Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 AĞUSTOS 2025
6
Ankara’nın yeni kültür ekosistemi oluşturuluyor
Başkentte
kültür yeniden
şekilleniyor
Geçmiş birikimi
bugünün
değerleriyle
harmanlayarak
geleceğe uzanan bir
vizyon:
Çatalhöyüklüler neden
“Ankara Kültür”
kadını önceledi?
nkara Büyükşehir Belediyesi
Alevlendirdiği “Ana Tanrıça” ve “anaerkil toplum”
Kültür ve Sosyal İşler Dairesi
Başkanı Ayça Yusufoğlu
tartışmalarına son noktayı yine Çatalhöyük koyacak
Köroğlu Ankara Kültür markası
gibi. Bu kez paleogenetik, arkeolojik ve antropolojik
A ile başkentte yeni bir kültür
ekosistemi oluşturacaklarını belirtti.
veriler ışığında, yani bilim temelli.
Cumhuriyetin başkenti Ankara, kültürün
arihöncesi müzelerin de başkenti olma yolunda emin adımlarla
ANA TANRIÇANIN
insanlarını “epipaleolitik”, ilerliyor. Bu amaçla çalışmalarını sürdüren
IZINDE
pek “neolitik”, Ankara Büyükşehir Belediyesi Kültür ve
tanımıyoruz, “kalkolitik” ve tunç Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı “Ankara
T mücadeleleri çağı vitrinleri onları Kültür” markasını oluşturdu. Daire başkanı
bize hâlâ yabancı. hep “Ana Tanrıça” Ayça Yusufoğlu Köroğlu ile markanın
Sosyal yapılarının diye etiketledi. Ve kuruluş sürecine ve hedeflerine ilişkin
karmaşıklığını hayal zamanla üzerilerine konuştuk. Ankara’nın kültürel kimliğini ve
bile edemiyoruz. devasa bir külliyat kültür politikalarını ortak bir sesle ifade
Uzak atalarımıza inşa edildi. edebilecek bir çatıya ihtiyaç olduğunu,
tepeden bakıp Derken birileri, bu nedenle Ankara Kültür markasını
DOĞA
karikatürize etmek “Yahu, toprağın oluşturduklarını söyleyen Köroğlu,
Ayça Yusufoğlu Köroğlu
TAŞLARDAN
kolayımıza kaçıyor. altından her çıkan misyonlarının “Koruma, besleme ve
O dönem yazı da kadına sorgusuz geleceğe taşıma” olduğunu açıkladı.
projesi. Ankara Kültür markası, tam da bu bütüncül
henüz icat edilmemiş sualsiz ‘Ana Tanrıça’
yaklaşımın bir ifadesi” diye konuştu.
‘BIZE NEFES ALDIRACAK’
dolayısıyla da atış serbest. diyemezsiniz. Tarih öncesinde
Ankara’nın yalnızca Türkiye’nin
‘KÜLTÜRÜ SALONDAN MEYDANA TAŞIYORUZ’
Herkes kafasındaki kurguları ‘Ana Tanrıça’ veya ‘anaerkil
başkenti değil, aynı zamanda
TAYLAN
tarihöncesi insana rahatça toplum’un varlığına ilişkin Ankara’da kültürü gündelik hayatla bütünleştirmek
medeniyetlerin kesişim noktası, tarihin ve
yapıştırıp mimari unsurları henüz arkeolojik bir kanıtımız istediklerini ve kültürün katılımcı, erişilebilir yapısını
GÜLKANAT
farklı kültürlerin güçlü bir hafıza deposu
ve doğal malzemeleri (insan yok” demeye başladı. Bilim geliştirmeye ve dönüştürmeye çalıştıklarını kaydeden
olduğunu belirten Köroğlu, “Bu şehir,
ve hayvan kemikleri, bitki dünyası “Ana Tanrıça” Köroğlu, “Kültürü sadece büyük salonlara ve protokollere
Roma’nın sütunlarından Selçuklu’nun zarif dokusuna,
tortuları gibi organik taraftarları ve karşıtları olmak sıkıştırmak yerine, parklara, meydanlara, semtlere
Osmanlı’nın köklü geleneklerinden Cumhuriyetin modern
kalıntılar) beşeri, sosyal ve üzere karpuz gibi ikiye ayrıldı. taşıyoruz. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın
vizyonuna kadar, her dönemin izlerini taşır. Bugün Ankara,
doğa bilimlerinin (jeoloji, Bugün artık “Ana Tanrıça” Mansur Yavaş’ın sıkça vurguladığı gibi, ‘Gençler bizim
bu eşsiz tarihsel zenginliğin üzerine inşa edilen bir gelecek
jeomorfoloji, jeofizik, pedoloji, kavramı tartışmalı. Ancak kırmızı çizgimizdir’ anlayışıyla kültür politikamızda
vaadidir: geçmişin bilgeliklerini geleceğin umutlarıyla
sedimantoloji, zooloji, botanik, son sözü yine Çatalhöyük gençlere aktif rol veriyor, onların üretimlerini değerli
birleştiren bir merkezdir. Bu anlayışla çıktığımız
genetik v.b.) destekleriyle söyleyecek gibi. buluyoruz. Örneğin ‘Dolmuş Sahne’ ile gençlerin
yolculuğumuzda Ankara’nın güçlü tarihsel birikiminden
analiz edip tarih öncesine Çünkü antik DNA verileri üretimlerini görünür kılmakla kalmadık; aynı zamanda
güç aldık. Hikâyesi olan kadim şehir Ankara’nın kültürel
ilişkin olabilecek en gerçekçi Çatalhöyük’te kadını merkeze onları destekleyici bir platform sunduk. ‘Yıldız’ isimli
simgesinin çizgileri, köklerinden aldığı güç ile filizlendi.
