Katalog

Tüyap 41. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı öncesinde dünyada ve ülkemizde yayıncılık! hızlı ve daha ekonomik fiyatlarla kitap KENAN KOCATÜRK sunan e-ticaret sitelerine yöneldiler. Öyle ki 2022 yılında kültür yayınla- 2018 YILINDAKİ DÖVİZ KRİZİ rındaki satışların yaklaşık yüzde 50’si, VE SINAV SİSTEMLERİNİN 2023 yılında ise yaklaşık yüzde 62’si DEĞİŞMESİYLE 100 MİLYON çevrimiçi gerçekleşti. YARDIMCI KAYNAK KİTABIN ÇÖPE GİTMESİ! YENİ OKUMA BİÇİMLERİ Yayıncılık dünyası 2014’ten itibaren ORTAYA ÇIKTI! yakaladığı büyüme hızını, 2018 yılın- Hem ülkemizde hem de dünyada daki döviz krizi ve sınav sistemlerinin yaşanan dijitalleşmeyle ve internette değişmesi sonucunda yaklaşık 100 mil- özellikle de sosyal medyada geçirdiği- yon yardımcı kaynak kitabın çöpe git- miz zamanların artışıyla beraber, sal- mesiyle başlayan krizli yıllar ve aylar gından bu yana satın alma alışkanlıkla- boyunca kaybetmeye başlamıştı. rımızda yaşanan değişiklikler gibi, ge- Ancak 2019 yılında kısmen topar- nel içerik tüketimi ve okuma alışkan- lanma sürecine giren sektörümüz, 2020 lıklarımızda da önemli değişiklikler ol- yılında başlayan koronavirüs salgınıy- du. Yeni okuma biçimleri ortaya çıktı. la birlikte tekrar zora girse de insanla- rımızın okumayla olan bağı sayesinde ULUSLARARASI YAYIN ayakta kalabildi. DÜNYASININ OKUMA EYLEMİ İLE İLGİLİ TESPİTLERİ... KORONAVİRÜS SALGINININ Uluslararası yayın dünyasının önem- YAYINCILIK SEKTÖRÜ li içerik üreticisi yayıncıların bir araya ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ! gelerek okuma eylemimizle ilgili yap- 2020’den bu yana koronavirüs sal- tıkları aşağıdaki gözlem ve tespit, bizi gınıyla birlikte oluşan zorlu koşullar, bu alanda düşünmeye itiyor: 2021 ve 2022 yılında da devam ederek ülkemizde yayın- ma yüzde 15’lik bir azalma gözlenmiştir. “… Belki de tarih boyunca hiç olmadığı kadar çok cılık sektörünü ve diğer sektörleri etkilemeye devam etti. Yine tüm bu zorluklara karşın ülke yayıncılığımız, 2022 medya içeriği tükettiğimiz bir dönemde yaşıyoruz. Büyük Yayıncılık sektöründe satış kanallarının daralması, yıl- miktarda video ve ses içeriğini gözden geçiriyor ve muh- yılında 69 bin 011 adet basılı kitap, 13 bin 246 e-kitap, 551 lık yayın planlarının yeniden gözden geçirilmesi, bazı ye- sesli kitap çeşidi (ISBN) üretmiş; diğer çeşitler de eklendi- temelen her zamankinden daha fazla okuyoruz. ni başlıkların yayımlanmasının durdurulması ya da erte- Ancak bu okuma genellikle yüzeysel ve dağınık bir şe- ğinde toplam 83 bin 653 adet yeni kitap (ISBN) üretilmiştir. lenmesi, finansal kaynaklarda yaşanan gelişmelere gö- kilde, mümkün olan en kısa sürede olabildiğince fazla bil- 2023 yılında ise yeni kitap üretimindeki zorluklara kar- re yeniden baskıların gözden geçirilmesi, yıllık bütçelerin şın sektörümüz, 71 bin 200 adet basılı kitap, 26 bin 562 giyi tarama amacıyla yapılıyor. maliyetler ve insan kaynakları açısından devamlı mercek Bunu yaparak odağımızı hızla değiştirme yeteneğimizle e-kitap, 386 sesli kitap çeşidi ve diğer çeşitlerle birlikte altına alınması ve zaman zaman kısıtlanması (ya da bütçe büyük miktarda bilgiyi değerlendirmeyi öğreniyoruz. Bu toplam 99 bin 25 yeni kitap (ISBN) üretmiştir. beklentilerindeki düşüşün göz önüne alınması) ve dijitale yetenek, çağdaş dünyada hayatta kalmak için gerekli. olan ilginin artmasıyla birlikte dijital korsanın da artma- KİTAP SATIŞLARINDA ÖZELLİKLE 2022’DEN Ancak bu süreçte, bilgi denizinin yalnızca yüzeyini ta- sı gibi olumsuz veya belirsizlik dolu etkiler ise hâlâ de- İTİBAREN AZALMALAR YAŞANMAKTADIR! rıyor ve değerlendirmeye çalıştığımız bilginin sosyal ve vam ediyor. Maliyet artışları ve ekonomik krizin getirdiği zorluk- kültürel bağlamını ve mantığını derinlemesine anlamak- lar her ne kadar çeşitlilik