Katalog

izde sanatın otelle buluşması, çok Türk Sinemasının eski değil. Beş yıldızlı İstanbul Botellerinde galeriler olurdu ama ‘Çekilemeyen eserler oteldeki hayata karışmazdı. Ta ki Casa dell’arte açılana kadar. Yunus Büyükkuşoğlu ve o zamanki Hayat Sahneleri’ eşi Fatoş Hanım, iş dünyasında büyür- ken sanat eserleri toplamaya başlamış- ki erke- lar. Torba’da aldıkları araziye önce bü- İğin bir- yük bir ev yapmayı planlarlarken, ne- likte vals gezince den burayı herkesle paylaşmayalım di- yaptıkları- ye düşünüp otel olarak açmışlardı. nı gösteren Nerdeyse 20 sene olacak, ben açılışa The Gay Başak Bıç Ak davet edilen, bu olağanüstü aileyi ta- Brothers’tan güzel nıyan şanslılardandım. Fatoş Hanım (1895) bu Fatih odalardaki Nuri İyem, Bedri Rahmi yana sinemada görünürlük kazanan tablolarını tüm misafirler görecek eşcinsel imge, yükselişe geçen que- Türkmenoğlu fatih@fatihturkmenoglu.com diye öyle içten sevinirdi ki… Sıca- er hareketle paralel 90’lı yıllarda ku- cık sever, gözleriyle okşar, şef- ramsal bir altyapı kazandı.* Yönet- katiyle sarmalardı. Arabadan men Metin Akdemir, söz konusu ku- çok iyi anlar, güzel olan herşeyi ram üzerine inşa ettiği ilk uzun metraj çok severdi. En önemlisi de güzel belgesel filminde ufuk açıcı bir yakla- ruhları bir görüşte tanır, incinmiş herke- şım sergiliyor ve soruyor: Türk sinema- se tedavisini yapardı. Çok erken ayrıldı sında çekilen kadın filmlerinde “çekile- buralardan Fatoş Hanım. Şimdi kızları meyen” sahnelerin sebebi neydi? Ahu ve onun eşi Mert’le görüşüyorum. Geçtiğimiz günlerde MUBI’de gös- Tabii genlerdeki sanat mirası, büyüye- terime giren Hayalimdeki Sahneler, rek ve sınır tanımadan genişleyerek de- Türkiye’de feminist rüzgârın etkisiy- vam ediyor. le üretilmiş kadın filmlerini mercek al- Sanat tına alan ve bu eserleri queer kuram, sansür, otosansür gibi kavramlar üze- rinden akademik bir yaklaşımla ince- leyen zihin açıcı bir film. Akademik çünkü üzerinde temellendiği kuram- sal altyapı ile problematiğini çözüm- leme girişiminde bulunuyor. Ve zi- Casa dell’arte hin açıcı zira yönetmenlerin örtülü bir otellerinde tatil biçimde sunduğu imgeleri konuşma- ya ve düşünmeye fırsat tanıyor. Atıf Yılmaz’ın Dul Bir Kadın (1985) ve Ka- dının Adı Yok (1987) filmleri ile Yavuz Özkan’ın İki Kadın (1992) eserlerin- ANTAl YA lA wRENCE deki kadın karakterler arasındaki iliş- kileri, bilhassa üç ana sekans üzerin- NİRvANA den örtük bir queer ihtimaliyle değer- Hou SE lendiren yönetmen, bu tartışmayı aynı Co SMopol İTAN İşte en sık geldiğim yerlerden bi- anda dönemin oyuncuları ve günümüz ri. 1928’de otel olarak inşa edil- Geçen hafta Antalya’daydım. akademisyen-eleştirmenleri eşliğinde miş. Şimdi küçük daireler, kısa ve- Seminer, konferans, davet organi- yürütüyor. Hatta söz konusu sahneleri ya uzun dönem kiralanabiliyor. Şi- zasyon şirketi Jolly Mice, Antalya zihninde canlandırdığı haliyle yeniden kago, sessiz filmlerin çekildiği stüd- Nirvana Cosmopolitan Otel’de iki çeken ve eklemeler yapan Akdemir, yolarla bir dönem endüstrinin kal- günlük bir şirket toplantısı düzen- bu açıdan queer olasılığını da -kendi binin attığı yer. Charlie Chaplin, liyor. Davetliler on ülkeden. Şirket nazarında- kanıtlamış oluyor. Lawrence House’ta kiracı olarak yöneticileri Tolga Özakhun ve Er- yaşamış. han Şenol, sunucu olarak benim- le çalışmak istemişler. Şahane bir üç gündü. Organizasyon kusursuz aktı, otel harikaydı. Nirvana Cosmopolitan, Kilit M GAll ERY Grup’un otellerinden. Lara’da, beş YİNE ŞİKAGo Sonra çok sayıda sanat oteli, yıldızlı, her şey dahil sistemle ça- veya içinde sanat olan otel açıl- Antalya’dan direkt Şikago’ya lışıyor. Ama şık bir her şey dahil. dı. Son dönemde, Accor Grup geldim. Burada