Katalog

2 Ülkemizin kültür tarihi gizlerle doludur. Doğrusu, yazıyı pek sevmeyen bir kültürün çocukları olarak bugün geçmişimizi araştırırken yazarlarımızın gözlemlerini, izlenimlerini, anılarını aktaran yapıtlarının azlığını hemen hepimiz biliyoruz...Osmanlı'dan günümüze anı nitelikli kaç kitabımız var? Bizler Osmanlı kültürü / toprakları üstüne, Istanbul ve İzmir üstüne Batılı gezginlerin yapıtlarının yüzlercesinden ancak birkaçını dilimize aktarıp onlarla yetinirken özgün gezi yapıtlarının çoğu çevirmenlerini ve yayıncılarını bekliyorlar. Örneğin Lamartine’in, G. Flaubert’in bir çok yapıtı dilimize kazandırılmışken özellikle İzmir’e ilişkin bilgileriyle önemli gezi izlenimlerini içeren kitapları hâlâ çevirilmemiştir. Şu günlerde, İzmir basın tarihimize ilişkin ilginç bilgiler içeren, bir anı kitabı okudum: Ahmed Cemaleddin Saraçoğlu, Gazeteler, Gazeteciler ve Olaylar Etrafında MÜTAREKE YILLARINDA İSTANBUL, Hazırlayan : İsmail Dervişoğlu, İstanbul, Kitabevi Yayınları, 2009. Gazeteciliğe, 1918 yılında, Tevhidi Efkâr gazetesinde “mütercim ve Beyoğlu muhabiri” olarak başlayan A. Cemaleddin Saraçoğlu’nun (18931972) anılarını içeren kitabı, 195557 yılları arasında Resimli Yirminci Asır c Necati’ye ilişkin ilginç bilgiler aktarır. Kuvadergisinde haftalık olarak yazdığı yı Milliye'nin örgütlenişinde, İzmire Doğru “tefrika”lardan oluşmuş... gazetesindeki yazılarıyla bağımsızlık Anıların öznel yazılar, izlenimler olduğunu, savaşımızda seçkin bir yeri olan M. “ben” dilinin egemenliğinde bir anlatım Necati’nin Mübadele ve İskân Vekili olduğu içerdiğini hepimiz biliriz. Bu nedenle de günlerde Anadolu’da imzasız yazılar anılarda bir çok “sahte kahramanla” yazdığını anlatır. Bu yazıların peşine karşılaşır, tarihe yön verdiğini söyleyen nice düşmek, araştırmacılar için “yiğitle” yüzleşir, güle ayrı bir zevk olacak!.. eğlene anlatılanlardan Anadolu’yu, battal bir incir dersler çıkarırız!.. Yeni deposunda yayına Sabah (1938) gazetesinin ilk KO N UK hazırlayan kadroyu sahibi olarak da bilinen EFDAL SEVİNÇLİ anlatırken yayıncılığın Saraçoğlu’nun yakın sıkıntılarından başlayıp dönemde yeni basımları İzmir’de kalan Yunanlı yapılan ilginç kitapları da makiniste, İzmir limanında var... demirli bekleyen Amerikan Saraçoğlu, İzmir’in torpidolarına, Lozan barış kurtuluşunun ardından, görüşmeleri haberlerini nasıl daha Istanbul işgal edindiklerine değin bilgiler altındayken İzmir’e gelir. aktarırken o günlerde tek Amaç, İzmir’in işgaliyle rakiplerinin Mehmet Sırrı Antalya’da yayımlanmaya (Sanlı) Bey’in Sadayı başlayan “Kuvayı Milliyeci” Hak’ından da ayrıntıyla sözeder... Özellikle Haydar Rüştü Öktem’in Anadolu gazetesini, arkadaş olduğu, Sakızlı M. Sırrı Bey ile Istanbul gazeteleri düzeyinde, yeniden gazetesinin yazı işleri müdürü İsmail Hakkı yayımlamaktır. Anadolu’nun yazı işleri Ocakoğlu’nu tanıtırken ilginç bilgiler müdürlüğünü üstlenen Saraçoğlu, 1927 verir.Yine Yunus Nadi’nin Cumhuriyet yılına değin İzmir’de kalacağı beş yılda gazetesi yanında İzmir basınını tanışıp arkadaş olduğu İzmirli aydınlar canlandırmak için Yeni Gün’ü İzmir’de içinde, anılarında, özellikle Mustafa yayımlatması, İzmir suikastinin muhbiri Giritli Şevki Bey'le yapılan röportaj, çoğumuzun hiç duymadığı, Kuvayı Milliye’nin, Mustafa Kemal’in casusu