Katalog

"Düşünen" bilgisayar Japonlarııı"ıılusal J amacı oldu rffc ms»^ **. . « . J 9 ? nıak neredeyse bir ulusal amac halinc geldi. Bilgisayar sanayiindc kisa süre sonra yeni bir atılınıın olacağı, bir "siiper kompiilcr" vapımının 1955 yılının varmadan gcKekleştirikeeği üzerinc bir genel kanı uzuıı zamandır varüt. 1982 yılının Ekim ayında Tokyo'da yapılan bir konleransta. Japonlar düşünen ve konujan bir bilgisayar projesi üzerinde çaiı$ııklarını ilan eiiiter Yapmaya çalıştıkları aygıi, sagduyulu, dilnya olayları ve yaşaıu ü/erine gencl bir bilgisi olan, heıncn hcmcn ınsan yapısına yakın bir bilgisayar Japonların planlarına gorc, programianmadıgı konuiarda da sonuçlara varabilnıc yctcncğine sahip olacak bu bilgisayar Japonea vc lıtgili/cc konu*ncak, 10 bin kelimcli komı$ma hazinesine salıip olacak vc aynca srtylencni dintcycbilecck. Japnıı hukumeıi bu plaııa 400 nıilyon dolar (80 milyar liıa) yaıırım yapıı. Japonlar T aponlar iı,indüşiınen bir komputcr yapapon'af 'V'« düşiınen bir komputcr yap konularda da sonuçlara varabilecek kompüter projesi için Japon hükümeti 80 milyar lira para ayırdı. % Japon sanayiinde atılımı sağlayan slogan: "Yeni teknolojiyi ö'nce kullan, getirdîği sorunlan sonra çöz. dev $irkcı lBM'i yenınek bu "ıılusal" amaçlarını I98ü'li yılların sonıına dek gervekleşlirmek için var guçkriyle valı>ıyorlar. # Programtanmadtğı PrOgramtanntadtğl 1 Japonlar 5. kuşak bilgisııyarı lıi/ yapulım diyr harıl harrl lulma lelusında. ABI> liHgisuyıııi firmulun ve yont'limi de ellerini .lupıınlıırdan vabıık Japonların bu planı orıaya Japonların bu planı ortaya çıkana kadar Amerikan firmaları, "düşteıten" bir kompüicı yapma planıyla fa/ta ilgilenmemi$ti. "Vıpay ıek»" yaraima planı Uzeinde birkaç araşrırmacı çatı$ıyordu. Şiındi, Japoninnn mcvdan okıımasivla. ABD bilgisayar firınaları dUnya pa/arında Iıakinıiyeılerini kaybelme ıchlikesiylc kar$ı karşıya kaldı, dcntyor. Bu şartlar altında Amerikan bil^isavariarının "siiper komptıler" yarı^ıııda I995'e kadar vakiıICM olduğuııu dü^Unüp rahailayanıayacakları gorülilyor. Ifknolojı yarışının (e$vik cdilmcsi, Japon hükiinıetlcrincc hcr /amaıı, ülkenin do|al kaynaklarındaki kısıılılı^ın kar$ılanması açismdan benimsenen bir poliıika oldu. II. Dünya Sava$ı sonrasında Japon sanayiinin büyük bir aiılını gerv'cklcstirmesindc bu poliıikanın rotü çok fa/ladıt. Yeni ıcknoloji karşısında Japonların tipik lavrı, yeni teknolojiyi nerdc ve ne zaman olursa olsıııı i$ sürecine sokmak ve olumsuz sonuvlarıyla da bu sonuçlar ortaya çıkııgında ilgiknmek. 1982 yıtında Japonya'da büro otomasyonu U/ermc dü/cnlcnmi> bir gttsıeri bu atidan ilginç bir soruşiurmaya konu oldu. Oosleriyi izleycn bir grup t'irnıa yoneiicisine, büro oıoma.vvonu ü/erine ilk i/leniınleri soruldu. Iş adamlarınııı yüirde 36.7'si büro olomasyonunıı yönctiı.'ikrin eıkililik dli/eyini yilkscltıiği içııı olumlu buiduklarıııı bclirııiler. Bu oroma.s' an büro persondi ara,sında yaralacagı İ$si2.