Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 EKİM 2024
2
Kullanılmayan elektronik eşyaların geri dönüşümü hem küresel ekonomi hem de iklim açısından önemli
EditördEn
imi zaman anılarla
vedalaşmak gerekir.
Bu veda öyle
Teknoloji dünyaya
pürüzsüz olmalıdır
K
ki geri dönmek için
ortada bir neden kalmamalıdır.
Anılar bizim yaşamda anlamsız
bir biçimde savrulmamızı engeller.
Her adımımıza, her kararımıza
düşman olmasın
anlam katan onlardır.
Ancak bazen de bize pranga
olurlar. Kişisel öykümüzü bir
Yarın 14 Ekim Uluslararası E-Atık
bölüm sonrasına taşımamıza engel
olurlar.
Günü. Küresel ölçekte en büyük katı
Nasıl
Hep aynı hikâye içinde kalmanın
atık akışı olan e-atıklar hakkında bilgi
ne kadar sıkıcı olduğunu görmek,
edinmek ve farkındalık
öykünün içindeki karakterler için
toplanır?
ne yazık ki mümkün değildir.
kazanmak hem insan hem de
Onlar kendilerine biçilen rolü
Çevre, şehircilik ve iklim
gezegen sağlığı için kaçınılmaz.
oynarlar.
Değişikliği Bakanlığı’nın elektrikli
HHH
ve elektronik eşyaların
kranlarla donatılmış bir dünyada
Kendi yaşamınızın oyuncusu
kontrolü yönetmeliğine
yaşıyoruz. Kendi ekranınız veya
olmak önemlidir ama yönetmeni ve
göre e-atıklar belediyeler
ekranlarınız kapalı bile olsa özellikle
senaristi olmak daha da önemlidir.
ve yetkilendirilmiş kurumlar
kentte yaşıyorsanız bir ekranın
Çünkü öykünün ne zaman
tarafından toplanmak zorunda.
Esizi çekim alanına dahil etmesi
biteceğine ancak o zaman siz karar
ek olarak ürünlerinizi satın
neredeyse kaçınılmaz. Olan biten hemen ulaşılır
verirsiniz.
aldığınız teknoloji marketleri
durumda. 21. yüzyıl kitle iletişimi bağlamında
Hep aynı dekor olmaz belki
de e-atıkların toplanmasından
bambaşka deneyimler sunarken bu seviyede
ama benzer dekorların benzer
sorumlu. Unutmadan
bir enformasyona maruz kalmak iyi ve kötü
öykülerin içinde dolaşmaya bir son
bozulmuş,
kavramlarının dışında bir tanım gerektiriyor bana
vermek de anılarla aranıza mesafe
istenmeyen veya
kalırsa. Bedenimize dahil olmayan bir uzuv olan
koymakla mümkün olur.
tamiri mümkün
cep telefonları ve gelişen
“Bugün Aslında Dündü”
olmayan elektrikli
ekran teknolojisi ile insan-
filminde Phil’i hatırlayın. Sürekli
ve elektronik
Dairese L
preandroid füzyon çağı
aynı güne uyanıyor, aynı şeyleri
ürünlerinizi uzun
FLora
başladı. İklim değişikliğinin
yapmak ve yaşamak zorunda
bir süre evde
bildiğimiz yaşam biçimini
kalıyordu. Ta ki kibrinden ödün
bekletmemek bu
yakın gelecekte radikal
verene kadar.
ürünlerin dönüşüm
bir biçimde değiştireceği
Veya “Sil Baştan” filminde Joel
sürecini daha
gerçeğiyle beraber ekran
ve Clementin’i... Hafızalarındaki
elverişli kılıyor.
teknolojisinin de dahil
kötü anıları silinince ilişkilerini
olduğu e-atık ise dünyanın
ve yaşamlarını bir adım sonrasına
en hızlı büyüyen katı atık
taşıma fırsatı buluyorlardı.
e-aTık kaTegori Leri
akışı.
Zamanla olan ilişkiniz önemlidir.
u Büyük olmak üzere
ayÇa
E-atık, elektronik atık
Zamanı tanımlama biçiminiz de
ve küçük ev matkaplar,
ceyLaN anlamına geliyor. Bozulan ya
yaşamınıza yön verir. Kimileri için
eşyaları (Bulaşık ve çamaşır makinesi, testereler).
da kullanmayı bıraktığımız
zaman anıların içinde belki 50 yıl
elektrik süpürgesi, tost makinesi). u izleme ve kontrol aletleri
her bir elektronik ve
hapis kalır.
ayca_ceylan
u Bilişim ve telekomünikasyon (Termostatlar, ısı ayarlayıcıları).
elektrikli ürün bir e-atıktır.
