Katalog

4 BAŞKA HASTALIKLARLA KARŞTIRMAYIN C sağlık 7 NİSAN 2006 CUMA Vücutta yaşlanmanın anahtarı tiroid roid nodülü olduğunu tahmin edebiliriz. Bu nodüllerin yüzde 6’sının tiroid kanseri olduğu bilimsel gerçeğine göre, yaklaşık 210 bin yetişkin Türk vatandaşında tiroid kanseri olduğunu düşünebiliriz. ‘Nodül eşittir kanser şüphesi’ Tiroid nodülü nedir? Tiroid hastalıkları hormon bozan hastalıklar, kanser yapan hastalıklar olarak önem açısından ikiye ayrılır. Türkiye’de yapılan en büyük hata. Türkiye, dünyada, nodülü en az önemseyen ülke. Nodülün türkçesi kitledir ve memedeki kitle ne ise guatrdaki kitle de odur. Tiroiddeki kitleye, akciğerdeki kitleye, beyindeki kitleye biz nodül deriz hastayı ürkütmemek için. Aslında olmaması gereken bir oluşumdur. Kitle eşittir kanser şüphesidir. Bir hastanın memesinde, tiroidinde akciğerinde kitle gördüğümüzde onun kanser olmadığını ortaya koyana kadar, hekime de hastaya da rahat yoktur. Herhangi bir kadına memende kitle var dediğimiz zaman bütün dünyası yıkılır, bende kanser var diye düşünür. Halbuki memede kitle saptanan hastaların sadece yüzde 25’inde kanser vardır. Tiroide soğuk nodül saptadığımız hastaların da yüzde 25’inde kanser vardır. Nodül bir kanser şüphesi demektir. Tiroid hastalıklarının belirtileri nelerdir? Tiroid hastalıklarının hiçbiri tek başına tiroid düşündürecek belirti vermez. Hastalıkta bulunan belirtiler başka hastalıklarda da olduğu için, çoğunlukla, başka doktorlar, ve başka uzmanlık alanları tarafından incelenir tedavi edilir ondan sonra tiroidden şüphelenilir. Tiroidin ana belirtileri, kalpte ritim bozukluğu, çarpıntı, ellerde titreme, göz bulguları gözlerin ileri çıkması, ani kilo kaybı birçok hastalıkta da bu belirtiyi de görebiliyoruz, ishal, kabızlık, ses kısıklığı. Guatr, bir derya, birçok hastalığı tetikliyor, birçok hastalığa zemin hazırlıyor ve birçok başka hastalığa yorumlanan etkileri var, aslında guatrın etkisi ama başka hastalık tanısıyla hasta tedavi ediliyor. İyotlu tuz herkese önerilmez Bu kadar önemli bir organ bu hastalıklara yakalanmaktan nasıl korunabilir? Tiroid hastalıklarından hiçbir şekilde korunamazsınız. Türkiye’de ‘‘İyot yetmezliği guatr yapar, iyotlu tuz yiyin’’’ diyorlar. Tiroid hastalıklarında ana faktör iyot eksikliği değil. Toplumun tümüne iyotlu tuz kullan derseniz, boğazdaki şişliği, yani tıbbi anlamdaki guatrı geriletirsiniz; ŞULE KÖKTÜRK B ir çok hastalığa zemin hazırlayan ve birçok başka hastalığa yorumlanan belirtileri olan guatr selülitin de en önemli nedenlerinden biri. Kalp ritm bozukluğu, âdet düzensizliği, erken yaşlanma, şişmanlık, hamilelikte yaşandığında, bebekte zihinsel ve fiziksel gerilik tiroid hastalıklarının neden olduğu sorunlar arasında yer alıyor. Amerikan Tiroid Birliği Üyesi Prof. Dr. Cumali Aktolun, tiroid hastalıklarının selü litin dahi nedeni olabileceğini vurgulayarak, kişilerin bir türlü tedavi edilemeyen birçok hastalığının altında tiroid hormon bozuklukları yattığını açıkladı. Yıllarca kalp ritim bozukluğu tedavisi gördüğü halde bir türlü düzelmeyen ancak, tiroid hormonu verildikten sonra ritim bozukluğu sorunu ortadan kalkan; yıllarca tüp bebek tedavisi gördüğü halde, ancak tiroid hormon yetersizliği tedavisi aldıktan sonra hamile kalabilen hastalar, Prof. Dr. Cumali Aktolun’un anlattıklarından bazıları... “Tiroidin yaşlanmanın anahtarı olduğunu” söyleyen Aktolun, hekimlerin dahi gözden kaçırabildiği tiroid hastalıkları ile ilgili sorularımızı yanıtladı... Tiroid nedir? Tiroid, herkeste bulunan bir organdır, guatr ise tiroid bezesinin büyümesi, halk arasında bütün tiroid hastalıklarına bu isim verilir. Toplumda görülme oranı nedir? Nüfusun yüzde 10’unun tiroidinde nodül vardır, Yetişkin nüfusun 35 milyon olduğunu düşünürsek, Türkiye’de yaklaşık 3.5 milyon kişide ti ancak, bunun yanında 3 tane tiroid hastalığına da öncülük edersiniz: 1 Tiroid papiller kanser sıklığı artar (tiroid kanserinin bir türü). 