Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 EKİM 2024
3
Uzun ömrün sınırlarını zorlayan yaşam biçimi akımı sıra dışı bir gündelik düzen gerektiriyor
Çocuk itlafı
Şu ‘longetivity’
Narin Gülan öldürülen kaçıncı çocuk
oldu? Ya kaybolan, akıbeti belli olmayan
çocuklar? “Katil kim” diye soracağımıza
“Çocukları niye koruyamıyoruz” sorusunu
sormamız gerekmez mi?
dedikleri
eçen ağustos ayında bir
Narin daha öldürüldü.
er gün olduğu gibi o
Savaşta çocuklar
sabah da saat 4.30’da
öldürülür, barışta
kendiliğinden uyandı.
Gçocuklar öldürülür,
Şöyle bir gerindikten
bazı ülkelerde ve ülkemizde
Hsonra haşlanmış brokoli,
özellikle kız çocukları öldürülür.
karnabahar, mantar ve sarımsaktan
Uzaklardan bugüne doğru gelelim.
oluşan
Pro. Df r.
kahvaltısını
SOKAK ÇOCUKLARININ
Üst Ün yaptı. Üstüne
yaŞam
İTLAFI
yediği “cevizli
Dökmen GÜnl ÜĞÜ
İlk bakışta bu ara başlığın yanlış
puding” ile
olduğunu düşünebilir, “Sokak
yemek faslını
Gençlik Çeşmesi, l ucas
çocuklarının itlafı olmaz, sokak köpekleri itlaf edilir”
Cranach the elder (1546).
kapattı. Akşam
diyebilirsiniz. Maalesef olur, bu dünya ilginç bir yerdir,
da aynı şeyleri
bazen çocukları da itlaf ederler.
yiyecekti ama
Değerli gazetecilerimiz daha gerçekçi bilgi
öğlen onu
verebilirler, 80’li yılların sonlarındaydı sanırım bir
chia tohumu,
Güney Amerika ülkesindeki sokak çocuklarının
macadamia
sayısı çok artmıştı. 10, 17 yaş arasındaki bu çocuklar
fıstığı ve
ö mÜr
kendi aralarında çeteler oluşturuyor, hırsızlık yapıyor,
çilekten oluşan
tanyel
uyuşturucu kullanıyor, gasp suçu işliyor, dükkânları
farklı bir menü
yağmalıyorlardı. Küçük esnaf bu çetelerden yaka
bekliyordu.
silkiyordu. Güvenlik kuvvetlerinin, sosyal hizmet
Sonrasında
kurumlarının yetersiz kalması karşısında esnaflar kendi
54 adet hapını alarak günlük işlerini
içlerinde bir çözüm ürettiler. Kiralık katiller tuttular.
yapmaya başladı. İş derken tabi ki
Esnafın para karşılığında anlaştığı katiller sokak
inşaata kürek sallamaya gitmiyordu.
çocuklarını resmen itlaf etmeye başladılar. Özellikle
Kurduğu teknoloji şirketini 800 milyon
uyudukları zaman öldürüyorlardı onları.
dolara sattıktan sonra çalışmaya
Katillerin ve azmettirenlerin her zaman kendilerince
gereksinimi yoktu.
haklı nedenleri olur. Söz konusu esnaf, “Güvenlik
Cilt bakım ve tedavileri, kırmızı ışık
güçleri bir şey yapamıyor, sosyal hizmetler başa
ve egzersiz gibi yaşam tarzı
seansı ve kan ölçümleri takibi tüm
çıkamıyor, biz de mecburen malımızı ve canımızı
seçimlerinin yaşamın ilk
gününü alıyordu. Belirli aralıklarla
korumak için kiralık katil tuttuk” dedi. Bu örnekte de
70 veya 80 yılında yaşam
da pelvik tabanını güçlendireceğine
açıkça görüldüğü üzere adaletin işlemediği, toplumsal
beklentisini uzatmak için
inandığı yüksek yoğunluklu
düzenin bozulduğu toplumlarda anarşi çıkar ortaya.
