Katalog

9 NİSAN 2023 2 Dünyanın sunduğu kaynakların değerinin hatırlanması gereken günlerde gıda israfından kaçınmalıyız EditördEn ormalle olan ilişkimiz oldukça “normal” görünür. Ancak göründüğü Gözler doymasın N gibi olsaydı, bu yazıyı yazmaya gerek kalmazdı herhalde. Sırf yazıyı yazmamak değil, “normal” ya da öz Türkçe karşılığıyla “olağan” demeye bile gerek israf olmasın kalmazdı. “Olağan”, olduğunu ilk duyuşta belli eden, bize ir sofranın etrafında toplanmak 7.7 milyon ton yiyecek çöpe atılıyor, olagelenin dışında pek bir daire Sel hemen hemen herkesi mutlu eder. bu miktar, kişi başı ortalama 93 şey sunmayan bu kavram, Flora Kent yaşamının yoğunluğunun kilo demek. Evsel gıda israfı, aslında insanın özüne ilişkin getirdiği gündelik ritim sofra gıda israfının alt kümelerinden birçok şey söyler. En ilkel Betrafında yaşanan buluşmaları yalnızca biri. Restoranlarda, dürtülerimizden, bizi çağdaş seyreltse de bazı özel durumlar ve günler marketlerde, tarlalarda, otellerde de bir insan olmaya zorlayan yine aileleri, arkadaşları, akrabaları masa israf durmaksızın devam ediyor. Gıda öğrenilmiş güdülerimize kadar başına toplar. Ülkemizde de birçok insan için ve Tarım Örgütü’nün verilerine göre genişçe bir zaman aralığı ise ramazan ayı böyle bir dönem. İftar ve küresel ölçekte 1.3 milyon gıda çöpe bu kavramın parantezi içine sahur derken gece sofralarının sonu gelmez. atılıyor ve ne yazık ki atılan gıdaların sıkışır. İnsan tüketici bir canlı ve yaşamak için gıda en az yüzde 40’ı yenilebilecek durumda. HHH aYÇa tüketmesi lazım. Ancak tüketilen miktar ve 828 milyon insanın açlıktan doğrudan Bu sıkışmışlık bize CeYla N gözleri doyurmak için masalara konulan, etkilendiği ve 2.3 milyar insanın ciddi ve kuantum fiziğinde karşılığını sonrasında gıda atığına dönüşen yiyecekleri orta derece gıda güvensizliği yaşadığı bir bulabileceğimiz, evrende düşündükçe iklim krizinin eşiğindeki dünyadayız. Benim, senin, onların özetle her var olan tüm bilgilerin dünyada gıdaya ulaşamayanları ve dünyamızın birimizin gıda israfı yalnızca açlık sorunu yaşayan küçücük, olabilecek en küçük biyoçeşitliliğini düşünmeden edemiyor insan. Birleşmiş insanlara değil tüm dünyaya karşı yaptığımız bir parçacıkların içine sıkışmasını Milletler Gıda İsrafı Endeksi (2021) raporuna göre, umursamazlık örneği. hatırlatır. Kuantum fiziğinden araştırmaya dahil olan 214 ülke içinde Türkiye evsel Peki gıda israfını azaltmak için ne yapmalı? Bu süreç Kamusal/ örnek vermem boşuna gıda israfı ile 15. sırada yer alıyor. Ülkemizde her yıl bireysel ve kamusal/kurumsal olarak ikiye ayrılabilir. değil. Olağanla ilişkimiz, sorgulamadan yaptığımız pek çok eylemin tarihi gelişim kurumsal sürecine ilişkin bilgilerimizi de yok hükmünde kılar. Bunun Bireysel süreç en yalın karşılığını siyasette süreç görürüz aslında. Siyasiler, u Özel kurumlar ve kamu kendi söylemlerini her zaman, u Günlük veya haftalık gıda kuruluşları çalışanlarına gıda olağan, olması gereken olarak alışverişi listesi hazırla. israfı konusunda farkındalık sunar. Bu yüzden siyasette u Listeni hazırlarken o hafta oluşturacak deneyimler güç sahibi olmayan taraflar, neler pişireceğini göz önünde sunmalı ve eğitimler özellikle büyük kutuplaşmalar bulundur. Meyve ve sebzeler