anlatıları tasarlamaya alan bir toplumun varlığını tiyatro oyununu parklara taşıdık. Kent Orkestrası ve yaz
KültürSahne, KültürBelmek, KültürSanat, KültürKeşif,
çalışıyor. bilimsel olarak ispatladı. boyunca her çarşamba günü şehrin çeşitli parklarında
KültürGenç dinamikleri ile bu logo, Ankara’nın zengin
9 bin yıl önce Konya’da ücretsiz konserlerimize devam ediyoruz. Kültür artık
‘ANA TANRIÇA’ ETIKETI
ve derin hikâyesinin bir simgesidir. Ankara’nın köklerini
sandığımızdan çok daha sadece izlenen değil, birlikte üretilen bir şey haline geliyor.
Arkeoloji tarafsız, doğa temsil eden bu beş perspektif kökleri sağlam, dalları göğe
renkli, derinlikli ve karmaşık Aynı zamanda ‘Yeşilçam Geceleri’ gibi nostaljik açık hava
bilimleri hepten tarafsız. uzanan yeşil çınar ağacına dönüşecek ve gölgesinde bize
bir topluluk yaşamıştı. sinema etkinliği ile Atatürk Orman Çiftliği gibi hafızaya
Topraktan ne çıktıysa o. nefes aldıracak. AnkaraKültür ile geçmişin birikimini
Çatalhöyüklüler, neden kimi kazınmış mekânları yeniden kültürle buluşturuyoruz.
Buluntunun eni, boyu, rengi, bugünün değerleriyle harmanlayarak geleceğe uzanan bir
alanlarda kadını öncelemeyi Böylece hem geçmişle bağ kuruyor hem de yeni bir kent
dokusu, kokusu değişmiyor. vizyon sunuyoruz. Çünkü bu şehir, kültürüyle nefes alır,
seçti? Bu düşüncenin maddi belleği oluşturuyoruz” dedi.
Peki ya yorumları? İşte orası sanatıyla konuşur, keşifle büyür.
temelleri nelerdi?
AnkaraKültür, Ankara’nın yalnızca bir şehir değil, bir
biraz sıkıntı. Arkeologların
Bu soruların peşinde
fikir, bir duygu ve bir gelecek olduğunu anlatır. Ankara,
içine doğdukları kültürün
“Anadolu neolitiği”nin ilk
geçmişin bilgeliklerinden güç alarak, geleceğe uzanan bir
ön kabulleri, kişisel
göz ağrısı sayılabilecek bu geç
umut yolculuğudur” ifadelerini kullandı.
deneyimlerinden kaynaklı
neolitik yerleşime biraz daha
önyargıları, soludukları
yakından bakalım istedim. Bu
‘KÜLTÜR POLITIKAMIZ ÇOKSESLI
yoğun siyasal iklimi ve
yılın sonbahar ve kış aylarında,
VE KAPSAYICI’
sosyal bilimlere egemen
Çatalhöyük’ün 1993-2018
Ankara Kültür ile yeni bir kültürel ekosistem
olan “zamanın ruhu”
yılları arasındaki kazı başkanı
oluşturmayı hedeflediklerini vurgulayan Köröğlu, “Bu
dayatmalarını aşarak yorum
ve Koç Üniversitesi, arkeoloji
süreçte benimsediğimiz en temel ilke, farklı kültürel
yapmaları her zaman kolay
ve sanat tarihi bölümü
ifade biçimlerine alan açan, çoksesli ve kapsayıcı bir
olmuyor. Oysa kuru teknik
öğretim üyesi Prof. Dr. Ian
kültür politikası yürütmek oldu. Ankara’da kültür
bilgiden çok gerçek hikâyeyi
Hodder’ın anlatımlarından
sanat üretiminin niteliğini artırmak için AB Türkiye
duymak istiyoruz. İlk
feyz ve ilhamla, Çatalhöyük’ü
Delegasyonu, büyükelçilikler ve uluslararası kuruluşlarla
bakışta birbirinden kopuk
aşağıdaki başlıklarda
işbirliği ve yakın temas içinde çalışıyoruz; çünkü bu
ve bağımsızmış gibi görünen
özetlemeyi planlıyorum:
şehirde kültür-sanat yapmak, bu tür bağlantıları gerektirir.
