Katalog

SAYFA 8 GALLERİA ÖZEL EK 21ARAUK1993SALJ PROF.DR. OSMAN ALTUÛ Marmtirn İhuvtrsih'si AIUJMAVIM>Fintitısman Anahilim Dalı P erakendecller de birer tüketicldir ve birbirlerinin müşterisidlr. Günümüz ekonomisinln en kıymetli varlığı müşteridır Tüketici perakendeciye, perakendecı toptancıya. toplancı sanayıcıureticıye karşı ekonomik yükümlülüklerinî gününde ve gereği glbl yerıne getlrmez ıse müşteri saytsı azahr. Müşteri sayısınm azalması ekonominin daralmasını, ekonomik daralma da ekonomik küçülmoyi ve kalkınmamayı îfade eder. Günümüz dünyasında ekonomik eğlllm, küçük işletme (perakendeci, küçük esnaf ve sanatkar) sayısınt arttırarak, peşin para ile alıcı olacak rnüşterî kitlesinı buyütmeye yöneliktir. Kazanç sağlayan küçük işletmelerin birbırine müşteri olacağı varsayımı Ife vadef i ekonomide peşin para müşteri* sını arttırmaya yönelik en önemli gırh şım ıse. Galleria tipı alışveriş merkazlerlntn oluşturulmasıdır. Klaslk olarak galeri. mimarlıkta "üstü örtülü. genişllğlne göre uzunluğu daha büyük oian geçlt" olarak, tıcarette Ise "herhangi bir ticari maJın ser* gılendlfll yer" olarak Kanımlantr. Bu tip alışveriş merkezlerinde. devlet müsaadeslruhsalısınmabarınmakorunma gibi hizmetler merkez yönetimince üstlenılmekte. ortak mahallerin temizlıkbaktmonanm vb. gfbı hizmetlenn bedellerl lae bu merfcezlerde kiracı olarak bulunan ışyeıi sahtplerince Tflridye'dekl en eskl Galleria İstenburdakl Kapaiıçftrfi'dır. karşılanmaktadır. Otopark yerleri ise alışveriş merkezi müşterilerine cazıbe kazandırmak amacıyla bedelsiz otarak kullandınlmakladır Galleria llpı loplu alışveriş merkezlerinde, ço0u kez Migros, Printemps vb. gibi süpermarketlerin mlnyatür Işyerîerl de bulunmaktadır. Alışveriş merkezlerinde gıda maddeleri, giyim kuşam malzemeleri, fast food (McDonalds vb.) işletmeleri, Fame City. sınema, tiyatro benzeri e§lence ve buz pateni vb. spor yerlerı. kitap. dergi aatış yerleri aynı anda müşteriye servls vermektedir. Söz gellşk, alışveriş merkezine hamburger yemefle gelen, vitrlnini gördüğü ayakkabı mağazasına bir anda müşteri olabilmektedlr. BöyleUkle, her maflaza öteki mağazalara bılerek, bilmeyerek müşteri bufucusu (lokomotif majjaza) görevint yapmaktadır Alışveriş merkezi mariklerltoe,mağazaların birblrine saflladığı yüksek rantlardan, depozlt. şerefiye ve yüksek kıra (dolara endekslı) ya da kar or« tağı sıfattyla pay alarak istlfadeetmektedirter. Bu nedenie mallkler. merkez* lerdekl, merkezi ısıtmasoğutma. yürüyen merdiven. lüx yer döşemelerl, süsleme ve aydınlatmaya yönelik yüksek yatınm maltyeHerlni üsllenirler. Süpermarket İle Galleria tlpi toplu alışveriş merkezierinin (arkı. söper*marketlerde mülkıyet ile yönetımin tek bir şırkete aıl olmasından ve mall, huGallerla toplumun Hlketim anlaytşını defllşÜrdL kukirisklerınbu şirkotçe üstlenilerek, çeşitlı maltarın aatılmasından kaynak merkezleri. Türk ınsanmın pratlktiğl İle Galleria tipi toplu alışveriş merkezlanmaktadır. Gatlerîa tipi toplu alışve oluşan "dolmuş" a benzer. Isteyenın lerine ise. alt yapısı devletçe kurulup riş merkezlenndekl Işyerîerl ıse blrbl istedlflı yerde indlfll dolmuş taksı misa ışletilen merkezi istasyonlarda ya da rınden müslakil jşyerleridlr. Bu ışyer II; müşteri de İstedtyi malı ıstediğl işye küçük şehir merkezlerinde mınyatur leri adeta. süpermarketlere karşı olu rinden derhal alma Imkanına