HHH
ekipmanları (Bilgisayarlar, telefonlar, u aydınlatma ekipmanları (Floresan,
İçinde insan ve gezegen
O kişi hiçbir şey değişsin
tabletler). tasarruflu ampuller).
sağlığına zarar veren birçok etken maddeyi
istemez. En ufak bir eşya bile
u Tüketici ekipmanları (Video u o tomatlar (Para, içecek, oyuncak
bulunduran e-atıklarda özellikle kurşun,
güçlü bir hatırlatıcıdır onun için.
kameralar, müzik enstrümanları). otomatları).
krom, cıva ve berilyum en tehlikeli maddeleri
Yaşamından bir parça kopar, her
u elektrikli ve elektronik aletler u o yuncaklar, eğlence ve spor aletleri
oluşturuyor. Altın, gümüş, bakır, alüminyum gibi
kaybolan yitip giden parçayla.
(Büyük ve sabit sanayi aletleri hariç (Video oyunları, jetonlu makineler).
değerli elementleri barındıran e-atıkları, yerüstü
Ancak anılarla vedalaşmak için
madenleri olarak da düşünmek mümkün. Ne
hiçbir zaman geç değil. Şu an bile
yazık ki e-atıkların toplanıp geri dönüşüme giden
kendinizi yeniden tanımlayabilir kirlilik risklerinin artması anlamına geliyor. ekipmanlar içeren mobilyalar kullandığını
miktarı çok düşük. BM’nin dördüncü Küresel
ve kimliğinizi yeniden inşa söylüyor. Aynı zamanda kent ve uzak alanlardan
Çok Sayıda g ErEÇ EvimizdE
E-Atık İzleme (GEM) raporuna göre 2022’de
edebilirsiniz. giderek daha fazla internete bağlanıldığını ve
küresel olarak tahmini 62 milyon ton e-atık (1.55 BM Eğitim ve Araştırma Enstitüsü’nden
Çünkü bence bizi var eden giderek artan veri merkezinin dijital dönüşüm
milyon 40 tonluk kamyonu dolduracak, bu da (UNITAR) kıdemli yönetici ve İrlanda
eşyalar ve objeler değil anıların gereksinimlerini karşılamak gerektiğini
Ekvator’u çevreleyen tampon bir hat oluşturacak Cumhuriyeti’ndeki Limerick Üniversitesi’nde
yarattığı duygulardır. Onların dile getiriyor. Tüm bunlar karşısında ise
kadar kamyon demek) üretildi. Bu miktarın görev yapan Yar. Doç. Ruediger Kuehr,
varlığı yeter. Yeterince güçlülerse e-atıkları azaltmak için acilen somut adımlar
sadece yüzde 22.3’ünün resmi olarak toplandığı günümüzde birçok kişinin birden fazla
akıp giden bir nehir gibi sizi atılması gerekiyor. Kuehr, iyileştirilmiş e-atık
ve geri dönüştürüldüğü belgelendi. Toplanmayan bilgisayar, telefon, monitör, sensör, e-bisiklet,
bulurlar. Hepinize iyi pazarlar... yönetiminin iklim değişikliği ve sağlık etkileri
ve geri dönüştürülmeyen e-atık ise 62 milyar e-scooter, giysi, oyuncak, gömülü elektronik,
yanında önemli bir ekonomik fırsat sunan (38
dEniz Ülk ÜtEkin
ABD doları değerinde geri kazanılabilir doğal elektrikli aletler ve LED’ler, fotovoltaikler ve
milyar dolar) olumlu bir sonuç verebileceğini de
deniz.ulkutekin@cumhuriyet.com.tr
kaynağın hesaba katılmaması ve dünya için ısı pompaları gibi enerji tasarrufu sağlayan
ifade ediyor.
