Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 16 EYLÜL 2025 SALI 2 olaylar ve görüşler sağlanamamış ve İktidarın Türk vatandaşlığı tanımı istediği kararların verilebilmesi, bütün baskılara kalan kimse yoktur. Uyrukluk Prof. Dr. Hikmet Sami tÜrk rağmen, “kitabına kriterine dayalı olan, ek uydurulamamıştı”. on zamanlarda siyasi bir kriter gerektirmeyen Mahkeme niçin Ayrıca, CHP de liderlerin yaptıkları en kapsamlı, en özlü Türk zaten haklı olduğu Skonuşmalarda Türk vatandaşlığı tanımı budur. Yeni bu konuda, karar veremedi? milletini oluşturan etnik anayasada da bu hükümde İktidarın saldırısını gruplardan söz etmeleri dikkat içerikle ilgili bir değişiklik HP Genel boşa çıkaracak çekicidir. Bunların başında Başkanı Özgür yapılması söz konusu olamaz. hem hukuksal hem de son konuşmalarında sık sık üç CÖzel’in seçildiği siyasal bütün önlemleri Bu hükümde değişiklik 38. olağan ve almıştı. etnik grubu adlarıyla belirten yapılabilecek tek sözcük, 21. olağanüstü Bir başka deyişle, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip -Türkiye Devleti’nin 1921 kurultaylarını iptal mahkemenin Erdoğan gelmektedir. Örneğin Teşkilatı Esasiye Kanunu’nun davası, Ankara uygulanabilecek başka bir Cumhurbaşkanı Erdoğan, 26 3. maddesi ile konulan, o 42. Asliye Hukuk karar verme olanağı da Türkiye’nin cumhurbaşkanlığı Ağustos 2025 günü Malazgirt din ve ırk farkı olmaksızın zamandan beri ve yürürlükteki Mahkemesi’nde dün pek yoktu. hükümet sistemine geçmeden Zaferi’nin 954. Yıldönümü vatandaşlık itibarıyla (Türk) anayasamızın değişmez görüldü: Bu yüzden Mahkeme, önceki 27. ve son başbakanı, Kutlama Programı’nda yaptığı ıtlak olunur.” (m. 88/I). nitelikteki 1 ve 3. maddelerinde Bu dava, mevcut ne İktidarın isteklerine 28. TBMM başkanı ve halen konuşmada “Türkler, Araplar, Bu tanım, 1945 Anayasamıza ve pozitif kullanılan adıyla paralellik uygun ve Hukuka aykırı Türk Devletleri Teşkilatı Kürtler olarak bu coğrafyada Türkçeleştirmesiyle kabul hukuk sistemimize göre biçimde bir kayyım atadı sağlamak üzere- 66. maddenin Aksakallılar Heyeti Başkanı kıyamete kadar yan yana edilen anayasada şöyle ifade reddedilmeliydi. ne de Hukuka uygun bir sadece ilk sözcüğünü “Türkiye” Binali Yıldırım bulunuyor. Ama tamamlamış biçimde ama İktidarın yaşayacağız” dedi. edilmiştir: “Türkiye’de din ve ırk olarak yazmaktır: “Türkiye olduğu siyasal ömrünü isteklerine aykırı olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yıldırım’ın 29 Ağustos 2025 ayırt edilmeksizin vatandaşlık Devleti’ne vatandaşlık bağı ile uzatmaya çalışan davayı reddetti. neden “Türk milleti” ya da günü farklı bir etnik sıralama bakımından herkese ‘Türk’ bağlı olan herkes Türktür.” İktidar’ın ve onun CHP Tedbir kararı eşanlamlı olarak “Türkler” ile açıkladığı görüşü şöyle: denir.” (m. 88/I). Hiçbir duraksamaya yol içindeki yandaşlarının, verilmesine gerek yerine onu oluşturan etnik “Bu topraklar, bin yıldır Kürt, 1961 Türkiye Cumhuriyeti açmayacak, farklı etnik her ikisi de hukuka olmadığına, gerekçesi gruplardan sadece