Katalog

2 17 KASIM 2019 Firdevs Günaçar, Türkiye’nin dört yanından yemek tarifi topladı Bu tarifler benden Gençliğinden itibaren biriktirdiği yemek tariflerini Kızıma Çeyiz isimli kita Kızıma Çeyiz bında bir araya getiren Firdevs Günaçar, hem kızı Naz hem de oğlu Çağ için bir anı bırakmak amacıyla yo DEN İZ ÜLKÜTEKİN la çıkmış. Türkiye’nin dört bir yanından, kimisi sözlü ak tarımla hafızalarda kalmış, 173 tari fi Hayykitap’tan çıkan kitabında topla mış. Günaçar’la kitabını ve yemek yap manın püf noktalarını konuştuk. u Kitabınıza “Kızıma Çeyiz” ismini vererek aslında aile arasında var olan çok eski ve kadim bir geleneği hatırlatıyorsunuz. Neden böyle bir isim verdiniz kitabınıza? Karadenizli bir ailenin kızı ve yine Karadenizli bir ailenin gelini olmama rağmen benim evlendiğim dönemde bile biz bu seviyede geleneklerle evlenmiyorduk. Oğlumdan, kızımdan ve arkadaşlarımdan gördüklerimle, yeni nesil gençlerin kına, çeyiz, nişan gibi gelenekleri biz eskilerden de daha çok sahiplendiğini fark ettim. Oğluma, kızıma bırakabileceğim en güzel anının çeyizin en iyi bildiğim, beni en mutlu eden şeyin yemek yapmak ve insanları ağırlamak olduğunu düşündüm ve bu kitabı öyle yazmaya başladım. u Kitapta, Karadeniz’den Ege’ye kadar çok farklı yörelerden tarifler var. Nasıl seçtiniz? Keyifle yaptığım her tarife yer vermeye çalıştım. Tabii her tarifi de koyamazdım kitaba, aile meclisinde en çok oy alanları seçtim. MÖNÜ DAHA ZOR u Size özel tarifler var mı? Yok diyebilirim. Ben annemden, kayınvalidemden, Naz Günaçar aile büyüklerimizden ve dostlarımdan çok tarif öğrendim. Sonra kendi damak tadıma, Firdevs Günaçar eşimin, çocuklarımın, evimin damak tadına göre değiştir dim. Mesela çocuklarım maydanoz sevmiyor, bizde böreklere maydanoz kullanılmaz. u Kitabınızda tarifler de oldukça basit bir dille akta Günaçar, aralık ayında altı gün Kızıma Çeyiz isimli “yılbaşı atölyesi’ düzenliyor. Yemek yapmayı seven herkesi bekliyor. @kizimaceyiz rılmış.Yemek yapmaya yeni başlayanlar için bir kılavuz olabileceğini de söyleyebilir miyiz? Evet, hatta çıkış amacım bu bile diyebilirim. İstedim ki gençlere yol göstersin, kılavuzluk yapsın. Yemek yapmayı çok seviyorum ama bu tariflerde benim de zorlandığım yerler olmadı değil. Zorlandığım yerleri netleştirmeye çalıştım. “Tarifler kızım Naz’ın, anlayabileceği kadar açık ve net olmalı” diye düşündüm. Her evde bulunacak ölçü kaplarıyla yaptım. Kitabın arkasına mönüler koydum. Çünkü farklı tariflere ulaşmanın yolunun oldukça kolaylaştığı çağımızda kolay olmayan bir şey var ki o da mönü oluşturmak. Tatların birbirini dengeleyeceği, lezzetlerin bir diğerini tamamlayacağı mönü seçimlerinde özellikle hangi yemeğin, hangi salatayla ya da hangi tatlıyla sunulacağını bilmeyenler için “Kızıma Çeyiz” bir rehber niteliği taşıyor. fağa sadece kahve yapmak için girdi Naz. Ara sıra kek, kurabiye yapmıştır benimle, ama yemekle çok da ilgisi yok. Bu süreçte sosyal medyada bize destek verdi. Hem şoka soktu, hem de çok güldürdü bizi. TAriflerle birlikte yemek fotoğraflarını yolladık, sosyal medyaya koymasını istedik. İslim kebabı tarifiyle, tandır görselini bir araya getirip paylaştı. O anda anladım ki Naz için çok uzun yol var, ama bu tariflerle ona yaptırmayı da denedik o da yaptı, hatta şimdi kendi evinde yaşamaya başladı ve arkadaşlarını ağırlamaktan hoşlanıyor. Bir sofra hazırlanma aşamasında en az altı kez görüntü u Peki kızınız Naz’ın mutfakla ara lü olarak konuşuyoruz, ama sı nasıl? Tarifleri deniyor mu? sonunda hazırlıyor ve masa Sürekli yemek pişen bir evde mut benim de hoşuma gidiyor. Mutfakta hayat kurtaran öneriler u Salataların sosu önceden hazırlanmalı, bir kavanoza koyulup çalkalanmalı. u Sebzeler yıkandıktan sonra iyice kurutulup öyle pişirilmeli. u Zeytinyağlı yemekleri pişirirken soğuyana kadar kapağı kesinlikle açılmamalı, kararır. u Arpacık soğanını veya sarmısağı kolay soymak için karıştırma kabına koymalı, üzerine kaynamış su eklemelisiniz. 