Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
9 ŞUBAT 2025
3
Bir salon aksesuvarı, giderek belirginleşen sınıfsal bir ayrımın simgesine dönüşüyor
Cin Ali ve
Köy Enstitüleri
Çocukların okuma yazmayı en kolay ve eğlenceli
biçimde öğrenmesini amaçlayan Cin Ali serileri
Cumhuriyet Devrimleriyle ortaya çıkan eğitim
anlayışının izlerini taşıyordu.
nkara’da Çocuklar onlara
çok gündüz Cin Ali’yi
sayıda okuduklarını gece ise
PuanıM: 7/10
müze var. haberlerde İran-Irak
AAnadolu savaşını izlediklerini
Medeniyetleri Müzesi, anlatmışlardır.
MTA Tabiat Tarihi Rasim öğretmen
ilkokul birinci sınıf
Müzesi, MKE Sanayi
öğretmenliğinin
ve Teknoloji Müzesi,
Pro. Df r.
PTT Müzesi, Erimtan bir uzmanlık
Bir avize
Üst Ün
Müzesi, Kelime alanı olduğunu
Dökmen
Müzesi, Anne Müzesi, savunuyordu. Nitekim
Satranç Müzesi, Cin kendisi 17 yıl birinci
Ali Müzesi bunlardan birkaç sınıf öğretmenliği yapmıştır.
tanesi. Cin Ali dizisi bir buzdağının
Cin Ali Müzesi’ni gezenlerin görünen kısmıdır. Dağın
meselesi
ortak kanısı, “Biz Cin Ali’yi görünmeyen kısmında ise Rasim
sadece çöp adamlarla çizilmiş bir öğretmenin eğitim gördüğü
ir doktor muayenesi: mahkemeye götürmekle tehdit
çocuk kitabı sanıyorduk meğer okullarda öğrendiklerinden
Biri yaşlı diğeri nispeten etmeye başladığında aile, Sevim’in
bu çöp adamların arkasında yola çıkarak geliştirdiği
daha genç iki kadını arabulucu olmasını rica ediyor.
çok derin bir Cumhuriyet okuma yazma yöntemleri
gördüğümüz kareyle
kültürü, Köy Enstitüleri varmış” bulunmaktadır. Bunları şöyle
Döngü başlıyor
Baçılan “Döngü”, hızlıca
şeklinde oluyor. Evet, Cin Ali sıralayabiliriz: Tombala kartları,
İşte bu noktada tarafları
ana karakterleriyle tanıştırıyor bizi.
dizisini yazan Rasim Kaygusuz çözümlü alfabe, oyunla okuma
uzlaştırma görevini önce
Doktoru ziyaret eden Ayten Hanım
öğretmen, Hasanoğlan Köy öğretimi, renkli ve hareketli
işverenine duyduğu gönül borcu,
(Emel Göksu), onunla ilgilenen
Enstitüsünden ve Gazi Eğitim heceleme fişleri, tel ile okuma
ardından da inandığı değerler
ise Sevim (Serpil Gül). Ayten
Enstitüsü pedoloji bölümünden öğretimi, çarpma-sayma
için yapmaya başlayan Sevim,
Hanım, toplumun iki ayrı sınıfından
mezundur, eşi Remziye öğretimi, resimli ve matematikli
yaşanan çıkmazla filmin adıyla
karakterlerin çatışması üzerine kurulu
Kaygusuz Öğretmen de Köy fişler, yazmayan kalem, döner
müsemma bir döngüye giriyor
öykünün, hiyerarşide “üstte” olanı.
hikâyeler, güzel yazı defteri.