üçünün Türk, Süryani, Çerkez ve diğer anayasası, “Vatandaşlık” kenar kökenlerden insanları ortak aykırı olan iki beklentisi yazıldığında Ankara “kıyamete kadar” birlikte etnik unsurlarla aynı kaderi başlığı altında şu yalın tanımı bir vatandaş kimliğinde vardı: 3. Asliye Hukuk paylaştı, aynı toprağa düştük, getirmiştir: “Türk devletine yaşayacağını belirtme gereğini Birinci olarak birleştirecek bir anlatımla Mahkemesi’nden aynı bayrağın altında yaşadık, vatandaşlık bağı bağlı olan duyduğunu ancak kendisi kurultayların iptal edilmesi dosyalarının istenmesine, şöyle de yazılabilir: “Türkiye bugün de birlikteliği geleceğe herkes Türktür” (m. 54/I). ve Parti yönetiminin bir bilir. Fakat bu konuşmanın seçime katılan ve Devleti’ne vatandaşlık bağı kayyıma veya eski Genel taşımakla sorumluyuz. Hepimiz 1982 Türkiye Cumhuriyeti katılmayan tüm delege anayasamızın 104. maddesinin ile bağlı olan herkese hiçbir Başkana devredilmesi listelerinin 21 Eylül’den vatandaşlık bakımından eşit anayasası da “Türk vatandaşlığı” II. fıkrasına göre “Devlet ırk farkı gözetmeksizin Türk bekleniyordu. sonra yazı yazılarak haklara sahibiz. Bu nedenle kenar başlığı altında aynı başkanı sıfatıyla Türkiye denir.” İkinci olarak kurultaylar istenmesine, CHP Genel vatandaşlık tanımının kapsayıcı tanıma yer vermiştir (m. 66/I). Cumhuriyeti’ni ve Türk iptal edilmese bile, “tedbir Merkezi’ne müzekkere bir şekilde gözden geçirilmesi, Sonuç milletinin birliğini temsil” eden Günümüzde yürürlükte kararı” alınarak Özgür yazılarak davacıların güncellenmesi, bütün unsurları cumhurbaşkanının konumu ile olan anayasal tanım budur. Anayasal ve yasal terim Özel yerine bir kayyımın üyeliklerinin durumunun kucaklaması önemli bir adım bağdaşmadığı açıktır. Bu tanım, hiçbir etnik veya olarak “Türk” sözcüğü etnik bir veya eski yönetimin sorulmasına karar verdi... olacaktır.” Aynı gün Afyonkarahisar’da dini öğe içermeksizin Türkiye kimliği ifade etmez. Bu sözcük, atanması isteniyordu. Ve Kurultay Davası 24 katıldığı zafer yürüyüşünde Devleti’ne vatandaşlık bağıyla Türk milletinin her bireyini Kamuoyu ne yazık Ekim’e ertelendi. Osmanlı’dan Türkiye’ye ki genel olarak, İktidar Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bağlı olan herkesi kucaklayan ve Türkiye Devleti’nin her HHH yandaşlarının Hukuka vatandaşlık kavramı Davanın, “Mutlak bu konuşmalarını eleştiren, ortak veya üst kimliği ifade vatandaşını, hiçbir etnik ayrım aykırı olan bu iki Butlan” veya “tedbir ülkede tartışılmaz çatının Çokuluslu Osmanlı etmektedir. Anılan maddede gözetmeksizin kucaklayan, beklentisinden birinin kararı” olmadan Cumhuriyet olduğunu belirten Devleti’nden ulus devlet Türk milletinin adı yerine onu onun vatandaş kimliğini gerçekleşeceğini tahmin ertelenmesi ne anlama CHP Genel Başkanı Özgür niteliğindeki Türkiye oluşturan bütün etnik grupları belirten bir terimdir. “Türk” ediyordu. geliyor? Özel’e göre; “Onun taşıyıcı Devleti’ne kadar Türk sıralamak olanağı yoktur. Bizde sözcüğü, etnik anlamda Türk, Çünkü İktidarın yargı