ı.ü konusuna, anieke katılan yöncıicilerin sadece yıi/de 5,8'i deginmi$ıi. Oysa büro oıomasyomı Japonya'da ftzelliklc kadınlar arasıııda işsi/lige yol açınaya ba^ladı bilc. Çalı^ma Bakanhğı tarafından yapılan bir araflırmaya görc büytlk çaplı ^irkeilerin yüzde 81 .>>'u, buro oiomasyorıu ile valı>lırdıklan bcya/ yakıılıhar'ın sayılarını düşuk lutnıa hedefimni 197581 yılları araf.mda büyük ölçüde gerveklcştirdi. Bu dönerrt iv'inde bu l'irnıalarda loplam ijgucü yU/do 3.1 ortarkcn, kadııı i^gücü yü/.dc 4.3 dii^iü. Kadınlarııı i$ bulabılme şaıısım artırabilccek tek îey, büro oiomasyonunun bir parçası olabilnıck. Yani bu nıakînalan kultanabılmek veya proBramcı olnıak. (üm dunyada olduğu gibi programcılık, Japonya'da da geçerli nıeslek. ••ProBram Kndılslrlsi" yalnuca eleman sıkıniısıyla karşı kar^ıya değil Japonya'da.. 19N2'dc bilgi işlenı hi/ıııeılerindc çalışan 6 bin kişi arasında yapılan bir ankcıcgöre, 26 ya$ın altındaki bilgisayar programcısı vesisıcm mUlıendislerinin yüzde 70'i çalifma koşullarıııın ağırlığı nedcniyle 35 yaşında işi bırakmayı du$i)nduklerini bclirttiler. Yüzde AO'luk bir grup ise, o yıl i$lc ilişkin dddi lıasralıklar geçirdiklerini bildirdilcr. Baştan aşağı "kompüterleşen" ABD'de "Japonlar geliyor" korkusu %AIH) Savunma Bakanhğı, Japonların 5. kufak bilgisayar projeshıe kar$ı ' 'n sinci kuşak'' tezini ortaya attt. Pentagon, "Japonlar ne yaparsa bir fazlası" sloganma sarthiı. ilgi'ıayarııı ABD'dcki yen, İK'ilı;ııij!i bir yük$ck lekrıoUıji urtintıının ı.'ok iilcMiıc gecen fkonomik vc sasyal boyuılar ıa>ıynr. <îilııdclik ya^anıa. abarıması/ otarak hir oıuınobildcn larksı/mı^ci^ııiiı Stren bitgisayarlar clfkımııH. urunler piyJsJM iı;indtfki eıı pfiıi^ ycri lutınuya ha>ladt. Lvlcrdc kullaınlacak hilgisuyaıliirın yalııı/ca ABI) iv'i wııı»ının 19H.1 yılı kîntlt 5 milyoıı adetlc ulnşaciiğtııa ilişkin Mtımıııler bunuıı <•» iyi e"'1"'1 gcıi. Huna kar^ılık butolar iv'in 1.5 nıilyon hilgisayaı santacak. ABÜ'dc yakııı /aınandii yapılan hir ara)U<muya KOre ilkokullann yu/.d« 22<a>indc, orıaî>grclim kurulıı^larının yüzde 60'ında hilgısayar hıılıımıyor. C'alil'oııııa )ithi ba/ı cyıılctlcrdc hıı sayı daha da yııksclvhılivor. ISH*7 yılııula yalııı/va cjtıimıc ılıv kin hil^ivuyür pıotüüiıılurııuıı Mig1ay;u;ıjiı iı lıucıııı I ıııılvar doliirı bııl.Kak. "BİI|(lsH>ar ukıır)tt/urlı(ıı"nıJ:ıki Iııı yaygınla^ma. anıırliiilnıları Cocuklarınabıllıi^'ivar kııllanmnyı cıjıoııınc ol;ı ııugı saglaiıuı >ııtııııd.ı (iıdcrck daha l'a/la hiiskı al (ııuı sokıı>oı. Vilclcr ;iMiıa. ııesillcr aı.