Katalog

28 AĞUSTOS 2022 4 Yunan subaylar mağlubiyetin acısı içinde Mustafa Kemal’e bu adını vermişti Mustafa Kemal’in hesap hatası kaya Adam’ın Bugün 28 Ağustos, iki gün önce 26 Yunan subayların ona Ağustos’tu, iki gün sonra 30 Ağustos ŞaDuman Ha Lıcı verdiği isimle “Kaya Adam”, olacak. 26 Ağustoslar, 30 Ağustoslar hep sadumankaragozhalici@gmail.com yani Mustafa Kemal olacak, hep kutlanacak. Paşa’nın önderliğinde zaferi Ağustos’ta sabaha karşı Afyon Kocatepe’de Bü- Türk ordusunun kesin 26yük Taarruz başladı. Ri - üyük Taarruz’un 100. yılını kutlu- zaferiyle sonuçlanan Büyük vayete göre, Yunan mevzilerini ge- yoruz. Taarruz sonrası Türk mille- zen bir İngiliz general gördükleri- Taarruz’un karşı taraftaki tinin elde ettiği zafer; Lozan ma- ni çok beğenip, “Eğer Türkler bu yankıları... sasına başı dik, onurlu bir devlet mevzileri altı ayda aşabilirlerse, al- Bolarak oturmamızı sağladı. O ma- tı günde aştıklarını iddia edebilir- sadan tam bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’nin ler” demiş. Türkler o mevzileri al- PRO. Df R. tapusunu alışımızın temeli oldu. Türklerin za- tı saatte aştılar, taarruzun ilk günü feri Yunanların felaketiydi. Yunanlar, İzmir’i ÜSTÜn öğlenden önce Şuhut kurtarıldı. işgal ve vahşetle boy gösterdikleri, adına Kü- Savaş tarihi uzmanı değilim an- Dö KmEn çük Asya Seferi dedikleri ve Türkün büyük cak okuduklarımdan anladığım ka- zaferine değin sürdürdükleri maceralarını ta- darıyla Büyük Taarruz’un planı, ilk rihlerinde Mikrasiatiki Katastrofi (Küçük As- bakışta riskli ama cesur ve özgüvenli bir plandı. Hani ba- ya Felaketi) olarak anıyor. zı futbol maçlarında atılan bir şuta bakarsınız, “Bu top ka- Bugün sizlerle uğradıkları bu felaketin leye girmez” dersiniz. Çünkü top kaleye doğru gitmemek- son halkası olan Büyük Taarruz hakkında- tedir. Fakat top kaleye yaklaştığında havada bir kavis çizer ki düşüncelerini paylaşmak istiyorum. Dü- ve herkesin hayretli bakışları arasında gol olur. Oyuncu to- şüncelerini dile getirenler Yunan Küçük As- pa falsolu vurmuştur. Büyük Taaruz’un planı da, tabiri ca- ya Ordusu’nun (KAO) üst düzey komutanla- izse çok iyi planlanmış zaferi içinde taşıyan falsolu bir vu- rı. Kimi kralcı kimi Venizelist olsa da hepsi ruştur, kesin başarı getirmiştir. “Megali İdea” ülküsüne bağlı isimler. Onların 29 Ağustos Gecesi yorumları Türkü ve Atatürk’ü küçümseyenle- 29 Ağustos gecesi Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ça- re de yanıt olacak. dırındaki sedyede battaniyeye sarılmış sıtma nöbeti geçir- Yunanlar Sakarya’da aldıkları darbenin ar- mekteydi. Gecenin ilerleyen saatlerinde birlikler ulaştıkla- dından taarruz gücünü yitirmiş, savunma- rı ve gece boyu ellerinde tutacakları mevzileri telgrafla bil- ya geçmiştir. KAO’nun ikmal şube müdürü dirmeye başladılar. Paşa uzandığı sedyeden doğrulup her olan Yar- bir birliğin ulaştığı son noktayı masadaki haritaya işaretli- bay Geor- mehmetçik taarruz öncesi siperde, başkomutanın emrini bekliyor. yor, sonra tekrar yatıyordu. Son bir telgraf