Katalog

2 2 OCAK 2005 PAZAR Avrupa Birliği için fazla mesai t TÜREY KÖSE BMM 2004 yılını ‘‘AB fazla mesaisi’’ ile geçirirken, siyasete de AB tartışmaları damgasını vurdu. Kendi bakanlarına, milletvekillerine ‘‘dokundurtmayan’’ AKP iktidarı, geçmişle hesaplaşma yolunu açtı. Mesut Yılmaz Türkiye cumhuriyeti tarihinde Yüce Divan’a gönderilen ilk eski başbakan olurken, arka arkaya çıkan soruşturma komisyonu raporlarının oylanmasıyla Yüce Divan yolu daha da kalabalıklaştı. DSP lideri Bülent Ecevit aktif siyaseti bırakırken, büyük umutlarla kurulan YTP de tarih oldu. CHP’de yerel seçimler sonrasında tırmanan parti içi mücadele, ihraç kararlarıyla mahkemeye taşındı. 2004 yılında siyasete damgasını vuran bazı olaylar ana başlıklarıyla şöyle: İzmir artık Piriştina’sız 15 Haziran’da CHP’li İzmir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina yaşamını yitirdi. İzmirliler belediye başkanlarını görkemli bir törenle uğurlarken, Bornova Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na seçildi. Kocaoğlu’ndan boşalan Bornova Belediye Başkanlığı’na Sırrı Aydoğan getirildi. AB’ye uyum B konusu, yıl boyunca iç siyaset gündemini belirledi. Bu hedef A doğrultusunda Anayasa’da değişiklik yapıldı. Kadın ve erkeğin eşit haklara sahip olduğuna ilişkin maddeye ‘‘Devlet, kadınların ve erkeklerin eşitliğinin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür’’ fıkrası eklendi. CHP’lilerin kadınlar için olumlu ayrımcılık getiren bir düzenleme yapılmasına ilişkin girişimleri kabul edilmedi. Ölüm cezası anayasadan tamamen çıkartıldı. Devlet güvenlik mahkemeleri kaldırıldı. Genelkurmay Başkanlığı’nın YÖK’te temsilci bulundurması uygulamasına son verildi. MGK Genel Sekreterliği’ne ilk kez bir sivil atandı. Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde radyo ve televizyon yayınları başladı. TCY değişti 0 yıllık Türk Ceza Yasası (TCY) başta olmak üzere Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, Ceza İnfaz Kanunu gibi temel yasalarda değişikliğe gidildi. Yeni TCY ile töre cinayetleri ‘‘nitelikli adam öldürme suçu’’ kapsamına alınırken, ‘‘soykırım’’ suçu ilk kez ceza sistemine girdi. Yeni Ceza Muhakemesi Yasası’yla ABD ve bazı Avrupa ülkelerinde uygulanan ‘‘ev hapsi, yalnızca gece ya da haftasonu cezaevi hapsi’’ ve avukatın tanık veya sanığa doğrudan soru sormasına olanak sağlayan çapraz sorgu sistemine geçilirken, tutukluluk süreleri sınırlandırıldı. Gıyabi tutuklama kaldırılırken, 2 yıla kadar olan hapis cezalarında tutuklama yerine ‘‘adli kontrol’’ uygulaması getirildi.Cezaevlerindeki işleyişi yeniden düzenleyen Ceza İnfaz Yasası’yla, F tipi cezaevleri yasaya girdi. Siyasette Ecevit’siz dönem 2004 yılında siyasetin aktörleri de değişmeye başladı. Bülent Ecevit ve Necmettin Erbakan, aktif siyasetten çekildi. Kapatılan RP’ye yönelik ‘‘Kayıp Trilyon Davası’’nda mahkum olan Saadet Partisi Genel Başkanı Erbakan, Saadet Partisi üyeliği ve genel başkanlık görevinden ayrıldı. Bülent Ecevit, temmuz ayında yapılan DSP’nin 6. Olağan Kurultayı’nda genel başkanlığı bıraktı. Bülent Ecevit’in yeniden aday olmadığı kurultayda, Zeki Sezer, Şükrü Sina Gürel, Atilla Mutman, Aydın Tümen, Veysel Özer ve Teoman İnaner, genel başkanlığa aday oldu. Ecevit’in adayı Zeki Sezer, 950 delegenin 760’sının oyunu alarak genel başkan seçildi. 