Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 MAYIS 2012 CUMARTESİ A4 Samsun’dan Ankara’ya; Büyük Atatürk Yolu 1 ANKARA Gezi Atatürk’ün şehri Samsun dını 3500 yıl önce burada, Miletliler tarafından kurulan antik Amisos kentinden alan Samsun, tarihe efsanevi kadın savaşçıların memleketi olarak da geçmiş. MÖ 1200’lerde Samsun’un Terme ilçesinde yaşayan Amazonların daha iyi ok atabilmek için sağ göğüslerini kestirdikleri rivayet edilir. Kızılırmak ve Yeşilırmak gibi Anadolu’nun en büyük iki ırmağının denize döküldüğü alanlarda oluşan verimli topraklarıyla Türkiye’nin en zengin ev en gelişmiş kentlerinden biri olan Samsun, aynı zamanda Karadeniz Bölgesi’nin en büyük hava ve deniz limanlarına ve ayrıca büyükkent statüsünde tek belediyesine sahiptir. A Gezgin Gözüyle Timur ÖZKAN ozkantimur@yahoo.com Hamam sokaklarının çevrelediği eski mahalleyi gezebilirler. Gazi Müzesi mutlaka görülmeli Tekrar merkeze dönecek olursak, Samsun’un mutlaka görülmesi gereken yerlerinden Gazi Müzesi, Gazi Caddesi üzerindedir. Mustafa Kemal Paşa’nın 1925 Mayıs 1919 tarihleri arasında konakladığı tarihi Merkezi Cumhuriyet Meydanı Atakum, İlkadım, Canik ve Tekkeköy olmak üzere dört merkez ilçesi bulunan Samsun’un merkezi İlkadım sınırları içindeki Cumhuriyet Meydanı’dır. Meydanın bir köşesindeki Atatürk Parkı’nda Samsun’un simgesi Atatürk Heykeli (Onur Anıtı), parkın yanından da geçerek doğu batı yönünde devam eden Atatürk Bulvarı’nın karşı tarafında ise Samsun Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi yer almaktadır. Müzenin yanında deniz yönünde doğru uzanan Kurtuluş Yolu’nun sonundaki Tütün İskelesi’nde, Atatürk’ün ve Samsun’a birlikte geldiği silah arkadaşlarının heykelleri görülebilir. Mantıka Palas Oteli yıllar sonra Samsun Belediyesi tarafından satın alınarak Gazi Müzesi haline getirilmiştir. Bu bina, Atatürk’ü daha sonra, 1618 Eylül 1928 ve 2226 Kasım 1930 tarihleri arasındaki üçüncü ve dördüncü gelişlerinde iki kez daha konuk etmiştir. (Atatürk’ün, 2024 Eylül 1924 tarihleri arasında Samsun’a ikinci, Cumhurbaşkanı olarak ilk gelişinde, eşi Latife Hanım’la beraber kaldığı Şahinzade Remzi Bey Konağı ise halen Belediye Konservatuvarı olarak kullanılmaktadır.) İki katlı binanın; 19 Mayıs’tan Cumhuriyetin ilanına kadar geçen sürecin fotoğraflarla anlatıldığı alt katı konferans salonu, Mustafa Kemal’in eşyalarıyla dekore edilen odaların ve silah arkadaşlarıyla birlikte toplantı halinde canlandırıldığı balmumu heykellerinin bulunduğu üst katı müze olarak düzenlenmiştir. Bandırma Vapuru’nun tıpkı yapımı Daha kentin girişinde “Atatürk’ün Şehri Samsun’a Hoş geldiniz” yazısıyla karşımıza çıkan ve cadde ve meydanlarını gezerken sık sık Atatürk, 19 Mayıs, Gazi, İlkadım adlarıyla karşılaştığımız Samsun’daki Atatürk mirası bu müzeden ibaret değil. Mustafa Kemal Paşa’nın 18 arkadaşıyla birlikte İstanbul’dan