CHP, delegelerin kolonu da Türkiye’de Türkün hukukunda vatandaşlık olduğu gibi başka devletlerin Kürt, Laz, Çerkez, Gürcü, Acem, mekanizmasını bütünüyle kararıyla 21 Eylül’de de, Kürt’ün de, Arap’ın da, kavramı, ırk veya din temeline anayasalarında da milleti Ermeni, Boşnak, Arnavut, Rum, emrine aldığı ve istediği Olağanüstü Kurultay Laz’ın da, Çerkezin de, Pomak’ın dayandırılmamıştır. oluşturan etnik gruplardan Arap, Yahudi ya da başka bir kararları vermeyen kararı almış bulunuyor. da, göçmenlerin de herkesin 1876’da ilan edilen ilk başat konumda olanın, devleti etnik kökenle, fakat Türk üst yargı mensuplarının ya Dolayısıyla, mahkeme bu Cumhuriyete sadakatle ve yazılı anayasamız Kanun-i kuranın adı kullanılmıştır. kimliğiyle ortak bir tarihten görevlerini ya da görev zaten ne karar vermiş yerlerini değiştirdiği, olursa olsun, davaya eşit vatandaşlık bağıyla bağlı Esasi’de yapılan Osmanlı Dolayısıyla bizdeki vatandaşlık gelen, ortak bir coğrafyada gerektiğinde mahkemeleri konu olan CHP yönetimi, olmasıdır.” vatandaşlığı tanımı -günümüz tanımı, tarihi bir gelişme birlikte yaşayan, ortak bir bile değiştirerek istediği değişmiş ya da yeniden Türkiye Büyük Millet Türkçesiyle- şöyledir: “Osmanlı sonucunda ortaya çıkmasının dili konuşan, günümüzde sonuçları aldığı, pek seçilmiş nitelik taşıyacak. Meclisi’nde Milli Dayanışma, uyrukluğunda bulunan yanında, uluslararası yerleşmiş 85 milyonu aşan nüfusuyla çok örneği olan ve Bu nedenle dava, karar Kardeşlik ve Dayanışma bireylerin tümüne hangi din uygulamaya da uygundur. Türk milletinin ortak adıdır. kamuoyunun yakından açıklanmadan düşecek! Komisyonu kurulması, Türkiye ve mezhepten olursa olsunlar, 1961 ve 1982 anayasalarında Tarihten gelen, dünyadaki izlediği bir uygulamaydı. İktidar ise hâlâ, Cumhuriyeti anayasasının istisnasız Osmanlı denir...” (m. verilen tanımların ortak paydası genel uygulamaya uygun olarak Ama kamuoyu, CHP’yi yeniden “Türk vatandaşlığı” ile ilgili 8). verilen bu adda büyük Türk “Türk devletine vatandaşlık bir noktayı gözden tartıştırarak hem Partiyi 66. maddesinin tartışmaya milletini oluşturan insanlardan 29 Ekim 1923’te Türkiye bağı ile bağlı olmak”, Türkiye kaçırmıştı: zayıflatmaya hem de açılmasına neden oldu. 66. hiçbirinin etnik kökenine karşı İktidar, CHP “Süreci” ilerletmeye Büyük Millet Meclisi’nce Devleti vatandaşı olan, konusunda, yargıya o çalışacak. madde, kapsamı itibarıyla bir ayrımcılık yoktur. Onlar, Cumhuriyet ilan edildikten Türkiye Cumhuriyeti kimlik Ama farkında değil ki kadar çok, o kadar ters yetersiz bulunuyor. hangi etnik kökenden olurlarsa sonra kabul edilen 1924 kartını taşıyan herkesi, -2024 yaptığı her saldırı, her ve o kadar çok yerden Bu görüşü savunanların Teşkilat-i Esasiye Kanunu’nda rakamlarıyla- 85.664.944 olsunlar, Türkiye Devleti’nin kanunsuzluk, CHP’yi müdahaleler yapmıştı başında eski ulaştırma, verilen vatandaşlık tanımı insanı kucaklayan bir kriterdir. eşit vatandaşları olarak hepsi ki bu müdahalelerin halk nezdinde daha da denizcilik ve haberleşme