Mümin Bey üstüne öğrendikleri, Hilâl Eczanesi sahibi Kemal Kâmil Bey’den dinledikleri vb. bu anıların okunuşunu zevkli kılıyor... Bugün İzmir’de bir çok aile, kendi geçmişinden gelen “kültürel mirasları” hâlâ ortaya koymamışlardır. İşte bu ailelerden biri de Sakız kökenli, Meşrutiyet ve Cumhuriyet yıllarının önemli gazetecisi Mehmet Sırrı Sanlı ailesidir. Bu aileden, yaşayan sayın Sevgi Sanlı hanımefendiyi biliyorum. Bu ailenin birikimlerini, yaşamöykülerinin fırtınalı günlerine eşlik edecek anılarında okumak İzmirliler için büyük bir kazanç olacaktır. Ayrıca İzmir Gazeteciler Cemiyeti yönetimi, oluşturulacak İzmir Basın Müzesi için biz görebilir miyiz dersiniz? yararlanacağı önemli bir arşivi de bence Sanlı ailesinde bulacaktır. Sayın Sertel, Türkçemin en önemli çevirmenlerinden sayın Sevgi Sanlı hanımla görüşse ne kadar güzel olur, değil mi? Sizlerin de İzmir Basın Müzesi için daha nice adı ve basın tarihimizin gizlerini saklayan nice yapıtı önereceğinizi biliyorum... 29 HAZİRAN 2010 SALI ’den SERDAR KIZIK I Baştarafı 1. Sayfa’da Herakles heykeli, Kumluca buluntuları, Amerika'da... Diyarbakır Müzesi Sfenks figürü, Akşehir Seydi Mahmut Hayrani Türbesi’ne ait sanduka, Nuru Osmaniye Kütüphanesi Kuran’ı Kerim yaprakları, Cizre Ulu Cami kapı tokmağı, Danimarka'da... Troya eserlerinin bir bölümü, Rusya'da... Lidya eserleri, Fransa'da... Çeşitli dönemlere ait tarihi yazıtlar, İtalya'da... Bunlar, geçen yüzyıl ve öncesinde Anadolu'nun bağrından sökülüp kaçırılan, kimileri aymaz yöneticilerce armağan edilen eserler. Berlin Müzesi'ndeki Zeus Tapınağı ve British Museum'daki Kral Mousolus'un mezarı eşsiz, değer biçilemeyen yapıtlar. Yakın dönemde götürülenler de var. Örneğin 13 yıl önce Ayasofya hazinesindeki Sultan 2. Selim Türbesi'nden çalınan, bugün Fransız Louvre Müzesi'nde sergilenen çiniler. Örneğin 1991'de çeşitli müze ve ören yerlerinden çalınıp, İstanbul Paket Posta Merkezi Müdürlüğü’nden Avrupa’nın çeşitli kentlerine postalanan 91 kolide, yaklaşık 150 bin tarihi eser... Bunların yanında Karun hazineleriyle Elmalı sikkeleri geri getirildi, ancak çok değerlileri yabancı ellerde... Dünyada uyuşturucu ve silahtan sonra en büyük üçüncü illegal pazarı tarihi eser ve antika kaçakçılığı oluşturuyor. Kayıtlara göre son 10 yılda 60 müze ve ören yeri soyuldu. Türkiye’deki yasa dışı tarihi eser piyasasının yıllık 50 milyon dolar olduğu belirtiliyor. Louvre Müzesi Başkanı Henri Loyrette, dört yıl önce İzmir Agorası'ndan Fransa'ya götürülen Miletos'un agora kapısı ile bazı heykel kopyalarının İzmir'e gönderilebileceğini söylemişti. Bu kez, iki hafta önce Bodrum'a gelen İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi David Reddaway, British Museum'da bulunan Kral Mousolus'un mezarı ve sarayına ait eserlerin yerinde sergilenebileceğini söyledi. Bu coğrafyanın değerleri geçici olarak sergilenecek, bu yolla Bodrum'a gelen İngiliz turist sayısında da artış olacakmış. Lütfetmiş! Anadolu'dan çalınan, götürülen, kaçırılan değerlerimizi geri istiyoruz... İzmir Basın Tarihi Üstüne... EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ’NİN İNTERNET UYGULAMASI HASTA VE HEKİMİ KARŞI KARŞIYA GETİRİYOR Doktor randevuya geç kalıyor! EMRE DÖKER Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi’nin yeni uygulamaya