Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 HAZİRAN 2023
4
ne
Zeynep
Saçar
yalnızsın
ne de
yanlış!
“Onur Ayı” başladı ancak Türkiye’de
LGBTİ+’lara yönelik baskı ve nefret söylemleri
devam ediyor. Bu baskılara direnmenin yolu
dayanışma ve psikolojik sağlamlıktan geçiyor.
ile yapısının korunması” gerekçe
gösterilerek LGBTİ+ karşıtı
söylemler, “Onur Ayı” olarak
Sosyal destek ve dayanışma önemli
kutlanan haziran ayının başlamasıyla
“Aarttı. Bu ayda görünür olmaya ve
Psikiyatr Dr. u LGBTİ+’lar ruhsal iyi oluşlarını nasıl bir şeyiniz yoksa kimse sizi utandıramaz.
hak taleplerini dile getirmeye odaklanan LGBTİ+’lar,
Seven Kaptan, koruyabilir? Bunca yılın homofobik transfobik yargılarını
engellemeler ve yasaklarla karşılaşıyor. Tüm bunların
baskının ve nefret doğru bilgiler üzerinden geçerek analiz
Azınlık gruplarının kendi kimliklerine
LGBTİ+’ların zihinsel iyi oluşlarını olumsuz etkileme
söylemlerinin etmek ve o haksız utancın ve korkunun
dair kabulleri, bu kimliklerine ilişkin sahip
riski var ve bununla mücadelenin yolu dayanışmaktan
arttığı bu dönemde üstesinden gelmek mümkün. LGBT+ aileleri
oldukları bilimsel bilgiler önyargılarla başa
geçiyor. Bu dayanışmayı sağlamak ve güçlendirmek,
LGBTİ+’ların ve İstanbul, İzmir, Ankara ve Antalya’da düzenli
çıkmalarında çok önemli bir güç. Eğer bu
LGBTİ+ topluluğunun görünürlüğünü artırmak,
aylık destek toplantıları yaparak bir araya
yakınlarının neler
konuda zorlukları varsa kişilerin kimliklerine
hak mücadelesini büyütmek ve topluluğu bir arada
yapabileceğini geliyor. Bu dayanışma ve destek toplantıları
dair bilimsel, sosyolojik ve tarihsel arka
Seven kaptan
tutmak için her yıl tüm dünyada haziran ayında Onur
anlattı. da kişilerin zorluklarla mücadelelerinde,
planları öğrenmelerini öneririm. Tarih
Yürüyüşü yapılıyor ve Onur Ayı kutlanıyor. 28 Haziran yakınları için taşıdıkları kaygının üstesinden
boyunca farklı coğrafyalarda hep var
1969’da Manhattan’daki StoneWall Inn adlı barın gelebilmelerinde etkili.
olan LGBT+ kimlikler farklı kabul ya da
SpoD’tan
baskına uğraması sonucu ilk defa o gün açıkça
önyargılarla karşılaştılar, değişmeyen
u Muhafazakâr çevrelerde LGBTİ+
“Eşcinsel olmaktan utanmıyoruz” diyerek polise
tek şeyse varoluşlarıydı. Kişiler kendi
bireyleri, tedavi olmaları için “onarım
Ücret SiZ
karşı direnen bir grubun başlattığı direnişin tarihlerinden güç almalı. Bir diğer önemli
terapisi” benzeri işlemler uygulayan çeşitli
pSikolojik De Stek
büyümesinden 1 yıl sonra kutlanmaya destek ise dayanışma. Ülkemizde yapılan bir
yerlere göndermek isteyenler mevcut.
SpoD (Sosyal politika, cinsiyet kimliği ve
klinik çalışmada sosyal çevrelerinden destek
başlanan Onur Haftası kapsamında 1994
Cinsel kimlik çeşitliliğinin herhangi
cinsel yönelim çalışmaları Derneği), lGBti+’lara
alan gençlerin psikolojik dayanıklılıklarının
yılından bu yana Türkiye’de de yapılıyor.
bir öğesi ruhsal hastalık olarak kabul
ücretsiz ve kısa süreli bireysel psikolojik
daha yüksek olduğu, stresle başa
“Dönüyoruz” teması ile duyurulan 31.
edilmediği için tedavi edilmesi de gerekmez.
