Katalog

Sf YASET 84 HP:Işler karışık HASAN UYSAL nkara HP Genel Başkanı'nın AseçimlerKaradeniz gez.isi,gün sürenyerel için çıktığı ve 9 lçanadolu ve bol hava getirmiş, hava ile şişen yelkenler Genel Başkan Calp'in "Eski oylarımızdan daha a/ oy alırsak görevimden istifa ederim" demesine yol açmıştı. Gerçekten de özellikle Karadeniz bölgesinde hele hele birçok ilçede HP Genel Başkarn, 6 Kasım öncesi ile karşılaştırılması olanaksız, canlı, politi/e olmuş, yadsınamayacak kalabalıklarla karşılanmıştı. Ancak gittiği yörelerin bazı il vc ilçc başkanları "SODEP oylan bölüyor, ama bizim yarımız kadar alamaz" diyerek sözde istihbarat verincc, Calp oyların eskiye oranla düşeceğini anladı. Bunun üzerine de "5 milyon 200 bin oydan diişme olursa istifa ederiıtı" sözunu "SODEP bizden lek oy fazla alırsa istifa ederime" çevirdi. Ve bu sözunü oy vermeye gittiği 25 Mart günü sandık başında da yineledi. Seçim sonuçlarını izlcmeye geldiği Genel Merkez'de bir daha tekrarladı. Gerçekten inanıyordu SODF.P'ten, hem de buyük ölçüde, fazla oy alacağına. Basındaki hava tersiydi ama, 6 Kasım seçimleri öncesi de hava aynıydı. O zamanlar 110 ile 150 milletvekili bekliyordu. Sonuçta tahmini gerçckleşmiş, kendisine yüzde 10 barajını ajaınaz diyenler yanılmış ve HP 117 milletvekili çıkartmıştı. Yerel seçimlerde de aynı durum olacaktı. Yerel seçim öncesi bir konuşmasında şöyle diyordu: "O sakallı monşerler, o cici beyler, o lıalktan kopıık insanlar dcrslerinl gene alacaklar. Gene yanılacaklar. HP yerel seçimlerden giiçlü çıkacak." Sonuçta, Calp'in srtyledikleri ters çıktı. Partideki en umutsıız kişi bile en az yüzde 1718 beklerken, hiç beklemedikleri ölçü.de az oy aldılar. Calp sonuç için "Çok iyiydi. Kalabalıklan, göılerindeki pırıltıyı, alkışlarken gösterdikleri içtenligi gördiim. Son üç beş giinde ne oldu da bu işler tersine döndü? Anlaşılacak gibi degll." diyecckti. larla yola çıkan SODEP'e karşı yerel seçimlerde bu oyun alınması normaldi. Hele politika üretmeyen bir kadro ile çahşması sonucu HP Genel Başkanı Calp, halka ıımul olacak, peşinden koşturacak, alternatif sayılacak mesajlar vermemiş, kimi zaman sosyal demokratlığa ters düşecek çıkışlar bile yapmıştı. İl ve ilçelerin buyuk çoğunluğunda derme çatma parti örgütleri ile belediye başkan adayları Uzerine tuz biber olmuşlu. Yerel seçimler öncesi HP Genel Merkezi'ne Koyulhisar llçe Başkanı Nejat Yalçın tarafından çekilen aşağıdaki telgraf, sonuçlar için bir ipucu gibiydi: "Bugüne kadar yerel seçimler için bir ınillelvckiliıtıiz ugramadığı gibi, partimizin amblemini lasıyan tek afiş dahi gonderilmemiştir. Yerel seçimlerdeki kaybımızın bütiin sorumluluğunun teşkilatımıza ait olacagını bilginize sunarım." HP'nin ağır toplarından, eski politikacı, Sivas Milletvekili Muslafa Kemal Palaoğlu şöyle diyordu: "Sosyal demokrat partilerde baskı giicü olusluracak, partiyi /orlayacak, onıı iyi vc dogruya yönlendirecek, partiye giiç katacak ulgular, dernekler, sendikalar ve kooperatiflerdir. Yani Anayasa ile bunların partilerle ilişki kurması, siyasel yapmaları yasaklandı. Bizim en biiyiik handikapımız buydu. Bundan sonra da böyle Meclis dışında ne yapabiliriz? Bize yeterli çalısmıyor, iyi muhalefet yapmıvor diyenler bunu düsünmelidirlcr. Ueslek olsunlar, giıç netim mi, demokratik sol bir yönetim mi, teknokrat mı, yoksa eski politikacılardan mı oluşmalıydı yeni yönetim. Yoksa, yoksa eski yonetinıe mi yakın