geldi, okur oku- gios Spri- maz battaniyeyi atıp sedyeden fırladı, “Sardık!” diye bağır- donos da tında bizzat yö- içinde şöyle der: dı. Sarmıştık. Bu durumdan henüz ne Türk ordusunun ha- bu düşün- nettiği mey- “14 piyade tümeni, 1 süvari tümeni, 6 pi- beri vardı ne de Yunan ordusunun. Çok ustaca manevralar- ceyi onay- dan muharebe- yade alayından oluşan Yunan ordusunun iki la düşman kuvvetlerini be- lar. Taar- siyle KAO’ya günlük bir muharebeden sonra nasıl olup da lirli noktalara iten ordu- ruz sıra- son darbe vu- 1., 4. tümenlerle, 7. Tümen’in bazı aksamın- muz, onu çember içine al- sı Türkle- rulur. Yunan- dan ibaret bir kalıntıya düştüğü, Küçük Asya mıştı. re gelmiş- ların Kocae- Seferi’nin cereyan ettiği devreyi yaşamış olan 30 Ağustos sabahı iş- tir. Musta- li ve Trakya’dan Yunan milleti için bir sır olarak kalmış ve ka- galciler çember içine alın- fa Kemal getirecekle- lacaktır. … Bu hali ile hasım bile alay eder dıklarını fark ettiler, Baş- Paşa bir ri kuvvetleriy- olmuş ve telsizle yayımladığı çağrılarla Yu- Güleryüz Dergisi, 7 Eylül 1922 günü kaçmaya hazırlanan Said Molla, komutan Mustafa Kemal yandan or- Refik Halid Karay gibi Milli Mücadele karşıtlarını sütunlarına taşımış. le Eskişehir’den nanlara şöyle hitap etmişti: ‘Yunanlar, nereye Paşa’nın bizzat komuta et- dunun ek- Güleryüz: Vay arslanlarım! Nereye böyle? Bu ne hal? Yolculuk mu var? çekilen kuvvet- gidiyorsunuz? Tarihinizi düşünün. Durunuz, Elmalumlar: Ahval-i sıhhiyemizin icabı… Şöyle bir seyahat yapmaya tiği meydan savaşı başla- siklerini lerini birleştir- sizinle muharebe edelim” (Spridonos, s. 230). gidiyoruz. dı. Daha sonra bu savaşa giderme- me ve İzmir’in “Başkomutanlık Meydan ye yönelir, vAHşetin Bel Gesi doğusunda bir Savaşı” adı verilecektir. öte yandan Yunan komutanlar yapılan vahşeti de anı- savunma hattı kurma ola- Düşmanın içine alındığı muhaliflerinin hırçınlık- larına taşır. Örneğin General Frangu 31 sılığını göz önünde bu- çember 360 derece değildi, larıyla uğraşır. Muhalif- Ağustos’u 1 Eylül’e bağlayan gece çektiği lunduran başkomutan, 1 bir ucu açık bırakılmıştı, is- lerin Türk ordusuna ha- telgrafta şöyle der: Eylül’de Türk ordusuna teyenler oradan kaçabile- karete kadar varan suç- “Kaçakların yarattığı dağılma havası, bir- Akdeniz’e kadar düşma- ceklerdi. Sanırım bunun iki lamalarının Yunan tara- liklerin geri kaçmalarının büyümesine tehli- nı kovalama emrini verir. nedeni vardı; birincisi, sa- fındaki yankısı Mustafa keli surette sebep olmaktadır. Kaçak yığınları Amansız takip başlar. 18 vaşmak ve kaçmak gibi iki Kemal açısından olum- yangınlar çıkarmakta ve haydutluk ve öldür- Eylül 1922 gününe gelindi- seçeneği olan insanların, en ludur. Zira, Yunan İs- meler yapmaktadırlar… bu cinayetler önle- ğinde Anadolu Yunan’dan, azından bir kısmının kaç- tihbarat Şubesi, “Ke- nememektedir” (Spridonos, s. 265). tamamen arındırılmıştır. mayı tercih etmeleri ihti- malistlerin moralleri- General Kontoules’in vurguladığı gibi, İngilizlerin ve Yunanla- maliydi, ikincisi ise