Katalog

Engel(li) yolcu olmak ? Can GÜÇLÜGizem GİRİŞMEN can19guclu94@gmail.com gizemgirismen@yahoo.com ürkiye’de ulaşım sektöründe yaşanan aksaklıklar, engelli olmak ne kadar zor ise, engelli yolcu olmanın da bir o kadar zor olduğu gerçeğini gözler önüne seriyor. Ne yazık ki her yolculuk ayrı bir maceraya dönüşüyor. “Acaba başıma bu sefer neler gelecek? Bu sefer tekerlekli sandalyemin veya koltuk değneğimin neresi kırılacak?” kaygısıyla başlayan seyahatler, çoğunlukla korkulanın başa gelmesi ile sonuçlanıyor. “Yürüyemiyor musunuz?” sorusuna “hayır” yanıtını aldıktan sonra, “Peki hiç mi yürüyemiyorsunuz?” sorusuyla devam eden “meraklı” görevlilerimiz, aynı merakı farklı yolcu gruplarının ihtiyaçlarını öğrenmek ve kendilerini geliştirmek, iyi hizmet vermek adına kullansa daha düzgün bir ulaşım sektörümüz olmaz mı? T Yolcuların güvenliği bahanesi Ulaşım koşullarının engellilere uygun olmadığı ve yolcunun güvenliği bahane edilerek, firmaların büyük bir kısmı engellilerin yanında bir refakatçi olmasını şart koşuyor, çünkü olası bir tersliğin sorumluluğunu almak istemiyorlar. Günlük yaşamını tek başına sürdürebilen ama iş ulaşıma geldiğinde etrafında kendisiyle birlikte seyahat edecek birisi istenen engelliden ne beklenmektedir? Engelli birey, sokaktan birini, onunla yolculuk yapıp, sonra aynı vasıtayla geri dönmeye ikna mı etmelidir? Refakatçiye ihtiyaç duyan yolcu elbette refakatçisi ile seyahat edebilir, ancak refakatçiye ihtiyaç duymadığını belirten ve meydana gelebilecek sorunların sorumluluğunu üstlenen bir yolcudan ısrarla refakatçi talep edilmesi, seyahat özgürlüğünün hangi kısmına denk düşmektedir? Batılı ülkelerde engellilere sağlanan ulaşım kolaylıkları Kara ulaşımı engellilere açık değil Türkiye’de ulaşımı engelliler için zorlaştıran en önemli etkenlerden biri, kara ulaşımının engellilere açık bir sistem olmamasıdır. Türkiye’de hava, deniz ya da demiryolu taşımacılığı değil karayolu taşımacılığı daha çok tercih ediliyor ve engellilere uygun otobüs ne yazık ki yok! Otobüs terminaline kadar gelmeyi başaran “şanslı” engelli, otobüse binmek için çoğunlukla bir başkasının yardımına ihtiyaç duyacaktır. Yalnız ise, etraftan yardım isteyecek; yardım edenler de engelliyi ya kucağına alarak ya da karga tulumba otobüsteki koltuğuna oturtacaktır. Engelli birey zorlukla otobüse yerleştikten sonra, tekerlekli sandalyesi bagaja yerleştirilmeyecek, “atılacaktır.” Çünkü çalışanlar engellilere olduğu kadar, engellilerin eşyalarına nasıl davranacakları konusunda da bilgi ve bilinç sahibi değildir. Dolayısıyla otobüs ve uçaklarda, valizlerin arasına sıkıştırılan tekerlekli sandalyeler, yanlış yerleştirme ve seyahat yüzünden hasar görmektedir. Yani ulaşım problemleri, bilinçsizlik yüzünden, ulaşım sektörünün dışına çıkarak engellinin günlük yaşamını da engellemektedir! Halbuki yapılacak tek şey, o sandalyeyi yerine yerleştiren görevlinin biraz daha duyarlı ve bilinçli davranmasını sağlamaktır. Aksaklıklar düzelmiyor, aksine kalıcı oluyor Yanlışişleyensistemidüzeltmekyerinehasarıödemeyitercihedenanlayışnedeniyle,meydanagelen aksaklıklardüzelmiyor,aksinekalıcıhalegeliyor.Dolayısıylabirkısırdöngüoluşuyor.Hizmetsektörü,işinidüzgünyapmayıp,yapmadığıişinparasınımağdurettiğiengelliyeödemekyerine,eğitimanlayışınınmerkezineinsanvehizmetiyerleştirdiğisektör içieğitimlerle,ulaşımıengellilerinihtiyaçlarınauygunhalegetirse,ülketoplumsalaçıdandahakaynaşmışbirülkehalinegelmezmi?Düzenlenecek hizmetiçieğitimlere,bizzatsorunuyaşayanfarklı engelgruplarındanyolculardavetedilebilir,onların birikimveönerilerinipaylaşmalarıeğitiminbütünlüğüveverimliliğinidesağlayacaktır.Hayatınher alanındaolduğugibiçözümüretmesüreçlerimize insanodaklıyaklaşırsakçözemeyeceğimizhiçbirsorunyoktur. Engelsizyaşamfelsefesininulaşımsektöründedeyaşamageçtiğinigöreceğimiz güzelgünlerdileğiyle… Bu sayfa Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği (AFSAD) tarafından hazırlanmıştır. 7