Katalog

5 4 Eylül 2021 Cumartesi Fotoğrafçı, oyuncu ve Ahlat Ağacı, Kış Uykusu gibi çok ödüllü filmlerin senaristi Ebru Ceylan, herkesin his- Alper settiği tuhaf duygular ile karşısında- kiyle yaşayabileceği tuhaf diyalogları Hasanoğlu okurla buluşturdu. “Tuhaf Duygular Normalleşmiş Tuhaf Diyaloglar, hem bizzat kendi hayatıma ve duygularıma hem de dış dünyaya ait gözlemlerim” diyor. de anima Ben Beynimden tuhaflıkların peşinde İbaret Değilim! u Tuhaf Duygular Tuhaf Diyaloglar uygun bir arka plan olsa da uzun vade- cinsiyet gözetmeksizin hepimizin iç se- de bir ilişkiyi sağlıklı sürdürmeye yeter- si. Metinlerde derin fark edişler sonra bir li olamayacağını düşünüyorum. Doğrusu Bana göre ha- anda bir tür mizaha kaçışlar mevcut. His- tutku, pek benim kendimde hissettiğim, yatın daha geniş lerinizin derinliğinden korktuğunuz za- ilgi duyduğum bir duygu hali değil. Ben ve derin bir bilgi- manlar oluyor mu? akılla mantıkla, kol kola, yan yana, kafa sine sahip olma Hayatın küçük, gizli ayrıntıları üzerine kafaya olan birlikteliklerin gücüne inanı- potansiyeline sa- düşünmeyi, gözlem yapıp bunları sanatsal yorum. Her tür ilişkide. hip olan insanlar, araçlarla ifade edilebilir hale getirebilme u Bilgi çağındayız ancak bir yandan hayatın iyi yanla- Kitap, yemek arayışını seviyorum. Rutin hayatın normal da sadece anlatılanı öğreniyor gibiyiz. rına olduğu kadar akışı içinde bir sürü absürd durum, duygu Sıra dışı, ayrıksı olanın dışlandığı, sor- ve biraz da kötü yanlarına da ve diyalog var. Ama garip bir şekilde faz- gulamanın günah olduğu bir dönemde gerçekçi ve cesur hayat la normalleşmiş. Yalnızca bir tık daha iro- miyiz? bir şekilde baka- Ebru D. Dedeoğlu ni yeteneği gelişmiş, zihni açık insanlarca Daha önce hiç deneyimlenmemiş, ga- bilme gücüne sa- fark edilebilen tuhaflıklar. Ortası alev topu rip bir çağda olduğumuz kesin. Ama hip olan insanlar- olan bir gök cisminin kabuk kısmına ya- bence insanlık tarihine bakarsak çok da- dır. Umuda sahip pışmış bir halde evrende bilinmeyen bir noktaya doğru ha karanlık çağlardan geçildiği kesin. Sıra dışı ve ayrık- çıkabildikleri ka- hızla çekiliyor oluşumuzun pek çok insana hiç de tuhaf sı olan sadece bugün değil, tarihin her döneminde dış- dar, umutsuzluk gelmiyor oluşu gibi. İşte bu tür normalleşmiş tuhaflık - landı. Çünkü insanın kendi kötülüğünü, günahını, suç- ve çaresizliğe de göğüs gerebilen- ların izini sürüp gözlemlemeyi seviyorum. Fakat çok da luluk duygularını yükleyebileceği bir “öteki”ne ihtiya- lerdir. İsyan ede- hafif olmayan bazı duygular da var tabii, cı vardı. Ötekini yaratıp, taşlayıp rahatla- bildiği kadar, yeri onları da dergi yazısı formatına yakıştıra- dı. Ben insan soyunun doğasına güvenmi- geldiğinde boyun bilmek için hafif mizahi, ironik bir dil kul - yorum doğrusu. Soysuz, hafızasız ve prag- da eğebilme kud- lanarak hafifletmeye çalıştım. matik buluyorum. İnsanın adaletine de retine sahip ola- u İnsan kendi yalanlarına ne zaman merhametine de güvenmiyorum. Eleştiri bilenlerdir. Ayrıca inanmaya başlar? anlamında değil. Hayvan sonuçta, sağı so- karanlığa, özel- Gerçekleri kabullenebilecek gücü olma- lu belli olmaz. Hamasi bir “insaniyet” gü- likle de kendi ka- dığında yada işine gelmediğinde sanırım. zellemesindense mesafeli, insani inisiya- ranlığına merakla Bazen de kendine, kendi inançlarına, duy- tiften arındırılmış, kanun ve yaptırımlarla bakıp, sahip çıkıp gularına, çok inanan insanların, bu