Katalog

4 K O N U K 18 EYLÜL 2009 CUMA Bayram Önerisi SADETTİN ÖZTÜRK Birkaç yıl önce, insan kaynakları müdürü arkadaşımız olan Çeşme’de bir otele uğramıştık. Otelin müşterilerinin büyük çoğunluğu Avrupalı turistlerdi. İki de Japon aile vardı. Tatile çoluk çocuk gelmişlerdi. Dört beş arkadaş öğle yemeğinden sonra havuz başında oturuyorduk. Otelin eğlence görevlisi bayan, küçük çocukları başına toplamış, onlara Türkçe kullanmadan çoğu kez de işaretlerle, topluca oynayacakları bir oyun öğretmeye çabalıyordu. Kısa süre sonra bizim çocuklar ki bildikleri bir oyun değildi oyunu kavradılar; oynamaya başladılar. Diğer çocuklar ise epeyce sonra oyunu anlayabildiler. Üstelik tümü değil. Arkadaşlara döndüm, “Görüyorsunuz değil mi, bizim çocuklar cin gibi. Şu Alman, İngiliz ve diğer yabancı çocuklara bakın. Bir bölümü hala oyunu kavrayamadı. Demek ki bizim genlerimizin yapısında bir gerilik yok.Yok; ama ne yazık ki bizimkiler, 2030 yıl sonra onların kapılarına 'Bize iş verin' diye dayanacaklar...' dedim. Genlerimizde bir şey yok da neden onların ulusal gelirleri mutlu yaşamalarına yetiyor; neden biz uluslararası dilenci durumundayız? Neden onlar üretiyor, biz üstelik pahalı alarak tüketiyoruz? Neden onlar patron da biz, işçileri olabilmek için yalvarıyoruz? Bu tür soruları daha da çoğaltabiliriz? Ama yararı olmaz. En iyisi, yukarıdaki soruların yanıtını aramaya çalışalım: Bilimsel verilere göre, bilgilerimizin yüzde 83’ünü görerek, 11’ini işiterek, 3,5’ini koklayarak, 1,5’ini dokunarak, 1’ini de tadarak öğreniyoruz. Görüldüğü gibi en etkin ve kalıcı öğrenme biçimi görerek öğrenme. Görmenin iki yolu var:Ya gezeceksin, gözünle göreceksin ya da okuyacaksın. Çok gezmek, hem zaman hem de ekonomik güç istiyor. Öyleyse bilgi edinmek, bir şeyler öğrenmek için yapmamız gereken görmenin diğer bir biçimi olan okumak. Zaten yukarıdaki soruların yanıtı da burada yatıyor. Japonya’da kişi başına düşen kitap sayısı 25, Fransa’da 7 iken, Türkiye’de 12 bin 89 kişiye 1 kitap düşüyor. Birleşmiş Milletler İnsani Raporu’na göre Türkiye, kitap okuma sıralamasında 173 ülke arasında 86. Japonya’da ders kitapları dışında yılda 4 milyar iki yüz milyon kitap basılırken, Türkiye’de 23 milyon kitap basılıyor. 1993 yılında Fransa’da 37.308, Almanya’da 64.761,İngiltere’de 48.069, Japonya’da 42.217, ABD’de 85.121 çeşit kitap basılırken Türkiye’de aynı yıl 6.151 çeşit kitap basılmış. Bir yılda kişi başına kitaba ayrılan parada da son sıralardayız. Kitaba bir yılda, bir Norveçli 137 dolar, Alman 122 dolar, Avusturyalı 100 dolar ayırırken, Türkiye’de bu tutar 0,45 dolar. Türkiye’de kitaba ayrılan para, harcama sıralamasında 235.sırada. Kitap okumak için bir Türk’ün ayırdığı zamanın 300 katını bir Norveçli, 210 katını bir Amerikalı, 87 katını bir İngiliz, yine 87 katını bir Japon ayırıyor. Bu durumda, “Kitap okumaya zamanım yok” diyenlere insanın, “Acaba bu ülkelerde gün 24 değil de 2400 saat mi?” diye sorası geliyor... Gazete okuma konusunda da durumumuz pek farklı değil. Her bin kişiden Norveç’te 558, Japonya’da 557, İsveç’te 430 kişi gazete okurken, Türkiye’de bu