Katalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Kitap Gölgesi Hiddetli ve havalı bir öykü Hem simgesel hem de gerçekçi düzeyde ilerleyen resimli kitap “Fırtına Şövalyesi”ni Türkçeye Uçanbalık Yayınları kazandırdı. Bu resimli kitap bir yandan hava durumu, su döngüsü hakkında ipuçları verirken öte yandan metaforik yaklaşımıyla önemli iletiler barındırıyor. RENKLİ HABERLER Hazırlayan: MAVİSEL YENER * Doğumunun 100. Yılında Oğuz Tansel Uluslararası Masal Sempozyumu, 2021 Ekim 2016 günlerinde Ankara’da Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde gerçekleştirildi. MAVİSEL YENER www.maviselyener.com B ulutlar güneşli gökyüzünün gerdanında usulca süzülürken hafiften bir uğultu duyuluyor. Işıklar oynaşıyor, bulutlarla gökyüzü yersiz bir kavgaya tutuşuyor. Bu kavga sert bir dansa dönüşüyor, sonra yağmurun sesi geliyor kulaklara. Gökyüzü ürküyor, kararıveriyor suratı, çünkü Fırtına Şövalyesi ortaya çıkacak artık! Gürültüyle kişneyen atının üstünde, bulutlu, puslu, sırılsıklam elleriyle mızrağına sarılmış, yüzünde demir maskesiyle öylece duruyor Fırtına Şövalyesi. Elektrik yüklenip zırhının sarsıldığı anda birden sessizlik oluyor, kendini göstermeye yemin etmiş o. Sessizlik uzun sürmüyor; kükremesi duyuluyor, çılgınca yeryüzüne doğru ilerliyor. Atının nallarının sesi gümbürdüyor, “gök gürültüsü” diyor ona herkes. Şövalye sağanak olup coşuyor. Gökyüzü çalkalanıyor; ortalık toz duman artık. Tuhaf bir koku eşlik ediyor ona. Yeryüzüne kovalardan sular boşalıyor sanki, yıldırımların korkusu sarıyor insanları. Gökyüzü koca gözyaşlarını yere dökerken, zengini fakiri, güzeli çirkini ayırmadan her yanı, yaman bir sel teslim alıyor. Fırtına Şövalyesi borusunu öttürdü mü insanlar saklanıyor, yaşlılar dua ediyor, renkler soluyor, tatlılar acı oluyor, duvarlar bile pes ediyor! Su altındaki sokaklar köpük köpük çığlıklanıyor, umutlar o sele kapılıp sürüklenir gibi oluyor. Peki ya sonra? Fırtına Şövalyesi’nin borusu hep öter mi? Bu süreç nasıl işler? METAFORİK YAKLAŞIMLAR Bu resimli kitap bir yandan hava durumu, su döngüsü hakkında ipuçları verirken öte yandan metaforik yaklaşımıyla önemli iletiler barındırıyor. Özgün metnin şiirsel yaklaşımına Türkçe çeviride sadık kalınmış. Çeviride şiirsel dili yansıtabilmek çok güçtür. Uyakları oturtabilmek için kullanılan “âzade, mazi, mağrur” gibi, kitabın seslendiği yaş grubunun dağarcığında bulunmayan sözcüklerin sayısı neyse ki çok değil. Bu sözcükleri, kitabı çocuğa okuyan yetişkinin açıklaması gerekebilir. Fırtına Şövalyesi’nde, doğa olaylarının hepsine bir duygu yüklenmiş. Ortalık günlük güneşlikken havanın birden bulutlanıp gökyüzünün suratını asması yaşamlarımızdaki aksilikleri simgeliyor. Fırtına Şövalyesi ise öfkeli insanları temsil ediyor. Bu öfke sonsuza değin sürseydi, ne tür zararlara yol açardı, bunu selin verdiği zarar simgesi ile görüyoruz. Kitapta, bölünmüş ekran yöntemi kullanılıp metafora görsel olarak da destek