Katalog

2 21 TEMMUZ 2019 ‘Vurma, Konuş’ kutu oyunuyla şiddetsiz iletişim Sağlıklı Y aşamın bir bölümünü oluşturan yaşlılık, 65 yaş ve üstü olarak ta nımlanıyor. 65–74 yaş ara sı genç yaşlı, 75–84 yaş arası yaşlı, 85 yaş ve üstü ileri yaş lı olmak üzere 3 döneme ay rılıyor. Bu yaşlarda görülen obezite, diyabet, kalpdamar hastalıkları, osteoporoz, iskelet ve kas sistemi hastalık MERVE SAATÇİ larında, bilinçsiz beslenme önemli bir risk faktörü oluş Türk Kalp Vakfı Diyetisyeni turuyor. Kalsiyumun vücutta BEYAZA UZAK u Bağırsaktaki enzim ve emilim kapasitesindeki azalma ve yavaşlama sebebiyle günlük tüketilmesi gereken kullanılabilmesi için gerekli olan ve en iyi kaynağı güneş olan D vitamininden öğün sayısı 5–6 öğün şeklin yeterince de olmalı. yararlanılmalı. u Düzenli kahvaltıyı alış Evde cam kanlık haline getirmek önem arkasından li. Kahvaltıda, beyaz ekmek, güneşlenmenin poğaça, açma gibi glisemik fayda indeksi yüksek besinler yeri sağlamadığını ne tam tahıllı ekmekler; reçel, yağ gibi kalorisi yüksek be unutmayalım... sinler yerine az yağlı peynir, yumurta gibi protein içe riği yüksek besinler ve domates, salatalık, bi ber, maydanoz gibi besinlere yer verilmeli. u İhtiyacımız olan vitaminmineral ve diğer besin ögelerini sağla Yaşlılarda kilo kaybı ve kilo artışlarına dikkat edilmeli. yabilecek tek bir be sin yoktur.Bu yüzden beslenmenizde çeşitlili ğe önem verin. Bir öğün de et, tavuk, balık gibi prote yaş alın! v‘ŞSuarnmaav’uranainkaynaklarınayerveriyor sanız diğer öğünde mutlaka mevsimine göre sebze grubundan bir seçim yapmaya çalışın. u İlerleyen yaşlarda demir eksikliği riski artar. Et yemekleri, yumurta ve kuru baklagil gibi yemeklerin yanında yeşilbiber, maydanoz, domates, taze sıkılmış meyve suyu gibi C vitamini içeriği yüksek besinleri tüketerek demir emi şirme yöntemi tercih edilmeli ve pişirme suları dökülmemelidir. 10 bardak su şart u 65 yaş üzerindeki kişilerde sık görülen, beyin kanamaları ve ölümlere yol açabilen hipertansiyondan korunmak için günlük tuz tüketimi sınırlandırılmalı. Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemeyin. Turşu, salamura, konserve veya işli Belediyesi Feriköy Bilim Evi’nde, çocuklar anneleriyle “Vurma, Konuş” kutu oyununu oynuyor. 11 yaşındaki bir çocuk çektiği kartta yazan “Sana vurulduğunda ne yaparsın” sorusu üzerine “Sana vurana vurmamalısın. Annene, babana ya da öğretmenine söylemelisin” diyor. “Annebabanız dışarı çıkmanıza izin vermiyor. Ne hissedersiniz” yazılı kartı çeken bir anne de duygularını, ”Kendimi kısıtlanmış hissederim. Üzülürüm” diyerek anlatıyor. “Vurma! Konuş” Yüksek Öğrenimde Rehberliği Tanıtma ve Rehber Yetiştirme Vakfı’nın (YÖRET) sloganı. Bu proje çerçevesinde hazırlanan kutu oyunu şiddetsiz iletişimi yaygınlaştırmayı, çocuk haklarını eğlendirerek ve kuvvetlendirerek öğret Projenin Hedefleri u Çocuk hakları bilincinin yükselmesi. u Çocuk hakları savunusunda çocuk katılımına aracı olmak. u Çocuklara düşüncelerini ifade etmeleri, fikirlerini eyleme dökmeleri ve kendi çalışmalarını ortaya çıkarmaları için alan açmak. Oyunun sağladıkları u Ailelerin, çocukların ve gençlerin yüz yüze iletişim kurarak hakları konusunda konuşma ve