düşma- nin sıfıra indiğini” dü- “Türkler ölen babalarının mezarları için sa- rın altı ayda geçilemez de- nın zayiatının korkunç bo- şünür. Yunan Genel vaşmıştır.” Spridonos’un işaret ettiği gi- diği Kocatepe karşısında- yutlara ulaşmasını engelle- Karargâhı’na “Kemal’e bi Türkler “bütün varı, çoluğu, çocuğu ile ki berkitimler ikinci gün mekti. Zayiatları zaten bü- karşı arkadaşları tara- 500 yıldan fazla bir zamandan beri yerleş- yok edilmiştir. Kanellopo- yük olacaktı. Kısa süre sonra Bandırma’nın ve Erdek’in ge- fından tertip edilen bir tiği, yurdunda savaşmıştır.” Türklere zafe- ulos da Yunan cephesinin ri alınmasında da benzeri taktik uygulanmıştır. ayaklanmanın beklen- ri armağan eden ise Yunan subayların “Ka- 27 Ağustos günü çöktüğü- mekte olduğu” bilgisi ya Adam” adını verdiği Mustafa Kemal’dir. ne işaret eder, sonucu “fe- 31 Ağustos, 9 eylül geçilir. Böylece Yunan Güleryüz, 14 Eylül 1922 ci netice” olarak anar. Gör- (Spridonos, s. 41, 102.) Büyük Taarruz’un başında TBMM dünya ile tüm ileti- tarafında büyük iyim- Sevgili İzmir’imizin Şanlı Orduya Teşekkürü Küçük Asya Harekâtı, Yunanistan için dükleri rüyanın sona erdi- şimini kesmişti, 31 Ağustos günü iletişim kanalları açıl- serlik egemen olur.(G. siyaseten de fela- ğini söy- dı, dünya TBMM’nin zaferini duydu. Artık işgal kuvvetle- L. Spridonos, Harp ve ket olur. Türkle- ler: “Türklere karşı 36 sa- rinin askerleri önde, Türk askerleri peşlerinde, hep birlik- Hürriyetler, s. 212). rin kazandığı zafer, at kahramanca çarpışan Yu- te İzmir’e doğru koşuyorlardı. Türk ordusunun başkomuta- Kanellopoulos diyor ki; “Ordu idaresi Türk “Yunanistan’ın mev- nan askeri, nihayet mağlup nı ise en önde ilerleyen birliklerinin hemen arkasından gi- ordusunun bir taarruz için hazırlandığına dair kisini devirmiş, iki- oldu.” (Kanellepoulos, c. 2, diyordu. Arkadaşları onu ön hatlara o kadar yakın olmama- haberleri … aldı. Fakat Yunan Başkumanda- lik getirmiş, ma- s. 112). sı konusunda uyardılar, yavaşlamadı. nı, … Mustafa Kemal’in herkesi aldatacak bir sum politikacıları öl- General Dousmanis; “çü- 9 Eylül’de piyadeler ve süvariler İzmir’de, Kordon’a in- şekilde hareket ettiğine ve Türk Ordusunun dürmüş, başkaları- rüme, çözülme, kaçma” söz- diler. Taarruzun 14. günü İzmir kurtarılmıştı. amacına ulaşmak için gereken taarruzu yapa- nı Avrupa’nın uzak cükleri ile ifade ettiği sonu- bilecek kudrete sahip olmadığına kati suret- cu “hiç akla gelmeyen ve he- yerlerine atmış ve BAşkomutAnın Hes Ap HAtAsı te inanmıştı”. (K. D. Kannellopoulos, Küçük her bakımdan kor- saplanmayan hezimet” ola- Kısa bir süre sonra Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşla- Asya Mağlubiyeti, 1936, s. 54). rak tanımlar. (Victor Dous- kunç ve tehlikeli bir rı akşam yemeği yiyorlardı, bir yakını şaka yapmak iste- KAO Başkomutanı Hacıanestis, 24 vaziyet yaratmıştır. manis, Küçük Asya Harbinin di, “Paşam, sen Kocatepe’den taarruza kalktığımızın 15. Ağustos’ta verilen bilgilere karşın Türklerin İçyüzü, c. 1, 1928, s. 332- Bu satırların