hazırlatmalı. sırasında kendilerini gündelik çabuk bozulabilir. Dünyadaki u Özel kurumlar, eğer yaşamlarından bağımsız bir meyve ve sebze üretiminin gıda sektöründeyse gıda biçimde rahatsız hissederler. yüzde 45’i gıda israfına atık yönetimi oluşturmalı Bu da kısmen “olağan”la dönüşüyor. ve hızla devreye sokmalı. ilişki kuramama durumlarıyla u Meyve, sebze ve et ürünleri, g ıda kompost makineleri ilgilidir ve çok da doğaldır. yıkanma ve pişirme sürecindeki edinmeleri iyi olabilir. Bazı HHH su kullanımı haricinde de üretim oteller ve restoranlar bunu Sırf güncel siyasette değil, aşamasından evinize gelene yapmaya başladı bile ancak genel olarak yaşamlarımız kadar su tüketirler. Gıdaların su atıksız sofra anlayışı birkaç olağanla ne kadar ilişki ayak izi konusunda farkındalık proje ile sınırlı kalmamalı. kurup kuramadığımız veya geliştir ve bu farkındalığı çevrene u tarlalardaki gıda israfı kurmak istemediğimizle ilgili yay. konusuna dikkat çekilmeli. olabilir. Bir bakıma kendi u Yemek siparişlerinde Burada minik bir parantez. olağanımızı yaratmak, sıra gerektiği kadar sipariş ver. eğer izlemediyseniz dışı bir eylemdir ve her şartta Böylelikle hem bedenini hem Fransa’nın patates bir öyküsü olsa da her zaman gezegeni formda tutarsın. konusundaki gıda politikasına olumlu karşılanmayabilir. Plastik yerine “cam” deme nedenim u “Dışarıdan yemeğimi satın odaklanan, agnes Warda’nın Kim bilir belki de siyasetin basit. Sonsuz kimyasal adı verilen PFAS aldım ama evde yiyeceğim” yönettiği “the g leaners and başladığı yer burasıdır. dersen de yanında kap götürmeyi plastik saklama kaplarında bulunuyor. I” (toplayıcılar) belgeselini Birilerinin öykümüzü deneyebilirsin. Bir plastik az PFAS’ın insan ve çevre sağlığı üzerindeki öneririm. sevmediği an! O zaman belki olsun iklim konusunda hiçbir şey olumsuz etkileri oldukça fazla. Geçen yıl u devletin ilgili bakanlıkları de kendi öykümüzü yazmak yapmamaktan daha iyidir. şubat ayında IPEN ve Arnika tarafından gıda israfı konusunda en iyisidir. Hepinize iyi u Evde cam saklama kapları yayımlanan bir araştırmaya göre, PFAS’ın yönetmelik hazırlarken pazarlar... bulundur ve artan yemekleri doğurganlık, fetal gelişim, tiroid hormon gıdaların su ayak izi ve dEniz ÜlkÜtEkin bu kaplara koyarak buz işlev bozukluğu gibi bir dizi olumsuz sağlık emisyon miktarlarını da göz dolabında sakla. durumuyla ilişkili olduğu gösterildi. [email protected] önünde bulundurmalı. kemerler, yüksek “Bir günlüğüne Hogwarts’ta öğrenci tonozlardır. Mimaride olmak nasıl olurdu” diye düşündünüz yaşanan teknik Hogwarts’ta bir gün mü? Hogwarts Legacy isimli video gelişmeler sonucu; ışığın içeri girmesini oyunu, hayranlarını, Harry Potter’ın sağlayan vitray zamanından bir asır öncesine pencereli, uzun yapılar Serra götürüyor. Gelin biz de bu oyun içinde inşa edilebilir duruma r odoplu gelmiş ve binalar, biraz gezelim ve simülasyona esin bulunduğu bölgedeki serra.rodoplu olan referanslara bir bakalım. @gmail.com diğer tüm yapılardan yüksek olarak tasarlanmıştır. yıl önce kitaplarla tanıştığımız Harry GOtik yaşam biçimi Potter’ın bizi yaşadığımız Ancak, her estetik tarzı yalnızca dekoratif dünyadan alıp götüren, unsur olarak değil, bir yaşam biçimi olarak da 24eğlenceli, sürükleyici değerlendirmek