Katalog

SAYFA 2 19 MART 2010 CUMA Tarsus’ta tarih yıkılıyor Özgen Acar Adana’daydı “Zenginliğimizi koruyamıyoruz” ADANA (Cumhuriyet Bürosu) Gazetemiz yazarı Özgen Acar, Anadolu'nun çok önemli bir medeniyet merkezi olduğunu söyledi. Anadolu'nun büyük bir tarihsel, kültürel ve dinsel zenginliğinin bulunduğunu anlatan Acar, bu zenginliğin korunamadığını belirtti. Çukurova Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nde, “Tarihsel, kültürel ve dinsel mirasın korunması” konulu söyleşiye katılan Acar'a öğrenci ve akademisyenler büyük ilgi gösterdi. Konuşmasına, “Dünyanın kaç kenti üç ayrı imparatorluğa başkentlik yapmıştır?” sorusuyla başlayan Acar, Anadolu'da Bizans, Roma ve Osmanlı gibi imparatorluklar kurulduğunu, böyle birşeyin dünyanın başka yerinde olmadığını söyledi. Türkiye'nin 'köprü' olarak nitelenmesine karşı çıkan Acar, güneyi ve kuzeyiyle bağlantı kuran Türkiye'ye 'kavşak' denilmesinin daha doğru olacağını anlattı. Bugüne dek bilinen 42 uygarlığın Anadolu'dan gelip geçtiğini, Anadolu'da 3 bin antik kent, 20 bin kadar höyük ve 25 bin kadar anıt mezar olduğunu kaydeden Acar, şöyle devam etti: “Böyle bir zenginlik başka bir yerde yok. Bir çok medeniyet kurulmuş, dinler burada, imparatorluklar burada. Büyük Önder Atatürk, Ankara Yunan işgaline uğramak üzereyken 1921 yılında Anadolu Medeniyetler Müzesi'ni kurdurmuş. Bugün ise her köyün bir delisi, iki definecisi var. Türkiye'de kaçak kazı çok fazla. Tarihsel, kültürel ve dinsel zenginliğimiz korunamıyor.” Acar, Çukurova Üniversitesi'ndeki söyleşinin ardından, Diş Hekimleri Çarşamba Grubu'nca Seyhan Oteli'nde düzenlenen etkinlikte, “Bin tanrıdan Bir Tanrıya Anadolu” konulu sunum gerçekleştirdi. lkemizde geçmiş uygarlıkların izlerini taşıyan kültür varlıklarının korunma çabası, ancak son 3040 yıl öncesine uzanmaktadır. Bunun turizmle ilişkilendirilmesi ise daha yakın bir zamana dayanır. Yaygın anlamda koruma çabası ise 1990’lı yıllarda gerçekleşmeye başlar. Bunlar arasında özellikle son yıllarda öne çıkan, bir taraftan Türkiye Arkeolojik Yerleşimler (TAY) projesi, ÇEKÜL Vakfı’nın 15 yıldır Anadolu’nun çeşitli yörelerinde yürüttüğü projeler ile UNESCO’nun Anadolu Kültür Miraslarını Koruma Projeleri sayılabilir. Bu arada, kimi önemli firmaların gerek arkeolojik kazılara sponsor olması, eski konak, iş hanları gibi bazı önemli yapıların restorasyonunu üstlenmesinin yanı sıra, Tarihi Kentler Birliği’nin kültür koruma politikalarındaki uygulamaları da unutulamaz. diğeri ise Hükümet Konağı’nın yanındaki sokakta bulunan Maroni Kilisesi’dir ve bu yapı bugün ev olarak kullanılmaktadır. Bir başka kilise de, Kemal Paşa (İskiliç) mahallesinde yine camiye dönüştürülmüş olan yapıdır. Araştırmalar ve bazı kaynaklar, St. Paul Kuyusu yakınlarındaki Tarsus Matbaası’nın arka tarafında da küçük bir kilisenin olduğu anlaşılan yıkıntıları işaret etmektedir. Yine bir başka kilise ise St. Paul Kilisesi’nin yakınında yer alan ve bir zamanlar