tartışmalarına ortam hazırlamak. u Çocuk ve annelerin “Vurma! Konuş” kutu oyununda yer alan rol değişim kartları ile birbirlerine karşı empati kurma becerilerini liseli çocuklar ve üniversiteli gençlerin aracılığıyla geliştirmek. u Liseli çocukların ve üniversiteli gençle limini 2–3 kat artırmanız tuzlu peynir, zeytin gibi be meyi amaçlıyor. YÖRET’in Genç Gönüllü rin kolaylaştırıcılığı üstlenerek oyun grupları mümkün. sinlerden uzak durun. ler Kulübü’nün üyeleri oyunu, anne ve çocuk na liderlik etmeleri. u Görme, bilişsel fonksiyon, kemikeklem hastalıkları, kan lipidleri üzerindeki olumlu etkileri nede u Yaşlı bireylerin, sıvı kayıpları ve bunun sonucunda yaşanan sağlık sorunlarıyla karşılaşma riski yük grupları ile oynuyor. Bu pedagojik oyun, çocukları, gençleri ve yetişkinleri şiddetsiz iletişime yönlendirmek dışında; ailelerde yüz yüze iletişimi de güçlendiriyor. u Çalışma sonucunda belediyeler aracılığıyla ulaşılan çocuklarda da haklarını öğrenerek sahip çıkma bilinci oluşturmak. niyle, haftada en az 2 kez sektir. Günlük sıvı tüketi Sarıyer Belediyesi Gençlik Merkezi (SA OYUNDAKİ KARTLARDAN... zengin bir omega–3 kaynağı olan balık tüketilmeli. u Sebze ve meyveler, içerdikleri flavonoidler sayesinde kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerinden koruyucu etkiye sahip. Günde en az 5 porsiyon seb ze ve meyve tüketmeye özen gösterin. u Yaşlılarda çiğneme ve yutma güçlü minin artırılması ve günde 8–10 bardak su içilmesi önemli. u Yaşlılıkta yeterli kalsiyumun alınması, kemik sağlığının korunması için önemli. Bu yüzden süt, yoğurt, kefir, peynir, çökelek gibi kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmeli. Ayrıca yeşil yapraklı sebzeler ve kuru baklagiller de kalsiyum açısından zengindir. GEM) ve Şişli Belediyesi Bilim Evleri ile çocuk hakları farkındalığı için ortak çalışma yapıyorlar. Genç Gönüllüler Kulübü (GGK) gönüllüsü olan 6 lise ve 10 üniversite öğrencisi, çocuklar ve anneleri ile buluşuyor. Her öğrenci, 2 anne2 çocuktan oluşan gruplarla oyunu oynuyor. Anneler, bazen babalar ve çocuklar attıkları zara göre gelen kartı çekiyor ve kartta yazana göre fikrini söylüyor ya da soruya cevap veriyor. Oyunda, “hakhukuk”, “durum”, “bilgi”, “doping”, “dikkat” ve “empati” kart Sokakta çocuğuna bağıran bir anne gördünüz...? u Büyüksem, annenin sıkıntısınn ne olduğunu sorar, anlamaya çalışırım, yardım teklif ederim. u Çocuksam, bu durumu yanımdaki yetişkine söylerim. u Anne çok bağırıyorsa durumu en yakın yetkiliye bildiririm. Sokakta çocuğa şiddet uygulayan birini gördünüz...? u Yetkili birine haber veririm. ğü olabilece u Yaşlılıkta kilo değişik ları bulunuyor. u Büyüksem olaya müdahale ederim. ği için seb liğinin zamanında fark edi Feriköy Bilim Evi’ndeki oyun başlama u Alo 183Sosyal Destek Hattı’nı ararım. ze ve meyve lebilmesi için vücut ağırlığı dan önce görüştüğüm proje koordinatörü Sosyal medyada size ait bir fotoğrafın en ler pişirilerek haftalık izlenmeli. Son al Naz Arslan, “Bu oyun iletişimi çok kuvvet yakın arkadaşınız tarafından yayımlandığı tercih ede tı ayda 4,5–5 kg istem dışı lendiriyor. Çocuklar yanlarında anneleri ol nı gördünüz...? bilir. Ancak, kilo kaybedilmesi veya