ilüzyo- katı bir şekilde güvence altına alınmış bir ÇİZEN: Özge Ekmekçioğlu onunla mücadele nu bozmamak, bu konforlu alanı sürdü- “medeniyet” savunuculuğunu daha hayır- edebilenlerdir. ir bilince, bir zihne sa- reddedilmesine rağmen her- rebilmek adına bu yalanlara gönüllü kan- lı buluyorum. Hayal etmek, hibiz. Bu sayede dü- meneutik bir bakışın hâkim maya başladıklarını düşünüyorum. Akın- u Hayata karşı esnek misiniz? sahip olmaktan Bşünüyor, hissediyor olduğu psikanaliz bile indir- tıya karşı yüzmenin, şüpheci olmanın ka- Evet, sanırım. Uyum yeteneğim güçlü- daha mutluluk ve buna uygun davranışlar- gemeci bir insan resmi çizdi, rarsızlık ya da ortayolculuk değil bilakis dür. Hiçbir şeye karşı çok büyük bir ya- verici bir duygu da bulunuyoruz. Korkuları- en azından başlangıç yılla- hakikate duyulan gerçek bir meraktan kaynaklandığını bancılık hissetmem. Her şeyi kendi gerçekliği içinde de- bana göre. İnsa- mız, umutlarımız var. Birbi- rında. Daha sonraları, Post- düşünüyorum. ğerlendirip yargılamadan anlamaya çalışırım. Köşeli ve nı diğer canlılar- rimizle çeşitli konularda soh- Freudiyen psikanalistler inter- u Tutkusuz birliktelik olur mu? O zaman bağlayan katı bir insan değilimdir. Egom zayıftır. Gereksiz müca- dan ayıran en bü- bet ediyoruz. Kimimiz moda, subjektif bir yaklaşımı benim- nedir? Siz aşkı/sevgiyi seçenlerden misiniz? delelere de hiç girmem. yük gücün, tahay- araba ve seks üzerine konu- semiş olsalar dahi fenome- Bana göre “tutku” bir miktar akıldışılık içeriyor. Akıl- yül, hayal edebil- şuyor, kimimiz de daha ente- nolojik bir altyapıdan yoksun dışı olan, kısa vadede, heyecan verici birliktelikler için me gücü oluşu gi- lektüel konuları seçiyor ken- bir hermeneutik’i sürdürdük- bi. Çünkü ora- disine ve “İnsan nedir” diye leri için bu indirgemecilikten da henüz tüketil- soruyor örneğin. kurtulmaları -en azından he- memiş, her şeyi Devletler kuruyoruz, ken- nüz- mümkün olmadı. mümkün kılabi- dimizi fikren yakın hisset- Karl Jaspers, bir insanın lecek olan bir po- tiğimiz partilere oy veriyo- ruhsal yapısını “normal” hali tansiyel var. ruz. Sanat eserleri yaratıyo- ve psikopatolojisiyle anlaya- ruz, âşık oluyoruz, terk edi- bilmenin tek bir ekolle müm- Günümüzde liyoruz, hayal kırıklığına uğ- kün olamayacağını, müm- 40’lı yaşlar ol- ruyoruz ve başımıza ne gel- kün olduğu kadar farklı ekol- gunluk yaşları ar- diğini anlayabilecek durum- leri bir arada kullanabil- tık. Hem insa- dayız. Kısacası bir zihne sa- me becerisinin ve bu anlam- ni hem de sanat- hip, yaşadıklarının kısmen da esnekliğin geliştirilebil- sal olarak taşların de olsa bilincinde olan ruh- mesinin önemini 20. yüzyılın yerine oturmaya sal canlılarız. ilk yarısında defalarca üstü- başladığı, cesare- Sinirbilim sayesinde bütün ne basa basa söyledi. Onun, tin arttığı, manza- bunlar olurken beynimizin Freud’un psikanalizine şid- ranın berraklaş- hangi bölgesinde neler oldu- detli itirazı, Freud’un, kişilik maya başladığı ğunu da üç aşağı beş yuka- yapısından da kaynaklanan yıllar. Zamansal rı biliyoruz. Örneğin bilgi- nedenlerle, bu esnekliği gös- sınırlılığın kendini sayarda bize gösterilen ba- terememesinden dolayı libi- hissettirmeye baş- zı fotoğraf ya da imajların do teorisine sıkı sıkıya bağ- lamasıyla, insanı beynin belli bölgelerinde nö- lı kalmış olması nedeniyledir. yapmak istedikle- rokimyasal tepkiler yarattığı- Freud psikanalizin ısrarla bir ri konusunda da- nı görebiliyoruz