Katalog

5 2 Ekim 2021 Cumartesi Dürüstlüğü seçtim o yüzden cesareti de seçmek zorundayım Demir Leydi Ülkesinde Emilie Pine, çocuğunun olmayışından depresyona, menopoza ka- lik yılları ve bedenimizde kavgamız. Kısaca aile ihmali ve cinsel is- dar biz kadınların konuşmaya en çok zorlandığı konuları tüm yön- tismar içeren sert çocukluk yılları. Din, dil, ırk, ülke fark etmeksizin leriyle dürüstçe ortaya koyuyor. Kadın bedeninde büyürken konu- biz kadınların yaşadığı sorunları ve zorbalıkları yalın bir dilde tüm ‘Sansür’ şamadığımız sessizlikler, menstrüasyonla ilgili tabular, asi ergen- açıklığıyla anlatan satırlarda mutlaka kendinizle karşılaşacaksınız. oğuk u Kendime Notlar, din, dil, ırk fark et- Savaş’ın meksizin tüm kadınların ortak yaşadığı u Kitabı “Korku- Shüküm zorbalıkları göz önüne koyuyor. Siz, ben, yorum ama yine de sürdüğü 80’ler- başka kadınlar o kadar çok yaşadığımız yapıyorum” diye bi- de, Margaret tiriyorsunuz. Çok normalleşmiş anormallikler var ki. Yazar- Thatcher’ın ade- cesurca. Sanırım ce- ken kendinize bile itiraf etmekten çekin- Başak Bıçak ta demir yum- saret de korka kor- diğiniz anlar oldu mu? Tehlikeli sınırları rukla yönetti- ka devam etmek. nasıl belirlediniz? ği Britanya’yı ve dönemin ucuz bütçeli, şid- Ne dersiniz?? İlk taslağı kendim dışında kalan okuyu- det içerikli korku filmlerini (video nasty) can- Kesinlikle katılıyo- cuları düşünmeden yazmaya çalıştım, böy- Kitap, yemek landıran Sansür (Censor) ilk bakışta, bilhas- rum Ebru. Cesur ol- sa korku severler için göz alıcı bir film izle- lece sadece kendim ve sayfa dışında başka ve biraz da manın bir diğer yo- nimi yaratmayı başarıyor. Her yönüyle vi- bir şey yokmuşçasına özgür hissedebildim. hayat lu da bazen “dü- deo kaset çağından fırlayan bu film bittiğin- İkinci taslakta ise okuyucular hakkında ve rüst” olmak. Ben de ise hâlâ aynı hisse sahip olacağınızı söy- nasıl yargılanabileceğim veya ne kadar sa- Ebru D. Dedeoğlu dürüstlüğü seçiyo- lemek epeyce zor… vunmasız olduğum konusunda düşünme- rum. O yüzden ce- Kuzey İrlanda’daki protestolar, ye başladım ama o zaman da ortada artık sareti seçmek zo- açlık grevleri, maden işçilerinin yü- bir kitap vardı (gülüyor). Kendime “İlk taslağın cesa- rundayım. rüyüşleri ve dahası… 80’li yıllarda retini göstermelisin” dedim. Britanya’yı, pek tabii Soğuk Savaş’ın da et- İlk taslağı yazarken kendi kendime ilk kez itiraf et- kisiyle radikal hatta baskıcı kabul edilen po- tiğim şeyler ortaya çıktı. Başka insanları yaralamak litikalarla yöneten ve ülkede artan şiddetin ve başkaları tarafından yaralanmak üzerine. Bu tec- sorumlusu olarak çoğu zaman şiddet içerikli rübelere geri gitmek biraz acı verdi ama her zaman korku filmlerini gösteren Demir Leydi yılları, bir şekilde üstesinden gelip sonunda daha güçlü his- ironik bir biçimde o dönemin estetiğiyle kur- settim. “Daha güçlü” diyorum çünkü kitabı yazdık- gulanmış bir filmle boy gösteriyor. Sansür, tan sonra detayları biraz bırakmaya ve hafızamın “video nasty” döneminin yoğun şiddet içe- Fotoğraf: RUTH CONNOLLY normale dönmesine izin vermek oldukça iyi geldi! ren filmlerini izleyerek sınıflandıran ve san- u Kitabınız, Yunanistan’da bir hastanede karaci- sürleyen Enid (Niamd Algar) isimli karak- ğer yetmezliği çeken alkolik babanızın sürükleyi- teriyle birlikte, şiddet eylemlerinin arttığı ve dimde babamın karakterini