İpek Sineması olarak kullanılan Protestan Kilisesi’dir. Ancak bu kiliseden de geriye duvar kalıntıları ve korumaya alınan demir kapısından Tarsus yıkıma örnek başka bir şey kalmamıştır. Bunlar içinde, yapısının büyükTarsus’ta gerek bilimsel araştırlüğü açısından en önemlisi, buma ve kurtarma kazılarına, gegünkü Sakarya İlköğretim Okurekse koruma ve yaşatmaya yönelu’nun olduğu yerde var olan Merlik restorasyon çalışmalarına Cumyem Ana Kilisesi’dir. 1884 yılınhuriyet Alanı’ndaki Antik Yol, da Gözlükule tepesinden çekilmiş Roma Hamamı (Altından Geçbir fotoğraf ile Meryem Ana Kilime), Gözlükule araştırma kazıları sesi’ni beve St. Paul timleyen Kuyusu, Tarsus Belediye Binası aynı döKırkkaşık nemlere ait Bedesteni gravürler ile Tarsus hem kiliseeski evlenin varlığırini ülkenı ortaya mizdeki koymakta duruma bihem de yarer örnek pının büsayabiliriz. yüklüğünü Aslında gözler önüTarsus nene sermekredeyse tedir. Ol100 yıldır dukça göryıkma ve kemli bir koruma anlayışının trajik çelişkiyapı olan Meryem Ana Kilisesi de sini yaşayan bir kent. Yakın dönem 19251930 yılları arasında yıkıltarihi söz konusu olduğunda yakmıştır. laşık yüzyıl içerisinde birçok yaBugünkü Öğretmen Evi’nin yepının ortadan kaldırıldığı görülerinde bulunan İttihat ve Terakki biliyor. Mektebi (Türk Ocağı Okulu) binası 1868 Osmanlı Adana Vilayet da 1900’lü yılların ortasında yıkıSalnamelerine göre, 1800’ün Tarlan yapılar arasındadır. Abdi İpeksus’unda kayıtlı 8 kiliseden birisi çi Caddesi üzerinde yer alan Göbugünkü St. Paul Kilisesi (Anıt zen Pasajı’nın olduğu yerde Abu Müzesi), ikincisi eski cami kilise Ü ların ortalarında inşa edildi. Demiryolu ile birlikte Tarsus Tren Garı yapıldı. Bugünkü istasyon binasının 200 metre batısında yer alan bu Tren GaTarsus eski İstasyon Binası rı ve yakınındaki diğer üniteleri ile birlikte yıkıldı. Yıkım hiç durmadı. Halkevi binasının yerine 1959 yılında yapımına başlanan ve Mimar Nuri Abaç’ın imzasını taşıyan 5 katlı Tarsus Belediye binası da yıkımdan nasibini aldı. 1970’lerin sonu geldiğinde ise CumhuriŞuşun Konağı bulunuyordu. Önyetin 10. yılı anısına Tarsus Beleceleri Rasim Dokur’un oturduğu bu diyesi tarafından 1933 yılında yapev sonradan Ziraat Bankası binatırılan 10. Yıl Şar Sineması ve Tisı ve bir dönem de Şehir Kulübü yatrosu’na gelir sıra. Bir Sovyet olarak kullanıldı 1970’li yıllarda bu mimarı tarafından projetarihi konakta yıkılan yapılar aralendirilen bu görkemli sındaki yerini aldı. yapı da kentin betonlaşmasına ve iş merkezleriYıkımda ayrım yapılmadı nin rantına kurban gider. 