Katalog

dfc K R O N K M Ü Z I K flhan Mimaroğlu elektronik müziğin tarihçesini sunacak Kulağın esaretine son FUZAÜ tlhan Mimaroğlu festival için hazırladığı programda, elektronik müziğin tarihçesini sunacak. Bu konscrde "insan" görünmeyeuk. Böylece kulak, özün yanında ikinci sınıf bir organ olmaktan kurtulacak. Idcıronik müzik ııcdir? llhan Mimaroğlu diyor ki: "FJektronik Müzik, beaiccinin yapııını ses sapıama ve dönüjtürme araçlarıyla somut olarak gerçekleftirdiği bir alandır. Nota kagıdı Uzerinde soyut olarak taaarlanan, seslendiricilerie yuruınlananık «omullaşmaaı heklenen müatiklerin alanı değildir. Böylece dekıronik müzikle besıcrilik sanatı kcndini bulnıu* uluyor. Boşka sanadarla koşutlama söz konuHU olduğunda... müzik sürc içindc gerçckleşen bir sanat olduguna göre... uygun bir ko>utlama, nHuikle sînema araMndakidir". Başka hir deyîglr. Hekıronik mtiziktc hestcci vc dinlcyici arasına giren yonımcu devreden çıkartılır, dulayısıyla besiccî için "eserîm tyi çalındı, kötü çalıııdı..." s i m i yuk cdilirken, yonımaımın da "böylc cıer olur mu, çalınamaz bu noialar" türunden «zlanmalan vt' işî yukuşu hürnıclcri dc M>ııa erdirilmîş olur. Yorunuular aradan çekilime, etekrnınik muzik kunserine Rİdcıı dinleykriler alıjkın nlmadıklairı bir durumla karşık^ıyurlar... yani buş bîr sulme. İlhan Mimamjtlıı, kaifisında insan görmcyc alıynı^ din* leyirinin, hıı kn^u1lanma<ian vazgcçmcsini utiyıır, diyor ki. M Dinlcyîcinin konumu, müziğin kulagı gözeten bir sanal uldujlu gerçcginc bağiıdır. Hir konserde müzîfti gözc görUnen kifilcrin Malendirmcsiııi isivme alifkanlıgından vazgeçmck, gözün yanında, kulagın ikinci sınıf bir organ sayılmaktan kunanlması gerekürir". Dhan Mimiroğlu ekktrunik müzik alanında da "gdeneksd" vc uklasik" ıcrimlcrtni kullaııarak dektmnik müziğin...u gdendcKİligiııin, klasikliğinin baş knşulıı, seslendiriciyonımcu denen kişinin yoldugudur. Bu ara bir yanlış anla^ılmayı da düzeltmckt elektronik çalgılarla canlı olarak seslcndirilcn müziğin dcktrunîk ıııüzik olmadıgmı helinmek gerekiyor. (ne var ki, aynk ve özcl dunımlarda, elektronik ya da gchndcsd çalgılurla, genstijtinde scsleriyle, elektronik müziftc canlı kailulardu buluııulabflir» aına anıacımız aynk ve özel dunımlar dcgildir)** diyetck lıepimizi uydrtyor. Ühan Minıaruftlu 19. Ulusinranuit İxtıınbui 1'cMİSA YFA vonımadar aradan çaklHnca. dMavicllar boı Mr bahnaylt kamlasıvofliar. khan Mbnaroohı. karsısanda iman gOrmava afeffnn dlnievictnin bu Koııiiaıımadan vaavtcnıasıni isctyor. 9 ttmımada AKM'da.ffotooraff:Ara GOten vali için hazırladığı dckınınîk müzik pn^ruıumda FJektmnik MüziÜin tarihçesini kronukıjik sırayla işlcyerck »ııuıcak meraklıbra Orııejjin, ddctronik müziğin üııcülerindcm Pierre Schaeffer (1910) ilik çulj^ımılanru Fraıısız Rudyo ve Telrvizynnıı RTF için 1948'dc gcrçd^lt^iinni^lir. w Schaeffer, HMıtsiquc Concreıe" (Somut Müzik) kuramını gdiftirdi illc çaltfmalannda. Bu terim gendliklc dektronik olıuuyan ses kaynaklanndan yararlanma müzik türü olarak anlaşılmış ve ymlnu dektronik kaynaklı scslvrin kullanıldıgı ıııü»klerc gereksiz hir karşıllık dunımuna yerlc^lîrilmişrir. Oysa Musique G>nrrete rerimi, başvurulan kayııaklar ne olurta olsun, srs Romtıilııguna olanak vervn bir unamda yaraıılmi| yapıılura uygulamr vc gcrektiginde, sınuı düşlügünde deklurnik müzîk ycrinc kullanılabilîrn diyor Mimaroğlu. Prıy,nımdii. 2Ü. yüzyıl mÜ7.ijlinin büyiîk öncükv rinden Edgard Varene (18831%?) tie ycr alıy<»r dııgal ulıırak. Varvse'in 1998 Brüksel Fııarı için Le Curbusier'nin yaplıjtı Phîlîps |ia\*vrınunda sıîrekli ç adü ü/ere hrsıdediği "Pnemc dectroniquc" eseri dekı ronik mii/ik alttmnın Mkla Hİk'ltTİndciKİiı ut ııcgiji. r'lckın>nik mîîzîgin öndilerindcn Bülcnt Ard (1919 WX)) hır sin'lefuinde "Benim makıudım lamanıen duyulmadıkttesleryaratmakn. Fn sıulc %c% dalgalanylii, uıılan üsiüsu* kuyatak, yeııi \cs n*ııklcrinc gitiim. Aynca Kc»lcriıı ba^langH:ıııı, soııunu, aönüfünü degi^ıireKk, yani scfıin acarfını (vnvdupr deriz bîz ona) değifiîrcrek, muhcdif timbre'krr yaraimaya (alışıım." der AnTın "Sıereo ElectroH nk Mıuie no.2 jdh IHIÎ, (JıJıınıhı.1 l'rinrnon likrkmınik Müzik Mcikeziııce, ürjtütüıı ununcu yı lınj kııtlarna knnücrlcri için ısfiıarlumnifiu Prngramııı bundan sonnıkı Usliiınıindo Bîîlent Ard'in yakın ^ulı^ııiâ arkada^ı vc uıuülcrden Vladimir Umchcvüky'nin MWirdss Famasy'u (Td&tz ; I antr/isi) ile Mimarı^u'nun "<^"'K111 Scytanın Kanatlan". "Sing Me a Song nf Snng my1* dcn ) Bölüm ve "Prelude no. I2"si yrr alacak. D FESTİVAL EKI.1991