Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 NİSAN 2023
4
artan sıcaklarla, dünyanın dengesi için Buzullardan kopan parçalar Deniz canlıları kirli sularda Üzülmeyin, 5 bin kilometre yol yapan bu
çok önemli olan arılar da tehlikede. Grönland kıyılarında. yaşamlarını sürdürmeye çalışıyor. filler, biraz dinleniyor. ancak sıcaklık artışı
durmazsa dünyadaki birçok tür gibi onları
da acı bir son bekliyor.
Dairesel
Flora
Gezegen
ayça
ceylan
için son
çağrı
r apor Dan
öne çıkanlar
u küresel ısınmanın önüne geçmek
çekip acil eylem Gelişmekte olan anahtar olarak kullanılmalı. Ancak bu konuda
IPCC tarafından hazırlanan oldukça
için karbon salımı sınırlandırılmalı.
planı yapmaya
ülkelere destek da bir eşitsizlik var. Çünkü gelişmekte olan
Bunun için karbon bütçesinin bir an önce
geniş kapsamlı rapor iklim krizinin
çağırıyor. verilmeli. ülkeler yeşil teknolojiler için gereken yatırımı
düzenlenmesi ve acilen fosil yakıt yerine
Çünkü Paris Çünkü
sarsıcı etkilerinin kısmen de olsa hâlâ yapamıyor. Gelişmekte olan ülkeler 2030
yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş yapılması
Anlaşması’ndaki sorun her
yılına kadar iklim uyum finansmanı olarak
düzeltilebileceğini söylüyor. gerekiyor.
1.5 derecelik birimizin
yılda en az 127 milyar dolara gereksinim
u Beslenmede ve gıda atık yönetiminde düşük
Ancak yol uzun ve zorlu, birlikte
eşik ancak sorunu.
duyuyor ve bugün bu miktarın yüzde
karbonlu bir yaklaşım benimsenmeli. Böylelikle yoğun
böyle Dahası şu
10’undan daha azını alıyor.
çalışmak şart!
bir karbon salımı ortadan kalkmış olacak.
korunabilir. an refah
Orman, su ve diğer ekosistemlerin koru,
u 2019 yılı itibarıyla küresel sera gazı emisyonlarının
Aksi halde içinde olan
restorasyon yap ve iyileştirilmiş bir yönetim
ünya Meteoroloji Örgütü ve
yüzde 79’u enerji, ulaşım, sanayi ve barınmadan,
dünyamız geri ülkelerin
politikası yarat. Çünkü doğaya saygı duymak
Birleşmiş Milletler Çevre
yüzde 22’si tarım ve diğer arazi faaliyetlerinden
dönülmez bir gelişim
kendimizden başlayarak tüm canlılığa saygı
Programı tarafından 1988
kaynaklanıyor.
yola girecek. dönemlerinin
duymaktır.
yılında kurulan, insan kaynaklı
u Ülkelerin ulusal katkı beyanlarını uygulama
1.5 derecelik dünyaya
Son olarak bu rapor gezegenimizin hâlâ
Diklim krizini değerlendiren
süreçleri şu anki durumuyla sürerse dünyamız
eşiği yakala- verdiği
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli geri dönüşü olmayan
yüzyılın sonuna kadar 3.2 santigrat derece
yabilmek için 2030 zararı
noktaya gelmediğini ve
(IPCC), 20 Mart’ta altıncı değerlendirme ısınacak. 1.5 santigrat derece kritik
yılında yüzde 40, düşünecek
eşiğini göz önünde bulundurunca ortak bir umudun mümkün
döngüsünü içeren sentez raporunu İsviçre’de
2035 yılında yüzde 65, olursak zaten
bu ısınma miktarı kitlesel bir olduğunu söylüyor. Birleşmiş
bir basın toplantısı ile duyurdu. Gezegen için
2040 yılında yüzde 80, finansmanlarını
yok oluş gibi. Milletler Genel Sekreteri
son çağrı niteliğindeki rapor, atmosferik CO2
2049 yılında ise yüzde 99 paylaşmaları
Antonio Guterres’in basın
(karbon) seviyesinin 2 milyon yıldır bu kadar
CO2 emisyon azaltımı yapılmalı. gerekiyor. İklim krizinden
toplantısında söylediği bir
yüksek olmadığını, 2011-2020 yılları arasında
Gerekenleri bu zaman dilimlerinde yapmak en çok kadınlar, kız çocukları
cümle değerli. Belki kiminiz
sıcaklığın 1.1 derecenin üzerine çıktığını ve
mali açıdan da daha kârlı olacak. Emisyon gelişmekte olan ülkelerdeki ekonomik
bunu biraz magazinsel de
gezegenimizin 125 bin yıldır bu kadar sıcak
azaltımı hava kalitesini, tarımdaki verimi, durumu düşük olan insanlar ve yerli
bulabilir. Yakın zamanda
olmadığını vurguluyor. Rapordaki en önemli
sağlık ve refahı, biyoçeşitliliği artırarak halklar etkileniyor. 2010-2020 arasında
6 Oscar sahibi olan filme
noktalardan biri ise “atmosferin, karaların ve
insanların ve dünyadaki diğer türlerin sel, kuraklık ve fırtınalardan kaynaklanan
antonio Guterres
de gönderme içeren cümle
okyanusun üzerindeki insan kaynaklı ısınma
yaşamını sürdürmesi sağlayacak. insan ölümleri ekonomik olarak
şöyle; “In short, our world
kesindir” ifadesi ile küresel ısınmanın insan
dezavantajlı bölgelerde 15 kat daha
neler yapılmalı? needs climate action on
kaynaklı olduğunu tartışmaya kapatması.