bakanı, şöyledir: “Türkiye ahalisine Dolayısıyla bu tanımın dışında Türktür. birbirleriyle uyumu güçlendiriyor! aYDIN ÖNCeL Ekonomist Tar İhsel y Ol ayrı Mı HP liderinin, partisinin grup toplantısında yaptığı sürpriz “1789 İnsan ve Yurttaş Hakları gerçekleştirilen siyasi operasyonlar bulunduğu birçok farklı seçimi M çağrı ve terör örgütü PKK’nin Beyannamesi’nin 16. maddesindeki, karşısında sessizliğini bozarak, kaybetmiş, fakat gerek seçmenin sembolik silah bırakmasıyla ‘insan haklarının güvenceye yürürlükteki hukuk düzenine ve gerekse siyaset çevrelerinin yeni çözüm süreci ivme kazandı. alınmadığı ve kuvvetler ayrılığının emperyalist, NATO’cu çözüm aklında, son 2023 seçimindeki Bahçeli’nin, “Kürt ve Alevi belirlenmediği bir toplumda sürecine karşı tepkisini her geçen “altılı masa” kaynaklı hezimet cumhurbaşkanı yardımcısı” asla anayasa yoktur’ hükmü, kalmıştır! Dönemin CHP’si “altılı gün biraz daha fazla hissettirmeye önerisiyle desteklenen etnik ve masa”ya ilişkin tüm eleştiri ve anayasanın siyasi niteliğini ortaya başlamıştır! mezhepçi yaklaşımın hemen uyarıları kulak arkası etmişti. koymaktadır. İşte anayasanın Benzer hatalar! ardından, beklendiği gibi CHP’nin CHP bugün farklı bir yönetimle, bu siyasi niteliğidir ki, ‘anayasal CHP’nin kurultay davası, kapısına dayanılması fazla devlet’ ile ‘anayasalı devlet’i benzer bir hatayı çözüm süreci tedbirsiz olarak ertelendi! gerektirir! her geçen gün arttığı bir gecikmedi! birbirinden ayırır.” (2) Her devletin komisyonunda bulunarak tekrar Şimdi gözler, Kılıçdaroğlu’nun Meclis’te, kamuoyu önünde, dönemdeki gelişmeler yalnızca Son gelişmelerle, DEM Parti’yi bir şekilde anayasası vardır. Ancak etmemelidir! karar karşısında nasıl bir tutum tüm şeffaflığı ile tartışılması CHP’nin değil, başta DEM Parti yanına alarak genişlemeye bu, o devletin “anayasal” olduğunu Tüm antidemokratik sergileyeceğine ve “CHP’nin 22. gereken önemli, hassas bir süreç olmak üzere tüm muhalif partilerin çalışan Cumhur İttifakı’nın, “yeni göstermez! uygulamaların, hukuksuzluğun olağanüstü kurultayı”na yönelmiş içinde artan baskılar, gözaltılar, sınavı niteliğindedir! anayasalı yeni Türkiye” hedefi “Belli bir dönemde, belli bir zirve yaptığı bir dönemde, söylem durumda… Aslına bakılırsa, bugüne tutuklamalar, sonuncusu CHP Türkiye Cumhuriyeti’nin karşısındaki en büyük engelin, CHP toplumu düzenleyen hukuk ve eylemleriyle sürekli çelişen dek CHP içinde birçok görevde İstanbul İl Başkanlığı olmak aksine, sürecin meşruiyetinin ve meydanlardaki milyonlarca kurallarına yürürlükteki hukuk bir iktidarın, toplumsal barışın yer alan Gürsel Tekin’in İstanbul üzere yapılan kayyum atamaları, seçmen olduğu bir kez daha gözler denir. Hâkimler, yargılama sağlanması hedefiyle kurduğu sorgulanması gereken bu tarihsel önüne serildi. Haliyle, sürecin hem yaparken, gerçek anlamda hukuku il başkanlığı kayyumluğuna yapıdan, ayrışma ve kaos çıkması Cumhur İttifakı dışındaki partilerin yol ayrımında saflar, çok keskin siyasi hem sosyal hem de hukuki yaratma