olmalıydı? Parti ıçindc istikbal görmeyip bir bc> yıl daha milletvekili seçilmck istcyenler ANAP'a ya da SODfcP'e gırebilir miydi? Bu eğilimi taşıyan parlamenter sayısı en az .1()'u rahat bulıırdu. HP'li milletvekillerinde gozlenen, moral olarak sıfırı tükctmiş olmalarıydı. llk Uç gun şoktan kurtulamayan millclvckillcri kendilcrini havada kalmış, labansı/ insanlar görüyordu. Aşırı rahatsızlardı. Daha sonra kendilerine gelecekler, birbirleriyle hangi sonuçla biteceğini duşünmeden dirsek temasına başlayacaklardı. Calp vazgeçiyor Bu karmaşalar surerken basın daha önce istifa sözu veren Calp'in peşindeydi. Calp "İl Cenel Meclisi sonucu gelsin ondan sonra" dcrkcn loplanlıya çağrılan ve cksik sayıyla toplanan Başkanlık Divanı üyeleri 5.5 saatlik tartışmalı toplantıdan sonra şu açıklamayı yapıyorlardı: "Vahim olan durum nedeniyle Başkanlık Divanı Calp'in islifasını kabul elmeme kararı almış, Sayın Calp bu istegi uygun bulmuşlur." Bu karar başta Calp olmak üzerc partinin büyük ölçüde itibarını zedeleyecekti. Oysa C'alp, demokrasi tarihinde başarısız sonuç uzerine istifa eden ve bu olgunluğu gösteren ilk lider olma başarısı gösterip büCalp Alkışlar kime? yuk çoğunluğu vetolu HP'lilerden oluşan 10 kişinin imzasıyla sert bir deklarasyon yayınlanıyordu. Bu deklarasyoıuı Ankara Belcdiye Başkan adayı Dr. Turhan Temuçin, Izmir Belediye Başkan adayı Engin Aydın, Adana Belediye Başkan adayı Abdııllah Kiitküt, Başkanlık Divanı "lasvip clmcdigi" için bir gün önce görevindeıı ayrılan eski Genel Başkan Yardımcısı Niya/i Araz, milletvekillerinden Sabri Irmak, Fahri Özdilek, Mucip Ataklı imzalıyordu. Deklarasyonda Calp'in sözunu yerine gctirmemesi ağır biçinıde eleştirilıyor ve istifası isteniyordu. Ayrıca Başkanlık Divanı'nın görevden ayrılması, tüm parti tcşkilahııın yeniden kurulmak üzerc feshi talep ediliyordu. Ve deklarasyonda ilk kez parti polilikası olarak "demokratik sol" deyimi gcçiyordu. Buna göre parti yönetimi, "demokratik sol"a ters düşecek mesajlar vermcvi yu/unden, halk tarafından cezalandırılmıştı. Bu sert deklarasyonu kcndisiyle konuşmak için bekleyen "Cumhurlyet" muhabırındcn öğrcnen Calp "Şimdi çok tersduruma duşlum" diyerek, sözüne şöyle devam ediyordu: "Ben zaten islila edeceğim, sAzümden ölsem de donmem. Ama bu deklarasyonla benim islifam isleniyor. Şimdi islifa etsem bunlar yuzunden olmuş gibi olacak. Insanı istifa etme kararından vazgeçirecekler." Calp'e yakın çcvrelere göre Calp, bu deklarasyonu yayınlayanlara karşıydı ve "bunlar koltuk pesinde" diyc düşünüyordu. Parti yonetiminin değişmesini kendisi de istiyordıı ama bu kişilerle aynı düşiln ceyi taşımıyor \e bunları tasvip etmiyordu. Calp'in dıışııncesi tum partilcri içine alacak bir yonetinıdcn ziyade, "koşullara uygun davranacak" ılımlı bir yönetimin iş başına gelmesıydi. Bundan sonra parti il ve ilçc örgütlerinm gözdcn gcçirilmesi gelıyordu. Calp'e gorc sağlıklı sonuç haziran ayında yapılacak Kurultay'dan sonra ortaya çıkacaktı. Sonuç olarak HP'lilcr hem moralsiz, hem umutsuz ama bir anlamda da umut taşıyorlar. Yerel seçimlerde göz boyayıcı biı sonuç yeıiııe çok kötu sonuç alınmasıııııı belki de "Cok sağlıklı bir çorıık dogmasınu" nedcn olacagını dı.