yeterli olduğu düşünülüyor.
elektromanyetik cihazın üzerinde
Bu çocuklar en başka niçin sokağa düşmüştü? Arada
Sonraki yıllar için her şey
oturuyordu. Gün içinde 50 civarı daha
mızıkçılık etseler de çocuklar düzenli aile ortamlarını terk
genetiğe bağlı ve yaşam
hap içtikten sonra akşam 20.30’da
etmezler. Çocukların evlerinden kaçıp sokağa sığınmalarının
tarzı önemli görünmüyor.
mutlaka yatakta olurdu. Kimilerine
iki temel nedeni vardır. Birincisi sürekli dayak yemeleri,
Örneğin 104 yaşındaki bir
göre çekilmez gibi görünen bu yaşam
ikincisi ise enseste maruz kalmalarıdır. Bunları tetikleyen,
kadın, uzun ömürlü olmasını
tarzı Bryan Johnson için hedefine giden
yaygınlaşmasına yol açan şey ise insanların sosyoekonomik
40 yıl boyunca günde üç
vazgeçilemez bir yoldu.
açıdan sıkıntı içinde olmalarıdır.
şişe gazlı içecek içmesine
Bir ülkede devlet, halkını refah içinde yaşatırsa,
BoLLuk vE dEpREsyoN
bağlıyor. ABD’deki en
kendini “dünyanın en ölçülü adamı” olarak tanımlayan Bryan
insanlarını eğitirse, aile içinde terörün ortaya çıkmasını
Johnson kurduğu şirketi sattıktan sonra yaşlı adam 112 yaşında
Johnson oğlundan aldığı plazma nakliyle de gündeme gelmişti.
engelleyebilirse dayak da ensest de azalır. Dolayısıyla
yaşamında da bir şeyleri değiştirmeye ve günde 12 puro içiyor.
da toplum sokak çetelerinin saldırısına maruz kalmaz.
karar vermişti. Çünkü içine düştüğü 18 yaşındaki oğlu Talmage’den kan Fransa’da 122 yıl 164 gün
bolca yemeli içmeli ve depresyonlu plazması aldı ve kendi plazmasından da yaşayan dünyanın doğrulanmış en yaşlı
NARİNLERİN İTLAFI
yaşam ona acı veriyordu. Her şeyi 70 yaşındaki babasına verdi. Ancak bu kadını Jeanne Louise Calment, 119
Bir zamanlar bir Güney Amerika ülkesinde çocuk
ölçülü yapmaya olan isteği bir süre uygulamada tatmin edici sonuçlar elde yaşına kadar günde iki sigara içiyordu.
itlafı varmış. Tıpatıp benzeri bir durum ülkemizde yok,
sonra takıntı durumuna geldi ve bu edemeyince vazgeçti. İnsan büyüme (Hemen belirtelim: Sigara sağlığa
köpek itlafı var çocuk itlafı yok. Ancak ülkemizde
zararlıdır!)
sayede yaşamının kronometresini de hormonu takviyesini almayı da
dolaylı bir şekilde bir tür çocuk itlafı olduğunu
Birleşmiş Milletler’in
durdurabileceğine inandı. yan etkileri nedeniyle bıraktı.
düşünebiliriz. Çok eskiden beri kaybolan, tecavüze
“uzun ömürlü devrim”
Doktorlar ve sağlık uzmanlarından Onun yaptıklarını kısmen ya da
uğrayan, öldürülen çocuklar vardı fakat bunların sayısı
dediği dönemlerin
oluşan ekibi, kolesterol seviyelerinden tamamen uygulamaya dayanan
arttı. Özellikle kaybolan veya öldürülen kız çocuklarının
içindeyiz. 2050 yılına
genetik yapımızın anahtarlarından olan yöntemler günümüzde
sayısı ve oranı arttı. Ülkemizde 2008-2016 arasında 104
gelindiğinde, 100’e
telomerlerin uzunluğuna kadar bedenin “Longevity” (uzun ömürlülük)
bin 531 çocuk kayboldu, Türkiye kayıp çocuklar ülkesi
ulaşan kişi sayısının
yaptığı her şeyi sürekli olarak izlemeye olarak tanımlanıyor.
