Katalog

Eski seçımler: Hem yarış hem eğlence hem de müthiş bir kapışma... pjiskıden seçımler, sıyasal partılerin ulke t/yönetimine ağırlıklarını koydukları cıddı, çetın bır yarış olduğu gıbı lıderlerın bırbırlerı ıtelkapıştıkları bır eğlence de sayılırdı Bana göre, şımdıye değın görduğum seçımler arasında en çetın geçenı 1957 seçımlerıdır 1950 yılında ışbaşına geçmış olan Demokrat Partı zamanla, demokrasıyı ve onun özgurluklerını rafa kaldırmış, demokratık rejımı bır baskı rejımıne donuşturmuştu Çunku demokratık yoldan ıktıdardan gıtmemek ıçın elınden ne gelırse ardına koymuyordu Sadece Halk Partısı değıl, butun muhalefet partılerı de DP'yı ıktıdardan duşurmek ıstıyordu işte böyle kıyasıya bır çekışme ıçınde 1957 seçımlerıne gırıldı Demokrat Partı, seçım kampanyasını Afyon'dan başlattı Başta Cumhurbaşkanı Bayar, Meclıs Başkanı Refık Koraltan, Başbakan ve OP Genel Başkanı Adnan Menderes olmak uzere butun ağır toplarıyla ıktıdar partısı ılerı gelenlerı Afyon'a dolmuşlardı Hepsı bırer konuşma yaptık tan sonra seçım kampanyası başlatıldı Konuşmalardan sonra lıderlerın her bırı bır de dagıldı Halk Partisı'nden Ismet Paşa, se çım kampanyasına çıkmıştı Gerçı Bayar, Koraltan konuşuyorlardı, ama Ismet Paşa ıçın hedef Cumhurbaşkanından Meclıs Başkanından çok Adnan Menderes'tı Ismet Paşa Cumhurbaşkanı ıle Meclıs Başkanının konuşmalarını sıyasal protokol gereğı yanıtlamıyordu ismet Paşa, Kayserı'de mi konuştu, Menderes hemen Samsun'dan onu yanıtlıyordu Menderes Ordu'da mı konuştu, Ismet Paşa onu Kars'tan yanıtlıyordu Kıyasıya ve çıldırasıya bır söz duellosu oluyordu iktıdarmış, muhalefetmış gıbı bır ayrım yoktu Kımse kımsenın gözu yaşına bakmıyordu Her gazete ıkı lıderın yanına (Menderes'le Ismet Paşanın) özel bırer muhabır koymuşlardı Bunlar gölgesı ımışcesıne lıderlerı ızlıyor, en ayrıntılı haberlerı verıyordu Lıderler sabahları gozlerını açtılar mı bırı ne demış, otekı nasıl yanıtlamış dıye gazetelere sarılıyorlardı Sabah gazetelerı kuşun kanadıyla lıderlere yetıştırılıyordu Ben gazetelerın ve gazetecılerın gözde tuttukları donem olarak 1957 seçımlerını bılırım Bugunku gıbı televızyon olmadığı ıçın, haberlerın fotoğrafların yansıdığı tek yayın organı gazetelerdı Gerçı ıktı dar partısı salt kendı ıçın radyoyu kullanıyordu ama, halk radyoya önem vermıyor ya mıtıng meydanlarına doluyor, ya gazetelerı okuyordu Konuşmalar sert geçıyor dıyorum, bunlardan ıkı örnek vermek ısterım Menderes ıçın muhalefet demek komunıstlık demektı Muhalıf olan her şeyı bununla damgalıyordu ve şöyle dıyordu ".. Muhalefet ve basının açmıs olduğu şiddetli ateşin hlmayesinde blrtakım komünlat birilklerln harekct hazıriıklartnda oldukları göruluyor. Kanunlar kafi Mlmlyoraa, kanun hükümlsrl getlrecaglz. Eğ«r adalct mekanlzması, mavcut kanun hükumlcrini anlamakta güçlük ç#klyorsa, bunlan açıklıga kavuşturacaga. Tâ kl bu ihtllalcl metodlar, bu fitne artık bltainl" CHP'nın tarıhsel lıderı de bu kadar ağtr sözlerın altında kalmıyor, ıktıdar lıderıne veryansm edıyordu "...Demokratik rejimi gerlye çevtrmek, herhangl blr babaylğldln harcı değlldlr. Klm buna teşebbüs ederse .. daha o günun akşamı dünya başına zindan olacak; kendisini, arkadaslarını ve teşkilatını blr kâbusa atacaktır." Dıyeceğımız, en ağır, en çetın, en kıyıcı söz duellosu ıçınde seçımler sona erdırıldı Seçım gecesı 'çm Adnan Menderes, "Allah o geceyi bana bır daha göstertnesinl" dıye dua eder O gece, Demokratlar ıktıdarı yuzde 47 oyla almışlardır ama bır kâbus geçırmışlerdır Kâbus, geceyle bıt memış, uç yıllık ıktıdar dönemınde başka geceler de gelmıştır Başka seçımler görmedım m ı ' Görmuşumdur 1977 de, ötekı partılere göre çogunluğu alan, fakat ıktıdarı alamıyan partının lıderı belkı de seçım öncesınde kafasının dıkıne bır lıste yapmasa, teşkılatın ve kamuoyunun önerısını dınlese, ıktıdarı da tek başına alabılırdı Bır 1957 bır de 1977 seçımlerı benım ıçın çok önemlıdır ILHMED EMAL rşiv konusuyor Ankarnh gazeteciler ABD Büyükelçisiyle Türkıye ıle yenı bır ışbırlığı dönemı açan ABD Başkanı Truman, Ankara'ya büyükelçı olarak, Amerıka Dtnşlen Bakanlığının Ortadoftu ışlerı ıle uğraşan Başkan Yardıması, Feksaslı petrolcü George MacGhee'yı göndermtştı Allı çocuk sahıbı olan bu sempatık Amenkalı Türkıye 'yı çok sevnıış, bazı Amenkan yanlısı çevreler dt MacGhee'yı çok sevmışlerdı BUyUkelçı MacGhee, Ankarah gazetecılerı bazen elçılık konutuna çağırırdı. Fotoğraf bu çağrılardan bırını gOUerıyor (Soldan sağa) Emin Karakuş, (ıkı Amenkalı görevtı) şapkalı bayanın arkasında Erol Guney, Niyatl Kotay, Mehmed Kemal farada başı göninen) llhan Çevik, MacGhee, Ahmet Emin Yalman, Nusrtt Baban, Kemal Bağlum, Sabahatttn Sönmez. Oturanlar (soldan sağa) Doğan Kasaroglu, Erdoğan Ulus, Çetln Altan, Vedat Abut. HURtYET/SEÇlM 83 SAYFA 7