koyduğu internetten randevu sistemi hastayla personel arasında gerginliğe yol açıyor. Her birimde günde 10 hastanın internet üzerinden randevuyla bakılmaya başlanmasının ardından 1 ay geçmesine karşın sorunlar devam ediyor. www.hastane.ege.edu.tr adresinden bir gün sonrası için randevu alan hasta, belirlenen saatten yarım saat önce hastaneye gelerek bilgi işlem biriminden kaydını yaptırıyor ve doktorla görüşmeyi bekliyor. Ancak erken saatlerde gelerek sıraya giren hastalara öncelik tanındığı ileri sürülüyor. Hastanenin Başhekim Yardımcısı Doç. Dr. Mehmet Özkahya, “Aksamalar oluyor. Yeni başlamanın getirdiği sorunlar bunlar. Halkımız bize biraz zaman tanımalı. İnternetten randevu alıp gelen hastaların diğerlerinin arkasına alınması söz konusu değil. Eğitim hastanesi olduğumuz için doktorlarımız seminer ve eğitimlere katılıyorlar. Personelimiz belli. Tüm kayıtların internetten olması mümkün değil ancak her geçen gün tüm birimlerimize bunu yayıyoruz” dedi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Kars’ta başarı gösteren öğrenciler ve öğretmenleri İzmir’de. Konak Belediyesi’nin de katkı koyduğu, DOBAT (Doğudan Batıya) Kültür Projesi kapsamında düzenlenen etkinlikle başarılı 20 kız öğrenci ve öğretmenleri, kültür ve gezi ağırlıklı bir programla kentimizi tanıma olanağı bulacak. Öğrenciler ve öğretmenleri gezi boyunca konser ve tiyatro izlemenin yanı sarı müzeleri de gezecekler. Öte yandan Ege ve Dokuz Eylül Üniversiteleri’nde tanıtım programlarına da katılacak davetliler, kentteki gezilerinin ardından Ege’deki ören yerlerini ve Çanakkale Şehitlikleri’ni ziyaret edecekler. Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan’la da görüşecek öğrenciler, 3 Temmuz’da Kars’a dönecekler. BAŞARI ÖDÜLSÜZ KALMADI Dinç’ten ‘Aydınlığa Mektuplar’ İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) İzmir Barosu avukatlarından Güney Dinç'in “Aydınlığa Mektuplar” adlı kitabı yayınlandı. Kitap, 1928 ile 1937 yılları arasında yayımlanan gazetelere gönderilen okur mektuplarından oluşuyor. Çalışması için İzmir Milli Kütüphane’de, binlerce gazeteyi taradığını kaydeden Dinç, o dönemde gazetelere göre, okuyucunun eğilim ve konulara yaklaşımının değişim gösterdiğini ancak, cumhuriyete bağlılık konusunda taviz verilmediğini vurguluyor. Dinç, “Türkiye'de aydınlanmaya bir başlangıç alınacaksa, bu, cumhuriyet yönetimine geçiştir. Araştırmam sonucu mektuplarda, katıksız bir cumhuriyet coşkusu saptadım” diyor. c İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İBRAHİM YILDIZ Ege Bölge Temsilcisi: SERDAR KIZIK Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: MİYASE İLKNUR Editör: HAKAN DİRİK Görsel Yönetmen: OĞUZ YILDIZ İlan: ZUHAL ALTUNGÜNEŞ YAYIMLAYAN: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş, Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2. 34381 Şişli/İstanbul İSTANBUL: Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 İZMİR: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Pasaport/İzmir Tel: 0 232 441 12 20 (10) hat Faks: 0 232 441 87 45 BASKI: DPC İzmir Tesisleri Ege Caddesi No: 36 SarnıçGaziemir DAĞITIM: YAYSAT Ege Caddesi No:36 SarnıçGaziemir [email protected] eposta: [email protected] Cumhuriyet’in parasız ekidir. Her hafta salı ve cuma günü yayınlanır. C M Y B C MY B