Katalog

8 ınler ve ctnık topluluklar ıntvaiği HinDyana en 1947'dckı bağımsızlık sava>ıııdan dıstan, bu kanlı gunlerini yaşıyor. Uombay vakmlaıııula Muslıımanlarla Hındular arasında bırden hoıtlayan eskı dusrnanlık, birkaç gun ıçındc gcride 200 ölü bırakırkcn, 4 aydıı Peneap eyaleıinde Sıkhlerle Hındular arasıııda suren çatısmalar bir dönüm noktasına ulaşiı. Mınl ordusunun Sıkhlerin kâbcsi sayıldn Altın Mabed'e gırmcsı ve buradakı çaıpı>malarda 250 Sikh tnilitanı ve 59 Hint askerinin yanı sıra Sikhlenn dini tideri Janail Sinj> Bindranvale'nin öldürülmesi, Sikhlenn mucadelesıne son verecek gibi görünmuyor. Nıtekim Sıkh lıdcrlen, Amritsar'a "Şctıil Grubu" yurüyüşleri düzenleyeceklerini açıklamış durumdalar. Sikhlerin bol terörlü mücadclesının gerısınde, Pencap eyaletinde Sıkhlerin yarattığı nımellerin Hinduların elınc düsmesi korkusu var. Şimdılık Sikhlerin başrolü kimseye kaptırmadığı sahnenin kulisinde Assamlıların Bangladeşli göçmenlere karşı giristiği katliamlar, Keşmirli eylemciler, güncydc Tamıllerın sılalılı örgütleri, yenıden ön plana çıkmayı beklıyor. Sikhler gelecek kaygısında 713 milyonluk Hindistan nufusunun sadcce yüzde 3'ünü oluşturan Sikhler, 15. yüzyılda Hindu dininden ayrılıp, çoktanrılılıktan tektanrılılığa geçmişler. Hindularla aralarında tanrı sayısından daha önemli bir ayrılık ekonomik türden: Sikh çiftçileri ülkenin "yejil devrimini" gerçeklestirerek, Pencap eyaletinı ulkcnın en zengin eyaleti halıne getiren toplumsal kesım. Pencap eyaletinde yu/de 55 gibi dar bir çoğunluk olusturan Sikhler, sayısal güçlerinin çok üzerındc bir ekonomık guce sahipler. Ayrıca Hindıstan'ın merkczı devlet burokrasısinde, orduda Sikhler önemli mevkılerde bulunuyor. Tarih boyunca göçlerle egemen toplumsal kesimleri surekli değişmiş olan Hındistan'da her /aınaıı içın ba^ka dini ya da etnik toplulukların sayısal gucunün artnıasından kor kulagelmıştır. Sıkhleı deözerklik ıstekleriyle zengin eyaletın zenginliğinin ileride başkalarının elıne geçmesinden korkuyor. 14 mılyon Sikh'ın ısteklerıııı yıllarca Harçand Sing Longoval'ın ılımlı Akali Dal partisi yansıttı. Akali Dal'ın programında sınırlı bir özerkhk, Sikhliğın Hinduızmden ayrı bu din olarak tanınması, su ve elektrik kaynaklarının Pencap ile komşu eyaletler arasıııda adil paylaşınıı yer alıyurdu. l'encap'ta Hint askerleri ve Siklı'ler. Gıımlctı lım olan Akali Dal'ın ılımlı lıdcrı Longoval ve savaşarak ölen Bindranvale uslenıyordu lkisinin de oturduğu bölumleı in çevıesindc 17. yuzyıldan kalnıa izlenimı veren bıçaklı, palalı nöbctçilerin yanı sıra gunumuzdckı çatışmalann vazgevilmez gerecı olan AK47 makıneh tulcklcr tasıyan militanlar dcvrıyc gczıyordu. Bu nöbctçıler, Iıdcılcrı bırbırlerınin gönderebıleceğı akıncılardan koruyordu. "Pencap Humeyni'si" Bındıaınalc, Mlııı Mabct'lcıı "i'ilısıclıııı" yönetiyordu. Cihadın amacı Pcnçap'ta bağımsız bir Kalıstan devleiı kurınaktı. Basbakan Gandi'nin görusme çağrılarına 1 ongoval'den tarklı olarak su kar^ılığı vcrıyordu' "Bcnimle coruşınek isliyorsa buraya t'tlebilir." Yenı Delhı'yc gıtme konusunda