kilo duğu için çok mutlu oluyor, hiç sıkılmıyor u Arkadaşıma bunun nedenini sorarım. çok fazla pişirme besin kayıpları oluşturur. Yağda kızartma ye alınması beslenme bozukluğunun bir göstergesi olarak kabul edilir. Böyle bir durumda mutlaka bir sağlık ta lar. Çocuk haklarıyla ilgili bilgi sahibi oluyorlar. Empati ve şiddetsiz iletişimi de farkında olmadan öğreniyorlar” dedi. u İznim olmadan yaptığı için fotoğrafı yayından kaldırmasını rica ederim. u Bu yaptığının suç olduğunu söylerim. rine kendi suyunda pi raması yapılmalı. Feriköy Bilim Evi’nde çocuklar oyunla şiddetsizlik eğitimi alıyor. Kediler ‘eğitilemez’ midir? K edileri anlamak zordur. Mesela, köpeğin mutluluğu, hüznü, heyecanı, siniri yüzünden okunur. An ta arası olduğu söyleniyor. Köpeklerde de bu ilk üç aydır. Her iki tür hayvanda da karakter erken süreçte şekillenir. Bu sebep cak kediler böyle değil. Kucağı le, eğer yavru bir kediniz varsa, nıza yatıp “mırmır” yaptığında onun yetişkin insanlarla da, ço mutlu, kulakları geriye gittiğin cuklarla da ilişki kurmasını sağ de, kuyruğunu hızla salladığın lamalısınız. İnsanlara alışma da sinirli... Böyle böyle çözmeye çalışıyoruz onları. Kedinizin iyi huylu olmasına önayak olmanız sı için, oyun içeren pratikler yapabilirsiniz. Bu, kedinizin ileride korkak veya saldırgan bir hu Den iz Yavaşoğulları aslında mümkün. Tabii işe onun neyi, ne için yaptığını çözmekle ya sahip olmasını önler. Unutulmamalı ki; kediler cezadan anla cdenizy@gmail.com başlamalısınız. DEPRESYONDA OLABİLİR Mesela, kumunu kullanmayı kesip etrafa yapmaya başladıysa, önce sebep ne olabilir diye gözlemleyin. Belki kumunu yeteri kadar sık temizlemiyorsunuzdur. Veya evin diğer kedisiyle aynı tuvaleti paylaşmak istemiyordur, belki size sinirlidir... Bir arkadaşımın kedisi, sürekli etrafa çiş yapmaya başlamıştı. Bir defasında, başka yer yokmuş gibi çocuğun yeni aldığı bateri zillerine yapıp, kalıcı hasar dahi bıraktı. Sonunda, kedinin sistit olduğu ortaya çıktı. Bazı hareketlerin altından bir sağlık durumu da çıkabilir. Hayvan psikolojisi küçümsenir, oysa aynen insan gibi onlar da depresyona girebiliyor, anksiyete yaşayabiliyor. Davra maz. Püf nokta, doğru davranışları teşvik etmek. Bu da “ödüllendirme” ile oluyor. Ödül maması, yaş mama veya fiziksel sevgi ile... Bense, kedilerime istemediğim hareketleri yaptırmama sırrımı “rüşvet” diye betimlerim. Köpeğimiz Luna’yla dışarı çıkmamıza sinir olup, illa bir olay yaratan üç bacaklı canavarım Bıdık’ı ancak rüşvet vererek yatıştırabiliyorum. Eğer akşamları çıkmadan ona yaş mama verirsem gayet tatlı bir kedi oluyor. Bazen sırf ilgi çekmek için bile can sıkabiliyorlar. Sevginizi esirgemeyin, kedilerinizi ihmal etmeyin. Eğer ilgiliyseniz, Animal Planet’te yayımlanan, internette de bulunabilecek “Benim Belalı Kedim” Ne kolay memnun olurlar ne de sevgilerini gösterirler. Onları anlamamızı sağlayan, şanslıysak, düzenli bir mimik olur ancak... nış bozukluklarında bu faktörü de es geçmemek gerek. Kedilerde davranış gelişimi için en kritik dönemin 4. hafta ile 16. haf (My cat from hell) adlı programı tavsiye ederim. Kedi eğitimi ve davranış düzeltme konusunda çok ilginç yöntemler sunuyor. gPüantliükleri