Katalog

31 TEMMUZ 2025 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 40.5800 46.6100 54.0050 40.51 10.619 29.008 4.311 0.7 kuruş 22.1 kuruş 17.8 kuruş 0.08 puan 132 puan 121 lira 15 lira TÜİK’e göre Haziran 2025’te, ‘dar tanımlı’ yüzde 8.6, ‘geniş tanımlı’ yüzde 32.9’a çıktı İşsizlikte yeni rekor Çin’de çifte DİSK-AR geniş tanımlı işsiz yol ayrımı yüzd E 48.9 sayısını 13 milyon 383 Haziran 2025 itibarıyla Açlık sınırı artık in liderliğinin iki yol ayrımı önünde istihdam oranı bin kişi olarak hesapladı. tercih yapması gerekiyor. Bu yol Ç 26 bin 413 lira! ayrımlarından birincisi, ülke içindeki Ayrıca geniş tanımlı işsizlik ekonomik kriz eğilimleriyle ilgili. İkincisi oranı erkeklerde yüzde TÜRK-İŞ Konfederasyonu’nun, de bu eğilimlerin dünya ekonomisine Temmuz 2025 ile ilgili dün 27.8, kadınlarda yüzde yansımasının olası siyasi etkileriyle... yayımladığı rapora göre dört Yapılacak tercihin küresel düzeyde kritik 41.2’ye ulaştı. kişilik bir ailenin sağlıklı, sonuçlar üretmesi kaçınılmaz. Çünkü Çin dengeli ve yeterli beslenebilmesi dünyanın en büyük ekonomisi, sanayi ürkiye’nin temel kronik malları üreticisi ve ihracatçısıdır. için yapılması gereken aylık sorunlarından işsizlik, AKP gıda harcaması tutarının (açlık Tiktidarının emekçiden yana Plan mı, piyasa mı? sınırı) 26 bin 413 liraya ulaştığı olmayan politikaları nedeniyle Çin’de üretici fiyatları enflasyonu, açıklandı. Bu tür gıda harcaması artmayı sürdürüyor. Ekim 2022’den bu yana negatif bir eğilim ile giyim, konut (kira, elektrik, TÜİK’in dün yayımladığı “İşgücü sergiliyor. Diğer bir deyişle, ekonomi su, yakıt), ulaşım, eğitim, yönetimi deflasyonla mücadele ediyor. İstatistikleri, Haziran 2025” 4 bin 308 TL sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için Financial Times’ın bir başyazısına göre raporuna göre 15 ve daha yukarı yeni açlık sınırı ile asgari ücret yapılması zorunlu diğer aylık deflasyon yalnızca talep yetersizliğinden yaştaki kişilerde (dar tanımlı) işsiz arasındaki fark harcamalarının toplam tutarı kaynaklanmıyor, bir aşırı kapasite sorunu sayısı, Haziran 2025’te önceki aya da var. Öyleyse, Çin (devlet) kapitalizmi (yoksulluk sınırı) ise 86 bin 36 kıyasla 52 bin kişi artışla 3 milyon (DİSK-AR) ise geniş tanımlı işsiz potansiyel işgücü sayısındaki klasik bir aşırı üretim krizi ile karşı liraya ulaştı. Ayrıca bekâr bir 47 bin oldu. İşsizlik oranı da 0.2 karşıya. Yıllardır süren devlet teşvikleri, sayısının 13 milyon 383 bin kişiye artıştır.” Yine dar tanımlı işsizlik çalışanın “yaşama maliyeti” de puan artışla yüzde 8.6’ya çıktı. Dar yerel yönetimlerin GSYH büyüme hızına ulaştığını hesapladı. Bu tür işsiz kapsamında gençler arasındaki 33 bin 982 liraya yükseldi. Bu odaklı yatırımları ve Çin Komünist tanımlı işsizlik oranı erkeklerde sayısı Mayıs 2025’te 12 milyon 606 işsizlik toplamda yüzde 15.6’dan tutarlar Temmuz 2024’te 19 bin Partisi’nin ekonomik büyümeyi “yeni yüzde 6.7’den yüzde 7.1’e çıkarken yüzde 16.2, erkeklerde yüzde bin kişi, Haziran 2024’te ise 11 234 TL, 62 bin 653 TL ve 24 bin üretici güçler” üzerine kurma söylemi, kadınlarda yüzde 11.8’den yüzde 11.3’ten yüzde 12.3, kadınlarda milyon 740 bin kişiydi. DİSK-AR, bu 901 TL idi. Öte yandan Temmuz elektrikli araçlardan bataryalara kadar 11.4’e indi. Buna karşın zamana yüzde 23.6’dan yüzde 23.7’ye tür işsizlikle ilgili şu açıklama yaptı: 2025 ile ilgili açlık sınırı, halen birçok teknolojik sektörde