Katalog

GÜNDEM Yeni Yıl ve Bilim ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli Eğitim Bakanı Dr. Reşit Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yanıtı. Kaynak: İsmet Giritli, Kemalist Devrim ve İdeoloji, İ.Ü. Yayınları Eski yılın sonlarında ve yeni yılın başlarında bilim dergileri, geçmişi değerlendiren yazılara ve girilen yıla ilişkin öngörülere yer verir. Biz bu bağlamda, tıbbın, temel bilimsel ve klinik araştırma ve çalışmalarıyla insanlığa sunduğu iki büyük alandaki beklentileri geçen sayılarımızda sizlere sunmuştuk: Kök hücre tedavilerinde gelinen nokta ve gen tedavisinde yeni umutlar... Bu sayımızda da geçen yılın en büyük bilim olaylarından birini, insanın gelişiminde, ataları konusunda pek çok bilineni eskiten, geçersiz kılan veya yenileyen Ardipithecus ramidus, kısaca Ardi iskeleti üzerinde 15 yıllık çok yönlü büyük bir bilimsel araştırmanın sonuçlarını sunuyoruz. 1994’te bulunan bir kadına ait iskelete ilişkin bu göz kamaştırıcı bilimsel çalışma ve elde edilen bulgular, aynı zamanda bilimin ulaştığı yüksek düzeyi de gözler önüne seriyor! Bu yazıları, dünyanın “doğru kullanımı”na ilişkin konularla da sürdüreceğiz. *** Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2008 yılına ilişkin ARGE verilerini açıkları. Buna göre, * “Kamu kuruluşları, vakıf üniversiteleri ve ticari sektördeki anket sonuçları ile devlet üniversitelerinin bütçe ve personel dökümlerine dayalı olarak, Türkiye’de Gayri Safi Yurtiçi ARGE Harcaması 2008 yılında 6 milyar 893 Milyon TL. * Buna göre, Türkiye’de Gayri Safi Yurtiçi ARGE harcamasının, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) içindeki payı ise ‰ 7,3’tür.” (Binde 0,7). Yani aslında Türkiye bu açıdan yıllarca yerinde sayıyor! Bu iktidar ilk ARGE programını açıkladığında, 2010 yılında yüzde 2 hedefini açıklamıştı! Ancak GSYİH içinde ARGE’nin payında neredeyse milim değişiklik yapamadı! Aralık ayında yapılan son BTYK (Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu) toplantısındaki sunumunda, TÜBİTAK Başkanı Nüket Yetiş‘in de, Başbakan’a bunu anımsattığını görüyoruz. Bu toplantıyı ayrı bir yazı konusu yapacağız. * Gayri Safi Yurtiçi ARGE harcaması satın alma gücü paritesi cinsinden ise 7 milyar 034 milyon $. * Gayri Safi Yurtiçi ARGE harcamalarının % 43,8’ini yükseköğretim, % 44,2’sini ticari kesim (özel sektör) ve % 12’sini ise kamu kesimi gerçekleştirmiş. Özel sektörde önemli bir gelişme görüyoruz, payını hızla arttırıyor. Dünyadaki rekabet, özel sektörün akıllı kesimini ARGE yapmaya yönlendiriyor. Yenilikçilik ve ARGE söylemlerinin, nihayet özel sektörde yer tutmaya başladığını görmek şüphesiz sevnidirici bir gelişme. Umalım ki 2009 rakamları da bu alandaki gelişmelerin sürdüğünü göstersin! * TÜİK, ARGE harcamalarını “finanse eden kesimler” itibarıyla de incelemiş ve yukarıdaki saptamayı doğrumayan sonuçlar var: Harcamaların % 47.3’ünü yurtiçi ticari kesim, % 31.6’sını yurtiçi kamu kesimi, % 16.2’sını yükseköğretim kesimi, % 3.6’sını yurtiçi diğer kaynaklar ve % 1.3’ünü yurtdışı kaynaklar karşılamış. BÜYÜK SIÇRAMA * Büyük bir atılımı ise, Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) araştırmacı sayısındaki yükseklikte görüyoruz: Önceki yılki TZE araştırmacı sayısı 67.244’e ulaşmış. 20072008 dönemi, anlaşılan, şirketlerin ARGE elemanı istihdam etmede birbiriyle yarıştıkları dönem olmuş! * TÜİK: Sektörler itibarı ile dağılıma bakıldığında, TZE cinsinden toplam ARGE personelinin 2008 yılında % 44.5’i yükseköğretim kesiminde, % 40.8’i ticari kesimde ve % 14.7’si kamu kesiminde bulunuyor. * TÜİK, “Yeni nüfus projeksiyonları ile geriye dönük 2004 yılına kadar revize edilen Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarını” kullanarak, istihdam edilen 10 000 kişiye düşen Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) ARGE personeli sayısını yeniden hesap etmiş. 2008 sayısı 31.7 kişi. TÜİK istatistikleri şöyle: Gayri Safi Yurtiçi ARGE Harcaması, 2008 Cari fiyatlarla Satın alma gücü paritesi ABD Doları (2) (TL) (ABD $) (1) 6 893 048 199 7 033 722 652 5 381 410 102 (‰) 7,3 98,4 75,2 Sektörlere göre Gayri Safi Yurtiçi ArGe Harcaması dağılımı Harcama Gruplarına Göre Gayri Safi Yurtiçi Arge Harcama Dağılımı 2008 Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1189 1 Ocak 2010 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Gayri Safi Yurtiçi ARGE Harcaması Gayri Safi Yurtiçi ARGE harcaması / GSYİH(3) Kişi başına düşen 96,4 Gayri Safi Yurtiçi ARGE harcaması (4) Yükseköğretim Mutlu yıllar diliyorum, gönlümüzü hiç karartmayacağız, umudumuzu hiç yitirmeyeceğiz... [email protected] CBT 1189 / 3 1 Ocak 2010 (1) 2008 yılı satın alma gücü paritesi (1 ABD Doları = 0.98 TL) (2) 2008 yılı ithalat ağırlıklı ortalama dolar kuru (1 ABD Doları = 1,2809 TL) (3) 2008 yılı alıcı fiyatları ile GSYİH değeri 950 098 199 000 TL. (4) 31.12.2008 tarihi itibari ile Türkiye nüfusu 71 517 100 kişidir.