kavuşur. oiarak rastlanmaktadır. Ancak bunşan allarnaöt küçük işletmelerdir. Sü Galleria tipı ışyertorinin gelişimi, üİke ların. adet ve büyüklükleri hakkında permarketlerde, alış, sabş; teslım, tah mlzde çok eskilere gider. Turkiye'deki sağlıklı sayısal bilgller mevcut deflılsilal hızmetleri Ister ıstemez şlrfcet sa en eskı gallerla, Istanbul'dakı Kapalı dir. Süpermarfcat ve Gallerla tipi toplu hibince deOil. şlrket personeli tarafı çarşı'dır. Bursa. Edirne, Urfa ve Kayse alışveriş merkezi, işhanı gibi toplu ışndan gerçekleştlrillr. Işyerleri küçül* ride de benzer kapalıçarşılar vardır. yerl kavramfan üzerinde uluslararası dükçe, müşterlye hizmet, işyeri sahi İstanbul Kapalıçarşısı. müşterilerin her bir mutabakat sağlanamamıştır. Söz hince ya doğrudan doğruya ya da türlü gereksinimleri düşünülerek ya gellşı Perpa toplu işyeri morkezı, yoonun elkın deneUmı altında (bir ikl per pılmıştır. Kapalıçarşının cadde ve so ğunluk yönünden Galleria benzeridir. aonelle) verilir. Böylellkle müşteri ile kaklarına çoflunlukla oradaki dükkarv Ceaamet yönünden devdır, ancak bipazarlık yolu açılaaujı içln, Işyerinin larda saülan mallara göre ad verilmiş; reysel lüketım malzemeai aatmaz Enkapısından gıren kişi mal almadan ko kalpakçılar. yorgancılar, fesciler, kese düstriyel üretim malzemesi satımının lay kolay çtkmaz. Galleria tipi alışveriş ciler. lekkecUer. kuyumcular vb. gibi. yoğun olacağı esasına göre plan lanmıştır Ancak bu yerde müşterının, Galleria'dakine benzer eftlencedırv lence ya da kültürel hizmet almasına şimdilık olanak yoklur. Galleria tipi ış merkezleri, günlük malın, hatta dayanıktı malın rahatlıkla bulunabildiğı. alışverişin yanı sıra gösterı. efitence. spor, yarışma. yemeıçme. dinlenme ve sohbet gibi olanaklara Imkan tanıyan. hem kışinin hem de otomobHlnın ağırlandığı yerler olarak. müşierıter ıçin birer cazibe; üretici içın rekabet; buradaki kiracı ışyerlen ıçın nakıt ciro; personel içın ücrei işyeri mallkleri îçin kira, kar; devlet için ise birer vergı üretim merkezidir. Bu merkezler. tapusu klmln olursa olsun korunmasıkollanması ve özendirilmesı gereken ulusal varhklardır. Gallerla tlpitoplualışveriş merkezlerinln artması. buralarda ış yapacak ışyerlerinin artması demektır Bu artış. yatınm, üretım, ıstıhdam. sosyal barış, görsel költür, turızm gelirleri. kamu gelirlerinın artması. işsizll0in azalması demekUr. Galler» tipı toplu alışvenş mertazleri, toplumda, tükettm kalıplarını değlştiricl. ilk bakışta olumsuz sayılabtlecek tüketîmı artbrıa etkîleri ve Ukfltmek iateyenln üratmesi (kıskanmas» değll çalışması) gerektığı bıiinci de yerleştirllebildi&i ölçüde yarar sağlar. Bakkal. kasap. manav vb kuçüka»natın esas raklbı Gallerla lıpı toplu alışveriş merkezlerindeki benzen ışletmeler değil, bu merkezlerde yer verılen süpermartcetlerdir. Ancak. bakkal. kasap. manav vb. küçük esnafın dar gelirli müşterlslne veresiye satış yapma şansı devam ettikçe, süpermarketlerin rekabeti pek sert gözükmez. Veresiye satışın finansmanını safllayabtien bakkal. kasap. manav yaşar. sağlayamayan düşer. Bu duşüş. Galleria tlpi toplu alışveriş merkezleri içın de müşteri kaybı demektır. Parasız müşteri, müşterıslz karolmaz. Kapalıçarışının tarih oluşu, müşteri yokluÖundandır. Moda. merak biter; teknığe alışılır. Galleria tipı toplu Işyerleri müşterllerinf koruyamazsa onlar da tarih olurB