yüksekti.
all fronts — everything, everywhere, all at
İklim uyum finansmanları artırılmalı ve
Ülkelere SeSleniş
yeşil teknolojiler
iklim adaleti öne çıkmalı. 2020-2030 yılları once.” (Kısacası, dünyamızın tüm cephelerde
Rapor, net sıfır hedeflerini 2050 ve sonrası arasındaki emisyon azaltımı için ülkelerin Yeşil teknolojiler emisyonları azaltmak, -her şeyde, her yerde, aynı anda- iklim
için yapan ülkelere sesleniyor ve bu tarihi öne ulusal katkı payları üç ila altı kat arttırılmalı. sosyal ve çevresel faydalar yaratmak için bir eylemine gereksinimi var.)
ayca_ceylan
Dünya denilen âlemin orta yerinde bir âşık, adı Veysel
Kuşlarla konuşan adam: Âşık Veysel
ayşe acar
“Uyandım kuşların ince sesine/ Seherle simgesidir. Sohbetten kastedilen şey bir
birlikte iniler durur/ Ses verdim sesine araya gelip laflamak değildir, sohbet
bilircesine/ Âşıkın derdini yeniler durur.” burada ilahi kelam anlamında kullanılır.
İlahi kelam, antik Yunan’ın ateşli söz yani
uşlarla konuşan bir adamdır logos dediği şeydir. İlahi kelam, dinleyeni
Veysel. İnsan kuşlarla dönüştürücü etkiye sahip olduğu için ateşli
konuşur mu? Konuşur.
sözdür. Ali’den çıkan kelam her ne ise
Kuşlarla, toprakla, sazla,
kişiyi dönüştüren kelamdır. Veysel sazıyla
Kyaprakla, bir insanın bakışıyla
konuşuyor: “İnleşir beraber yapardır
konuşur Veysel. Ne zarafet! Anadolu’da balı.” Saz, ilahi olanın dile getirilmesinde
açan çiçekleri yüce Tanrıçalara sunan
“Âşık”a yarenlik yapar hatta öyle ki “Telli
kaç kişi var böyle! Âşık Veysel denilince
Kuran” olup karşımıza çıkar.
“edep erkân, sükutu lisan” dememek
a şkın böyleSi
mümkün değil. Kimdir Âşık Veysel?
“Güzelliğin on para etmez/ Bu bendeki
Nedir ardında duran bu derinliğin adı?
aşk olmasa/ Eğlenecek yer bulamaz/
Âşık Veysel’i “âşık” yapan bu mayanın
nasıl gizler bu toprak? Veysel’in burada
Gönlümdeki köşk olmaza.”
adı nedir? O maya Alevilik-Bektaşiliktir.
kastettiği toprak, bedenimizdir. İnsan
Bu şiir başlangıçta bir güzele meydan
Varoluşun tamamına derin bir muhabbet
bedeni, insanın düşüncelerini örten
okuma gibi görünse de aşıkla maşukun
duyan bu geleneğin meyvesidir Veysel.
bir topraktır. Bazen düşüncelerimiz
nazla niyazı olarak değerlendirilebilir.
Korku ahlakının değil aşk ahlakının
öteki insanların duymasını bilmesini
Hatta okumayı başka aşamalara taşımak
meyvesidir.
istemeyeceğimiz kadar sorunlu olabilir.
da mümkün; gönül denilen köşk “güzel”in
Şayet zihinlerimizin üzerinde bir
Toprak Tan Ör Tü
eğlendiği yani durduğu yerdir ve güzel
beden örtüsü olmasa nasıl da yalanlar
Veysel’in şiirleri kimi zaman okuyucuya
olanla aşk halinin doğrudan ilişkisi vardır.
söylediğimiz ortaya çıkar ve koca dünyada
açıktır kimi zaman değildir. Bazı şiirleri Şayet bir “güzel” aranacaksa onun yeri
yapayalnız kalırdık. Neyse ki Veysel’in
anlaşılmak için daha fazla özen ister. Kara gönül denilen köşktür ve güzel kendini
dediği gibi “Toprak bütün kusurlarımızı
toprak şiiri onlardan biridir; aşkta gösterendir.
gizliyor.”
“Bütün kusurumuzu toprak gizliyor/
“Senden aldım bu feryadı/ Bu imiş
Merhem çalıp yaralarımı düzlüyor/ Kolun Saz ile yapılan bal dünyanın tadı/ Anılmazdı Veysel adı/ O
açmış yollarımı gözlüyor/ Benim sadık sana âşık olmasa.”
“Sen petek misali Veysel de arı/ İnleşir
yârim kara topraktır.” UNESCO 2023 yılını Âşık Veysel yılı
beraber yapardık balı/ Ben bir insanoğlu
Şiirde Veysel, toprağın insana yegâne
ilan etti. 2021 yılına da “Hacı Bektaş,
sen bir dut dalı/ Ben babamı sen ustanı
dost olduğunu söyler. Toprak bize, koyun, Yunus Emre ve Ahi Evren” yılı demişti.
unutma.”
kuzu, süt, ekmek verip beslemektedir. Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı nedir,
Alevi-Bektaşi geleneğinde “Ali sırrı arı
Bu toprak Âdem’i yaratan topraktır bu çok açık; ozanlara, aşıklara, “72 milleti
sırrıdır”, diye çokça dile getirilen bir söz
ve her gün bizi de besleyerek yaratma vardır. Arının marifeti bal yapmasında bir bilmeyen bizden değildir” diyenlere
işini sürdürmektedir. Peki kusurlarımızı yatar. Bal, geleneğe göre sohbetin selam olsun!