açısından bir gerilemeye neden tan uzaklaşıyoruz. KÂĞIT KRİZİ VE SEKA’NIN KAPATILMASI olmasa da kitap satışlarında özellikle 2022’den itibaren Bunu yapabilmek içinse farklı becerilere ihtiyacımız Ek olarak dünyada yaşanan kâğıt krizi ve ülkemizde azalmalar yaşanmaktadır. var. Odaklanabilmemiz gerekiyor, geniş ve derin bir ke- yaşanan döviz kriziyle birlikte sektörümüz ciddi bir dar- Ağırlıklı olarak basılı kitap üretiminde tamamen dışa ba- lime hazinemiz olmalı ve mantıksal bağlantıları öğrenip boğaza girmişti. Ülkenin kâğıt ihtiyacının önemli bir kıs- ğımlı hammadde maliyetleri nedeniyle baskı maliyetleri arttı. anlayabilmeliyiz.” mını karşılayan SEKA’nın kapatılması veya işletmelerinin Bu artış karşısında, yeni dijital baskı teknolojileriyle Slovenyalı yayıncı dostumuz Miha Kovac’ın dediği gi- bazılarının özelleştirme furyasıyla satılması, stratejik bir “isteğe bağlı kitap üretimi” sayesinde, yüksek tirajlı bas- bi: “Yüksek seviyede okuma eylemi; dikkat ve bilişsel sa- ürün olan kâğıdın sadece ithal edilmesine yol açtı. kılar dışındaki kitaplar için neredeyse matbaadaki basım bır, kelime dağarcığının genişlemesi ve kavramsal kapa- Bu ithalata dayalı durumun ülkemize verdiği zararı sal- maliyetlerine yakın şekilde üretim yapılabilir olması, bir- site üzerine bir egzersizdir. gın sonrasında çok net gördük. Küresel selüloz fiyatla- çok yayınevinin en azında kültürel çeşitliliğin devamı için Özellikle kitaplar gibi uzun metinler, yüksek seviyede rının ve ithal edilen kâğıdın navlun bedelinin artması, daha az miktarlarda (50, 100, 200 vb.) üretim yapabilme- okuma becerilerimizi keskinleştirir. Yüksek seviyede oku- kâğıtta dışa bağımlı oluşumuzun ne denli büyük bir sorun sini sağladı. ma yaparak farklı yorumları test etmeyi ve çelişkileri, ön- olduğunu bize bir kez daha hatırlattı. yargıları ve mantıksal hataları tespit etmeyi öğreniriz. İthal edilen birinci hamur ve kitap kapağı kâğıtlarında E-TİCARET DALGASI! Ve en önemlisi, yüksek seviyede okumayla, insan yargı- yüzde 200’lere, kitap kâğıdında yüzde 30-35’e varan, ku- Yayıncılık sektörünün esas taşıyıcı unsuru olan bağım- larını ve duygularını değiştirmek için gerekli olan metin ve şe kâğıtlarda yüzde 100’ü aşan döviz bazındaki fiyat ar- sız kitabevleri, artan e-ticaret firmalarının yıkıcı indirim- kültürel bağlamlar arasında bağlantılar kurmayı öğreniriz.” tışları büyük kur artışının yaşandığı koşullarla birleşince, leriyle rekabet edemedi. kâğıt fiyatlarında yaşanan yüzde 300’e yakın artış, sektö- Bununla birlikte, salgınla başlayan, okurların kitapları- YAYINCILIK, YAPAY ZEKÂNIN EN ÇOK rümüzü büyük bir krize soktu. nı e-ticaret sitelerinden çevrimiçi olarak temin etmesi da- ETKİLEYECEĞİ ALANLARDAN BİRİ! ha da artınca, kitabevleri zor günler yaşamaya başladı. Bu ÖZELLİKLE ÇEVİRİ VE TASARIMDA YAYINCILARIMIZ ZOR KOŞULLAR ALTINDA ÖZVERİYLE ÜRETİMLERİNE DEVAM ETTİ! rekabete dayanamayan bazı küçük kitabevleri kapandı. CİDDİ TELİF HAKKI İHLALLERİ KAPIDA! Artan maliyetler nedeniyle bazı zincir kitap mağazala- Yayıncılarımız bu zor koşullar altında dahi özveriyle Tüm sektörlerin gündemine girmiş olan yapay zekâ üretimlerine devam etti. 2023 Eylül ayında yaptığımız rı yayıncılardan yüksek indirimler talep ederek kampan- uygulamalarının en çok etkileyeceği alanlardan biri de bir araştırmaya göre, sektörümüzün maliyetleri döviz yalı satışlara başvurdular ve bazıları bu indirimli kampan- kuşkusuz yayıncılık sektörüdür. bazında ortalama yüzde 84 artarken yayıncılarımızın yaları bütün bir yıla yaydılar. Bu kampanyalar nedeniyle Getirdiği fırsatların yanı sıra çok ciddi telif hakkı ihlal- belirlediği önerilen perakende satış fiyatlarında ise ortala- de aradığını kitabevinde bulamayan okurlar giderek daha lerinin yaşanacağının da işaretlerini görmekteyiz. >> 16 31 Ekim 2024