Enstitüsü kökenlidir.
ve içine sıkışıp kaldığı bu kısır
Sevim ise yanında çalışan yardımcısı,
Remziye Kaygusuz öğretmen
döngü Ayten Hanım ve oğlunun
Cİn alİ MüZESİ başka bir deyişle
Mithat Enç’in kurduğu körler
durumu yönetme biçimleriyle
toplumun “alt”
Cin Ali Müzesi çok güzel
okulunda da öğretmenlik
aY’a seYaHat
Sevim’in mensubu olduğu sınıfı
tabakasının
tasarlanmış, müzeyi gezenlerin
yapmıştı. Onun önderliğinde
fark etmesine neden olan bir
karakteri.
sonuçta beyaz yaka siyah önlük
Cin Ali, Braille alfabesiyle de
ivme halini alıyor. Bu kısmi
Bunu böyle
giyebildikleri nostaljik bir kültür
yazılmıştır.
uyanış Sevim’in rüyalarında
açıklamamın
şöleni sunuyor.
gerçekleşirken karakteri ve bakış
bir nedeni var
Cin Ali ilk kez
açısı yaşananlarla evrildikçe
çünkü ilk bakışta
1968’de basılmıştır.
kâbuslarının araf duygusu artıyor,
yardıma muhtaç
Rasim öğretmenin
gönül bağı koptukça önceleri
bir kadın ile
bu diziyi yazmaktaki
“günah” diye adlandırdığı
ona yardım
temel amacı çocuklara
b aşak b ak
şeyler vicdanını sorularla baş
eden bir başka
okumayı eğlenceli şekilde
başa bırakıyor. Onu, içe dönük
basakbicak kadının hikâyesi
öğretmektir. 10 kitap
@gmail.com bu sorgulamalara, kendisinden
izlenimi
basitten karmaşığa doğru
ve yaşadığı, çalıştığı ortamdan
gider. İlk dokuz kitap uyandırsa da
soyutlanmaya iten cam süslemeli
“Döngü”nün
siyah beyazdır, 10. kitap
avize, üst sınıfın yalın bir
meselesi çok daha karmaşık ve
renklidir. Bunun amacı
simgesine dönüşüyor. Bu imgeye
simgesel bir yapı barındırıyor.
onuncu kitaba ulaşan
aşağıdan bakan Sevim’in avizenin
Öyle ki anlatmak istediklerine zıt
çocuğa, “Artık tüm
sallanışını görmesi ise bir tür
gibi görünen dingin üslubunun bile
kitapları okuyabilecek
kopuşu temsil ediyor.
bakış açısı karakterinin iç yapısıyla
düzeye geldin, hayatın
Böylelikle, içine düştüğü
uyumlu ve paralel bir durumu var
renklendi” iletisini
döngüden çıkamayan Sevim’in,
ve Sevim’in dönüşüm yolculuğuna
vermektir.
sessiz uyanışı filmin başından
ilişkin çok fazla fikir veriyor.
MEB, okuma yazmanın
sonuna küçük ama güçlü
Döngü’de Sevim’i, yıllar boyu
nasıl olması gerektiği
Ayten Hanım’ın yanında “mutlu bir başkaldırıya dönüyor.
konusunda pek çok
mesut” -ki Sevim yüzü gülen biri Sevim’in kayıtsız yüz ifadesi,
defa fikir değiştirmiştir.
zehra ve Üstün
Dökmen, Cin ali değil- ama kıt kanaat yaşamını sürdürürken işverenine gönül İstanbul’un kentsel dönüşümünün simgesi yüksek binalar
Örneğin 2017’de bitişik
müzesi’nde.
