Katalog

C SPOR OLIMPIYAT 5 AG^USTOS 2008 SALI BAKINCA Politikanın Yeni Arenası Pekin Olimpiyatı... S ER D AR KIZIK Olimpiyat heyecanı başlıyor. En iyi sporcuların yarışı kadar aslında uluslararası rekabetin 4 yılda bir yinelenen sahnesi bu kez Çin olacak. Çin’de Olimpiyat hazırlıklarından söz edilince güvenlik önlemleri gündemin ilk sırasında yer alıyor. Barış Olimpiyatları olarak da adlandırılan oyunlar için alınan önlemleri kimileri aşırı bulsa da Pekin yönetimi statların çevresine füze sistemleri yerleştirdi. 100 bin kişilik antiterör timi, 400 bin kişilik asker ve polis gücü hazırlandı. Güvenlik unsurunun hassasiyetle öğretildiği 1 milyonu aşkın gönüllü sayısı da öne çıkan diğer bir unsur. Dünyada yükselen terör dalgası olağanüstü güvenlik önlemlerinin temel gerekçesi. Olimpiyatlar aynı zamanda büyük bir politik arena. Nasıl olmasın ki? Anımsayalım... 1936 Berlin Olimpiyatları... Hitler’in bütün dünyanın dinlediği Olimpiyat açılış konuşmasındaki devasa güç gösterisi... ABD’li siyahı atlet Jesse Owens’ın çıplak ayakla 4 altın madalya kazanıp rekorlar kırması ve faşist Hitler’in stadı terk etmek zorunda kalışı... Sovyetler Birliği’nin 1952’ye dek Olimpiyat’lara katılmaması... 1968 Meksika Olimpiyatları’nda ABD’li 2 siyahi atletin Olimpiyat tarihine geçecek eylemleri... 200 metrede rekor kırarak altın madalya alan Tommie Smith ve aynı yarışta 3. olan John Carlos’un madalya töreninde siyah eldivenli ellerini yumruk yaparak havaya kaldırıp ülkelerindeki ırkçılığı protesto etmeleri... Olimpiyatlar tarihinde önemli bir yer tutan bu eylemin ayrıntısına bakar mısınız? ‘Kara güç selamı’ diye nitelendirilen eylemde Smith sağ elini, Carlos sol elini kaldırmıştı. İki sporcu da ayakkabısız, siyah çoraplarla kürsüdeydi. Bu ABD’deki siyahların yoksulluğunu simgeliyordu. Smith’in taktığı siyah atkı zencilerin onuruna, Carlos’un taktığı kolyeler ise zencilerin kölelik yıllarına göndermeydi. Smith’in sağ yumruğu ABD’deki ‘kara güç’ün, Carlos’un sol yumruğu ise ABD’deki zencilerin birliğinin simgesiydi. Aynı yarışın gümüş madalyalı ikincisi Avustralyalı beyaz Peter Norman da yakasına taktığı ırkçılık karşıtı rozetle protestoya destek vermişti üstelik. Olimpiyat komitesi iki sporcunun madalyalarını geri almıştı ama.. eylem tüm dünyada büyük bir ses getirmişti... Devam edelim... 1980 ve 1984’te sırasıyla Moskova ve Los Angeles Olimpiyatları’ndaki ABD ve Sovyetler Birliği’nin boykotu... 1972 Münih Olimpiyatları’nda Filistinli ‘Kara Eylül’ Örgütü’nün İsrailli sporcuları rehin alması ve Alman polisinin başarısız kurtarma operasyonu sonucu 11 İsrailli sporcu, 5 Filistinli saldırgan ve 1 Alman polisinin ölmesi... 