işlevini görürler. Bu büyük bir istekle, adeta balıklama kaçınılmazdır! masadan kalkması için oldukça hatlarıyla çizilmiştir! Tüm açıdan aceleye getirilmeden, nedenle yargılamanın bağımsızlığı atlaması, kırılmanın ve yaşanacak yeterli bir gerekçe ve fazlasıyla bir inisiyatifler öncelikle, bu hatlar Mutlak mücadele! derinlemesine tartışılması daha da ve bu işlevi yapanların tarafsızlığı, sarsıntıların habercisi gibi uyarıdır! içindeki konumunu belirlemeli, önem kazandı. duruyordu. Fakat CHP yönetiminin Halk, son seçimlerde, yeni ilerleyen günlerde olası “mutlak demokratik rejim olabilmenin Bir yanda terör örgütüyle masaya kararlı duruşu ve kamuoyu bir anayasayla rejim değişikliği butlan” kararına karşı, “mutlak evrensel bir ilkesidir.”(3) oturup diğer yanda insanları bu İktidarı sınırlayan belge tepkisinin bu erteleme kararında yapmak isteyen iktidardan bu Dolayısıyla, tarafsızlığın bu denli örgütle ilişkilendirerek tutuklayan dayanışma ve mücadele” ile yanıt etkisinin yadsınamayacağı da “Anayasa, yalnızca bir devletin sorgulandığı bir ortamda, hukuki ve yine birlikte hareket etmek için yetkiyi alarak gereken demokratik vermelidir! hukuki statüsü olmayıp aynı gerçekler de her zaman doğru ortada… yola çıktıkları parti belediyelerine tepkisini göstermiştir. Var KAYNAK: zamanda devlet içinde siyasi anlamına gelmemektedir! Kılıçdaroğlu yönetimindeki CHP, kayyumlar atayan bir ittifakla olan anayasanın bile ayaklar (1), (2),(3) Erdoğan Teziç, iktidarı ve toplum içinde de devlet Kamu vicdanı da evrensel arasında genel seçimler, yerel sürecin bileşeni olmak, herkesin altına alındığı, antidemokratik Anayasa Hukuku, Tıpkı 26. Bası, iktidarını sınırlayan bir belgedir.” (1) ilkelerden aldığı güçle seçimler ve referandumların da samimiyetinin sorgulanmasını uygulamalarla, saldırı şiddetinin Beta Basım Yayım, s. 4 -6. Kan Denzndek Mercek ve Yurt Kemrcler Cumhuryet Devrmnn en Eğtmde cnsyet ayrımcılığı, kadını ktaplarından oluşan “Karşıdevrm özgün atılımlarından olan Köy knc sınıf vatandaş saydığı çn, Üçlemes”nn son halkası olan Karşıdevr- Ensttüler, doğayı ve toplumu sadece çağdaşlığa değl, nsan me Drenrken’de son çeyrek yüzyılda değştrrken kends de kültürel haklarına da aykırıdır. ülkemzde yaşanan karşıdevrm sürecnn açıdan değşen br toplumu en öneml dönemeçler, araştırmacı hedeflemştr. Köy Ensttüler, Emre Kongar br gazetecnn ell yıllık brkm ve geleceğ sömürü düzenn ortadan aydınlatan gözlemleryle gözler kaldırmayı amaçlayan, değşm Prof. Dr. Ahmet Yıldız’ın derledğ önüne serlyor. Türkye’y br örümcek ağı ve özgürleşmey önüne erek ktapta, Cumhuryet’n en öneml gb saran cemaatler, tarkatlar, koyan blnçl yurttaşlar atılımlarından karma eğtm alanında hlafet özlemcler, kutsal duyguları ve yetştrmştr. Kapatılmalarının uzman smler anlatıyor. nançları sömürenler bu ortamda üzernden 70 yıl geçmş olsa da gdlen 2023 seçmler… bu kurumların aşılamamış İlyas Tunç olmalarının sırrı da buradadır. 13,5x20,5 / 102 Sayfa / İnceleme 13,5x20,5 / 395 Sayfa / İnceleme 16x24 / 95 Sayfa / İnceleme