ga/etecilerin sorduğu sorulara verdigı yanıt ıse ^öyleydi: "Delhi'>c giderseın, bu Drlhi kulesinv Sikh buyrağını çckmck için olucaklır." Sikh toplumu ıçnıdc salup oldııgu dıııı ctkı ve radikal sava^ vağrıları ncdcnıylc Bindranvale yerıne "Humejni" dcnıyordu ondan sö7 edilirken Sıkh terörü ve Hindıılaıın kaı^ıteröru yuzünden dört aylık kanlı çatışmaların kalıcı sonucu, Pencap eyaletinde >oğun bir ic goç oldu. Hindularla Sıkhlerin karısık olarak ya şadığı köylerde gucsu/ durumda kalaıı taral başka köylcre sığınırken, kentlcrde ıkı toplunıuıı yaşadığı mahalleler kesın sınırlarla birbirlerinden ayrıldı. Bu ışten ilk elde zararlı çıkan, Sıkhlerin yanında çalışmak 70runda olan, ancak çatısmalar yuzundcn bunu güvenlık icındc yapamayan on bınlerce Hindu oldu. Yanlış hesap Kan. Hint ıııozaîğiniıı sıvalanm iti eritiyor Sikhler... Stıyısul gııçleriyle oransız bir ekonomik guce suhipler. lîasbakaıı İndira (.aııdi, bu ısıcklcıııı ^o ğunu mantıklı buluyordu. Ancak Hinduları kızdırmaktan korktugu i(,m Sikhlerin isteklerini yerıne getırmekten çekındi. Ciaıulı aksııu1 Akali Dal'ı bolnıck KIII uı rişimde bulundu. Bundan birkaç yıl önce Gandi'nin Kongre (1) partisi kadroları Akali DaJ içınde pek fazla taraftar sahibi olmayan radikal bir isınc, Bindranvale'ye nıali destek sağladılar. Cuderck ı!in,lcncn IJındraııvalc, bımd.ın dört ay kadar önce bir sılahlı eylerndeıı dolayı Delhi'de yakalandığında da Uandı fazla sert davranmayarak onun serbest bırakılmasını sagladı. O sırada Gandi, Akali Dal'ın ısteklerını reddederek, Sikh özerklık hareketıni, Bindranvalc gibi geniş kitlelere sevimsiz gelecek radıkallıkteki bir lıdere duyulan tepkı aracılığıyla pasifleştirmeyi düşilnüyordu. Ancak yanlış hesap, Pencap'ın ınerkezi Amritsar'dan döndü. Amritsar'da Alun Mabet'e yerlescn Dındranvale, hukıımot kuvvetlerinin kendisini kolayca ele geçıremeyeccği bir sığınak buldu ve bir süre önce ılımlı lider Longoval'e sırtını çeviren 200 Unlü Akali Dal liderinin desteğini alarak Sikhlerin tartışmasız lideri oldu. Sikh siyasi hareketınin merkezi Altın Mabet'de llmt ordusunun baskınından oııce birkaç bin Sikh yaşıyordu. Aralarında Sikh din adamları, hocalar ve militanlar vardı. Burada baskından hemen sonra orduya tes Açlık tehlikesi Sıkh v'iHcileri hasat döncmiııde 300 bin den fazla göçmen işvı çahitıııyor. Bu yıl çatışmalardan korkan yaklasık 120 bıtı Hindu gündelikçısinin yıllık göçu yapamadığı tahmin ediliyor. Sonuçta Hindistan'ın buğday ambarlannda hasat aksayacak. Önümü/dckı aylarda tüm Ulkede gıda sıkıntısı bekleniyor. Kısa bir ara dı^ında yaklasık 30 yıldır 1 lindistan'ı yönetcn Başbakan İndira (Jandi içın Pencap'taki olaylar tam bir acınaz. Birkaç hafta önce 200 Sikh militanı ıçin ilan ettığı siyasi af, Sikhleri yatı^tırmaktan çok radikalleştirdi. Böyle jestler Bindranvale'nin tutumunu değiştirmiyor ve Sıkh çoğunluğu, burada bıt ıvı nıyeı jfsiııulen t,ok (landı'nm eylemlere boyun eğdiğıni hissetti Ülkenin merkezındekı Mahara^tra eyaletinin merkezi Bombay'da çıkan çatısnıalar, 5 bin kişilik bir ordu birliğinın bölgeye gön