1956 Olimpiyatları’nda bu kez Kamboçya, Mısır, Irak ve Lübnan’ın Arap İsrail Savaşı’nı protesto amacıyla yarışmalara katılmaması... Bakalım Pekin Olimpiyatları’nda neler olacak? Son dönemlerde dünya ekonomisine damgasını vuran Çin, ne türden gövde gösterisine girişecek? Terörden uzak, insanlığın haklı mücadelesinin ses getireceği bir yarışma alanı olması dileğiyle... Olimpiyatlar VE TÜRKİYE A L İ L Olimpiyat şampiyonu Macaristan’aysa 71 mağlup olarak elendik. IOC nihayet Avrupa ondra’dan sonra Olimpiyat ve ABD dışına çıkarak 1956 Olimpiyat oyunlarının düzenlemesi yeniden Oyunları’nın Avustralya’nın Melbourne Finlandiya Helsinki’ye verildi. IOC kentinde yapılmasını kararlaştırdı. Bu sırada OLİMPİYATA heyeti, küçük bir Avrupa kenti olan Mısır’ın Süveyş Kanalı’nı devletleştirmesi ve DOĞRU Rusların tanklarla Macaristan’a girmesi Helsinki’yi şık spor tesisleri, olağanüstü organizasyonu ve halkının konukseverliğiyle üzerine ortalık karışır gibi oldu. IOC kararından beğenmişti. Helsinki, kuzeyde güneşin dönmedi, oyunlar başladı. Ayrıca Avustralya’ya batmadığı güzel ortamda kapitalist ülkelerin, giren her türlü hayvanın 6 ay karantinada kalması Rusların kapıştığı şehir oldu. Şimdiye dek koşulu sonucu binicilik yarışları İsveç’te yapıldı. Olimpiyat oyunlarına sadece gözlemci gönderen Açılışını Edinburg dükünün yaptığı oyunlara 72 Ruslar, Helsinki’ye hazırlıklı gelmişti. Finli atlet ülkeden 384’ü bayan 3 bin 342 sporcu katıldı. Öne Nurmi’nin heykelinin bulunduğu stada meşalenin çıkan sporculardan bazıları 6 madalyalı Macar kimin tarafından getirileceği merakla beklendi. IOC cimnastikçi Agnes Keleti, 5 madalyalı Japon yetkilileri, Paalo Nurmi’nin para karşılığı koştuğu Takasi Ono’ydu. Mısır, Irak, Lübnan, Hollanda ve savı nedeniyle bu Olimpiyat’lara soğuktu. Ama İspanya’nın katılmadığı oyunların meşalesini Ron Finliler atletlerine sahip çıktı; 55 yaşına basan Clarke isimli genç bir atlet taşıdı. Melbourne’de Nurmi, sanki yeniden yarışır gibi meşaleyle orta mesafe koşucusu Rus Vladimir Kutz, koşarak geldi. Stadın içindeki meşaleyi yaktı. Zatopek’in yerini aldı. Nedense Kutz daha sonra Stockholm ve Anvers’in altın madalyalı diğer ortadan kayboldu; dopingli olduğu söylentisi sporcusu Hannes, meşaleyi alıp kuleye sonucu kalp krizi geçirerek öldüğü belirtildi. asansörle çıktı ve meşaleyi Bu arada çekiç atma şampiyonu tutuşturdu. Açılışını devlet ABD’li Hal Connolly, bayanlar başkanı Juha Paasikivi’nin disk atma birincisi Çek Olga yaptığı Helsinki’ye 518’i Fikotova’yla pistte tanıştı bayan 4 bin 925 sporcu ve sonra evlendi. katıldı. Öne çıkan Türkiye, Melbourne sporcular 7 madalyalı Oyunları’na 15’i cimnastikçi Rus güreşçi 27 kişilik Gorokhovskaya, 6 bir kafileyle gitti. madalyalı Rus Güreşte Mustafa Viktor Chakrin ve Dağıstanlı ve 3 altın madalyalı Hamit Kaplan Çek Emil altın, İbrahim Zapotek’ti. Zengin ve Rıza Zapotek, 5 ve 10 Doğan gümüş; bin metre yarışlarını Hüseyin Akbaş ve kazandıktan sonra Durmuş Ali maratona da katıldı. Eğribaş bronz