Katalog

1 eylül 2024 5 Kahve içelim ama nasıl? Ne zaman ve nasıl kahve tüketmeliyiz? Bilimin söylediklerine gelin bir bakalım. u haftaki konumuz insanlık kahve. Kendisi hall Er i dünya genelinde en çok tüketilen Biçeceklerden. Sabahları zindelik kazandıran, öğleden sonra yorgunluğu gideren ve sosyal buluşmaların vazgeçilmezi olan kahve birçok insan için günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası. Ancak ali can kahvenin ne kadar tüketilmesi Göbeklitepe’nin “t” Elkor Ek gerektiği ve kafeinin sağlığımız şeklindeki sütunları üzerindeki etkileri konusunda ilgi odağı. pek çok soru işareti var. Bu yazıda, bilimin son bulgularını ve nörobilimcilerin Arkeofili’nin kurucusu Erman Ertuğrul, tarih meraklıları için kılavuz niteliğinde bir kitap çıkardı dile getirdiği önerileri ele alarak kahvenin bilinçli ve sağlıklı tüketimi üzerine odaklanıyoruz. Kafein, kahvede bulunan ve merkezi sinir sistemi üzerinde uyarıcı etkisi olan bir alkaloiddir. Birçok kişi kafeini enerji seviyesini artırmak, konsantrasyonu güçlendirmek ve performansı iyileştirmek amacıyla ‘Dünya Türkiye’ye tüketir. Ancak kafeinin zararları da olabilir. YAr Arl Arı u Beyindeki adenozin reseptörlerini bloke ederek yorgunluk hissini azaltır ve zindelik sağlar. Bu etki gün içinde ve yoğun çalışma dönemlerinde faydalıdır. u Bazı araştırmalar, düzenli kafein tüketiminin imrenerek bakıyor’ alzheimer ve parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucu olabileceğini öne sürüyor. Kafein, beyinde nöroprotektif etkiler sağlayarak bu tür rkeoloji ilgi çekici bir bilim hastalıkların riskini azaltabilir. dalı. Hatta çok sayıda insanın Ayrıca kafein, spor performansını artırabilir. kar ahant EpE, çocukluğunda arkeolog Egzersiz öncesi alınan kafein dayanıklılık, odaklanma olmak istediğini dinlediğimi ve fiziksel performansı destekler. sayburç, Ahatırlıyorum, bu hayali kuranlardan birisi de bendim. Yaşam ZAr Arl Arı sEfErt EpE... herkesi başka başka alanlara yönlendirirken Yüksek miktarda kafein tüketimi, anksiyete geçmişe yönelik hayranlığımız devam u sizce türkiye’de son yılların seviyelerini artırıp uyku kalitesini olumsuz ediyor. en önemli buluntuları hangileri? etkileyebilir. Uykusuzluk, genel sağlığı ve günlük Arkeolojinin çoğu zaman sansasyonel muhtemelen performansı bozabilecek önemli bir soruna başlıklarla veya yalan yanlış ama dikkat herkese göre değişir dönüşebilir. çekici içeriklerle anlatıldığı da bir gerçek. ama ben taş tepeler u Düzenli kullanıldığında tolerans geliştirebilir, bu Kendi adıma Arkeofili’nin internet sitesini diye anılan arkeolojik da daha fazla kafein tüketme gereksinimi doğurur. Göbeklitepe’den yıllar önce keşfettiğimden bu yana sosyal kazıları merakla Ayrıca kafeinin aniden kesilmesi durumunda baş çıkan leopar başı medya üzerinde yapılan paylaşımlarına takip ediyorum. ağrısı, sinirlilik ve yorgunluk gibi yoksunluk belirtileri şeklindeki heykel. “tıklamaktan” kendimi alamıyorum. Tabii karahantepe, ortaya çıkabilir. ki hiçbiri “Piramitleri sayburç, sefertepe, u Bazı insanlar, kafein tüketiminin mide Kesinlikle öyle! Bu bence hem arkeoloji karahantepe’de uzaylılar mı yaptı?” Gürcütepe gibi ekşimesi, reflü ve mide rahatsızlıklarına yol açtığını ile ilgilenen toplum için hem de arkeologlar bulunan leopar şeklinde yanıltıcı Göbeklitepe