giderek artan bağlı eksik istihdam, potansiyel yükseldi. Öte yandan istihdam bir kapasite fazlası yaratmış. Buna 22 bin 105 lira olan net asgari işgücü ve işsizlerden oluşan atıl Gençlerde de arttı sayısı 18 bin kişi azalışla 32 milyon karşılık, sosyal güvenlik sistemi yetersiz. ücreti 4 bin 308 lira aştı. işgücü oranı (geniş tanımlı işsizlik Bu yetersizliğin beslediği güvensiz “Geniş tanımlı işsiz sayısındaki 452 bin kişi, istihdam oranı 0.1 Temmuz 2025’te, ayrıca gıda ortamda hane halkının, “kara günü” oranı) 1.8 puan artarak yüzde 32.9 artışın sebebi zamana bağlı eksik puan azalışla yüzde 48.9’a indi. harcamalarındaki artışı ifade düşünen yüksek tasarruf eğilimi iç talebi oldu. Bu oran; erkeklerde yüzde istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş İşgücü sayısı ise 33 bin kişi artışla eden mutfak enflasyonu ise aylık sınırlıyor. Eksik tüketim, bu aşırı üretimin 25.1’den yüzde 27.8, kadınlarda aramayıp çalışmaya hazır olanları, 35 milyon 498 bin kişi, işgücüne yüzde 1.14, yedi aylık yüzde karşısında, değerlenme ve kârların yüzde 40.8’den yüzde 41.2’ye iş arayan ancak hemen çalışmaya katılma oranı aynı seviyede kalarak 25.28, yıllık 37.32 ve yıllık gerçekleşme sürecinde yapısal bir fren yükseldi. DİSK Araştırma Merkezi başlayamayacak olanları kapsayan yüzde 53.5 oldu. l Ekonomi Servisi ortalamada yüzde 42.6 arttı. haline geliyor. Guanghua İşletme Fakültesi’nde uygulamalı ekonomi doçenti olan Tang Yao’ya göre, “Önceki aşırı kapasite TÜRK-İŞ, çalışma bakanı Işıkhan’ın kendi el yazısıyla yaptığı zam teklifini açıkladı: krizlerinde Pekin devlete ait ağır sanayi işletmelerini kapatarak veya konsolide ederek müdahale edebiliyordu. Bugün ise sorun elektrikli araç, güneş paneli, Devlet sözünden cayamaz batarya gibi özel sektör ağırlıklı yüksek teknoloji alanlarında yoğunlaşıyor. Eski yöntemlerle merkezi planlama yoluyla MUSTAFA ÇAKIR Türk -iŞ başkanı kapasiteyi kısmak çok daha zor.” Ekonomik güvende Atalay’ın konuşması Yol ayrımı, devlet kapitalizminin ÜRK-İş, yaklaşık 600 bin işçiyi sırasında, sık sık hibrit yapısından kaynaklanıyor: Bir Tkapsayan kamu sözleşmesinde, “grevse grev, düşüş devam etti! yol kriz yönetimini serbest piyasaya, eylemse eylem” Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı neoliberal modele bırakmak. Bir başka sloganları atıldı. Ekonomiy E güvenle ilgili Vedat Işıkhan’ın yaptığı ancak anlatımla, piyasanın kendi temizleme sorunlar aşılamıyor. TÜİK’in dün hükümetin daha sona geri çektiği mekanizmasına dayanmak: Zarar eden yayımladığı “Ekonomik Güven şirketlerin iflasına, birleşmelere, yerel teklifin belgelerini paylaştı. Endeksi, Temmuz 2025” raporuna teşviklerin geri çekilmesine izin vermek. Yarın greve çıkmaya başlayacak göre ekonomik güven endeksi, Bu yol, “temizlenme süreci”, dün olduğu maden işçileriyle birlikte, dün haziranda 96.7 puanken bu ay gibi bugün de önce krizin iflaslar, işsizlik, Ankara’da TÜRK-İş’in önünde bir yüzde 0.4 azalarak 96.3 oldu. yoksullaşma ile daha da derinleşmesine toplantı düzenleyen TÜRK-İş Genel Son 10 ayın en düşüğü olan bu açılıyor ve sosyal istikrar açısından ciddi Başkanı Ergün Atalay, Işıkhan’ın endeks değeri, Mart 2025’te ise riskleri de beraberinde getiriyor. 