‘Aklın kıt olması’ çağdaş dünyada eksiklik olarak görülebilir. Oysa gerçekliğe çıplak biçimde tanıklık etmek olarak da bakılabilir
Budalalık, aşk ve sanat
aygın görüşe göre budalalık aklın Mario Perniola kelimenin bu anlamını bir bedel olarak yetersizliğinden
düşük bir seviyesi olarak kabul “gerçek” ne ise onun dışavurumu olarak bireysel arzularını kaynaklı yalın,
edilir. Kıt akıllı olmak bir taraftan yorumlar. “Gerçek, tam da kendi dışında dürüst ve saf
kurban etmiş
ayşe acar
gündelik yaşam becerisine hiçbir şeyin var olmadığı ve var olduğundan
kişidir. Abdalları bu aptallıktır. Bu
Yilişkin bir yetersizlik olarak farklı bir biçimde belirmediği için
dünyadan geri çekilip tarz insanların
değerlendirilirken bazen de bu dünyada mutlu budaladır.” (*)
mümkün oldukça dünyanın kurdukları cümleler alışılmış
olmanın bir koşulu olarak görülür. Gerçeği budalalığın içinde yaşamak az
dikkatini çekmeden yaşayan klişe cümlelerden oldukça
Budala kelimesinin eski Yunancadaki görülen bir şeydir, tıpkı sarhoş olunduğunda
insanlar olarak tarif farklıdır. Müsil onlarda şiirsel bir
anlamlarından biri oldukça dikkat çekicidir. veya aşk deneyiminde olduğu gibi. Aşk başa
edebiliriz. Dünyaya yan bulur.
“Budala” (idiotes) yalın, kendine özgü ve geldiğinde aklın alıp başını gitmesi aynı
ve kendilerine değil Budalalığın ikinci türü ise
biricik anlamlarına da gelen bir kelimedir.
zamanda aşkın bizzat deneyimlenmesidir. Tanrı’ya, tanrısallığa, Musil’e göre sanatla doğrudan
Sarhoşken veya bağlantısı olan dört dörtlük
kendisinde tanık
budalalıktır. Zekânın dengesizce
âşıkken budala oldukları dosta âşıktır
ve verimsiz biçimde kullanılması
oluşumuza biz değil onlar. Abdallara
“gizli veliler” de sanatsal yetinin gerçekle
başkaları tanıktır.
denilmektedir. karşılaşmasına neden olur. Musil’in
Ne zaman ayılırız
Buradaki gizlilik bize söylemek istediği şey budalalığın
veya aşkta bir düş
Galeati Yayıncılık
kendilerini kamuya özü aklın devre dışı olmasıysa bu
kırıklığının kurbanı
YENİ
açık etmiyor oluşlarında düşünce dolayımı olmadan gerçekliğe
oluruz işte o zaman
aranabilir. tanıklık etmek anlamında sanatsal
kendimizi budala
deneyimdir.
Abdallık Anadolu’da aynı
olarak deneyimleriz.
Burada gerçeklikten kastedilen şey
zamanda bazı şair ve ozanların
Budalalığın aşkla
duyusal bir gerçeklik değildir. İnsanın
unvanıdır: Kaygusuz Abdal,
ilişkisi tasavvuf
kendine sanat aracılığıyla sanatçı olarak
Teslim Abdal, Abdal Musa, Uryan
geleneği içerisinde
tanık olduğu bir gerçekliktir. Sanatçının
Abdal, Pir Sultan Abdal ve daha niceleri...
yer alan “abdal”
“Pir Sultan Abdal’ım gülüm dermişler yaşadığı bu deneyimde o öznel kimliğiyle
kelimesini de
Bu şirin canıma nasıl kıymışlar orada değildir. Ne duyusal dünya ne de
anımsatmaktadır. Bu
İster isem dünya malın vermişler kendisi, yalnızca sanat ve sanatsal yetenek
gelenek içinde “aptal”
Sensiz dünya malın neylerim dostum.” bir aradadır. Akıl ancak ortaya çıkan
kıt akıllılıkken
ürünü değerlendirmede sonradan devreye
“abdal” manevi bir
Sanat ilişki Si
girecektir.
KARGO DAHİL 275 ¨ YERİNE
duruma gönderme
Budalalığın sanatla ilişkilendirilmesine
yapar. Abdal,
gelince bu konu daha çok “Niteliksiz Adam”
¨
“büdela” (budala)
200 romanıyla çağdaş edebiyatın en önemli
* Mario Perniola, Sanat ve Gölgesi, Çeviren, Kemal
kelimesiyle eş
edebiyatçıları arasında yer alan Robert
Atakay, İletişim Yayınları.
+90 539 669 60 69
anlamlı bir kelimedir. Musil’le gündeme gelmiştir. Musil iki tür
** Robert Musil, Ahmaklık Üzerine, Çeviren, İlknur
www.galeatiyayinevi.com galeatiyayincilik gletiyayincilik galeati2017
Abdal olan kişi budalalıktan söz eder. (**) İlk budalalık aklın Özdemir, Sia Yayınları.