Katalog

jDr. Ekrern HayrVnin tabutu ardında DPli, CHPli birlikte yürümüştü Demokrat Partiyi ve lıderlerini yakından tanıyan C'ihat Baban Ustadıınız, F.krem Hayri İJstündag'ın portresini çizerken, onun hayatınu "bir dram" der ve bu dramın Trabzon has>tanesinde genç bir doktorken başladığını söyler: "Riiyasında kendini ihtiyarlamış goriır, iki taıe cenaze izler: Bu cena/eler iki erkek çocugunundur." Bu rüyâyı gördüğünde Dr. Ekrem Hayri Üsiündağ daha evli bile değildir. Dr. Ekrem Hayri Üstündağ'ın unu, kardeşi Muhittin Üstündag uzun süre tek parti dönemınin valiliğini ettiği için sürekli olarak gölgelenmiştir. Serbest Fırka kurulduğunda kardeşı CHP'nin güvenilir adamı olduğu halde safını bclli etmiştir. Demokrat Parti kurulduğunda da hemen önlere çıkmış, partinin ızmir'de kurulmasını sağlamıştır. tzmirliler iyi para kazanan iyi bir doktor olduğunu bilirler. Giritli bir hanımla evlenmiş, biri Biilent öteki Pirma, iki çocuğu olmuştur. tki cenaze Kuçtlk oglu Piran bir deniz kazasında öldü. BüyUk oğlu Bülent ise karısuun Izmir'de çıkan bir gazetcde yazıişleri müdürlüğil ettiği sırada kendisi yedek subay olduğu için bir yazısına imza koyması ve mahkum olması Uzerine intihar etti. Karısı hamile idi ve bu yan yüzünden hapse girmişti. Bu iki acı Ekrem Hayri Üstündağ'ın yüreğini daima dağlamıstır. Demokrat Parti'nin Ege'de kuruluş, gelişme, seçim kazanma ve iktidara gelme yolunda attığı bUtün adımların başında Dr. Ekrem Hayri Ustündağ bulunuyordu. Hat Üstündağ'ın kalbi dürüst politika için çarpardı tâ Demokrat liderler arasında bir anlaşmazlık belirdiği zaman, çözümü Izmir'de Ekrem Hayri Üstündağ'ın aracılık etmesi ile oluyordu. Nihat Reşat Bclger, Menderes'in Sağlık Bakanhğı'ndan çekildiği zaman, yerini dolduracak bir isim arandığında ilk akla gelen, Ekrem Hayri olmuştu. Gerçi, partinin gidişini kendi de beğenmiyordu. Ama ne olursa olsun, kabinede aralanna katılırsa belki gidişin kötülüğünü ön BİRARADAYKEN Dr. Ekrem Ilayri Üslundaft, partide etkin oldugıı günlerde hep partioin önde gelenleri arasınd* göninttrdU. Dr. Ekrem Hayri (Jstundag, Reflk Şevket İnce, Celal Bayar, Adnan Menderes, Samet Agaoglu gibi liderkr (fotograftakUer) daha sonra, aralanndan "siyasal kara kediler" gcçtlglııde birarada görünmez oldular. Dr. Ekrem Hayri Ü>tttndag, iküdann mn ydlannda tzaür'dc köfesine çekUdl ve unutuldu. 1954 seçimlerinden sonra yeni kurulan kabinede kendini var sanıyordu. Gelip bakan koltuğuna oturdu. Gülüşmeler başlayınca, kabinede olmadığını anladı. Onun yerine Menderes bir başkasını atamıştı. Bu ağır hakaret, iki evlat yitirmiş babaya daha ağır geldi. Partiden istifayı düsündüyse de, "Bakan olamadı da, oodan dtnrtt cekildl." diyecekler diye hakareti sineye çekti. Ağır kalp hastası idi. Bir sure sonra, milletvekilliğini umursamayarak gelip tzmir'e yerleşti. Demokrat Parti içinde "Ispal Hakkı" kavgası başladığında arkadaşlanna katılamadı. Kendini bu akıma niye katmadıklaıı ıçın yakııı arkadaşı bnver Oureu'ye gılcendi. Hürriytt Partisi kurulurken, onun da geçeccğini sanan Demokrat liderler gene peşine düştüler. Kansık bir adam olan (sonra anlaşılmayan sebepten intihar eden) özel