18 Temmuz’da heyetleri topladığını Bir diğer yol da daha sıkı kapsamlı 100.8 puana kadar çıkmıştı. Ayrıca, bir planlama ve devlet kontrolüyle ilgili: yine Temmuz 2025 kapsamında ve kamuoyuna 2025’in ilk altı ayı Sosyal hizmetler sistemini güçlendirmek, tüketici güven endeksi yüzde 1.8 için yüzde 24, diğer altı aylar için görece verimsiz işletmeleri denetimli azalarak 83.5, reel kesim (imalat de gerçekleşen enflasyon oranında olarak tasfiye etmek ya da uygun olan sanayi) güven endeksi yüzde 0.5 zam teklifini açıkladığını anımsattı. durumlarda birleşmeye zorlamak, artarak 98.9, hizmet sektörü güven ve 2025’in ikinci altı ayı için yüzde Atalay şu bilgileri verdi: dolayısıyla, kapasite fazlasını yukarıdan endeksi yüzde 0.8 azalarak 110, 16.67 yerine yüzde 11 önerdi. aşağıya yönetmek. Ancak bu yönetim, ‘Grev ertelerseniz perakende ticaret sektörü güven Şimşek’e sert eleştiri Ayrıca ekonomideki iyileşme özel sermayenin direnişiyle, alan endeksi yüzde 0.5 azalarak 107.9 ve “Bunu Türkiye Cumhuriyeti söylemlerinin markette, pazarda dışına kaçma eğiliminin basıncıyla huzur bulamayız’ inşaat sektörü güven endeksi yüzde karşılaşacağından, ÇKP devlet çalışma bakanı dedi. ‘Protokolü hissedilmediğine dikkat çeken 2.2 artarak 88.8 puan oldu. Türk- iŞ Başkanı Ergün Atalay, kapitalizmini daha da genişletmek kaleme almaya başlayacağız’ dedi. Atalay, şöyle devam etti: “35- 40 sürece dikkat çekerek iktidar ve zorunda kalacaktır. Bu emekçi halkın Sonrasında bir sessizlik oldu. 21 bin lira alıyorsunuz diyorlar. Öyle işçilere şu çağrıyı yaptı: demokratik katılımına dayanan bir KISA... KISA... KISA... Temmuz’da Ekonomik ve Sosyal büyük para ki! Yazıklar olsun. Kira süreç olmayacağından daha baskıcı ve “Sayın cumhurbaşkanım, Konseyi topladılar. 22 Temmuz’da 25 bin lira, limon 25 lira, su 80 kontrolcü bir rejime açılacaktır. çalışma bakanının verdiği belgeye, ise sendikaları çağırdılar. Toplantı lira, lahmacun 350 lira. Utanmadan televizyonlardaki açıklamalarına 15.00’te başladı. 17.30’a kadar bunun neresini konuşuyorsunuz. Açılma mı, kapanma mı? dikkat çekiyorum. Bu konuda tutanakları tek tek hazırladılar. En Diyorlar ki ‘Biz ne dersek o olacak’. Aşırı üretim (kapasite fazlası), talep ‘O dediklerini yerine getir’ diye yetersizliği, Çin kapitalizmini dış son bakan, maddeleri yazdı. Maliye Öyle yağma yok.” Hazine ve talimat verin. Yoksa bu ülkede pazarlara yönelmeye zorluyor. Ancak bu grev ertelerseniz, bu ükede huzur ise toplantıyı terk etti. Bakan Maliye Bakanı Mehmet şimşek’i noktada ikinci bir baskı devreye giriyor: bulamayız. Bu ülkede sıkıntıya da yarım saat izin istedi. Sonra de eleştiren Atalay, “Savunma Rifat Hisarcıklıoğlu Seyit Ardıç ABD, AB, Hindistan ve Brezilya gibi girersiniz. Toplum sıkıntıya girer. toplantıyı terk etti! Elimizdekiler sanayisinde, Makine Kimya’da büyük ekonomiler, kendi sanayilerini, Huzursuzluk işyerlerinde varsa l TOBB Başkanı Rifat devletin resmi yazısı. Bakanın işçiler var. Denizaltı, top, tüfek Çin mallarının rekabetçi basıncının evimizde de olur. Evde, işyerinde Hisarcıklıoğlu, “Firmalarımız altında imzası var. Devletin yapıyorlar ama maliyenin başındaki deflasyonist etkisinden, tarifeler ve huzur yoksa bizden randevu Türkiye’nin milli servetidir” diyerek verdiği sözden cayma şansı yok.” vatandaş diyor ki ‘Ben onu bilmem, kotalarla korumaya çalışıyorlar. Dünya alamazsınız. Biz tebessüm emek yoğun sektörler için pandemi Anımsanacağı gibi kamu işveren emekli olsunlar’. Orman yoksa pazarı, Çin’in kapitalizminin üretim etmiyorsak ülke de tebessüm etmez. döneminde olduğu gibi “kısa fazlasını eskisi kadar kolaylıkla emecek sendikası