da iş var. Öyle ha- Plajda kabanalar, lobide hip mü- bünyesindeki M Gallery, favo- valı bir iş değil, temizlik yapıyo- Duvarlardaki eserler çok önemli zik, geceleri acayip genç ve hava- rim oldu. rum… Bu arada da yeni yerler keş- değil, burada bina konuşuyor. De- lı canlı müzikler var. Ayrıca otelin Yalıkavak’ta, iki koyu birden fettim. korasyon, art deco stili mimariy- her köşesinde de sanat. Bildiğimiz görüyor otel. Mimarisi, eşsiz do- 21 C Museum Hotel, içinde gale- le çok uyumlu. Kendimi burada çok ünlü resimlerin devasa reprodüksi- ğanın içinde gayet uyumlu. Tüm risi olan olağanüstü bir otel. Gale- rahat hissediyorum ben. Eve de çok yonları duvarlarda ama asıl hey- açık ve kapalı alanlar, sanat ri 24 saat açık, haftada bir gün de yakın. Kahve içip kitap okuyorum, keller. Nasıl güzel karışmış, nasıl eserleriyle dolu. Bubi, Yiğit Yazı- rehberli turlar düzenliyorlar. Ner- yazılarımı yazıyorum. Şimdi bu sa- havayı değiştirmiş… cı, Ertuğrul Ateş, Ferruh Başağa, deyse orta ölçekli bir modern sanat tırları da size Lawrence House’tan, Ahmet Güneştekin eserleri her- müzesi kıvamında galeri. kara kalem resimlerin yanından yerde. Bir tek, gözlerim büyük bir Oteli sanat koleksiyoneri bir çift yazıyorum… Ahmet Yeşil tablosu aradı. Onun kurmuş. Önce Kentucky’de açılmış. halatlarıyla yaptığı kocaman bir Nasıl geniş bir koleksiyona sahip- deniz. Manzaranın yanında bir ler, düşünün. Şimdi sekiz ayrı otel- duvara acayip yakışırdı. leri var. Ve sekiz ayrı galerileri… Bu noktaya kadar fikri çok çarpıcı bulduğumu fakat belgeselin bütünün- de bazı aksaklıklar olduğunu da ifa- de etmeliyim. Zira Türk sinemasında yer almış LGBTİ+ birey temsillerini ta- rihi boyutlarıyla açıklamaksızın, salt üç film üzerinden yapılan bir değer- lendirmenin filmin argümanlarını za- yıflattığını düşünüyorum. Hayalimde- ki Sahneler şüphesiz değerli bir çalış- ma ancak bu haliyle, girizgâhtan ve Sanatsız hayat olmaz. Güzel- sin sahip olduğu eşsiz bir ese- zaman yanımızdan ayıramadığı- sonuçtan yoksun bir makaleyi andırı- Hayatın leştirir, iyileştirir, ilham verir. Ay- ri vardır hem de. o nu nasıl şekil- mız… yor ve hikâyesini, bu izleğin sinema rıca tansiyonu düşürür, cildi par- lendireğimiz, hangi renklerle bo- E hadi o zaman, alın o tuvali tarihindeki ilk emsalleriyle süsleme fır- latır, bakışları canlandırır, ruhla- yayacağımız, kolajı nasıl yapa- elinize, sevmediğiniz bütün figür- satını kaçırıyor. Öyle ki bu durum, tıp- kendisi rı yumuşatır. cağımız da bize kalmış. En azın- leri silin, üşenmeden başlayın ye- kı yönetmenin bir röportajında filminin Ama hep derim, en büyük sa- dan bir kısmı. Hem evde hem se- niden boyamaya. Bu sefer en eş- ismini “Çekilemeyen Sahneler” koy- sanat nat, yaşamın kendisidir. Herke- yahatlerde hem otellerde, hiçbir siz eseri yaratmaya… mayı istediğini söylemesi gibi benim de bu belgesele bazı sahneler ekleme- yi hayal etmeme sebep oluyor. Ancak bu tarihi arka planı mutla- ka Muhsin Ertuğrul’un Leblebici Hor- İstanbul’da bir hor’undaki karaktere değin götürme- Orhun ye gerek yok. Sözgelimi Ver Elini İs- karnaval... Atmış tanbul (1962) filminde Mualla Kavur katıL arden X Carni- bir kadını öptüğü için kesilen sahne, Gval, yarın Hilton yine Atıf Yılmaz’ın İki Gemi Yanyana Ajanda İstanbul Bosphorus’ta (1963) filminde iki kadın arasında ge- kapılarını açıyor. Etkinlikte, “ho- çen küçük selamlaşma öpücüğü veya- use” müziğin önemli temsilcilerin- hut Halit Refiğ’in Haremde Dört Kadın den Alman ikili Tube & Berger sah- (1965) filmi… Eğer temanın mihenk yarışması, bu sene “Çocuk neye çıkacak. Lokal Sahne’nin önem- taşları bu belgesele konulmuş olsaydı, Sónar başlıyor! Gözünden Cinsiyet Eşitli- li DJ’lerinden Aksak, Hemi ve Ecem bana göre hem seyir zevki daha yük- ği” teması ile yapıldı. 