yola çıkarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a geldiği ve sonradan hurdaya çıkarılan tarihi Bandırma Vapuru’nun tıpkı yapımı Doğupark sahilinde, Milli Mücadele Parkı ve Açık Hava Müzesi olarak düzenlenen bir alanda sergileniyor. Güverte ve kamara bölümlerinde Mustafa Kemal ve arkadaşlarının balmumu heykelleriyle birlikte Büyük Önder’e ait beylik silahı, giysileri gibi eşyalar ile döneme ait fotoğrafların sergilendiği geminin ambar bölümü sergi ve toplantı salonu olarak düzenlenmiş. Samsun’un ilçelerinden Havza da bir Atatürk mirasına ev sahipliği yapmaktadır. Mustafa Kemal Paşa’nın 25 Mayıs 12 Haziran tarihleri arasında Havza’da kaldığı Mesudiye Oteli bir süre belediye binası ve daha sonra üst katı Atatürk Evi Müzesi, alt katı İtfaiye Müdürlüğü olarak kullanıldıktan sonra komple bir restorasyona alınmış. Binanın tamamı Mayıs 2012 itibarıyla Atatürk Evi Müzesi olarak yeniden açılmış olacak. Havza aynı zamanda bir termal turizm merkezi. Samsun’un diğer ilçelerinden; Alaçam; çok sayıda tescilli tarihi binasıyla, Bafra; tarihi eserlerinin yanı sıra kuş gözlem evlerinin de bulunduğu Kızılırmak Deltası’yla, Lâdik; yüzen adacıklarıyla doğal sit alanı olan gölü ve kayak merkeziyle, Vezirköprü ise Hitit, Roma ve Bizans dönemlerinden gelen tarihi eserleriyle gezginleri bekler. Samsun, tarihi ve turistik zenginlikleri bakımından Türkiye’nin mutlaka görülmesi gereken yerlerinden biri. Ankara’ya 420 kilometre uzaklıktaki kente karayoluyla ve ayrıca Çarşamba’da bulunan havaalanı üzerinden uçakla ulaşmak mümkün. Tarihi mekân ve konaklar Cumhuriyet Meydanı’nın deniz tarafındaki diğer köşesinden yürüdüğümüzde geçen yüzyıldan kalan bazı banka binalarının ve tarihi Bedesten’in önünden geçerek etrafında Vakıfhan ve Taşhan gibi tarihi mekânların bulunduğu Saat Kulesi’ne geliriz. 17. yüzyılda varlığı bilenen Bedesten 1864’te onarılmış, saat kulesi ise 1886 yılında yapılmış. Cumhuriyet Meydanı’nın diğer bir köşesinden içeri doğru devam ettiğimizde ise önce bir alışveriş ve yaya bölgesi olan Gazi Caddesi’ne daha sonra da bazı tarihi konaklarla birlikte işyerlerinin de bulunduğu İstiklâl Caddesi’ne ulaşırız. Daha çok tarihi konak görmek isteyenler, biraz daha içerde, 100. Yıl Bulvarı ile Karabey Ebu Suudefendi ve Müftü Samsun’un antik mirası Samsun’daki Atatürk mirasının sergilendiği, kentin Trabzon çıkışındaki Doğupark’tan sonra, Sinop çıkışındaki Batıpark’a gidecek olursak burada karşımıza Samsun’un antik mirasını simgeleyen dev bir Amazon heykeli çıkacaktır. Yapay bir ada üzerinde bulunan heykelin önündeki parktan başlayan teleferik üzerinde ikiz tümülüsün bulunduğu Baruthane Tepesi’ne çıkmaktadır. Buradan hem arkasındaki Karadeniz manzarasıyla aşağıda bulunan Amazon adasını fotoğraflamak hem de yürüyerek tümülüslerden ziyarete açık olan birinin içini görmek mümkün. Çevre ilçeleri C M Y B C M Y B