gerekir. Gotik tarz 12. yüzyılın öyküsünde kaybolurken, zamanla filmlerinin ortalarında ortaya çıkar ve 16. yüzyıla kadar çıkmasıyla karakterleri mekân tasarımları ve büyülerle dolu sahneleri ile bu fantastik sürer. Bu süreçte sanat ve entelektüel düşünce geleceğin fantastik öğelerini buluşturarak; şapkaları, Viktorya dönemi giysileriyle evrenin gözümüzün önünde canlanmasına göze hoş gelen ve değişik hisler uyandıran karmaşık biçimde zamanda yolculuk yapmışız dini yapılardan yavaş yavaş çıkmaya başlamış, tanıklık ettik. Ancak ne kitaplar ne de filmler, gibi hissettirmektedir. Avrupa’daki ilk üniversiteler ve meslek bir ortam yarattı ve yıllarca yaşantılarımızda Hogwarts’ta öğrenci olma hayalinin yanına Bu eklektik zaman yolculuğu; Harry yer edinen zamansız bir evren inşa etti. Peki kuruluşları oluşmuştur. Bu nedenden dolayı, yaklaşabiliyordu. Potter ve arkadaşlarını insanlara ait Muggle bizleri bambaşka yerlere götüren Harry oyunda kullanılan gotik mimari manzara, Geçtiğimiz dünyasından büyücüler dünyasına götüren; Potter evreninin görsel anlamda ilham Avrupa kültüründeki liberal eğitimin önem günlerde, Harry Potter 9 3/4’ten kalkan Hogwarts Ekspresi’nde de kaynakları nelerdir? kazandığı dönemi romantikleştirir. Günümüzde kitaplarındaki olaylardan sürmektedir. Bu trenin tasarımı göz önünde de Oxford, Harvard ve Yale gibi üniversite ve Ortaçağ EstEtiği bir asır öncesinde geçen bulundurulduğunda motoru 1937’de, vagonları eğitim kurumlarının mimarisine baktığınızda Her ne kadar Hogwarts Cadılık “Hogwarts Legacy” oyunu ise 1950’de üretilmiştir. Ancak, sahnelere genelde tıpkı düşsel bir mekân olan Hogwards ve Büyücülük Okulu, Harry Potter ile bu büyülü evreni; baktığımızda çok daha eski zamanlarda Akademi gibi Gotik mimarinin etkilerini serisinin olasılıkla en simgesel mekânı devasa kalesi, karmaşık geçtiğini hissederiz. görürüz. olsa da öykü, tarihsel esinini, görsel oda ve geçitleri içinde, Serinin büyülü atmosferini yaratan en Bu tür kitapları okurken, filmleri izlerken kimliğini, biz Hogwarts’ı görmeden yeni karakterlerle başka simgesel yer; okulunun yer aldığı Gotik veya son dönemlerde sıkça karşılaştığımız bir boyuta evrilerek önce şekillendirdi. Bu dünya ile tarzdaki Hogwarts Şatosu’dur. Gotik mimari oyunları oynarken de yalnızca nostaljik fantastik ortamı farklı tanışmamız, Harry’nin büyücülük Avrupa’nın sosyopolitik anlamda karmaşalarla atmosfer içinde değil, mimarinin yarattığı biçimde deneyimleme olanağı bulduk. dünyasına ilk ziyareti olan Diagon Yolu’nda dolu dönemi olan ortaçağda ortaya çıkar ve prestij ve gizem duygusu içinde de kayboluruz Kökleri çağdaş dünyaya dayanan bir öykü karşımıza çıkar. Buradaki, almaşık duvarlı, Haçlı Seferi ile hızla yayılır. ve eğitimin heyecan verici; kutsallığını ile zamansız eserler, öyküler, filmler yapmak mumla aydınlatılmış binalar ortaçağ dönemini Gotik dönem mimari için gösterilebilecek hissettirirken mekânların çevresindeki ve örnekler dini merkezler olan katedraller ve hissederiz. Tıpkı prestijli bir büyü okulu olan zordur. Ancak, Harry Potter filmleri ve manastırlardır. Bu tarzın ana özellikleri sivri oyunları, geçmişe ilişkin öğelerle ve uzak içindeki insanların Edward dönemi silindir Hogwarts’ın seçilmiş öğrencileri gibi. Çizgi a tla S