ile bildirmektedir. için geçerli... Kitabı yazarken özellikle heykeli. içerikler değil. Zaten aşağı yukarı çağdaş dikkat ettiğim bir nokta oldu: Hangi bölüm sAbAh içmeYin gerek de yok, hangi olan alanlar bugüne ve konu olursa olsun içindeki örnekleri Sabah uyandığınızda kahveye sarılmak cazip spekülatif haber kadar Göbeklitepe hakkında hep Anadolu’dan vermeye çalıştım. Bu gelebilir ancak nörobilimciler bu alışkanlığın tekrar Göbeklitepe’nin leopar çözemediğimiz birçok şeyi örnekler genellikle müzelerde ilk anda değerlendirilmesini öneriyor. Uyandıktan hemen sonra buluntularından ya anlamamızı sağlayabilir.a ynı göze çarpmayan eserler ve onların bize kahve içmek yerine bir süre beklemek hem kafeinin da yeni keşfedilen zamanda tarım öncesi yerleşik anlattığı ayrıntılardan oluşuyor. orhun etkilerini optimize edebilir hem de bedenin doğal mozaiklerden, avcı toplayıcıların yaşamları Örneğin Göbeklitepe atmış ritmiyle daha uyumlu olmasına yardımcı olabilir. heykellerden ilgi hakkında çok fazla bölümünde, o dönemlerde Bedenimizin biyolojik saati olan sirkadiyen ritim, çekici olabilir ki? yeni bilgi sunuyorlar. Anadolu’da leoparlara sabahları kortizol seviyelerini doğal olarak yükseltir. Fotoğraflarını görmek karahantepe’deki karşı olan ilgiden söz Kortizol, stres hormonu olarak bilinir ancak aynı bile Arkeofili’nin sitesinde yer alan falluslu ritüel yapısı ve ettim. Bu bilgiyi zamanda uyanıklık ve enerji seviyelerimizi düzenler. içeriğe yönlenmem için yeterli oluyordu. sayburç’taki leoparlı okuyanların leopar Eğer sabah ilk iş olarak kahve tüketirseniz bu doğal Arkeofili’nin kurucusu Erman Ertuğrul, insan kabartması tasvirlerine özellikle kortizol artışını etkisiz duruma getirebilir ve kafeinin şimdi geçmiş meraklısı zihinler için kılavuz çok etkilendiğim dikkat edeceğini etkisini azaltabilirsiniz. Bu nedenle uyandıktan olabilecek bir kitap hazırladı. Mundi arkeolojik bulgular düşünüyorum. yaklaşık 60 ila 90 dakika sonra kahve içmek kafeinden etiketiyle raflarda olan “Arkeofili: Arkeoloji oldu. u Kitapta olabildiğince çok yarar sağlamanıza yardımcı olur. Meraklısının Elkitabı”, alanın en temel arkeolojiyi daha yalın sorularına karmaşık terimlerden uzak, kolay bir dille anlaşılır bir üslupla yanıt anlatmak il Gil il Er inE veriyor. Biz de hem kitabını için nasıl hem de Türkiye’nin kültürel bir çalışma ÖnEril Er mirasını Ertuğrul ile konuştuk. yaptınız? u arkeoloji meraklılarına Erman Ertuğrul u Öncelikle sizi tanımak Özellikle ağır önereceğiniz belgeseller, isteriz... terminolojiden filmler, başka okumalar Üniversite yaşamıma kaçındığımı olur mu? Anadolu Üniversitesi Arkeoloji söyleyebilirim. Eğer Öncelikle hiçbir dayanağı Bölümü’nde başladım. Ailemin günlük yaşamda çok sık olmadan, bulguları çarpıtarak anlattığı bir anıya göre ben daha kullanmadığımız bir kelimeyi İdeal kahve tüketimi komplo teorileri üretenleri çok küçükken olasılıkla “Indiana kullanmam gerekiyorsa izlesek veya okusak bile dikkate Jones” etkisiyle büyüyünce bunu parantez içinde veya almamak gerektiğini unutmamak için bilimsel ipuçları “arkeoloji mühendisi” olacağımı dipnot olarak mutlaka daha lazım. arkeoloji meraklıları için söylüyormuşum. Ancak büyürken sade şekilde yazdım. Her cümlenin tavsiye edebileceğim antik u Dozaj kontrolü: Sağlıklı yetişkinler için