına alınarak soruşturma kapsamına alındı. Olaylarla ilgili adli soruşturmalarda 189 kişi tutuklandı, 4 bin 329 kişi yaralandı, 5 kişi yaşamını yitirdi. Bir polis yaşamını yitirirken 697 polis yaralandı. İstanbul’daki olaylarda yaralanan bazı eylemcilere Bezmiâlem Valide Sultan Camisi’nde bulunan gönüllü doktor ve hemşireler tarafından müdahale edildi. Müdahale sırasında camiye ayakkabıyla girildiği ve içki içildiği iddiaları bizzat Başbakan tarafından dile getirildi. Ancak daha sonra hazırlanan iddianamede “camide içki içildiği”ne dair saptamada bulunulamadığı vurgulandı. İstanbul 55. Asliye Ceza Mahkemesi’nin kabul ettiği iddianamede 7’si yabancı 255 sanık hakkında 1 yıl ile 11.5 yıl arasında değişen hapis cezaları isteniyor. Dershane kavgası: AKP ile Fethullah Gülen cemaati arasına dershaneler girdi. Kavga dershanelerin kapanması tartışmasıyla başladı. Zaman gazetesinde “Eğitime Darbe Planı” manşeti ile başlayan gerginlik, Başbakan Tayyip Erdoğan ile Fethullah Gülen’in aracı kullanmadan atışmalarına kadar geldi. Erdoğan’ın “Ne istediler de vermedik” sözü sürecin en akılda kalacak ifadelerinden oldu. Daha önce dershanelerin son öğrenci kaydı için Ocak 2014 tarihi veren Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, protestolu çalıştayların tamamlanması ile birlikte tarihi bir yıl erteledi. Dershanelerin kapatılmasına ilişkin taslakta revizyona gidildi. Dönüşüm sürecinin 2015’te başlaması, tamamlanmasının ise 2020’yi bulması üzerinde duruldu. Arkasından fişleme belgeleri ortaya çıktı. Dershanelerle ilgili yasa tasarısının gündeme gelmesi, 2014 yılı Ocak ayına ertelendi. 17 Aralık operasyonu: Kriz giderek büyürken 17 Aralık depremi geldi. İçişleri Bakanı Muammer Güler, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan’ın oğulları ile AKP’li Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir ve işadamları Ali Ağaoğlu, Rıza Sarraf tutuklandı. AB Bakanı Egemen Bağış’la ilgili bir dizi iddia ortaya atıldı. Başbakan ve bakanlar tutuklama haberini “televizyondan” öğrendi. Emniyet ve yargıda AKPcemaat savaşı başlarken çok sayıda emniyet müdürü görevden alındı. İstifalar, ancak 8. gün geldi. 25 Aralık sabahı Muammer Güler ve Zafer Çağlayan’ın bir örnek istifa açıklamaları gelirken, Bayraktar NTV canlı yayınında, “Tarafıma baskı yapılmasını kabul etmiyorum. Soruşturmaya konu olan imar değişikliklerinin büyük bölümü Başbakan’ın talimatıyla yapıldı. Sayın Başbakan da istifa etmeli” diyerek bakanlıktan ve milletvekilliğinden istifa ettiğini açıklayınca krizin boyutlarının büyüklüğü ortaya çıktı. Arkasından, AKP kurucularından eski içişleri bakanı İdris Naim Şahin’in istifa haberi geldi. Yeni kabine: Başbakan Erdoğan, krizi aşmak için kabine değişikliği yaptı. Kendisine en yakın, sadık isimlerden oluşan bir Bakanlar Kurulu oluşturdu. Başbakan Erdoğan, 2013 yılının Ocak ayında kabinede 4 bakanı değiştirmişti. Erdoğan yeni yıla girerken bir kez daha değişikliğe gitti. Bu kez 4 bakanla yetinmedi, 10 bakanı değiştirerek yerel seçimlere gideceği kabineyi yeniledi. Ö Hukuksuzluğa Yargıtay da ortak oldu Yeni anayasa hüsranı ki yıllık çalışma sonunda 60 maddede uzlaşabilen Anayasa Uzlaşma Komisyonu dağıldı. AKP’nin başkanlık sistemi önerisini geçiremeyeceğini anlayınca “Masadan kaçtı” dedirtmemek için TBMM Başkanı Cemil Çiçek aracılığıyla komisyonu dağıtma yoluna gitti. Çiçek, çalışmaların sonuç vermeyeceği gerekçesiyle uzlaşma komisyonu başkanlığından çekildiğini açıkladı. Ancak muhalefet toplantıları sürdürdü, AKP ise bu toplantılara katılmadı. Komisyon protokolü gereği, siyasi partilerden en az birinin üç kez üst üste toplantıya katılmaması durumunda komisyonun görevi sona eriyor. Bu nedenle “resmen” komisyon çalışmaları sona erdi. zel Yetkili Mahkemeler’in Balyoz Davası’ndaki hukuksuzluklarına Yargıtay da ortak oldu. 9. Ceza Dairesi kanıtların ‘sahte’ olduğu iddiasını incelemeden ‘varsayımla’ hüküm kurdu. Eski Kuvvet Komutanları İbrahim Fırtına ve Özden Örnek’in de aralarında bulunduğu 237 sanık hakkındaki mahkumiyet kararı onandı. 88 kişi serbest bırakıldı. İ C M Y B