yazarı günü İzmir’e gireriz” demiştin 14. gün girdin, bir günlük taarruz yapacağına inanmaz. O, cepheden 420 Dousmanis’in Türk- 334). hesap hatası yaptın” dedi. Mustafa Kemal Paşa ise “O be- kilometre uzakta İzmir’deyken Başkomutan General Lufas’a göre; “ne- lerin kazanımı nedir nim hatam değil, askerlerimin hatası; ben onlara arkala- Mustafa Kemal Paşa, ordusunun yanı başın- sorusuna verdiği ya- tice afet”tir. (Evangelos La- rından sürekli haber gönderip yarımşar saat uyuyup düş- dadır. Güneyden yapacağı saldırı için kuzey- nıt ise tek cümledir: hanakardos, Küçük Asya Fe- manı öyle izlemelerini söyledim. Beni dinlemediler, din- den ordu kaydırmasını 25 Ağustos’ta tamam- laketine Dair Yeni Bol Işık “Türkiye kendi siya- leseler 15. gün girerlerdi İzmir’e. Afyon-İzmir yolunun lar. Kuzeyde yaptırdığı baskınlarla da taarruz si istiklalini ve hür- ve General Lufas, 1928, s. hakkı 15 gündü” dedi. yönü konusunda hem Yunan’ı hem İngilizle- 62-63, 70). riyetini yeniden ka- Değerli dostlar, siz 15 günlük yolu savaşarak 14 günde ri yanıltır. Fahrettin Altay Paşa komutasında- zanmıştır.” (Dousma- Süvari subayı Hrisohoos, alanların torunlarısınız! Bunun farkında mısınız? ki süvarilerin Ahır Dağı’ndaki patikayı fark Türk süvari kolordusunun nis, c. 3, s. 255, 332- Sakarya Savaşı’nda askerimizin yüzde 30’u çıplak ayak- Anadoluda Yenigün, 17 Eylül 1922 etmeleri ise Yunan’ın çember içine alınması- 334). başarısını kabul eder, sonucu lıydı. Osmanlı’dan aldığımız miras buydu. TBMM ancak Mustafa Kemal Paşa Hazretlerinin Beyanatı nı sağlayacaktır. o da “felaket” olarak anar. Bu kutlu günü ar- Büyük Taarruz’da askerlerinin tamamına çarık giydirebildi. Başkumandan, Büyük Ordusunun Başında Büyük Taarruz 26 Ağustos sabahı saat ve İzmir’de mağan edenlere ve (T. Hrisohoos, Yunan Süva- Afyon’dan İzmir’e kısa sürede gidebilmek için silahın yanı 5.00’te tüm cephede birden tanzim atışı ile Ankara: (AA)-Berlin Telsizinden: Mustafa risi Küçük Asya Harekâtında onların anılarını sa- sıra bir de çarık gerekliydi. Kemal Paşa Büyük Ordusunun Başında başlar. 30 Ağustos günü Başkomutan Musta- hiplenenlere saygı ve 1912-1922, s. 264). İzmir’e Girmiştir. fa Kemal Paşa’nın Aslılanlar-Çal-İşören hat- keşke G. Spridonos ise hayret minnetle... Bir süre önce bazılarının çok saygı gösterdiği bir kişi, “Keşke Büyük Taarruz’u Yunanlılar kazansaydı” dedi. Bu kemal urgenç OTOBÜSTEKİLER topraklarda büyümüş o kişi, keşke bu ülkenin tarihine bir tek bu sözüyle geçmiş olmasaydı. (Acaba Franco’nun sözü- nü ettiği beşinci kolun bizdeki karşılığı Kurtuluş Savaşı’nı kazanmamıza üzülenler mi?) Prof. Dr. Hamza Eroğlu’nun, Atatürk adlı kitabında Prof. Dr. Fuat Köprülü’nün bir yazısına da yer verilmiş. Orada şöyle diyor Köprülü: “Atatürk milleti için yaptıklarının aslında milletinin ese- ri olduğunu söylüyor. Bu durumda milleti de ona şöyle di- yecektir: Hakkın var, bütün bu inkılaplar benimdir, benim malımdır. Çünkü onları yaratan sen benimsin. Ben olma- sam sen olmazdın; fakat, sen olmasan ben ne olurdum?” Kö PRÜBaŞı