sayı yalnızca 61. Üstelik yabancılara göre bizim gazetelerimizde okunacak yazı, bakılacak yerden ( fotoğraf vb.) çok daha az olduğu halde. Kitap, gazete okuyan toplumlarla aramızdaki fark doğal olarak kalkınmaya da yansıyor: Kişi başına düşen ulusal gelir, Japonya’da 39.500, Almanya’da 28.700, Fransa’da 24.400 dolar iken, Türkiye’de ancak o da doğruysa 11.000 dolardır. Görüldüğü gibi biz, okuma özürlü, kitap özürlü bir toplumuz. Televizyon seyretmeye günde ortalama 6,5 saat ayırabilen halkımız, bir türlü okumaya zaman ayıramıyor. Okumayı, yalnızca okumayazma öğrenmek, diploma almak, sınav kazanmak için gerekli bir eylem olarak algılıyoruz ve orada kalıyoruz. Sanırım yukarıdaki veriler, geri kalmışlığımızın nedenlerini de açıklamıştır. Görüldüğü gibi, okuma ile kalkınma, gelişme birbirine paralel gidiyor. Ne kadar kitap, o kadar kalkınma. Ne kadar kitap, o kadar ilerleme. Ne kadar kitap o kadar uygarlaşma. Ne kadar kitap, o kadar demokratikleşme... Kanımca bu durumda ülke için yapılacak en yararlı iş, çocuklar, gençler başta olmak üzere toplumu okumaya yönlendirmek olmalıdır. Önümüz Şeker Bayramı. Gelin bu ve bundan sonraki bayramlarda, yeni yıllarda bir yenilik yapalım; çocuklara, şeker, çikolata vb. ıvır zıvır, oyuncak ya da para yerine birer kitap hediye edelim. Ne dersiniz? Büyükşehirden kent portalı... İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Büyükşehir belediyesi, İzmir’de kente yönelik tüm bilgileri, tek bir internet adresinde buluşturmaya hazırlanıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan “İzmir Kent Portalı”, kentin yemeiçe rehberinden kültürsanat yaşamına, ulaşım bilgilerinden kent haberlerine, tarihi ören yerlerinden sağlık kurumlarına dek bütün bilgilerini tek bir sitede buluşturuyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi Ünibel A.Ş. ve Bilgi Teknolojileri Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan “İzmir Kent Portalı”na, “http://www.izmir.com.tr” adresinden ulaşılabilecek. Siteye üye olan ziyaretçiler, ilgi alanlarınına göre oluşturacakları kullanıcı profiliyle, sadece istedikleri özel bölümlere ulaşabilecekler. Ayrıca istemeleri halinde bu bilgiler kendilerine eposta yoluyla ulaştırılacak. “http://www.izmir.com.tr” adresinde, kamu kurum kuruluşlarının adresleri, kent haberleri, belediye hizmetleri, sağlık kuruluşları, nöbetçi eczaneler, muhtarlıklar, hava durumu ve döviz kurları, oteller eğlence İzmir’e yönelik tüm bilgilere izmir.com.tr’den ulaşılabilecek yerleri restoranlar müzelerören yerleri – araç kiralama şirketleri gibi turizm ve hizmet sektörüne yönelik kuruluşlar, kültürsanat etkinlikleri, vizyondaki filmler, kitap tanıtım sayfaları, belediyeler ve başvuru takipleri yer alıyor. Aranılan yerlerin telefon numaraları ve adresleri de bulunurken, iki boyutlu haritalarda da açık adres görsel olarak sunuluyor. Kent portalında ayrıca çocuklara yönelik “oyun” ve “bilmece” sayfaları yer alırken, gelecek dönemlerde görme engellilere yönelik sayfalarla, forum ve öneri bölümleri de bulunacak. Test yayınlarını sürdüren site gelecek günlerde açılacak. C M Y B C MY B