2 Zehirli guatr hastalığı, 3Haşimato hastalığının görülme sıklığı artar. Çünkü iyotlu tuz kullandığınızda tiroid oto antikor seviyesi yükseliyor. Sağlık Bakanlığı 1950 yılındaki bir tamime dayanan bir yönetmelik çıkardı 6 ay önce.. iyotsuz tuz kullanımı yasaklandı, ancak biz şu anda haşimatolu hastalarımıza iyot kullanmamasını söylerken iyotsuz tuz bulamıyoruz; zehirli guatrda iyotu keseceğiz, yine iyotsuz tuz bulamıyoruz... Bebekte zeka geriliği yapar Gebelikteki etkileri nelerdir? Tiroid hormonu yetersizliğinde, ne yazık ki bebekte IQ 80’in altında yani zekâ düşük, boy da 150 ve altında oluyor. Hamile kalacak bir kadının tiroid fonksiyonları muhakkak incelenmelidir, önceden karar vererek hamile kalacaklar için. Hasta aniden istemeden hamile kalmışsa, tiroid hormonları incelenmelidir. Yaşlılıkta ne gibi etkileri vardır? Vücutta yaşlanmanın anahtarı tiroiddir. Vücutta tüm hücrelerin fonksiyonlarının azalmasına yaşlanma diyoruz. Hücrelerin fonksiyonlarını azaltan şey de tiroid hormonunun azalması, tiroid bezesi yaşlılık değişikliklerine uğruyor, hücrelerinin sayısı azalıyor, salgıladığı hormon da azalıyor. Dolayısıyla diğer hücrelere giden hormonlar etkileniyor. Yumurtalığa az gittiği için östrojeni progesteronu az salgılıyoruz yumurtlayamıyoruz veya erkeklerde sperm üretilemiyor. Teşhis nasıl konur? Tiroid hastalıklarının teşhisinde lenf bezlerinin elle muayenesi ‘altın’ değerindedir. Öncelikle tiroid ultrasonografisi çekilmeli. Bazı merkezlerde doppler ultrasonografi testi yapılıyor. Bilimsel olarak tiroid hastalıklarının hiçbirinin teşhisinde doppler ultrasonografinin yeri yoktur. Doppler ultranosografisi 300 milyon, tiroid ultrasonografisi 150 milyondur. Özel sağlık sigortaları ile yapılan anlaşmalarda bu tür ayrımlar yapılmadığı için, daha yüksek rakamlar Türkiye’nin sağlık ekonomisine zarar veriyor. Ardından, tiroid sintigrafisi yapılmalı. Tiroid sintigrafisinden sonra ‘Her nodül biyopsiyi hak eder, boyutu önemli değildir’. Daha sonra tiroid hormonlarına ve antikorlarına bakıyoruz. Cumali Aktolun Saldırganlara test önerin ? Âdet düzensizliği, ? Kısırlık, ? Şeker hastalığı, ? Yüksek tansiyon, ? Kalp ritim bozuk lukları ? Ani kilo kayıpları, ? Obezite, şişman sanız dikkat, ? Halsizlik, ? Devamlı depresyon durumu, ? Sinirlilik. ‘Lütfen cildinizi hırpalamayın’ a ktolun: Hanımlar, lütfen cildinizi bu kadar hırpalamayın, cildiniz yerine vücudunuzu genç tutun. Tiroid hormon yetmezliği cildi çok bozar, pörsütür, selülit yapar. Çok meşhur sanatçımızda var, aynı zamanda tiroid hormon yetmezliği tedavisi gören bir hasta. Selülite neden olan etkenlerden biri de tiroid hastalığıdır. Selülidiniz varsa, tiroidinizi kontrol ettirin, çünkü tiroid hastalıkları selülit yapar. Erken yaşlanmalar var, erken âdetten kesilme, erken menopoza giren hastalarda tiroid hormonlarını yerine koyduğumuzda, takviye ettiğimizde yaşlanmayı geciktiyoruz. Hiçbir hormon bunun kadar güçlü değil. İlginç olanı, östrojen progesteron kullandığınızda menopozu erteliyorsunuz sadece ve onun kanser riski var. Bizim tiroid ilacımızın ise hiçbir kanser riski yok. CUMHURİYET 04 CMYK