görüyorum, kapıyı çe- ci hikâyesiyle başlıyor. Sizi inciten, duygusal istis- dolayısıyla toplumda kurgusal şiddete karşı Benden sonraki kip kaçmak veya köşeme çekilip kapıyı kilitlemek is- mar eden birine bakmak, yardımcı olmak. Tam ola- bir tepkinin oluştuğu yıllara nostaljik bir yol- tediğim zamanlarda. Ve o zamanlar tam tersi yönde rak duygunuzu anlatır mısınız? culuğa çıkarırken evrensel olma dürtüsüy- kadınların benim gitmem gerektiğini fark ediyorum. Karşımdaki kişi- Çok paniktim. Çok düşkün olduğum babam çok le yönünü kaybeden bir film haline geliyor. ye doğru gitmem, kapıyı açık tutmam gerektiğini an- Öyle ki giriş sekansından itibaren VHS film- hastaydı. Çok kızgındım. Babamın alkolizmi yine gibi hissetmesi lıyorum. O zaman yalnızca bana ait kendi hatalarımı lerinden referanslar barındıracağının sin- hayatımı dikte ediyor ve hepimize acı çektiriyordu. yapıyorum! yallerini veren Sansür, Carrie (1976) ve Evil Çok kararlıydım ancak ne yapacağım Hepimiz farklı dozlarda kendimizi se- Dead’le (1981) yoğrulmuş görsel kompozis- daha kolay olsun konusunda da hiçbir fikrim yokmuş gi - viyor, kendimize saygı gösteriyor, özgü- yonuyla anlatı dilini şekillendirmeye başlı- bi hissediyordum. Sevdiğiniz birinin u Çocuğunuzun olmayışını “özel yor. Girizgâhın peşi sıra tanıştığımız Enid, ven ve özsaygı hissediyoruz. Ben de geç- bu kadar ciddi bir hastalık yaşamasına bir yalnızlık” olarak tanımlıyorsu- yine bu dönemin muhafazakâr tonunu vur- mişte kesinlikle özgüvenliydim ancak öz- tanık olmak da size yönünüzü kaybet- nuz. Neden? gulayan stiliyle (topuz, kıyafetler, gözlük- saygıdan ve kendimi sevmekten yoksun- tirebiliyor. Bazen sadece eve gidip ka- Çünkü hâlâ İrlanda’da çocuksuz ve hete- ler) ve tavrıyla -bazı açılardan- o yılların dum. Şu an bunlar arasında daha iyi bir pıyı arkamdan kapatıp telefonumu ka- roseksüel bir kadın olmak nadir bir durum muhafakazâr aktivisti Marry Whitehouse’a denge kurduğumu umuyorum ve bunun patmak istediğim zamanlar da oldu. (eskisi kadar nadir olmasa da). Benim bir göz kırpmayı ihmal etmiyor. da biraz yaşlanmakla ilgisi var. 40’larım- Bence bu da gayet doğal bir tepkiydi! ilişkim var, o yüzden de çocuk sahibi ol- Hikâyenin çatışması ise tam da da olmanın getirdiği başka bir avantaj ise u Bir bağımlıyı sevmek zor diyor- malıyım. Mantık böyle çalışıyor! Ancak ha- beklendiği üzere histeriyle kayna- hayatımı başkalarının olmamı istediği ki- sunuz. Özellikle bu kişi babanızsa ve yatımda şu an mutlu bir yerde olsam da o yan bir toplumun getirisi olarak şiler olarak boşa harcayacak vaktimin kal- narsistik özellikleri varsa. Ki anladı- boşluğun farkındayım çünkü geçmişte ço- karşımıza çıkıyor ve Enid, bir film maması. ğım siz babasına hayran bir kız çocu- cuk istiyordum ve normun dışında kaldığım yüzünden günah keçisi ilan edili- u Ergenlik çağında yaşadığınız cinsel ğu olmuşsunuz. Babanızı affedebildi - için “farklı” olduğumun da farkındayım. Bu yor. İşte bu suçlama, halihazırda yıllar ön- şiddet beni sarstı. Birçok kadın sevgili- niz mi? Şimdi nasıl ilişkiniz? konu hakkında konuşarak ve “Evet çocu- ce kaybettiği kız kardeşine karşı hissetti- si, kocası tarafından cinsel şiddet mağduru olduğu Ebru, bence ikimiz de birbirimizi affettik. Ya da ğum yok, son derece mutluyum ve tatmin ği suçluluk duygusuyla örülmüş bir karakte- halde anlatamıyor, şiddet olarak görmüyor ya da