39 Türk mutfağının l Avrupa’nın en prestij- Seçkin’in performanslarına sahne ola- sek bir esere dönüşürdü hem de ze- TADINA Kalamış Marina Otel’de li festivallerinden biri ola- cak. Etkinlik süresince aktivasyon, mini daha sağlam bir tartışma konu- BAK yer alan 39 Galeri’de imza yemekleri rak kabul edilen Sónar’ın oyun ve sürprizler devam edecek. Bi- su olurdu. sergilenen resimler, ge- İstanbul ayağı 2-3 Ekim ta- letler Biletix’te satışta. Metin Akdemir, hiç çekilmemiş bu mre Ergani’nin son imza restoranı, Os- liri Kalben Derneği’ne rihlerinde %100 Music kat- l Evcil hayvan ve yaşam festivali sahneleri tasavvur ederken ve yönet- Emanlı ve Türk mutfağının bileşenlerini, bağışlanacak şekilde sa- kılarıyla Zorlu PSM sahne- Pet’N Play, birbirinden farklı etkinlik- menlerin kendisiyle aynı şeyi düşünüp Anadolu yemek kültürüyle birleştiren The Souq tışa sunuldu. lerinde müzikseverle bulu- ler ile bugün ve yarın Bebek Parkı’nda düşünmediğini veya bunun devlet eliy- İstanbul oldu... Beyoğlu’nda Sheraton Istan- l BASE, Türkiye’nin dört şacak. Festivalde Kerala Dust, İBB iştirak şirketlerinden Kültür AŞ le yürütülen bir sansür belasından mü- bul City Center’da açılan The Souq İstanbul’un bir yanından yeni mezun genç Berlin merkezli Mouse on Mars, desteğiyle düzenlenecek. Festivalde tevellit bir otosansür nedeniyle mi ol- imza yemekleri arasında iç pilav ile hazırla- İZLE sanatçı adaylarının yapıtlarını SOHN, Christian Löffler & En- uzman eğitmenler, veterinerler ve ünlü duğunu sorgularken finale doğru ne nan kuzu tandır, Adana ve fıstık kebap, kuzu aynı çatı altında sanatseverlerle semble (live), Hollandalı ikili We- konuklarla söyleşiler, etkinlikler, ödül- yazık ki şaşırtıcı bir muğlaklık içerisi- şiş, pilavlı közlenmiş domates-biber ve marine buluşturuyor. BASE’e, 29 Eylül-3 val II ve Acid Arab ikilisi sahne- lü yarışmalar, çocuklar için atölyeler, ne düşüyor. Ve böylesi mühim bir me- edilmiş soğandan oluşan Souq karışık ızgara Ekim tarihleri arasında Tophane-i de olacak. standlar, konserler, açık hava sinema- selede izleyicinin kendisinden bekledi- tabağı, ağır ateşte pişen dana kaburga ve ku- Amire ev sahipliği yapacak. l “Temizlik Doğamızda Var” resim sı ve tüm gün müzik olacak. ği fikri açık etme- zu kafes gibi lezzetler bulunuyor. diği için eksik bir puanım: okuma ve hatta yer yer amatör 6.5/10 Groff’un ödüllü kitabı Bir başkaldırı manifestosu! OKU algısı yaratıyor. dİnLE erkesin yaşama özgürlüğü vardır, her- auren Groff’un 2018 The Story ödüllü, “Florida” Yine de konsept Hkes kendini özgürce ifade etmekte, istedi- Lisimli kitabı İthaki Yayınları’ndan çıktı. Granta der- itibarıyla ilgi çekici bir belgesel Haya- ği gibi giyinmekte özgürdür... “Ayıp!” diye bir gisi tarafından en iyi genç Amerikalı yazarlar arasında gösterilen, limdeki Sahneler. Hazır gösterimdey- şey yoktur. Artık insanlığa dayatılan tabuları yıkma za- kitapları New York Times çoksatanlar listesine giren, 2018’de Gug- ken göz atmakta fayda var. manı... Adını bir yıldız sisteminden alan Min Taka, ye- genheim edebiyat bursuna değer görülen Groff, kitabında okurun ni çıkan “Ayıp!” isimli şarkısıyla kendi müziğini, hisle- elinden tutup onu yabanın ve kentin birbirine karıştığı bir âleme, tu- *Sinema Kuramları 2, Beyaz- rini, gideceği yolu ve kendi özgürleşme yolundaki ışığı- perdeyi Aydınlatan Kuramlar, Su ristik reklamların ötesinde bir dünyaya götürüyor. “Florida” çaresiz- nı samimi bir şekilde paylaşıyor. “Ayıp!” sözleriyle bir Yayınları, İstanbul, 2016. liğin kasırgaları kadar umudun kaçınılmazlığına dair de bir kitap. başkaldırı manifestosu niteliğinde. orhun.atmis@gmail.com basakbicak@gmail.com