Katalog

Altı yıllık bir serüvenin ardından Sümeyra Çakır'ın müziği El kapılarında bir allı turna Geçen ağustos ayında Almanya'da "Allı Turnam" adlı uzunçalarını yayımlayan Sümeyra'yı 701i yılların gençlığı, "El Kapıları" albümünden anımsayacak. ol(,idir. Bıı (lı/i(lıkı (ıırkıılcr, lıtniın it,ııı insanları a>ıran bıılıın cngcllfrc karsı olma\a bir (,aftrıdır." Sunıeyra adı beıımı ı^ın, yetmışlı yılların ıkıncı varısındakı hevccaniı ve voğıııı guıılcrın, Bı IIIKI sıgarası ve dcnılı çavııı eslık ettıjı, koyu sohbctleık u/ayan ncctlenvle o/ıles lleıleyeiı saatlcıle bıılıkte Kıılıı Sıı, Ralııııı Saltıık veSrlda'nnı, ardııulaıı m ı t k l a ı Dual'ın platosıına verleşıp solıbclııı alııınslcııııı ısıtan dost bir ses Ne gatıptıı kı aındaıı on yıl gc\lıkteıı sonid lastlanlılaı SOIIIILII edıııdığını "Allı Tıırnaın"ı dınİLiktıı bıı sui(.dıı Sıınıevra adında bir sanatcıııın varlıgını bıle ııııuttuğumu lark ettım Uelkı degısen M f.uklı yonleıe ıı/anan mu/ık beğe ııık 11 11k111 olılıı bıınd.ı, bclkı de "dozdJMi ırak olaıı nımııldcıı de ırak olıır" dcvısıııdı.kı doğ ııılıık pa>ı Ama kcsın olatı bıı scv vaı "Allı Iııınanı"ı hırlıaııgı bıt lolk ınu/ığı albıınıııını dmleı gıbı dıııkvemednn Mağlamanııı tınısında va da SıııiRvıa'ııın vokalıııde bir verkre sı kısnıış " s ı ı ı g u n " lıavası, " \ u r t o/lcını" kokıı sıı, mu/ık bdğlaıııındaıı koparıp doğrudan dug ıııya ınsan hakları olgusuna davalı, dııyuusdl bir boyutd sıırııkkdı beııı Ve Sıııııevıa'ııııı on ıkı vıl rincekı " H K a p ı l a n " albuıınıııu anıııı sadım ıster ısteıııe/ \einııslı >ılların sonlarına doğııı, adı polıtık laııdanslı lolk mu/ık sanaKıLuıvla bıılıkte anı laıı, davanışma gccckıının de6ı>ıııt'/ jokeııydı Sumeyra (, akır Döncmııı atnıosleııııe ve gıdeıck yuksekn taıısıvona paıalel o/ellıkler tasıyan "Ll Kapılaıı" ve "SabalıınSahıbi Var" adlı çalışmalanyla dıkkatlerı ıı/erınde topladı Oldukça yalındı SumLVia'nııı tıırkuleıı, tıpkı abar tısı/ vc sade vokal teknığı fibı Ne vaı kı o >alınlıkta ve sadclıkıe, do/ııııu lıeı /anıan koruvaıı bıt duvaılılık /aıııan /anıan hıı/ıın, zainan /anıan ı,o>ku ık dısa vuıulııvordu Suslemesız valıııan bir baglaına, Sıımeyıa'nın yumuşak se sıne eşlık edıvoulıı tüııı aKakgonııllııluuııvle Derken Sumeyra ıiıteı nasvoııal bovuılaıa ıılaş mayı başardı, l l )77'dc baglamasıvla \ \ r u p a ' yı dolaşlı, I978\k llavana'dakı Dııınu (leııçlık leslıvali'iK kalıldı. 1980'ın heıııen b.ısııula Federal Almaııva da ılk ıı/ııın,,ılaıı vavınılandı 1 urkıve'de Madenls Seııdıkası'nın koıosunu vönetlı, ı,ok savıda koııseı \eıdı Ve bir gun lakvıınleıdc I? Fvlııl sayfası avıldı, Sumevr.ı'nııı Iııtk vatdiıd.ısı nlaidk mu/ık seruvenı so ıid eıdı Oıııııı \ı.ıiııe yenı bir seruvuı ba>ladı "Allı rıırnam"ın o/lcmlerlc yııklu "el kapılaıı" sı.ıııvenı Şıı ıiKslıııı " l nlernasMinal davası" sonıiLiındd SıınKVia'nın vdldiıdaslık lıaklaıı elıııden alıııdı Doncnıın "o/gıın" kosıılları hu kLim sıırerken valnı/ı.a "vatandaslıklaıı ı,ıkaıılatıldi bııltenı"nın bıııııde, sessı/ sedası/ hır isimdı Sıııııevıa, o kadaı "Allı Tıııııaııı"! uoıeııe dek Sıııne1 uı'daıı bıı lıaber alamadık Ovsa bıı koca sckı/ \ıl Kinde o, dııııvaııııı depısık verleıını dolasıp aralaıın da Pele Seeger'ııı da bulundııği' ıınlıı ısıınltıle bıılıkte konserkı \erdı, tı/unvalaılaı lıa/ııladı Halen d e o n a bı/dtn daln. la/la s.