veriliyor. Sayfanın üçte ikisi ile metin tamamen fırtınaya odaklanırken sayfaların altında yer alan dar şeritteki siyahbeyaz çocuk figürü, duyguların temsilciliğini üstleniyor. Dar şeride çizilen çocuğun yüzünden; mutluluk, öfke, hayal kırıklığı gibi duygular okunuyor. Böylece aynı sayfada iki paralel dünya okura sunuluyor. Kitap hem simgesel hem gerçekçi düzlemde ilerliyor. Kasıp kavuran duygular gelip geçtiğinde her şey yine günlük güneşlik olacak, insanın öfkesi sonlanacaktır, tıpkı fırtına sonrasındaki gibi. Peki, ya fırtına (öfke) sırasında zarar görenlere ne olacak? Kitabı çocuklarla tartışırken konuşacağımız önemli noktalardan biri de bu olmalı diye düşünüyorum. MÜZİKAL OKUMALAR Öfke gibi diğer duyguların da değişebildiği, hepsinin iç içe olduğu, yaşanan bir sürecin sonucunda gerçekleştiği, kişide ya da toplumda basınç ve elektrik yükü artınca patlamalara yol açabileceği, öfkenin kendinden başka güç tanımadığı gibi iletilerin yanı sıra yaşamın değişim dönüşümden ibaret olduğu da vurgulanıyor. Sıradan bir fırtınadan yola çıkarak böylesi olağanüstü bir çocuk kitabı oluşturan, Berlin doğumlu yazar, müzisyen, besteci, sosyal pedagoji mezunu Kai Luftner ile Berlin Güzelsanatlar Akademisi mezunu ressam Eva Musznski’ye şapka çıkarıyorum. İster anaokulu, ister ilkokulun ilk sınıfları olsun çocuklar masalları dinlemekten ve üstünde konuşmaktan hoşlanır. Özellikle okul öncesi öğretmenlerimiz için bir ipucu vereyim. Almanya’da bu kitabın müzikal okumalarının da yapılıp fırtına, şimşek, yağmur sesi, ses çıkaran nesneler eşliğinde, anaokulu öğrencileriyle buluşturuluyor. Bir yandan eğlenirken öte yandan dinleme, öğrenme, duygular üzerine, resimler üzerine düşünme olanağı yaratacak, yaratıcı çalışmalara da olanak tanıyan bir kitap. n Fırtına Şövalyesi / Kai Lüftner, Eva Musznski / Çeviren: Ümit Mutlu / Uçanbalık Yayınları / 2016 / 29 s. / 4+ Mavisel Yener, Ata Cad. Defne Sok. No: 1, D: 1, Balçovaİzmir * TUDEM Yayınları’nın gelenekselleştirdiği 14. Tudem Edebiyat Ödülleri açıklandı. Birincilik ödülünü “Nice Ninenin Zeytini” adlı yapıtı ile M. Şafak Okdemir Elginöz kazandı. * Günışığı Kitaplığı’nın gelenekselleştirdiği Zeynep Cemali Öykü Yarışması’nın 2017 yılı teması “dayanışma” olarak belirlendi. 2017 seçici kurulu; Faruk Duman, Feridun Andaç, Gaye Boralıoğlu, Müge İplikçi ve Müren Beykan’dan oluşuyor. Yarışma için son başvuru tarihi 23 Mayıs 2017. * Türkiye’de 19451985 arasında kitapları çocuklar tarafından en çok okunan Kemalettin Tuğcu, vefatının yirminci yılında Çengelköy Mezarlığı’nda ailesi ve Çocuk Vakfı’nca 18 Ekim 2016’da düzenlenen törenle anıldı. 19021996 arasında yaşayan Tuğcu, 439 çocuk kitabı ve 29 yetişkin romanına imza atmıştı. * Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı 2016 İlkgençlik Romanı Ödülü başvuruları, 31 Aralık 2016 gününe kadar devam edecek. Ödüle ilişkin geniş bilgi www. gultendayioglu.com adresinden alınabilir. 16 27 Ekim 2016 KItap