oldu. 2016’dan beri kayıp sayısı resmen verilmiyor,
dünyada sekiz kat artarak
başladı. Binlerce tıbbi literatürü Longevity, yaşın yalnız
kayıpların ne kadarının bulunduğu da bilinmiyor. Bunca
3.7 milyona ulaşacağı
tarayarak uygulanabilir olanları (belki
kronolojik uzatılmasını
kayıp niçin?
de işlerine gelenleri) planlamaya tahmin ediliyor. Aynı yıla
değil bunun sağlıklı bir
Bu durumun pek çok nedeni olabilir. İstanbul
başladılar. Yapılan egzersizlerde kan ulaşıldığında uzun ömürlülük
şekilde olabilmesini içerir.
Sözleşmesi’nden çıkmamız neden oldu diyebilirsiniz,
oksijen değerleri ölçümlerinden nabız için İspanya’nın belirgin
Ancak daha uzun yaşamı vaat
ağır enflasyon neden oluyor, toplumdaki adalet
hareketlerine dek pek çok parametre önde olabileceğini gösteriyor.
etme yolu ticaretin de dikkatini Jeanne Calment
anlayışının zedelenmesi, “Yapanın yanına kâr kalıyor”
(119), dünyanın
dengede tutulmaya başladı. Çünkü diyet yanında İspanya
çekti. Günümüzde çeşit çeşit
algısının yerleşmesi neden oluyor diyebilirsiniz.
doğrulanmış en
Tüm bunlar acaba 45 yaşındaki son derece yürünebilir yerleşim
takviyelerden diyet gıdalarına,
Siyasilerin bu tür faciaları önleme konusunda tarafsız
yaşlı kadınıydı ve
Johnson’ın hedefi olan daha uzun alanlarından oluşmasının
aralıklı oruca özgü üretildiği
ve kararlı davranmadıklarını söyleyebilirsiniz.
bir tiryakiydi.
yaşamı ona sağlayabilecek mi? Şu an insanları zorunlu egzersize teşvik
söylenen besin paketlerinden
Nitekim Narin olayında o ilin bir milletvekili ilk önce,
yaşam belirteçleri çoğu yaşıtına göre ettiği düşünülüyor.
hücre metabolizmasını düzenlediği
“Bildiğimiz şeyler var ama aileyi üzmek istemiyoruz”
daha iyi durumda. Uyku performansı Uzun yaşam çoğu kişinin isteği olsa
iddiasıyla satılan ürünlere dek pek çok
dedi, az sonra böyle söylemediğini belirtti. Bence bütün
aylardır mükemmel denilebilecek da Johnson kadar zorlu yolu seçmek
mamul konunun meraklı ve isteklilerine
bunlara ek olarak bazı anne babaların çocuklarına
kalitede. 100 kilonun üstünde benç pres ve uygulamak mümkün gözükmüyor.
sunulmuştur.