olmuş hissediyorum” diyerek benden sonra belki de ikimiz de her gün birbirimizi affediyoruz rin ilk kırılma anına işaret ediyor. Gerçek- normalleştiriyor. Cinsel şiddet tanımını tam olarak gelecek kadınların benim gibi hissetmesinin demek daha doğru olur; çünkü bu bir süreç. O be- ten de Enid’in geçmiş travmasına dair flash- bilmiyor muyuz? daha kolay olmasını umuyorum. nim olanlar hakkında yazmaya ve bunu kitap olarak back sahnelerin filmde egemenliklerini ilan Kadınların kendilerine uygulanan şiddeti indirge- u O döneme geri gidersek ger- bastırmaya ihtiyacım olmasına saygı duydu. Bu da ettikleri ilk sekans burası oluyor ve öykü bu mek ve onlara verilen duygusal veya fiziki her türlü çekten anne olmak istiyor muydu- noktadan sonra fantezi ile gerçek arasında bir ebeveynden alabileceğiniz tuhaf ve bir o kadar da nuz yoksa bu da öğretilmiş bir zo- zarardan kendilerini suçlamak üzerine eğitildikleri- gidip gelmeye başlıyor. Daha ziyade metro cömert bir hediye. Ve bence şu an o elinden gelenin runluluk ya da ispat çabası mıydı? ne inanıyorum. içinde, ofiste, evde ve dar, az ışıklı koridor- en iyisini yapıyor. Kitabımı bastırmak hepimizin iyi Anne olmak kutsal, ilahi bir du- Bu eğitime karşı direnç göstermek ise çok zor çün- larda izlediğimiz Enid’in bastırılmışlık ve ka- olduğu kurgusunu kırdı ancak aynı zamanda orta- rum değilken sürekli bize empoze kü bu o kadar içimize işlemiş ki. “Eminim böyle yap- pana kısılmışlık gibi duygularını görsel ola- ya daha yeni ve daha dürüst bir şey ortaya çıktı. Ba- edilen bir zorunluluk gibi geliyor. rak ifade eden mekânlar, filmin ve dolayı- mak istememiştir” ya da “Onun kesinlikle canını sık- zen dürüstlük daha zor gelebiliyor ancak ikimiz de Ne dersiniz? sıyla Enid’in ikinci çatışma anıyla birlikte üs- tım” ya da “Başıma gelen şey o kadar da kötü değil- bir şekilde bu deneyimi yaşadık ve üstesinden gel- Hayatımda o sevginin ve o ilişkilerin olma- lup değişikliğine uğruyor. İzlediği bir film- di”. Bütün bu yanıtlar durumun içinde sıkışıp kaldı- dik. Şimdi sadece anlaşmazlıklar yaşıyoruz, her ba- masının acısını hâlâ hissediyorum. Zor olan de kız kardeşini ve yaşadıklarını gördüğünü ğınızda ya da iyileşmeye çabalarken kısa vadede ha- ba kız gibi! geri kalanı ve kendimi o rolün dışında hayal düşünerek paranoya sınırlarında gezmeye yatta kalma mekanizmaları işlevi görebilir. Ancak or- u Partneriniz “R” babanızın tam tersi bir seçim etmenin hâlâ çok güç olması. başlayan Enid’in dönüşümü giallo stilinin fil- ta ve uzun vadede o kadar zarar veriyorlar ki. Çün- gibi. Babaya benzeyen seçimlerin sonunda bulun- u “Kanamak ve Başka Suçlar” bö- me entegresini beraberinde getirirken neon kü tecavüze uğradığınızda kafanızda onu sürekli ye- muş farklı bir adam. Sizi siz olduğunuz için se- lümünde özgür dilinize, yaşadığımız ışık kullanımları ve Enid’in yüzündeki deh- niden yaşıyorsunuz ta ki hepsini sisteminizden ata- ven anlayışlı bir erkek. 