10 dakika sonrasında kolayca soyulduğunu göreceksiniz. u Zeytinyağlı dışında bütün yemekleri dondurucuda hazır bulundurabilirsiniz. u Çorbalar bekledikçe koyulaşır, kısık ateşte ısıtın. Isıttıktan sonra gerekse sıcak su ilave edin. u Etin daha lezzetli olmasını istiyorsanız döküm tavada kızartın. u Yağın ısındığını anlamak için neyi kızartıyorsanız kızarttığınız şeyden minik bir parçayı ısınmış yağın içine atın. Attığınız malzeme yukarı çıkıyorsa yağ ısınmış demektir. Isınmamış yağa atarsanız malzemeniz yağı içine çeker. Doğal koruyucu ama tüketirken dikkat Bitki çaylarını kimler içmemeli Sonbahar geldi, geçiyor. Soğuk algınlığı ve gribin kolayca kapımızı çalabildiği günler... Her dönem yenilenen bakteri ve virüsler, hastalıkları daha ağır geçirmemize neden oluyor. Beslenme uzmanı Deniz Nadide Can, “Bitki çayları doğal içerikleriyle bizlere fayda sağlar. Ancak bilinçli ve aşırıya kaçmadan tüketmeli, hatta bazı durumlarda hiç tüketmemeliyiz” diyor. Can’ın, bu mevsimde bağışıklığınızı güçlendirecek bitki çaylarına ilişkin önerileri şöyle: yı kullanımının beyne toksit olabileceği kanıtlandığından epilepsi hastaları da adaçayı tüketmekten kaçınmalı. u Kuru kiraz sapı: Tuz den gemizi olumsuz etkilemeden vü cuttan su atımını sağlar, kanı su SIBEL landırmaya yardımcı olur. Sa BAHÇETEPE bahları aç karnına tüketeceği niz bir avuç kiraz, kötü huylu kolestrolün (LDL) olum suz etkisine karşı iyi bir savaşçıdır. Trig liseridin ve ko lesterolün düşü rülmesinde ve dengelenmesin de etkili olabi liyor. Kan sulandırı cı ve ödem atıcı etki si nedeniyle sürekli tüke tilmemeli. Çocuklar, hamileler ve u Zencefil: Soğuk algınlığı ve ateş emziren kişiler ise hiç tüketmemeli. gibi şikâyetlerde zencefil doğal bir şifa kaynağı. Kan şekerini dengeleme KARACIĞER IÇIN PAPATYA ye, ödem gidermeye, kötü kolesterolü (LDL) düşürmeye, mide kramplarını azaltmaya yardım ediyor. Sedef veya safrakesesi hastalığında yüksek miktarda zencefil tüketimi kanamaya neden olacağından dikkatli olunmalı. Zencefilin anne karnındaki bebeğin gelişimini olumsuz etkilediğine yönelik çalışmalar bulunuyor. u Yeşil çay: Soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı iyi geldiği gibi, hazımsızlığı gideriyor, vücuttan toksinlerin atılmasına yardımcı oluyor, içerdiği polifenolik bileşikler sayesinde mideyi koruyor, kanserin görülme sıklığını azaltabileceğine dair kanıtlar var. Fazla tüketilmesi durumunda, vücuttan olması gerekenden fazla sı HAMILELER DIKKAT vı atımı gerçekleşir. Bu durum ilerleyen süreçlerde u Ihlamur: Öksürüğü kalsiyum atılımını etkiler azaltmaya yardımcı ola ve osteoporoz gibi ke bilir. Flavonoid içeri mik hastalıklarına da ğiyle iltihabı gideriyor yol açabilir. Antihiper ve vücut direncini artı tansif ilaçların etkinli rarak tedaviye yardım ğini artırabileceğinden, cı oluyor. Uykusuzluğa, yüksek tansiyonu olan strese de iyi geliyor. ların yeşil çay tüketmesi Ihlamur çayı kan sulan sakıncalıdır. dırıcı etkisi nedeniyle kanamalara sebep olabilir. Hamilelikte tüketilmemesi gerekiyor. u Papatya: Papatya çayının etkin maddelerinden pigenin regl döneminde rahatlatıcı bir özelliğe u Adaçayı: İçeriğindeki bileşimler ve sahip. İçerdiği alfabisabolol ve arzulene etkin bir yağ olan cineol içermesi saye maddeleri mide ülserine karşı fayda sağ sinde doğal bir antibiyotik özelliği taşı lıyor. Karaciğer metabolizmasının sağ yarak hem bademcik ve boğaz enfeksi lıklı çalışmasında ve vücudun toksinler yonlarına karşı gerçek bir koruyucu gö den arındırılmasında doğal yardımcılar revi üstleniyor hem de öksürüğe iyi ge dan biri. liyor. Günde iki üç defa gargarasını ya Ancak bazı alerjik reaksiyonlara yol pabilirsiniz. açabilir. Kan sulandırıcı ilaçlarla etki Mide ve onikiparmakbağırsağı ülseri leşime girebilir, bu tür ilaçlarla kulla olan kişiler, hepatit ve akut gastrit has nılmaması gerekiyor. Gebelik dönemi taları, düşük yapma riskini artıran bazı ve emzirme döneminde tüketmeden ön maddeler içerdiğinden hamileler ve em ce mutlaka doktorunuza ya da diyetisye ziren anneler tüketmemeli. Fazla adaça ne danışın. MERVE SAATÇİ Türk Kalp Vakfı Beslenme Uzmanı Markete aç gitmeyin, abur cuburu pas geçin! D iyet yaparken kimi zaman kendinizi buzdolabının başında bir şeyler atıştırırken buluyor olabilirsiniz. Hele ki mutfakta ilginizi çeken zararlı ama çok da sevdiğiniz bir besin varsa o şeyi yeme isteği aklınızdan çıkmıyor olabilir. Mutfakta duran abur cuburları yemek istemiyorsanız yapılacak ilk şey evde bulundurmamak. u Alışverişe aç karnına gitmemeye özen gösterin. Açken abur cuburlara yönelebilir, daha fazla ürün alma eğiliminde olabilirsiniz. u Alışverişe gitmeden önce o hafta hangi yemekleri yapacağınızı planlayın. Alınacakların listesi yapın ve listenin dışına çıkmamaya çalışın. Planlı olmak fazladan bir şeyler almanızın önüne geçer. u Paketlenmiş ürünler yerine sebze ve meyvelere yönelin. Meyvesebze seçiminde çeşit ve renk önemli. Ürünler mevsiminde olmalı. YANLIŞLIKLA BISKÜVI YEMEYIN! u Etiket bilgilerini okumayı alışkanlık haline getirin. Besin içeriğini mutlaka inceleyin. Benzer gıdalardan yağ ve tuz oranı düşük, besleyici değeri en yüksek olanı tercih edin. u Paketlenmiş diyet ürünlerin gramajlarını kontrol edin. Kaç kalori içerdiğini mutlaka hesaplayın. Bazen paketin tamamı 2 porsiyon iken, üstünde yazan protein, yağ, karbonhidrat ve kalori değerleri 1 porsiyon için verilmiş olabiliyor. Bu da siz düşük kalorili diyet bir ürün tükettiğinizi zannederken aslında sıradan bir bisküvi veya çikolata tükettiğiniz anlamına geliyor. u İçinde çok fazla bileşik yer alan ürünleri tercih etmemeye özen gösterin. u Sepetinize beyaz ekmek, pirinç, patates yerine çavdarlı, tam tahıllı ekmekler ya da bulgur, karabuğday gibi besinlere yer verin. Bu tarz yük sek tahıllı ürünler zengin lif içerikleri sayesinde sindirim sisteminizin daha iyi çalışmasını sağlar ve tokluk hissi verir. Tahıllı ürünlerin paketlerini incelerken 100 kalori başına en az 2 gram lif içeriyor olmasına dikkat edin. u Kuruyemiş ve kuru meyve gibi besinleri tercih edin, evde kalorisi daha düşük sağlıklı tarifler deneyin. u Şekerli ve gazlı içecekler yerine madensuyu ve taze meyvelerle içeceğinizi evde kendiniz yapın. u Amerikan Kalp Vakfı’na göre paketli bir gıdanın kalp dostu olabilmesi için, 100 gram düşünüldüğünde; yağ içeriği 6.5 gramdan az, doymuş yağ içeriği 1 gramdan az, trans yağ içeriği 0.5 gramdan az olmalı ve 20 miligramdan az kolesterol içermeli. u Şekerli gıdalarda; tam tahıllı ekmekler, kahvaltılık gevrekler günlük diyet lif ihtiyacının en az yüzde 10’unu karşılamalı ve 9 gramdan fazla basit şeker içermemelidir. Ayrıca meyveli yoğurtların 1 porsiyonu 20 gramdan fazla şeker içermemeli.