1980’li yılların sonuna Tarsus Halkevi, 1932 yılında, bugelindiğinde başka bir taş günkü Hükümet Konağı karşındaki yapı vardı sırada, Cumdurakların olduğu yere kuruldu. İki huriyet Alanı’ndaki Ziraat katlı bir taş yapı olan binanın alt kaBankası, Adliye Binası tının bir bölümü kahvehane idi. Yaile hemen hemen aynı nında ise Rıfat Özavcı’nın Gülek yıllarda (194550) ve birGazetesi’ni yayınladığı Gülek Matbirlerine paralel olarak baası bulunuyordu. Ön bahçedeki yapılmış eski Hal binası çam ağaçlarının yanı başında 1914 (şimdiki 100. Yıl Çarşısı) yılında HamisZadeler tarafından ile birlikte üçlü bir yapı yaptırılan çeşme yer alıyordu. Buoluşturmaktaydı. Kent rası da 1950’li yılların başında dokusuna ayrı bir göryıkıldı. sellik ve estetik kazandıAynı dönem içinde 1890’lı yılran bu yapıları da dönelarda Kaymakam Ziya Bey taramin belediye yönetimi fından yaptırılan Hükümet Konatarihe gömmekte tereddüt ğı (Kaymakamlık binası) ve bitietmedi. şiğinde aynı tarzda inşa edilmiş Eski Buğday Pazarı olan belediye binası birer birer olarak bilinen Kırkkaşık Bedesteyıkıldı. ni’nin karşısında, alt katı Tarsus TiBugün Makam ile Demirkapı caret Borsası üst katı ise Tarsus Tisemti arasında Adana Caddesi caret ve Sanayi Odası tarafından üzerinde yer alan Adalet Pasakullanılan bina vardı. Ticaret Borjı’nın yerinde 1940’lı yıllarda iki sası kendine ait yeni bir bina yapkatlı taş yapıdan oluşan Adliye bitırıp oraya taşınınca, Ticaret ve Sanası bulunmaktaydı. Bu yapıda nayi Odası da kendine bir arsa buyıkılarak yerini, altı pasaj üstü lup yeni bir oda binası yaptırmak apartman olan çirkin bir binaya bıyerine, bu iki katlı taş yapıyı yıraktı. karak odayı burada inşa ettirdi. Bağdat demiryolunun Tarsus1990’lı Tarsus Lisesi’nin yıkım Mersin bağlantı hattı 1800’lü yıl fermanı vardı sırada. 1953 yılında yapılan lise 1990’lı yılların ortasında yıkılıp yenisi yapıldı. Özel mülkiyet de olsa, 1910 yılında kurulan ve Kurtuluş Savaşı’nda Türk askerine giysi hazırladığı bilinen Rasim Dokur Fabrikası‘nın yıkılması önlenebilir ya da bir bölümü örnek olsun diye korunabilirdi. O da olmadı. Geriye fabrikanın bacası kaldı. Şaair’in evi de gitti Ayrıca, kentin değişik yerlerinde yer alan Saray Hanı, Şadırvanlı Han, Gön Hanı, Tısoğlu Han, Kuyulu, Yeloğlu, Müftü, Hindi ve Abacı Han gibi çok sayıdaki handan hiç biri kalmazken, bir başka değer, Tarsuslu Şair Ümit Yaşar Oğuzcan’ındoğup büyüdüğü evin de yıkılarak, yeni açılan Alparslan Türkeş Bulvarı’na kurban gittiğini söylemek bile üzüyor insanı. Ermeni Kilisesi Sonuç olarak Tarsuslu yöneticiler ve kentin önde gelen ailelerinin, 80 yılda 3 belediye binası, 2 hükümet konağı, 1 halkevi, 1 hastane, 3 okul, 5 kilise ve onlarca güzelim konağı yıkmayı başardığını söyleyebiliriz. Bu kadar yıkımdan sonra, insan sormadan edemiyor, “şimdi sırada hangi taş bina ya da tarihi yapı var?” diye! (UĞUR PİŞMANLIK) Lokman Hekim’e saygı anıtı ADANA (Cumhuriyet Bürosu)Tıp Haftası etkinlikleri kapsamında Özel Ortopedia Hastanesi’nin yaptırdığı “Lokman Hekim Anıtı” ile doktorların hazırladığı, “50 Hekim, 50 Fotoğraf” adlı fotoğraf sergisinin açılışı yapıldı. Ortopedia Hastanesi Yönetim Kurulu 2. Başkanı Yaman Sarpel ve Adana Tabip Odası Başkanı Dr. Rıza Mete’nin yaptığı açılışa hastane personeli, davetliler ve basın mensupları ilgi gösterdi. ölümsüzleştirmek adına, anıtını bu yılki Tıp