ılııpcıkan l e deral Almanva da " h e ı u ı a t l o s " koııunıunu ve surgun yasamını sıırduruvor Sıınıevıa Çakır Hanı "yurttaslıktan vıkarılma" ııvgulamalan yenıden larlışılnıava baslarkeıı bıı anıııısatalını dcdık de U Eylııl 1982 den berı Federal Almanya da bir surgun yaşamı ' surduren folk muzığı sanatçısı Sumeyra Cakır vatan daşlıktaıı çıkarma uygulamasının yaraladığı 12 Eylul '7ede lerden btrı Oldukça yalın turkulerı abartısız ve sade vokal teknığıyle Sumeyra yetmışlı yılların sonlarına doğru dayanışma gecelerının vazgeçılmez folk muzık sanatçısı ıdı \ \ \ \ Burak Eldem snıanlı'daıı beıı "sıırjııın" ve '"ii\rılık" kavıaınlaıı, lııık aydıııı ı*»nı neredevsc doğunı, olunı, < v1111k gıbı doğdl ve alı• sılınış sd>ılıvoı 1 oplıımsal (.dlkanuların yııkseldığı, buyuvcn lıu/uısu/lugun mııhalıt ıınsuı Urd ' Matııko"vu ttlıdıt edeıek bir ıvnıc kazandııdıgı bellı laıılısel doııemleıde, her scvı bı eakla kesılnus ı;ıbı duıduıaıı " s ı k ı " önlemkr gundeme gelıyoı bırdcn Sopalar aba altından at,ığa ı,ıkıp "vııı abjlıva" mısalı avdııılaıııı b j sına ııııvcrıvoı ılk asamadd Aıdıııdan " s ı k ı " bıı vcmetım ve deııetım sıravı alıp sımıldrı "yas sah"laıla IVKC daıaltılnııs va>anı bıvmılerıne ce /ae\leııylc, sıırgunlcıle lıııkmedıvoı O n t o ı ı ı lcn ptototıpc uvmavan aydınlaıın, o/ellıkle dc sandlırıl<ırın, bıı vasanı taı/ıuda yerlcıı olnıu yor labıı O n ' a ı a va doıt ıkıvatııı aıası dıışu yor va da döııııs laıılıı oiKeden kcslııılmcvcLck, sıkınulaıld ve vabaiKilık dııygıılaııyla dolıı bir " d ı ş scvaluıt", bıı baska deyışle "sıırgıln" O Son sekı/ vıldıı ıse bıı sovlcdıklcıımı/ın ıı/antısında, aıııa daha yaııp, daha scıl, ddha lıajık bıı sıırou vasıyoı I ııık asdıııı ve sanat(,iM, doğup bııvııdııgu, aıl oldıığıı loptağd ve loplııma ılıskın Unııl h.ıkl.ıı ını, kısaca "valuıulu>lıkluıı ı,ıkarılına" dıvc anılan bir uvgulaıııa SOIHKIIII da yılırıyoı, ıılkesıvlc olaıı bagıııı "kağıl u/crındc" de olsa kopaııyoı Ustclık bıı soıı de retc öncmlı karaı, " f a l a n c a ulkedeki 1 Ma>ıs goslt'rısındi 1 sol >ıımrııgunu k a l d ı r ı r k r n K<>rulınıı>" va da "lılanıa loplantıdd I ntrrnasvonııl MiNİımrkfM o da dıgerlerı>lt' bırlıkle mırıldaııınıs" fjıbı gırekı,cleık alıııabılnoı 'OldHdiıııstu" doncrr.ın abartılı uy^vılam.UarıIIMI bıllıgı, varalaıın sarılınasıııa ılıskın L'iıışım leıııı hd^ladığı bir döncmdc bıle vuıtta>lık hakkını yılııen ınsanları kdMnai.dk onlcmler alınaııııyoı bir lurlü Oysa kâjıl u/erıııdckı o soğuk hukııksal, ıdarı karaılarııı otLsınde, hır diha vasdiıamaVLdk ^aıııan dılınılerının koparıp alııı dığı ınsan yasanıl.ırı vaı Sıncıtid sanal(,ısı \ ılmaz (ıiııu>, v.ı/aı Demır Ozlu, müzısven Mrlıkc UcıiııraK, ut\enlerde yurda döıuıp geıısııı gcıı vollciıı.ni llerıa Onger ve dalıa ıııı.eleıı ıc,ııı gerıve doıuısu ve onarıtnı olmayan sıyası bıı ka laıın lıaıık sonm,ları, uyku kacırmaya devaın edıvoı Tvlııl 1982'deıı bcrı Federal Almaııv.ı'da "heınidllos" olarak vasavaıı lolk mıı/ıuı saııat ı ısı Sıııııevra (,'akır. "vdtandaşlıklan <,ık ıı ı ı u " ııvgıılanıasının varaladığı "12 E\lııl"/cdeleıdcn bııı Geveıı ağuslos ayında "Allı l ı ı r n a m " ad Iı son ıı/ıını,alarını yavmılavan Sıııııeyra, plaBiııın kapağına şunlaıı >a/ını> " A n a d o l u ' n u n her \orcsıııdc turna lıırkıılcri s»>lenir. Bıı lıırkulcrde lıırna, hasretın. ıımııdıın \c baskılar allııulu varesı/lıklere dıısnııi'j ınsan ıı;ın, o/t>ıırlıiKiııı seınbolııdur. [ ıırııa. <)/kınlırı, SC\J;IUTI, ııınulları la^ı>an, ııl.ıslırıın bir Sumeyra Amerıkalı şarkıcı Pete Seeger ve Guney Afrıkalı >arkıcı James Phılıps ıle bırlıkte 1981 yılında Fmldiıdıya nın Helsınkı kentındekı bir festıvalde sumeyra 1978 de de Havana dakı Dunya Gençlık Festıvalı ne katılmıstı 17