şıınııp ıımutlanıvor ve bunu bir şans olarak kabul ediyorlar. INeden fiyasko? Ycrcl seçimlerde alınan oylar konusunda ortaya çıkan olay şuydıı: Çok sayıda IIP'li olaya HP ve SODFP olarak bakmıyorlar "Sol en biiyıık darbeyi yedi. Herkesin lakkesini onune koyııp duşünmcsi gerokli, başka yol yok" diyorlardı. HP'nin bu sonucu almasını normal karşılayan Ankara Bclcdiyc Başkan adayı Dr. Turhan Temuçin şöyle diyordu: "SODF.P, seçilmemiş oldugu için yıpranmamıştı. Seçimlere sokulmadıgı için magdur goruntüsünün verdigi bir sempati salıibiydi. Ri/ hnrç harç 8 milyonla seçimi' kalılırken, unlar 100 milyona >akın parayla seçime girtlikr. Isli'lik bilinen isimlcr buraya huctım etmişti. Ne yaptılar? Bi/im vü/de 22 ovıımıı/ıı almaktan haska bir hasarılurı var ınıdır? Sol o>ları bir tane artlırınım başarmıslur ınıdır? Ve çok iddialı oldukları bujuk keııl belcdiye buskanlıklurını > itirdiklcri uçıkken, bundaıı sonra 5 \ıl nasıl davunacaklardır?" lemuçın'ın dedığı gıbi yü/de 30 kadar sol oylar, bu seçımde biraz daha azalaıak ikı partiye ama şrtvle ama boylc dağılmış, "ica/elli ve mııva/.au" gorüntulerine kar sııı bu ovlar kadaıını 6 Kasmı •fcımiı.ıin de HP alımslı. HP'ye oıan! • ı.ıı J Seçimden epey önce: "Eski oylarımızdan daha az alırsak istifa ederim." 2 Seçimden hemen önce: "SODEP bizden fazla oy alırsa istifa ederim." 3Seçimden sonra: "Kalabahklar alkışlarken gösterdikleri içtenligi gördüm. Son günlerde ne oldu da bu işler tersine döndü?" 4 Parti içi bir grup "istifa et" deyince: "Ben zaten istifa edeceğim. Ama şimdi etsem bunlar yüzünden gibi olacak. tnsanı vazgeçirecekler". versinler. Anayasa (abu degildir. Arlık şu parti bu parti tartışmaları hir kenara konulmalı, sol birleşmelidir." yuk saygınlık kazanaeak üstelik yeni seçilecek yönetim Calp'i tekrar Genel Başkanlığa getirccckli. Yönctimin ısrarına dayanamayan Calp bu olanağı kaybctmistir. Ancak işin bir dc perde arkası vardı. Parti içi mııhaliflerc görc parti yönetimi Calp'i kandırmış, "onun eteklerinden tulup kendi koltuklarını korumak için" bu kararı almışlı. Ciene parti nıuhaliflerinc go re Başkanlık Divanı'nın boyle bir yetkisi de yoktu. Calp ise bunun tersini savunuyordu. Istıfadan vazgcçmesı söz konusu değıldi. İstila edcccktı ama bu karışıklık surerken istifası partinin parçalanmasını getirecek, panik yaratacaktı. Ortalık yatışınca gene istifa edecekti. Sadece uç beş gun bu kaıarını ertelemişti. Partiye yakın çevreler Calp'in 6 Kasım seçimleri öııeesi ınilletvekıllcıine ikinci veto gekliğinde is lıla elmeye kalktığıııı, bunun o/ellikle kendısıııe büyıık saygınlık ka/andıracağıııı bildığı halde, seçımlerin lehlıkcye gırmcsıni duşıınerek bundan vazgeçtığini biliyorlardı Yerel seçi'nlerden 3 gun sonra Merkez haıar ve v " 'n'na dalıil vc bu Ve sonuçlar Şöyle ya da boyle sonunda seçim bitti. HP seçimden hezimet sayılan bir sonuçla, buıuk biı sevinçle çıktı. HP'nin baştan beri aynı kafcidaki usl yoncliminc goıc bu sonuçtan " S Ü D E P vc de basın" suçluydu. Partıde çok konusan ve kendilerinı bastan ben suçlayan karşı grubıı ıse "Kendileri ne yaptılar? Ne urettiler? Kendi seçim bölgelerinden ne o\ aldılar?" diyerek sustıırmaya çalıştılaı Yonetinıe gorc, kendileıine karşı olaıılaı HP'yi 6(X) veıde belediye seçımıne sokmanııştı, bunun ııedenı "o> oranı dıışuk olunea bi/iın \ıriıni/i' gelecekler" olaıak açıklıyordu. HP'clc yonctımc yakın olan a/ınlık dışındakı, parlamcnterler ılt vonetımde olmavan Merkez Karar ve Yurutınc Kutıılu uşelerinm lumu Parti Baskanlık Divanı' nııı değişmesini ıstiyordu. ^ııcak siy.ısi ejîi liınlfi iu<; goıe gelecek \oııelinı konusuııda bir kesın unldsına yoktu. RaUıkal iııı >o