buluntuları doğru yorumlayıp
BELMEK’ten sahne sanatlarına, açık hava etkinliklerinden
HÖYÜK VE
noktaları birleştirmelerini
mekânsal dönüşümlere kadar çok geniş bir alanı kapsayan
DOĞAL ÇEVRESI
bekliyoruz. Yorum
Beş perspektif...
bu politika, Ankara’yı kültürle yeniden tanımlama
sarkaçlarının önce çılgınca Mahalleler, evler, “tarihi
Ankara Kültür markasının bünyesinde KültürSahne,
çabamızın bir parçası” dedi.
savrulsalar da eninde sonunda evler” ve nüfus tahminleri
KültürBelmek, KültürSanat, KültürKeşif, KültürGenç
durulup “tez-antitez-sentez”e Toplumsal organizasyon:
‘ANKARA’NIN SIMGESEL DEĞERLERI isimli beş farklı perspektif olacak. İçerikleri ise şu
varacaklarını düşünüyoruz. Eşitlikçilik ve hiyerarşi
şekilde:
SANATA DÖNÜŞECEK’
Bunun en güncel Ölü gömme gelenekleri
KültürSahne: Yaz konserleri, festival organizasyonları,
Yılda yaklaşık 30 bine yakın kursiyerin yetiştiği
örneklerinden biri, Kadın figürinleri
Kent Orkestrası konserleri, Şehir Tiyatroları, özel
BELMEK’leri (Büyükşehir Belediyesi Meslek Edindirme
Anadolu arkeolojisi
Toplumsal cinsiyet rolleri
tiyatro gösterileri, mahallelerde gezici sahne ve
Kursları) kültürel üretimin ve yerel tasarımın kalbi haline
özelinde Çatalhöyüklü
Bu konuları özümsememiz etkinlikler
getireceklerini ifade eden Köroğlu, “Bu kapsamda bu yıl
kadın figürinleri. Son 64 KültürBelmek: Kadınlara yönelik meslek ve el
önemli. Çünkü düğüm yine
ilk kez, BELMEK atölyelerinde hazırlanan ve tamamen
sanatları kursları, ürün sergileri ve satış imkânları,
yıldır, aynı hatunlara bakıp
Çatalhöyük’te çözülecek gibi.
Ankara’ya özgü temalarla tasarlanan ‘Ankara Özel
yerel kalkınmaya katkı KültürSanat: Sergiler, kültürel
bambaşka yorumlar yapıldı.
Alevlendirdiği tartışmalara
Koleksiyonu’nu hayata geçireceğiz. Koleksiyon, hem
festivaller ve tematik günler, edebiyat buluşmaları, şiir
Üniversitelerin arkeoloji
son noktayı yine Çatalhöyük
üretici kadın emeğini görünür kılacak hem de Ankara’nın dinletileri, açık hava etkinlikleri, kültür evleri ve çok
bölümleri bu kadınları
koyacak sanki.
amaçlı salonlar aracılığıyla yapılan çalışmalar
simgesel değerlerini sanata dönüştürecek.
tarihöncesinde tapınım
KültürKeşif: Ankara temalı hediyelikler, şehir tanıtım
Bunlara ek olarak, kentin hafızasında iz bırakmış mekânları
gördüğünü düşündükleri “Ana
turları, yerli-yabancı misafirlere yönelik rehberlik,
Kaynakça da yeniden kültürle buluşturmak
Tanrıça” ile özdeşleştirdiler,
diplomatik ilişkilerle paralel kültürel sunumlar
- “Neolitik Çatalhöyük’te kadın
istiyoruz. Yakın zamanda Esat Hal ve Hangarlar gibi
akademisyenler “anaerkil
KültürGenç: Atölyeler, söyleşiler, 23 Nisan, 19 Mayıs
soyları ve değişen akrabalık
sürpriz projelerimiz olacak. Bu mekânsal
toplumun varlığına işaret
kalıpları”, Yüncü, Eren ve diğerleri. gibi özel günlere özel etkinlikler, kukla tiyatroları,
dönüşümler, sadece fiziki değil, aynı zamanda kültürel
ettiklerini” iddia ettiler, Science Dergisi, 26 Haziran 2025.
masal günleri.
ekosistemi iyileştirme ve yeniden kurma