TÜHİS, tartışmalara yol orman teşkilatına ne gerek var, Onun için işçilerin işçiden başka çalışma ödeneği” uygulaması talep gibi görünmüyor. Bu da ikinci yol açan geri çekmeyi resmileştiren Türkiye yoksa Maliye bakanına ne sahibi yok. Birbirinize sahip çıkın.” etti. Ayrıca finansman kolaylığı ayrımını oluşturuyor. yeni teklifini önceki akşam açıkladı gerek var” dedi. l ANKARA çağrısı yaptı. Bir yol daha agresif bir dışa açılma l Bcılık a Düzenleme stratejisine açılıyor: Yeni pazarlar, yatırım ve Denetleme Kurumu (BDDK), alanları ve tedarik zincirleri için mücadele Emlak Katılım Tasarruf Finansman Katar’dan ithalata etmek; Kuşak-Yol projesinin sertleşmesi, Özelleştirme vergi AŞ’ye faaliyet izni de verdi. İlgili “Küresel Güney”de altyapı, yatırım ve karar dünkü Resmi Gazete’de kaynak alanlarının daha agresif şekilde sıfır gümrük ayarı yayımlandı. Kuruluş izni ise 30 dairelerini satacak kontrol edilmesi. Bu yol emperyalist Ocak 2025’te verilmişti. k a T ra menşeili binlerce ürünün dünya sistemini, mali, ekonomik, MUSTAFA ÇAKIR l a a Sanayi Odası ithalatına uygulanan gümrük siyasi ve askeri araçlarla, bir yeniden Başkanı Seyit Ardıç, yüksek vergisi ve ek mali yükümlülük paylaşıma zorlamak anlamına geliyor yEni özelleştirmelerle ilgili faizin yatırım ve üretim ortamını oranları sıfırlandı. ve açılıyor. cumhurbaşkanı kararı, dünkü Resmi zorlaştırdığını belirterek Resmi Gazete’nin dünkü Çin ikinci yolu seçerse, kendi içine Bu taşınmazlar İstanbul’un Gazete’de yayımlandı. Mülkiyeti Maliye gerçekçi bir ödeme planıyla borç sayısında yayımlanan ithalat rejimi dönerek sosyal refahı artırmaya, iç ilçelerinden Fatih’te (Sofular, Hazinesi adına kayıtlı olan ve daha yapılandırmasının başlatılmasını kararında değişiklik yapılmasına tüketimi büyütmeye ve fazla kapasiteyi Süleymaniye, Şeyh Mehmet Gaylani), çok vergi dairesi olarak kullanılan istedi. Ardıç’a göre faiz indirimi ilişkin karara göre uygulama 1 yavaş yavaş eritmeye yönelmesi Kadıköy’de (Osmanağa), Kartal’da İstanbul’daki 9 taşınmaz, üzerindeki de sürmeli. Ağustos’ta başlıyor. Bu ürünler gerekiyor. Ancak bu da hem planlamaya yapılarla birlikte özelleştirme kapsamına (Esentepe), Silivri’de (Pirimehmet l k Oç Holding’in bağlı ortaklığı arasında hurma, keten, tütün, daha fazla ağırlık vermeyi hem de alındı. Özelleştirme işlemi “satış” olarak Paşa), Şişli’de (Kaptanpaşa) ve Tek-Art, Göcek’teki Village Port sünger taşı, kükürt, kuvars, büyüme hızında belirgin bir yavaşlamayı da yapılabilecek ve 31 Aralık 2028’e Zeytinburnu’nda (Maltepe) bulunuyor. kabullenmeyi getirecektir. ve Exclusive Port marinalarının çimento, LED ışıklar, petrolden Bu arada Sümer Holding adına kayıtlı kadar tamamlanacak. Elde edilecek Aşırı üretim krizi, Çin liderliğini, kullanım haklarını almak için üretilmiş yağlar, LPG, kimya sanayi İstanbul Kartal Cevizli’deki 18 bin 115 gelir ise giderler düşüldükten sonra yalnızca kendi halklarının değil, hepimizin Yıldız Holding ve Sağlam İnşaat ve buna bağlı sanayi ürünleri, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın hizmet metrekarelik taşınmazdaki hissenin 1.1 geleceğini belirleyecek, kritik kararlar ile el sıkıştı. 160 milyon dolarlık metal, ahşap, plastik, bitkisel lifler binası yatırımlarında kullanılmak üzere milyar liraya satışına da onay verildi. almaya zorluyor. anlaşma otelleri de kapsıyor. de bulunuyor. l Ekonomi Servisi Hazine’ye aktarılacak. l a arank arnk ank