bu tutkumun sürdüğünü söyleyemeyeceğim. arkeolojiyi hiç duymamış insanlar için bile kaynaklar homeros, herodotos günlük 400 mg. kadar kafein tüketimi (yaklaşık Bölüme ilk girdiğimde de sevip bir anlam ifade etmesi için uğraştım. Bu ve plutarkhos olabilir. çağdaş 3-4 fincan kahve) genellikle güvenli kabul edilir. sevmeyeceğime ilişkin ciddi kuşkularım amaca ulaştığımdan emin olmak için kitabın kitaplardan ise mehmet Özdoğan u kafeinsiz zaman dilimleri: Günün ilerleyen vardı. Emin olmak için tam anlamıyla yazım süreci bitince 12 yaşındaki yeğenim hocamın “50 soruda arkeoloji” saatlerinde kafein tüketiminden kaçınmak deneyimlemem gerektiğine karar verdim ve annemde de test ettim. Kafalarının kitabı ve brian fagan’dan uyku kalitenizi korumanıza yardımcı olur. ve ilk kazı mevsiminde Eskişehir’deki karıştığı her yeri not aldım ve sonrasında “arkeolojinin kısa tarihi” olabilir. Kafeinin ömrü ortalama 10 saat olduğundan Şarhöyük kazılarına katıldım. Şartlar tekrar o paragrafların üzerinden geçtim. belgesel olarak “sakkara’nın öğleden sonra kahve içmek uykuya dalmayı çok zorluydu ama arkeolojinin teorik sırları”, “unutulmuş Düşler ‘Arkeologl Ar b Askı AltındA’ zorlaştırabilir. kısmı anlam kazanmaya başlamıştı. Her mağarası”, “neandertallerin u kafein kaynağına dikkat: Kahve dışındaki yıl kazılara katılmaya devam ettim ve u Türkiye, arkeolojik miras açısından sırları”, “toprak askerlerin diğer kafein kaynakları (çay, enerji içecekleri, öğrendikçe daha da sevdim arkeolojiyi. dünyanın en önemli konumlarından. Sizce Gizemleri” izlenebilir. çikolata) da toplam kafein alımınızı artırabilir. Bu Lisans biter bitmez yüksek lisans için bulma ve kurtarmada ne gibi eksiklikler var? nedenle gün boyunca tükettiğiniz tüm kafein İstanbul Üniversitesi’ne girdim. Bu sırada Evet, dünyanın her yerinden arkeologların kaynaklarının farkında olmalısınız. açıklama yapmaksızın görevden alıp Arkeofili adında bir “toplumsal arkeoloji” bile imrenerek baktığı, deneyim kazanmak u ara verin: Haftada birkaç gün kahve başka isimler getirmesi gibi bir durum projesini de yaşama geçirmiştim. Yüksek için gelmek istediği bir yer Türkiye. tüketiminden uzak durarak bedeninize var. Bilim, bilim insanlarına bırakılmalı. lisans bittiğinde de arkeoloji heyecanımın Ancak son zamanlarda Türkiye’de çalışan kafeine olan bağımlılığı azaltma şansı verin. Bu, bitmediğine karar verdim... 2009 yılından Ayrıca definecilik gibi yasadışı faaliyetler arkeologlar büyük baskı altında. Birçoğu kafeine karşı tolerans gelişimini önleyebilir ve beri arkeolojiyle içli dışlıyım. de kültürel mirasımıza zarar veriyor. Daha bakanlıktan izinsiz adım atamayacak halde. düzenli olarak daha düşük dozda kafeinden güçlü yasal düzenlemeler ve toplumsal Ne rahatlıkla röportaj verebiliyorlar ne de AnAdolu’nun leop Arl Arı... faydalanmanızı sağlar. farkındalık artırıcı kampanyalar, ilkokul kazılarda araştırma soruları kapsamında müfredatına kültürel mirasın dahil u Antik kentleri, çeşitli kalıntıları gezerken istedikleri alana odaklanabiliyorlar. @alicanelkorek @Alican_Elkorek büyüleniyoruz ama gözden kaçırdığımız bir Aldıkları bütçeler de çok kısıtlı. Ayrıca edilmesi gibi uygulamalar, bu eksikliklerin sürü ayrıntı olduğu da kesin. son yıllarda bakanlığın kazı başkanlarını giderilmesine yardımcı olabilir.