danışmanlık hizmeti sunuyor. o cak 2024’e kadar
çıkmalarında bu desteğin katkısı olabileceği
İstanbul LGBTİ+ Onur Haftası kapsamında
“Onarım tedavisi” adı altında yapılan
“türkiye’de Depremden etkilenen l GBti+’lar için
vurgulandı. LGBT+’lar için de yalnız ve
21. İstanbul Onur Yürüyüşü, bugün
işlemlerin kişilerin cinsel yönelim ya da
psikolojik Danışmanlık” projesi kapsamında 18
yanlış olmadığını hissettiren ortamlarda
düzenlenecek.
cinsel kimliklerini değiştirdiğine yönelik
yaşından büyük olup kendini l GBti+ olarak
yer alabilmek kıymetli. Üniversite kulüpleri,
LGBTİ+’ların çoğu kimliklerinden ötürü
kabul edilmiş bilimsel çalışma yok. Kaldı ki
tanımlayan kişiler 8 seans sorun çözme
LGBT+ dernekleri veya çeşitli sivil toplum
çeşitli psikolojik zorluklarla karşılaşıyor.
becerisi odaklı psikolojik destek alabilecek. “Yeterince istersen değişirsin” düsturu ile
kuruluşlarının etkinlikleri üzerinden kişilerin
Ayrımcılık, aile reddi ve sosyal damgalanma
Depremde doğrudan ve dolaylı olarak hareket eden uygulamalarda değişemediğini
bir araya gelmesi mümkün.
gibi LGBTİ+’ların ruh sağlığını etkileyebilen bu etkilenenlere öncelik verilecek.
gören kişilerin yoğun suçluluk ve utanç
u Yakınları nasıl destek çıkabilir?
Derneğin web sitesinden
etkenler politik baskının arttığı bu dönemde daha duygularının arttığı sonuç olarak ruh
başvuru yapılabilir.
da şiddetlenebiliyor. Bu nedenle Onur Ayı’nın ve Öncelikle LGBT+ kimliklere dair sağlıklarının olumsuz etkilendiği çeşitli klinik
LGBTİ+ hak mücadelesinin önemi daha da artıyor. bilgilenmelerini öneririm. Sizin utanacak çalışmalarda gösterildi.
LGBTİ+ hakları savunucusu Siyabend Günbay ile Onur Ayı’nı ve eşitlik mücadelesini konuştuk
‘Gölgelerden çıkacağız’
Aslında “Onur” ayı bir taç gibi. 1969‘da
Derya Doğan
ABD’de başlayan öncü ayaklanma hareketi
çok hızlı şekilde meyvelerini vermeye
enka ZDa Bile korktular
başlamış ve geniş kitlelere ulaşmıştı.
er yıl haziranda tüm dünyada
ABD’de kazanılan bu hakların sonucunda
u Temel haklar için mücadele, Türkiye’de
sadece beklediler ya da farklı cisimler ile
kutlanan Onur Ayı, LGBTİ+
her yıl haziran ayı “Onur Ayı” olarak
yaşayan LGBTİ+’lar için ne ifade ediyor?
ses çıkarmaya çalıştılar. Düşünebiliyor
bireylerin eşit haklar için
tüm dünyada kutlanıyor. Diğer ülkelerde
Türkiye’de insani değerlerle yaşamak genel
musunuz, tarihin en büyük yıkımlarından
mücadelesine sahne oluyor.
gerçekten bir karnaval olan onur yürüyüşleri olarak çok zor. Fakat LGBTİ+’lar için bu
birinde bile sırf ayrımcılık korkusu ile ölüm
HBaşta LGBTİ+ hakları olmak
insani değerler ve haklara erişim daha da zor.
maalesef Türkiye’de sert müdahaleler ile
ve yaşam arasında ince bir çizgide kalmak
üzere insan hakları alanında savunuculuk Sağlık, barınma, eğitim, iş gibi birçok yaşamsal
bir direniş meydanına dönüşmeye başladı.