Maratonda birinciliğe madalya elde etti. yaklaştığı sırada eşi İtalyanların inişli çıkışlı Dana Zaparatova da davranışları sonucu 1960 mızrak atmada şampiyonluk Olimpiyat Oyunları’nın atışı yaparak altın madalya aldı. Roma’da yapılmasına karar Emil Zapotek daha sonra anılarında verildi. Böylece Roma’nın tarih dolu 1964 Tokyo Olimpiyatlamaratonla ilgili, “Hayatımın en zor rı’nda şampiyon olan gü ihtişamı ve modern spor tesisleriyle yarışıydı. Bir hafta zor yürüdüm” renkli bir organizasyon gerçekleşti. reşçimiz İsmail Ogan. diyordu. Diğer ilginç sonuçsa 4 yıl Oyunlara 83 ülkeden 610’u bayan, önce Londra’da bronzda kalan 4 bin 738’i erkek olmak üzere ABD’li papaz Bob Richards’ın sırıkla atlamada toplam 5 bin 346 sporcu katıldı. Atletizmde ABD altın madalya almasıydı. Türkiye, Helsinki üstünlüğünü kaybetti. Ancak uzun bacaklı, Olimpiyat Oyunları’na olaylı ve eksik kadroyla kahverengi tenli; 100 ve 200 metre, 4x100 katıldı. Londra’da derece yapan sporcular Nasuh bayrakta 3 altın madalya alan Wilma Rudolp, Akar, Gazanfer Bilge, Halil Kaya ve Yaşar seyircinin sevgilisi oldu. Diğer öne çıkan atletse Doğu’yla Ruhi Sarıalp, “Amatör değildir” çıplak ayakla koşan maratoncu Etiyopyalı Abebe denilerek katılım belgeleri Türkiye Milli Olimpiyat Bikila’ydı. Kısa bir süre önce Etiyopya’ya bomba Komitesi’nce onaylanmadı. Çünkü IOC yönetimi yağdıran İtalyanlara Bikila bir şeyler anlatmak ister nedense bu amatörlük konusunda çok hassas gibiydi. Türkiye, Olimpiyat tarihinde farklı ve davranıyordu. İşbaşında DP Hükümeti vardı. başarılı sonucu Roma’da aldı. Çünkü Londra’da “Parayı veren düdüğü çalar” savıyla biz ne istersek kazanılan 6 altın sayısı Roma’da 7’ye çıktı. 27 o olur görüşü egemendi. Kamuoyunda TMOK’a Mayıs’ta ordu yönetime el koyduğu için yeni bir karşı tepki büyüdü. Dönemin bakanınca TMOK’ta dönem yaşanıyordu. Buna karşın Roma’ya Türkiye, hedef olan Burhan Felek görevden alındı. Oysa 55 sporcuya karşılık askeri temsilcilerin de yer aldığı TMOK’un seçimi, kimin nasıl göreve geleceği belli 31 idareciyle toplam 86 kişilik grupla katıldı. olmasına karşın “Biz yaptık, oldu” denildi. Atletizm, binicilik, yelken, yüzme, güreş ve futbolda Olimpiyat’larla ilgili son sözü Milli Olimpiyat yarıştık; güreşte Ahmet Bilek, Mustafa Dağıstanlı, Komiteleri verir. Atletizm, güreş, basketbol ve Tevfik Kış, Mithat Bayrak, Müzahir Sille, Hasan futbolda iki uçakla 80 kişiyle Helsinki’ye gidildi. Güngör ve İsmet Atlı altın, İsmail Ogan ve Hamit Güreşte Hasan Gemici ve Bayram Şit altın, Adil Kaplan gümüş madalya alan sporcularımızdı. Atan bronz madalya aldı. Basketbolcularımız Futbolda Bulgaristan’a 30, Yugolavya’ya 40 Mısır’a 6445 ,İtalya’ya 4937 yenilirken, yenildik, Birleşik Arap Cumhuriyeti’yle 33 berabere futbolcularımız Hollanda Antilleri’ni 21’le geçti; kalınca sonuncu olduk. A B A L I 4