modern gö- doğa bilimi olduğunu savun- ha kararlı olmaya rüntüleme teknikleriyle. Ruh- muştur çünkü. zorlayan yaşlar. sal bozuklukların belli bir kıs- Freud’la dostluğunu, onun mında beyinde biyokimya- diğer “müritleriyle” olan iliş- sal olarak neler olduğunu da kisinden farklı olarak ömür biliyoruz. Ama beyin kimya- boyu sürdürmüş olan Ludwig mızın bütün ruhsal yaşantı- Binswanger, önce Husserl’in Duygu Can’ı oldukça başa- mızı, bilincimizi yönettiğini fenomenolojisini insanın ru- rılı bulduğumu belirtiyor ve iddia edebilir miyiz? Zihni- huna bakışının temeline Bir başkaldırı öyküsü oyuna bu denli hizmet eden miz, beynimizin yapıp ettik- oturtmuş, ardından 1927 yı- dekorların artmasını temen- lerini gerçekleştirdiği bir sah- lında Heidegger’in “Varlık raz yüksek oynasa inandırı- ni ediyorum. YAVUZ KOÇ neden ibaret olabilir mi sa- ve Zaman” adlı yapıtının ya- cılığını ve samimiyetini yiti- İlk kez bir oyunda ba- dece? Yanıtı baştan verelim: yımlanmasından sonra psi- rebilir, performansını biraz zı sahnelerde ışığın, oyu- Tabii ki hayır! kiyatrisini “Dasein Analizi” düşük tutsa oyunun enerjisi- spanya iç savaşında Franco rejimi tarafından, nun önüne geçtiğine şahit Bilinç ve zihin henüz sır- olarak fenomenolojik bir on- ni ve ruhunu izleyiciye doğ- istemedikleri bir oyunu sahnelemeleri oldum. Oyunu izlerken ışık- larına vakıf olmadığımız ve toloji zeminine oturtmuştur. ru şekilde aksettiremeyebilir- İ için rehin alınan iki varyete oyuncusu- tan bu denli etkilendiğim belki de hiçbir zaman va- İnsan bilincinin daima bir şe- di. Tüm oyunlarda görmeyi nun hikâyesini anlatan Ay, Carmela İBB Şehir yapım sayılıdır. Oyunun kıf olamayacağımız ruhsal yin bilinci olduğunu söyleyen dilediğim bu başarılı perfor- Tiyatroları’nın izleyici karşısına çıkardığı yapım- duygusunun kimi sahneler- süreçler olarak kalacak, en Husserl’in çizgisinde, bir in- mansından dolayı kendisini lardan. Jose Sanchis Sinisterra tarafından yazı- de ışık üzerinden izleyici- azından nörokimyasal ola- sanı anlamanın yolunun bu tebrik ederim. lan oyunun çevirisi Yalçın Baykul’a ait. Naşit Öz- ye geçtiğini söylemek yan- rak. Ruhsal varlıklar olma- “yönelmişlik” ile mümkün ol- Oyunda başkaldırının can gibi tecrübeli bir ismi yönetmen koltuğunda lış olmaz. Işık tasarımı için mız, bilinçli bir yaşam sür- duğunu vurgulamıştır. Ama simgesi olarak izleyici kar- gördüğümüz oyunun, oyuncu kadrosunda Ada Özcan Çelik’i ayakta alkış- dürüyor olmamız felsefenin bu yönelmişliğin itici gücü- şısına çıkan Ada Alize Ertem, Çağatay Palabıyık, Erkan Akkoyun- lıyorum. binlerce yıldan beri üzerinde nün Heidegger’in iddia etti- Alize Ertem, üs- lu yer alıyor. Emrah Can Yaylı, döne- kafa patlattığı bir alan. Bu ği gibi tasa (sorge) olmadığı- tesinden gelme- Oyun izleyiciye, insanlık tarihinin en karanlık me ve oyunun ruhuna uy- alana günümüzde “zihin fel- nı, sevgiye (liebe) dayandığı- si oldukça zor dönemlerinden olan Franco döneminden bir ke- gun seçtiği müziklerle alkışı sefesi” deniyor. Zihin felsefe- nı iddia etmiştir. olan karakte- sit sunuyor. Aralarında ünlü şair Federico Garcia hak ediyor. Önemli bir ekip si, “ruhsal hastalıkların bey- Ben de naçizane, ötekine rin altından ba- Lorca’nın da bulunduğu yaklaşık 114 bin insanın çalışmasının başarılı parça- nin hastalıkları” olduğu söy- yönelen insanın en saf duy- şarıyla kalkma- katledildiği, işkencelerin sıklıkla yaşandığı, siya- larından biri olmuş. lendiğinde yaşanan