karşı yeterince duyarlı olmamaları da felaketleri
yapabiliyor ve yüzde 7’den az beden Johnson’ın bir kız arkadaş edindiğinde
körüklemektedir. Bir süre önce İstanbul’da bir sucu,
TIBBIN zAFERİ
yağı var. Bununla birlikte rejimine cinsel yaşam uğruna uyku düzeninden
dükkânına ses geçirmez oda yaparak kendi yakınları
yönelik en güçlü eleştirilerden biri ise Uzun ömür, çağdaş tıbbın ve sağlık feragat edemeyeceğini söylemesi de
dahil çocuklara aylarca çok kötü davranmıştı. Böyle bir
yaşın tipik biyobelirteçlerini (güç, kemik sistemlerinin bir zaferidir. İnsanların fedakarlıktaki sınırını gösteriyor. Tüm
duruma maruz kalan çocukların yüzleri, gözleri kayar,
yoğunluğu ve saç kalınlığı) geliştirirken bireysel olarak Johnson’ınki gibi bireysel ve sosyal yaşamdan neredeyse
davranışları değişir. Anne babaların bu durumu fark
yaşlanmayı anlamlı bir şekilde yollarla ömrü uzatmaları sonuçta vazgeçilerek çıkılan bu yolda 100
etmemeleri çocuklarıyla yeterince ilgilenmedikleri,
yavaşlatmaya faydası olmayacağı genetiğe takılacaktır. Ölüm yaşına yaş geçilse bile 101. doğum gününde
onların yüzlerine bakmadıkları, baksalar bile bir şey
yönündedir. kalıtsallığın etkisi bilimsel olarak yanınızda sohbet edip hikâyenizi
anlamadıkları anlamına gelir.
Johnson’ın bu uğurda yaptığı en çarpıcı yaklaşık yüzde 25’tir. Şu an elimizde anlatacağınız sınıf arkadaşlarınızın
Batıda bu türden olaylar olduğunda hemen “Biz
uygulamalardan biri ise plazma nakliydi. bulunan verilere göre doğru beslenme olamayacağını da düşünmek lazım.
toplumca nereye gidiyoruz” sorusunu soruyorlar
ve sosyal bilimciler araştırmalara başlıyorlar. Biz
ise bunun yerine topluca televizyonun ve internetin
başına oturup “Katil kim” sorusuna cevap aramaya
Charlie Chaplin uyarlaması
çalıştık. Eğer bugün okul müfredatından dışladığımız
pozitif bilim anlayışına sahip olsaydık ve özellikle bir
zamanlar Köy Enstitülerini kapatmasaydık hem bu
kadar çok Narin ortaya çıkmazdı hem de ortaya çıksa
ilk kez Türkiye’de
bile tavrımız farklı olurdu.
LÖSEV’in kurucusu Üstün Ezer ısrarla bir çocuk
ksel Bonfil’in ilk tiyatro oyunu olarak
bakanlığı kurulmasını istiyor. Onun bu görüşünü
yazdığı ve Saim dikkat çekiyor.
desteklemenin yanı sıra şunu eklemek isterim, bugün
Güveloğlu’nun Özgür Daniel Foster,
ülkemizin en önemli ve en iğrenç sorunu ensesttir.
yönettiği, Aybüke Pusat, Şebnem
Enseste maruz kalan bir kız çocuğu bu durumu
Ageçen sezon Dönmez, Emre Taşkıran,
dillendirirse kazara balkondan düşüveriyor (!)
prömiyerini yapan “Chaplin” Murat Danacı, Defne
Batı’da da bu türden iğrençlikler var ama onlar
yeni sezon oyunlarına başladı. Koldaş, Semih Ali Aksoy,
milletçe dedektifçilik oynamıyorlar, sorunu bilimsel
14 Ekim’de Zorlu PSM Çınar Yener’ın rol aldığı
olarak anlamaya ve önlem almaya çalışıyorlar. Bizler
Turkcell Platinum Sahne’de “Chaplin”de oyunun tüm
öncelikle okullarımızdaki müfredatı çağdaş hale getirerek
seyircilerinin karşısına çıkacak müzikleri ve ses efektleri ise
işe başlamalıyız. Mevcut müfredatın ahlaklı ve çağdaş
olan Yapımı MSP, yapımcılığı sahne üzerinde canlı olarak
insanlar yetiştirmeyeceği konusunda güçlü görüşler
Mert Siliv imzası taşıyan yapılıyor. Oyun, Charlie
var. (Burada sözü edilen ahlak ezberletilmiş ahlak değil
“Chaplin” oyunu, Charlie Chaplin Chaplin’in zengin yaşam öyküsü
psikolojideki moral gelişim anlamındaki ahlaktır.)
ailesinin sahnelenmesine izin verdiği seyircilerini bekliyor.
otanyel@yahoo.com