bağıyla da bağlanacak kadar vicdan sahibi bir çalışan olarak ve gecekondularla bezeli manzaraya bakarken de değişime
eğik yazı zorunluydu
tanıyoruz. Hatta Ayten Hanım’la geceleri de ilgilenecek birini uğramıyor ancak biz onun kendi konumunu ve Ayten Hanım’la
bir süre sonra aniden
bulmak için ön ayak oluyor ve Lena’yı (Ftesa Hazrolli) eve arasındaki farkı anlamaya başladığını, bu ayrımın artık
terk edilmiştir. 2005 yılında
Köy EnSTİTülErİ
getiriyor. Ancak Lena’nın gelişi yalnızca evdeki dengeleri açılmakla kalmayıp uçuruma dönüştüğünü görüyoruz. Basit
da okuma yazma öğretiminde
Köy Enstitüleri Türk tarihinde
bir avize küçücük bir evde, küçücük dünyası olan “sıradan
o güne kadar süregelen değiştiren veya karakterler arası çatışmayı tetikleyen unsur
ve Cumhuriyet tarihimizde bir
dertlere” herkesin sahip olduğu gibi “borçlu bir damada”,
tümdengelim yönteminden olmuyor aynı zamanda sınıflar arası farklılıkları su yüzüne
güneş gibi doğmuş, parlamış ve
vazgeçilerek ses temelli çıkaran ve bunu avize imgesiyle sembolize eden bir kırılmaya gündelik kaygılara sahip Sevim’in cam fanusunu kırıyor,
kısa sürede kapatılmıştır ancak
tümevarım sistemine geçilmiştir. dönüşüyor. Bu kırılmanın hem gerçek hem de mecazi anlamda parçalıyor, yok ediyor. Geriye, kadın ya da erkek olmasının
ışığı devam etmektedir. Cin Ali
1933’te değerli bilim insanı gerçekleşmesi ise Lena’nın, görevi olmadığı halde Ayten hiçbir öneminin olmadığı bir karakterin, vicdanının sessiz ve
bu ışığın hüzmelerinden birisidir.
Hanım’ın isteğiyle avizeyi temizlerken düşmesiyle oluyor. haklı isyanı kalıyor.
Muzafer Sherif’in (Muzaffer
Avrupa’da 19. yüzyılda
Sigortasız çalışmayı kendisi isteyen Lena, hastane masrafları Erkan Tahhuşoğlu’nun imzasını taşıyan “Döngü”yü,
Şerif) yaptığı araştırmada
doğada kurulan okullarda
ve tazminatla alelacele işten çıkarılmak istenince olayların Başka Sinema çerçevesinde perdede ve TOD ekranlarında
tümdengelimin daha işlevsel
çocuklara klasik bilgilerin
seyri değişiyor. Çünkü Lena’nın “dişli” arkadaşı Vera, işi izleyebilirsiniz.
olduğu bulunmuştu.*
yanı sıra tarım, bahçıvanlık,
Cin Ali, tümdengelime göre
hayvancılık, demir ve ahşap
planlanmıştı. MEB 2005’te
berrin kara Den iz
işleri öğretildi. ** Avrupa, v ‘Çoğunlukla Bazen’ sahnede
basından tümdengelimin
berrin.karadeniz@cumhuriyet.com.tr
sanayi ve bilgi çağına geçtiğinde
artık bırakılacağını topluma
vustralyalı oyun yazarı Kendall
tarımla ve hayvancılıkla olan
anlatmasını istedi. Bunun
AFeaver’ın ödüllü oyunu
ilişkisini kaybetmedi. Biz ise
üzerine bir gazete durumdan
“Çoğunlukla Bazen”; Barış Gönenen
Kültür rotası
ne tarım ve hayvancılığımızı
vazife çıkarıp “Cin Ali tarih
rejisi ile sahnede. Selen Uçer, İdil
sürdürebildik ne de gelişmiş
Konserden tiyatroya, sinemadan sergiye,
oluyor” diye yazdı. BirGün
Yener, Sena Kurdoğlu ve Ulaşcan
ülkeler düzeyinde sanayileştik.
gazetesi ise “Cin Ali bizimdir”
Kutlu’nun yer aldığı oyun, 11
kültür sanat dünyasında
30 yıl kadar önce Erzurum Et
diye Cin Ali’ye sahip çıktı.
Şubat’ta Ara Sahne’de.
öne çıkan etkinlikler…
Kombinası kapandı.