zorunda bırakılıyorsunuz. Bununla birlikte
alanda hizmet ve haklara erişim noktasında
yapan 27 yaşındaki Siyabend Günbay, 2013 Kaybettiklerimizin anısına mücadeleyi
enkazdan çıkarılan çoğu LGBTİ+ herhangi bir
çok sorun var. 6 Şubat depremlerinde yüzlerce
destek mekanizmasından yararlanamadı. Tüm
yılından bu yana bu mücadelenin bir parçası. büyütmeye, kaybetmek istemediklerimiz için
arkadaşımız enkaz altında görünüşleri,
gücümüz, bizlerin ya da bizden sonrakilerin
direnişe devam etmek anlamına geldi bizler
İnsan yardım alanında çalışan ve iktisat
ses tonları gibi durumların kimliklerini
eşit haklarla bir arada yaşayabilmesi için
için. Ama biliyoruz ki en sonunda varoluş
öğrencisi olan Günbay, “Hayat bir defa
teşhir edeceği ve bu yüzden yardım
mücadeleye adanmış durumda. Elbet bir gün
mücadelesinin zaferine kavuşacağız.
yaşanacaksa, bütün renklerin coşkusu ile
alamayacağını düşündüğü için
herkes için eşit bir dünya mümkün olacak.
neden yaşanmasın?” diyor.
Seçim gündemi oldu
u Onur Ayı Türkiye’de ve dünyada nasıl
tepkiyle karşılaştınız? sevdiğimin bir önemi yok artık onlar için,
u Bu yılki Onur Yürüyüşü’ne katılmak için
karşılık buluyor? Neden “Onur” Ayı? Aslında buna açılmak mı deniyor emin mutlu olup olmadığımın önemi var sadece.
en büyük motivasyonunuz ne olacak?
değilim. Benim için sadece aramızda sırlar, Aileme, maruz kaldıkları her şeye rağmen
Her yıl olduğu gibi “Buradayız”ı
birbirimizden kaçmalar olsun istemediğim benim mücadelemi de destekledikleri için
göstermek. Tabii “Buradayız” sadece
bir karar sonucu başlayan kendini anlatma hep minnettar olacağım. Bugün, Türkiye gibi
Onur Yürüyüşü ile başlayıp
baskı ve şiddetin her geçen gün arttığı bir
süreciydi. Elbette Türkiye’de birçok kültürel
sonlanmıyor. Hayatın her alanı
ülkede güçlü ve istikrarlı olmamın en büyük
kod ve baskı ile yaşamış bir aileden çok
biz LGBTİ+’lar için Onur
payı bu zamana kadar verilen mücadele ve
hızlı “normal” ya da “kucaklayıcı” tepkiler
Yürüyüşü, mücadele demek. Bu
ailemin yanımda olması.
beklemek olağan değildi, ki “açılma”
yılki siyasi atmosfer ve seçim
sürecim ve sonrasındaki birkaç yıl epey zor
süresince yaratılan LGBTİ+
gökkuşağı gibi
geçti. Fakat birbirimizi anlamak için çok
gündemleri de beni yürüyüşe
çaba sarf ettik. Başta yıllarca görüşmelerimiz
u Son olarak eklemek istedikleriniz var mı?
katılmaya motive ediyor. Biz
kesildi, birlikte yaşayamadık, bazı fiziksel
Umarım ki bu söyleşi, hayatını gölgelerde
burada Onur Yürüyüşümüzü
saldırılar sonucu davaya kadar giden birçok
geçirmek zorunda bırakılanlar için asla
yaparken bizleri hiç tanımayan
kötü olaylar sonrasında sarılmayı seçtik.
yalnız olmadıklarına dair bir paylaşım
ama yine özne olan yol
İlk verdikleri olumsuz tepkilerin hepsi
olur. LGBTİ+’lar için hep söylenen bir şey
arkadaşlarımız bizleri görecek
dayatılan ve öğretilenden ibaretti. Özetle
vardır: “Çok renklisiniz, tıpkı gökkuşağı
ve duyacaklar. Sesimizi
ailem ile cinsel yönelimimi paylaşmadan
gibi.” Ben de hep devamında şunu eklerim:
duydukça yalnız olmadıklarını
önce hissettiğim o karanlık ve güvensizlik
“Tüm renkleri karıştırdığınızda siyah olur,
anlayacaklar.
duygusu, yere sağlam basamamak, hiçbir
lütfen her bir rengin yaşamı oluşturduğunu
u Cinsel yönelimi ile ilgili zaman içimi dökemeyecek ya da başıma bir
unutmayın.” Hayat bir defa yaşanacaksa,
ailesine açılabilmiş LGBTi+
şey gelirse birine söyleyemeyecek olmak bütün renklerin coşkusu ile neden
bireylerdensiniz. Nasıl bir gibi endişeler bir rüzgâr gibi esip geçti. Kimi yaşanmasın?
Fotoğraf: Vedat arık