2004 CHP ÖZETİ 8 AKP’nin zina gelgiti ürk Ceza Yasası değiştirilirken, bu sürece ‘‘zina’’ tartışmaları damgasını vurdu. T TBMM, 14 Eylül’de TCY’yi görüşmek üzere olağanüstü toplandı. Üç gün süren tartışmalardan sonra AKP’nin zina konusundaki ısrarı nedeniyle TCY’nin yürütme ve yürürlük maddeleri Adalet Komisyonu’na geri çekildi. TBMM tatile girerken, CHP’liler TCY görüşmelerini tamamlamak üzere TBMM’nin olağanüstü toplanması için başvuruda bulundu. BaşbakanRecep Tayyip Erdoğan’ın zinanın suç sayılması konusundaki ısrarlı tutumu hem içerde, hem dışarıda yankı buldu. AB’de ‘‘Zina AB değerlerine terstir’’ benzeri değerlendirmeler yapıldı. Erdoğan, AB’nin Genişlemeden Sorumlu üyesi Günter Verheugen’le yaptığı görüşme sırasında bu konuda geri adım attı. TBMM yeniden 26 Eylül pazar günü olağanüstü toplantıya çağırdı. TCY, zina konusunda yasal düzenleme yapılmadan yasalaştı. Yerel seçim zaferi AKP’nin erel seçimlerde AKP yüzde 41, CHP ise Y yüzde 18 oy aldı. AKP, 12’si büyükşehir olmak üzere 58 ilde, CHP ise 2’si büyükşehir olmak üzere 8 ilde belediye başkanlığı kazandı. Antalya, Gaziantep ve Kocaeli büyükşehir belediye başkanlıklarını yitiren CHP’de parti içi mücadele başladı. Yine dokundurtmadılar: okunulmazlık tartışmaları yıl boyunca sürdü. CHP, dokunulmazlıkların sınırlandırılması için anayasa değişikliği önerisini imzaya açtı. AnayasaAdalet Karma Komisyonu, 138 dokunulmazlık dosyasını dönem sonuna erteleme kararı aldı. Dosyası dönem sonuna ertelenenler arasında Başbakan Erdoğan, DYP lideri Mehmet Ağar ve bazı bakanlar da yer aldı. CHP, tüm erteleme kararlarına itiraz etti. ütünleşme tartışmaları, merkez sağın da gündeminde yer aldı. ANAP Genel Başkanı Nesrin Nasın DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar’la bu amaçla yaptığı görüşme ortalığı karıştırdı. Parti yönetiminden destek bulamayan Nesrin Nas, genel başkanlıktan istifa etmek zorunda kaldı. Cezaevinden çıkan Leyla Zana ve arkadaşlarının Dışişleri Bakanı Abdullah Gül tarafından kabul edilmesi AKP’yi sarstı. TBMM Başkanvekili Sadık Yakut ve 9 arkadaşı bir bildiri yayımlayarak bunu protesto etti. Bu çıkış, Başbakan Erdoğan’ın grup toplantısında sert tepkisine yol açtı. A İhraçlar, istifalar KP’de Leyla Zana sarsıntısı iç çekişme Erbakan. HP’den yıl boyunca 4 milletvekili istifa etti. İstanbul Milletvekili Yaşar Nuri Öztürk ve Mardin Milletvekili Muharrem Doğan partilerinden istifa ederek bağımsız kaldı. Edirne Milletvekili Necdet Budak partisinden istifa ederek AKP’ye geçti. Muhaliflerden Adana Millevekili Atilla Başoğlu’nun da CHP’den istifa edip AKP’ye geçmesi tartışmalara yolaçtı. Başoğlu’nun vergi borçları nedeniyle AKP’ye geçtiği öne sürüldü. CHP Yüksek Disiplin Kurulu, parti içi muhaliflerden İstanbul milletvekillleri Ahmet Güryüz Ketenci ve Hasan Aydın’la Ankara Milletvekili Mehmet Tomanbay’ı partiden ihraç etti. Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesi, bu işlemi iptal etti. 3 milletvekili, yargı kararıyla döndükleri CHP’de siyaset yapmayı sürdürdü. Silahların gölgesinde kurultay CHP lideri Deniz Baykal, her ne kadar Parti Meclisi ve gruptan güvenoyu aldıysa da, yerel seçimler sonunda başlayan tartışmalar dinmedi. CHP İstanbul Milletvekili Kemal Derviş, Merkez Yönetim Kurulu (MYK) üyeliği ve Genel Başkan Yardımcılığı’ndan istifa etti. Genel Başkan Deniz Baykal’ın kararıyla 3 Temmuz 2004 tarihinde 12. Olağanüstü Kurultay toplandı. Gazetecilerin salona alınmadığı kurultay, kapı önünde jandarmanın gölgesinde açıklamalar yapan muhaliflerin görüntüleriyle medyaya yansıdı. Kurultayda, Genel Başkan’a güven oylamasının, gizli oyla yapılması önerisinin reddedilmesi üzerine bir grup delege ve bazı milletvekilleri kurultay salonunu terk etti. Genel Başkan Deniz Baykal, açık oylamada güvenoyu aldı. C Y ılmaz ve 7 bakan Yüce Divan’da TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu raporundan sonra geçmiş dönemle hesaplaşma başladı. TBMM, cumhuriyet tarihi boyunca ilk kez bu dönemde bir eski başbakanı Yüce Divan’a sevk etti. Eski Başbakan Mesut Yılmaz, Türkbank dosyası nedeniyle Yüce Divan’a gönderildi. Güneş Taner, Zeki Çakan, Hüsamettin Özkan, Recep Önal, Cumhur Ersümer, Yaşar Topçu ve Koray Aydın hakkında da Yüce Divan’a sevk kararları verildi. YTP tarih oldu Büyük düşlerin partisi YTP, Ekim ayında tarih oldu. İsmail Cem liderliğinde kurulan Kemal Derviş’in seçimini CHP’den yana yapması üzerine büyük darbe yedi. Seçimlerde varlık gösteremeyen parti, tabelasını indirme noktasına geldi. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, YTP Genel Başkanı İsmail Cem’i CHP’ye katılmaya çağırdı. Bu süreçte toplanan YTP kendini feshetti ve CHP’ye katıldı. M ustafa Sarıgül genel başkanlık yarışında D B C İmtiyaz Sahibi: VAKFI adına İLHAN SELÇUK ?Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız ?Yazıişleri Müdürü: Salim Alpaslan ? Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu ? Görsel Yönetmen: Aslan Yıldız Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş, Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu 34334 İstanbul. PK: 246 Sirkeci 34435 İst. Tel: (0/212) 512 05 05 (20 hat) Faks: (0/212) 513 85 95 Baskı: İhlas Gazatecilik A.Ş. 29 Ekim Caddesi. No: 23 Yenibosna / İST. Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül parti içi iktidar mücadelesine girerken, muhalifler arasında da saflar yeniden belirlendi. CHP MYK 11 Kasım 2004 tarihinde Sarıgül’ü kesin ihraç istemiyle tedbirli olarak Yüksek Disiplin Kurulu’na sevk etti. Sarıgül, bu girişime Mersin’de ‘‘Uyuyan dev uyanıyor’’ mitingiyle yanıt verdi. Yönetim, mitinge katılan milletvekilleriyle ilgili olarak da disiplin sürecini başlattı. CUMHURİYET 02 CMYK