Sunay Akın ve daha pek çok
Bizdeki Köy Enstitüleri
kişi Cin Ali’yi savundu, İstanbul
dinleyicilerle buluşturacak.
v 14 Şubat özel seçkisi
Avrupa’daki benzerlerinin
Moda Haftası’ndaki bir defilede
l Türk pop müziğinin sevilen
bir kopyası değildi tamamen
Cin Ali motifleri kullanıldı.
ismi Sıla, 14 Şubat’ta Ülker
l Atlas 1948, “La La Land”, “Sen
ülkemiz şartlarına uygun
Kısa bir süre önce Kaygusuz
Spor ve Etkinlik Salonu’nda en
Aydınlatırsın Geceyi”, “Cesaretin Var mı
yepyeni bir anlayışı sergiliyordu.
öğretmenlerin kızı, bir hekim
sevilen şarkılarını seslendirecek.
Aşka” gibi kült filmlerden oluşan özel bir
v BİFO ile
Bu enstitülerden evini, okulunu
olan Nesrin Kalaycıoğlu ve
l 11 yıl aradan sonra
programla 14-15-16
yapabilecek, hatta gerektiğinde
mimar Nevin Apaydın Cin yayımladıkları “Kufi”
Mahler 5
Şubat tarihlerinde,
ebelik yapabilecek öğretmenler
albümüyle sahnelere dönen
Ali Müzesi’ni kurdular. Nevin
enfonileriyle
aşkın ve sinemanın Cem
yetiştirildi. Rasim öğretmenin Duman, 14 Şubat’ta Ankara
adrian
Apaydın Ankara Üniversitesi
büyüsünü bir araya Syalnızca yaşadığı
Atatürk Spor Salonu’nda
kızları için yaptığı tahta masa
Eğitim Bilimleri Fakültesi’nde getiriyor.
döneme değil müzik
dinleyicileriyle buluşuyor.
bugün Cin Ali Müzesi’ndedir.
l Dünyaca
müzecilik sanat dalında yüksek una ve
tarihine damgasını
Grup, “Sevgililer Günü”ne özel
ünlü piyanist ve evgeny
lisans tezi hazırladı. Nesrin S
vuran Gustav
Grinko
konserde sevilen şarkılarını
besteci Evgeny
ve Nevin kardeşler öğrencilik
Mahler’in 5. Senfonisi
Kaynakça
seslendirecek.
Grinko, “Sevgililer
yıllarında anne babalarıyla
Borusan İstanbul
* Altunya, N. (2024). Türkiye’de
l Nilgün Belgün’ün İçimdeki
Günü”ne özel bir konserle 13
birlikte Türkiye’nin dört bir İlkokuma ve Yazma Öğretimi
Filarmoni Orkestrası
Kadın Aşk ve Komedi isimli
Şubat’ta AKM Türk Telekom
Sorunu. Ankara:
yanına PTT kanalıyla Cin Ali
ile müzikseverlerle
kitabından sahneye uyarlanan
Opera Salonu’nda.
Cin Ali Vakfı.
kitaplarını postalamışlardı.
buluşuyor. Carlo
“Nilgün Belgün’le Aşk ve Komedi”
** Kansu, N., A. (2024). Bir l Kendine özgü ses rengi ve
1987’de Hakkâri’ye giden
Tenan’ın yöneteceği
Eğitimcinin Kaleminden Öğretmen gösterisinde sanatçı, kimi zaman
yorumuyla Cem Adrian, 14
TRT muhabirleri çocukların
konser 13 Şubat’ta
Tolstoy. Ankara:
Şubat’ta Beyrut Performance hüzünlü kimi zaman eğlenceli
“La La Land”
ellerinde Cin Ali’yi görmüşler. Telgrafhane Yayınları.
Zorlu PSM’de.
sahnesinde sevilen şarkılarını anılarını seyircilerle buluşturuyor.
ıç