kalem mUddrU ile bu ise kanşmasın diye haber saldılar. Demokrat Parti'nin kıyma makineleri Ispat Hakkı isteyenler için çalışırken, iki cesur adam da bu harekete katıldıklarını bildirdiler. Biri Ekrem Hayri Üstündağ, öteki Feyzi Lütfı Karaosmanoğlu idi. liyebilirdi. Bu amaçla Sağlık Bakanlığı'nı kabul etti. Bakan olduktan sonra işinin gerektirdiği biçimde kendini bakanhğa vermişti. Bu davranışı, partizanhğı baş ilke edinmiş Demokrat liderlerin işine gelmiyordu. Menderes, "Şuraya buraya sağlık merked yapacagına, bidm ilçe başkanlannın istcdlgi yere yapsa ya..." diye alay ediyordu. Bu da kulağına geliyordu. Kulis'ten Kuracaksanız söyleyin, gehnişken yazalım Bizim Parti Genel Baskanı basm toplantısı yapacaktu Gazeteci adrest aldu Adres Konur Sokak 15/6 idi Tbplantı saati yaklasırken gazeteci bellrlenen adrese gidip ılli çaldı. Kapıyı biraz Isteksiz, odacılık yapan kuçük bir çocuk açtı. Görüldüğü kadanyla içerde bir hartketlillk deyoktu. Gazeteci bir partinin basm toplantısı olduğunu, onun için geldiği>nl söyleyince çocuk içtriye seslendU "Abı parti toplanıyormuş onu soruyorlar." tçeride bulunan ve kapıda avukat olduğu yaztian kişi lafi duyunca bıirosundan dısanya çıktı ve, "Buyrun efendım," dedi. Gazeteci bir partinin basm toplantıst için bu adresin verildiğini ve toplantıyt izlemek için geldiğini yineledl Avukat sasırmıs, hattâ biraz telaşlanmıştı: "Hayır efendım burda parti falan yok. BOyle bir şey yok. Haberim de yok." Gazeteci Isi pişkinliğe vurdu. Anlaşılan yanlıs adres almıştı. Avukata bir soru daha sordu: "Peki parti kurmaya falan niyetimz de mı yok? Varsa şimdiden söyleyin, gelmisken yazalım." Avukat kapıdan çıkan gazetecinin arkasından, "Yok kardeşim, yok nerden çıkardınız? Partıyle ne ışimiz var bizım?" diye sesleniyordu. Gazeteci bürosuna döndüİıinde adresin Konur Sokak degil Şehit Adem Yavuı Sokağı olduğunu öğrenecektL Cemal Nadir'den 5/7 1946 Başkan olacaktı Demokrat Partiden kopanlar Hürriyet Partisi'ni kurdular. Ba$kanlık için iki aday vardı, biri Üstündağ, biri Karaosmanoğlu... Aıkadaşlan ilk toplantıda Üstündağ'ı başkan seçtiler. Gözleri dolu dolu seçim sonucunu oğrcndiğinde, "Saglıgım elvermiyor" diyerek çekildi. Karaosmanoğlu parti başkanüğına getirildl Serbest Fırka dönemindc siyasete atılmış Demokrat Parti'nin kurulus ve iktidara yükselif döneminde var gücüyle çalışmış, bu yolda iki evladını yitirmiş olan eski siyasetçi artık kalbınin ağır yüküne dayanamıyordu. Atak ve guncel siyasetin dışında kaldığını anlıyordu. Hiç durmadan dürüstlük ve dürüst siyaset yolunda çarpan kalbi günü gelince duruvermişti. Görkemli bir cenaze töreni duzenlendi. Cenazenin görkemli oluşu törenden değil, Demokrat, Halkçı, sade yurttaşların tabutun ardından gelmesinden, ona saygı göstermelerinden kaynaklanıyordu. Doktorken, ondan şifa bulmus, siyasete atıldığında yanında bulunmuş büyük bir kalabalık, I/.nıir'in acı çekmiş doktorunu dönülmeyecek yolculugunda uğurlamışlardı. Partili arkadaşları siyasette dcğılse bile ölümünde birleşmiilerdi. • SEÇMEN Kim der ki, >u aday, senelerce mecliste ağzını açıp konuşmamış eski bir miletvekilidir!.. >AYFA 8 CUMHURİYET/SEÇİM 83