büyük gusunun, onu harekete ge- sını bilmiş. Ba- si muhaliflere yönelik hukuksuz tutuklamaların ya- Özetle Naşit Özcan gibi paradigma değişikliğinden çiren motivasyonun sevgi ol- şarılı oyunculuğunun yanı sıra dans sahnelerinde- şandığı karanlık bir dönem... usta bir yönetmenden beklentilerim boşa çıkmadı. beri psikiyatrinin ilgi alanın- duğunu iddia ediyorum. Ve ki performansı da görülmeye değer. Oyunda baş- Naşit Özcan’ın reji başarısı sayesinde oyun Performans ve ekip çalışması bakımından ol- dan çıktı ve psikiyatri insanı sevgimin beynimin ürünü ol- kaldırıcı karakterini başarıyla izleyiciye aksettir- başladığında kendinizi 1930’lu yılların sonun- dukça değerli bir iş olmuş. İşlenen konunun gün- bir bütün olarak anlama ça- duğunu reddediyorum. O, mesi ve kimi zaman anlatıcı rolünü üstlenmesi, iz- da buluyorsunuz. Bu gibi anlatması, inandırıcılığı celliğini ve evrenselliğini koruyor oluşu izlenirlik basında kendi bacağına kur- sevgimin bir tür “ilişkilenme leyicinin konuyu daha çabuk anlaması açısından zor olan bir konuyu anlaşılır ve merak uyandırıcı açısından seyirciyi salona çekmeyi başaracak gi- şun sıkmış oldu. aracı”dır, başka değil… değerli olmuş. Bu performansı kısa zamanda izle- kılmak hiç şüphesiz iyi bir hazırlık döneminin, iyi bi görünüyor. Bu coğrafyada, böylesi bir dönem- Freud tarafından ısrarla yiciyi oyunun içine çekmeyi başardı. dramaturginin eseri. de bu süreci yansıtan bir oyunun izleyici karşısına Erkan Akkoyunlu rol aldığı kısa zamanda üzeri- Karakterlere yerinde dokunuşları, her iki perde çıkmasını oldukça değerli buldum. Oyunu izledik- Reklam Yönetimi: Baskı: İleri ne düşen görevi başarılı bir şekilde yerine getirdi. İmtiyaz Sahibi: de bir an dahi düşmeyen tempo, oyunun ve oyun- ten sonra birçok farklı duyguyu yaşayarak salon- n Yayın Danışmanı Yenigün Haber Basım Mat. CUMHURİYET İPEK ÖZBEY Ajansı Basın ve Amb. Reklam Oyunun dekor kısmına ayrı bir parantez açmak cuların enerjisi izleyiciyi kendine hayran bıraktı. VAKFI adına dan ayrılacaksınız ve enerjinizin oldukça yüksek Yayıncılık AŞ. Prof. Tanıtım Yay. ve n Görsel ALEV COŞKUN Nurettin Mazhar Teknik Hiz. Tic. istiyorum. Gördüğüm en başarılı çalışmalardan Etkilendiğim sayılı rejilerdendi. Bu yönüyle Naşit olduğunu fark edeceksiniz. Bu sezon da büyük ses Yönetmen Öktel Sk. A.Ş. Yenibosna Genel Yayın ELİF TOKBAY No: 2 34381 Mah. 29 Ekim olan, ince düşünülmüş ve en önemlisi oyunun her Özcan her türlü övgüyü hak ediyor. Yönetmeni getireceğini düşündüğüm Ay, Carmela İBB Şehir Şişli/İstanbul Tel: Cad. No:11A/41 n Sayfa Tasarım cumartesi@cumhuriyet.com.tr (0212) 343 72 74 Bahçelievler AYKUT anına olumlu etki eden dekor için Duygu Can’ı ECE KURTULUŞ Çağatay Palabıyık, karakterini oldukça başarılı (20 hat) İstanbul Tiyatroları’nda izlediğim en iyi oyunlar arasına Küçü KKAYA DURSUN Faks: (0212) 251 Dağıtım: cumhuriyet_cumartesi tebrik ediyorum. Kimi sahnelerde dekorun güzel- 98 68 e-posta: Turkuvaz Dağıtım yorumlamış, oyunlarda nadir görünen şekilde ger- Sorumlu Müdür adını yazdırmayı başardı. n Reklam Genel reklam@ Pazarlama A.Ş. 4 EYLüL 2021 Koordinatörü OLCAY cumhuriyet. Yaygın süreli liği, işlevselliği ve büyüleyiciliğinden dolayı baş- çekçi, samimi bir karakter ortaya çıkarmış ve bu- Emeği geçen tüm ekibi kutlarım. ESRA BOZOK BüYüKTAŞ AKçA com.tr yayın SAYI: 51 ka bir şeye dikkat kesilmekte zorluk çekiyorsunuz. nu başarılı bir şekilde içselleştirmiş. Karakteri bi- Alkışınız bol olsun…