Haftası etkinliklerinde hastanemizin önünde açmayı planladık ve bunu gerçekleştirdik. Böylece Atatürk anıtı dışında Adana’ya ikinci bir cadde üstü anıtı kazandırmış olduk” diye konuştu. Sergiye büyük ilgi Uygur ayrıca, bu çalışmayı Türkiye’nin önde gelen hey keltraşlarından Selçuk Üniversitesi Heykel Bölümü Öğretim Görevlileri olan Aner Eyin ve Mutluhan Taş’ın yaptığını belirtti. Anıt açılışından sonra Adana’da görev yapan 50 doktorun çektiği fotoğraflardan oluşan “50 Hekim, 50 Fotoğraf” adlı fotoğraf sergisi de Özel Ortopedia Hastanesi Kültür ve Sanat Salonu’nda sanatseverlerin beğenisine sunuldu. Lokman Hekim’e saygı Lokman Hekim anıtıyla ilgili bilgi veren Ortopedia Hastanesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Genel Müdür Yardımcısı Dr. Haluk Uygur, “Özel Ortopedia Hastanesi olarak genel tıp geleneği temelinde, sosyal ve sanatsal etkinlikler yapıyoruz. Şimdiye kadar çok sayıda farklı sosyal ve sanat etkinlik yaptık. Hastanemiz yönetiminin aldığı kararla yöremizde yaşamış ünlü bir tıp bilgini olan Lokman Hekim’i daha da Kızılay 454 26 08 MERSİN (0324) MESKİ 337 08 41 TEDAŞ 327 71 76 Kızılay Tıp Merk. 231 19 90 Toros Devlet H. 336 39 50 SSK H. 233 71 80 Mersin Tıp F. H. 337 43 00 Kadın Doğ. H. 223 07 01 GAZİANTEP (0342) C. Gökçek Dev. H. 221 07 00 Doktorların eserlerinin yer aldığı fotoğraf sergisine ilgi büyük oldu. Anıtın açılışına katılanlar Lokman Hekim’e gereken önem ve saygının verilmesinden memnun olduklarını belirttiler. 25 Aralık Dev. H. 338 17 31 75. Yıl Kadın Doğ. 338 51 01 Çocuk H. 230 78 00 Şehit Kamil Dev. H 324 67 67 OSMANİYE (0328) Devlet H. 826 12 01 Doğum ve Çoc. H. 813 57 01 Elektrik Arıza 814 12 10 HATAY (0326) Devlet H. 227 15 15 Antakya Doğumevi 214 61 10 Elektrik Arıza 214 92 21 VAN (0432) Devlet H. 216 47 40 YYÜ Eğitim H. 216 10 64 İpekyolu Dev. H. 217 16 2 Kadın Doğum H. 217 16 35 Elektrik Arıza 216 10 58 DİYARBAKIR (0412) Devlet H. 228 54 30 SSK H. 228 91 93 Üniversite Tıp 248 80 01 TEDAŞ 251 21 42 ŞANLIURFA (0414) Eğitim Araş. H. 313 12 20 B.Göl Devlet H. 351 25 62 Harran Ü.Tıp F. 314 11 70 Şanlıurfa Çocuk H.351 38 84 Kadın Doğ. H. 351 32 90 TEDAŞ 247 24 56 MALATYA (0422) Devlet H. 326 15 69 Yangın 322 79 98 TEDAŞ 377 17 23 KİLİS (0348) Devlet H. 813 52 04 ELAZIĞ (0424) SSK H. 218 19 08 Devlet H. 237 85 10 Tıp Fak. H. 238 80 80 K.MARAŞ (0344) K.Maraş Dev. H. 223 53 30 Yenişehir Dev.H. 223 64 50 KSÜ.Arş.Ugy.H. 215 48 00 Su Arıza 223 50 72 ŞIRNAK (0486) Dev. H. 216 13 61 110 111 112 155 156 154 121 186 İ L R EM LA 185 N 118 N Ö FO 169 LE 188 TE Yangın Orman Yangını İlk Yardım Polis İmdat Jandarma İmdat Alo Trafik Telefon Arıza Elektrik Arıza Su Arıza Telefon Danışma Alo Posta Cenaze Hizmetleri ADANA (0322) ASKİ TEDAŞ Ruh Sağ. H. Devlet H. SSK H. Numune H. Balcalı H. Doğum H. SSK Doğum. H. Göğüs Has.t H. Asker H. 454 20 346 09 239 04 321 57 225 93 226 03 338 60 365 49 435 07 227 20 227 27 36 51 74 52 29 31 60 50 76 06 90 C MY B C MY B