40’lı yaşlarda seçimlerimi- zorbalıkları açıkça yazmanıza bayıl- şete odaklanan kadrajlar Dario Argento üs- na ve “Bu benim başıma geldi” diyene kadar. Üste- zi kendimizi tanıyarak ve ne istediğimizi bilerek dım. Maruz kaldığımız bedensel sal- lubunu hatırlatıyor. Benzer bir biçimde The lik gerçeği kabul etmek de tek başına tam bir kurtu- yapıyoruz değil mi? Belki de gerçekten kendimizi dırılara karşı koyabileceğimiz kısmı- Hills Have Eyes’tan (2006) esinli Beastman luş sağlamıyor. sevmeye başlamakla ilgili bu seçimlerimiz. Ne der- na. Fikir ilk nasıl ortaya çıktı? karakteri ve David Cronenberg’i andıran fi- Dünya hâlâ kadınları cinsel sınırları çizmekten ve siniz? O bölümü yazmayı istememin sebebi kendi nali Sansür’ün katmanlarını derinleştirirken erkekler tarafından bu sınırların ihlal edilmesinden Belki de ben daha kendimi görmeden beni gören bedenim hakkında konuşurken hâlâ çok uta- aynı oranda büyüyen bir kafa karışıklığına sorumlu tutuyor. Bu bizim hatamız. Bu toksik bir şey nıyor olmamdı! O bölüm benim kendime he- birini bulduğum için kendimi çok şanslı buluyorum. da hizmet ediyor. ve buna direnç göstermesi de son derece zor. Özellik- sap verdiğim ve sonunda da daha cesur his- 20 senedir beraberiz, beraber değiştik ve bence bu Yönetmen Prano Bailey-Bond’un, le buna karşı her gün mücadele etmeniz gerektiğinde. settiğim bir bölüm oldu! da bazı ilişkilerin başaramadığı bir şey. Bazen ken- 2015 tarihli kısa filmi Nasty’den hareketle Anthony Fletcher ile bir- likte yazdıkları Sansür, indirgeme- ci bir yaklaşımla geldiği noktada karakterinin evrimini gülünç sayı- labilecek bir zemine bağlıyor ve şiddet dozuyla üzerinde temellen- diği döneme “yakışmayan” bir fil- me dönüşüyor. Kendi adıma, Sansür’ün SORuDA 10 en büyük kozunun Enid’e hayat veren ve yüzündeki her ifadeyi kolaylıkla seyircisine geçirebilen Niamd Algar olduğunu söyleye- bilirim fakat Algar’ın detaycı karakter ya- ratımının filmi kurtardığını iddia etmek yan- lış olur. Şüphesiz Sansür, Annika Summer- Tuğba Melis Türk son imzalı görsel dili ve çıkış fikriyle merak uyandırıyor fakat bırakın Ruh haliniz nasıl? En büyük deliliğiniz? öykündüğü dönemin bir 1 Anda kalmayı, hayatı doya doya her 6 Okyanusta köpekbalıklarıyla yüzmekti. Da- Puanım: parçası olmayı, yansıta- modda yaşamayı seviyorum. ha büyükleri de her an gelebilir. Adrenalini sevi- bilmesi için bile daha çok 6.5/10 Hayatta sizi en mutlu eden yorum. yolu var. 2 şey? Yapmaktan en mutlu olduğunuz iş? Yaptığım her işin karşılığını iyi dönüşler- 7 Evdeysem yemek yapmak ve kendi işimin ba- 25 EYLüL 2021 le almak şında olmak her zaman. Oyunculuk benim için bü- SAYI: 54 En büyük korkunuz? yük bir tutku. cumhuriyet_cumartesi [email protected] 3 Hiçbir şeyden korkmam. Son okuduğunuz kitap? Reklam Yönetimi: Kendinizde gördüğünüz en 8 İkigai. n Yayın Danışmanı İmtiyaz Sahibi: Yenigün Haber Ajansı İPEK ÖZBEY CUMHURİYET VAKFI Basın ve Yayıncılık AŞ. 4 temel eksiklik? Yaşamak istediğiniz başka bir yer adına n Görsel Yönetmen Prof. Nurettin Mazhar ELİF TOKBAY Öktel Sk. ALEV COŞKUN Olaylara karşı aşırı duygusal bakmak ve 9 var mı? No: 2 34381 Genel Yayın Yönetmeni n Sayfa Tasarım Şişli/İstanbul Tel: (0212) fazla empati yapmak. İleriki zamanlarda daha bakir bir yerleşim yerin- ECE KURTULUŞ DURSUN 343 72 74 (20 hat) AYKUT Küçü KKAYA Faks: (0212) 251 98 68 n Reklam Genel Hayattaki en büyük başarı- de doğal yaşamla iç içe en azından yılın 6 ayını Sorumlu Müdür e-posta: reklam@ Koordinatörü cumhuriyet.com.tr HAKAN AKARSU ESRA BOZOK 5 nız? geçirmek istiyorum. Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. İstediğim her şeyi, başarımı çalışmala- En sevdiğiniz hayvan? 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın rım ve azmim sonucu elde edebilmiş olmak. 10 Hepsini çok seviyorum. [email protected]