ısıııdukı uv'iırııııııın (>idvrek hııyıııııı.ı kar^iıinda. ı,ın.ukl;ı rına yeıi>mc cabası kiııe giriyorlar. Piyasa u/nıanLırıııın givlvııılcıiııc ıtore, lckno loıik )>cliiiııelci'i ı/kyırı vc ııytıulama vabası iv'iı dc oliiıı "ündrr lııkclki" oljrak ıııtcknnı hiı y.ııp uıkvıiciııiıı ı^ltTİıuk1 arıık iki hilgisavar bıılı.tııı yur. (,'otuklar keııdiU'rnıcail hilt'1'..ıyarhıvı kııllii ıııyorjaı, Bıl^İMiVitıUırın gclı^ıııc.M vc y:ı>iiıııta>ııı»sı ılc bir liLlc lum üunv.ıd.ı uııaya ok.ııı alaııa (t/'uıı •>IKlar. kı^ısfl hnklaıııı /cıİLlcıınıcsi hın/Lrı sınuıılaı AHD'dc ılc jtcnı» htıjuılarda hııUıııııyoı. 1lu ıılkcdc dc ya<Hiluı gcli>cıı tckııolnıiııiıı oldııkca ucrKvndc. arıcak AUIVmıı "d«tw oıu'inliMirunltm" \M liıl (tisaynr Msicmiı'riııın yayılııiii'.ı ııtııi'. bıı ı^ı/lik kurkıısıı yaralıyor. l)'Wlr tıir korkıı ( jlıloııııa' da clkiiı drğil. <, ııııkıı bu cyalctk clcklıtıııik \a ınıyii hii>lıha>ıtıa cn oncıııli ıltıiiıd:ını olaıuıfsı İlıiKnı bu soruıılal ABI) iv'iıı ıkıııcı plaııdn ka lıyor AIIO ıvi" cn OIIL'IIIII konu hl.uts.iy;>! j w a ıındaki lidcr duııırıuıtuı korutııak . liıı knıuula cıı ıimınti ıchdıl Japıınlurdsın lifliyoı, AUD oiotnoliv saııayiiııin JuponUıda (iin^ıigi ıkarcl sava^ınd.ı aldıgı Viir.ıdaıı sonıa. hiljnsavaı alantnda da bcn/cri bıt mıtcadclcyc ha/ıılıklı olnıit W ashıtıyıotı. olayı ıilusal ^ııvcnli^m bir parcası olarjık gOıuvnr Bilgisayur tcknol«ilsiııdcf>nilc olın.ık. Alllî'yf ııı k.ırına^ık vilahlann urclilıncsi oliinaf ıııı VLTIVOI fcknolujUk'ki bu (iııdiTİİfii k<>liiYiibilnıc kay^iM \UI) yAncıinıını bilgisayar saııuyiını lapon rfkaOclıııdcıı koıuyahiimck Miı AHl) kükcııli ı>i)ku1u<>lubrla litnrlif inc lıa/ır halc gcltrtyor. Ancak biljiisayuı sanaviiniıı cuttu iindc gclcn lıriTiuliirı tınnlilik "<ierİM>s1 licam"vercevesi ivııulc kalııırııasıııı vc Japon pa/arına da ıyi ko>ııllaıla t'uı.'biltnck iı,in uygun iinla>ınal;<rın im/akıcıııı.iMrıı ivtıyorlar Ba/ı l'ırmalarda isc "Jııpun Irhdidinc" k.ıışı koruın,n.ı cgilımicr guç ka/aılıyor. Hükumcl vıııayınitı problcmlcrinr aıılayı>la yakla>ırkcn Aıııi ırösi YasaM'nııı ı;ığncnmcsi palınsma >irkcilcriıı birhirlcrıye giri>ıiktcri aııla>ınalara got yumuyor. öıc yancta Savunma Hakanhğı yukvck tekmiloji ılıractnda bir kuııırolun ııygulanmasını lcrcıh cdiyur. Gelct.'cAc yonclik ıcknolojıyı gclıılirıı.ı pıogramların oiKulugıınıı de ABDSavıınnıa Bakanlıp ıısllcniyor. Japonların " 5 . Ncsıl BUKtuıvıır Pntftramı" ıle bılyisavuı snnayıının crı^cıcgı bir >onraki a^aııı.ıcia hdcrlij.i clc alnıa vabasına. ABD Savunma Uakanlıgı yaıııl vcııvıır: Japonların lıedefIcriııi clkİM/ kılmak ıvın (liıısılcıı yrni ara^ıırına prograıııının adı "N'inci Nrtil Bitgisayar Pro(ramı", yani Japontar ne yaparu bir fa/laMİ.. B SAYFA 16 CUMHURİYET/BİLGİSA YAR