Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
31 TEMMUZ 2025 PERŞEMBE
GELECEKTEN NOTLAR 11
Her şey 1950’lerde ‘Makineler düşünebilir mi’ sorusuyla başladı
Düşünen yapay zekâ
ne kadar düşünebilir
eçen ayki Yapay beyinciler ne var peki? Basitçe: insan sistemini açın ve bir soru
yazıdan (veya asıl beyninde var olan sinir sorun. Size cevap vermeden
Ghatırlayalım: bilinen adlarıyla hücreleri ve bu hücreler önce kendi içinde biraz
tüm bu yapay zekâ bağlantıcılar/ arasındaki bağlantıların düşünecektir. Şirketler
konusu 1950’lerde connectionists) matematiksel modelleri bu düşünce akışının bir
sorulan bir özetle şöyle var. Bir de bu matematiksel kısmını bizimle paylaşıyor, o
soruyla başlamıştı: diyordu: “İnsanlar modellerin ve algoritmaların paylaşılan kısmı okuyun. O3
Makineler düşünebiliyor üzerinde çalıştığı güçlü gibi modeller kendi bilgileri
Akbank Teknoloji
düşünebilir mi? çünkü beyinleri var. bilgisayarlar var. yetersiz kaldığı noktalarda
Genel Müdür Yardımcısı
Ne kadar Makinelere yapay Bir insan beyninin nasıl internetten araştırma da
Gökhan Gökçay
enteresan bir beyinler verirsek çalıştığını henüz tam yapıyor, neleri ve neden
soru. Cansız bir cisim, bir onlar da düşünebilir”. anlamıyla bilmiyoruz. araştırdığını düşünce
makine nasıl düşünebilir? Uzun yıllar bu yaklaşım İlginçtir, bir yapay beynin de akışında inceleyin. Çok
Hangimizin aklına gelir çok ilgi görmedi. Psikoloji nasıl çalıştığını henüz tam şaşıracaksınız.
“Demirden bakırdan yapılmış kökenli Prof. Geoffrey anlamıyla bilmiyoruz. Bu Şunu diyebilirsiniz:
bir makine acaba düşünebilir Hinton 1970’lerde insan alana yönelme amacı insan “Aslında sadece
mi” diye sormak? Hadi beynini anlamaya çalışırken beynini anlamak olan Prof. düşünüyormuş gibi
‘Öncü teknoloji gücü olma
bu soruyu sordunuz, bir
de üstüne “Makinelerin
vizyonumuzla yenilikçi
insan seviyesinde düşünüp
düşünemediğini şöyle test
Hapisteki
çözümler yaratıyoruz’
edebiliriz” diyerek bir test
icat etmeyi kim düşünür?
yapay zekâ
Türkiye’de de finansal sektördeki şirketler üretken
Alan Turing böyle biriydi
FATIH Altaylı’nın Silivri
yapay zekâ teknojilerinden çok aktif şekilde
işte. Bu eksantrik bilim
notlarını dinledikçe keşke
insanının önerdiği test faydalanıyor veya bu alanda projeler üzerinde
diyorum onun ve diğer
literatüre Turing Testi olarak
çalışıyor. Bu konuyu daha iyi anlamak için Akbank
tutukluların yanında
geçti ve uzun yıllar boyunca
Teknoloji Genel Müdür Yardımcısı Gökhan
sohbet edebilecekleri bir
yapay zekâ ile uğraşan
yapay zekâ asistanı olsa.
Gökçay’la bir röportaj gerçekleştirdik.
herkesin önündeki en büyük
Internete erişimi olmayan,
sadece belli alanlarda
sınav bu oldu. Bu test özetle
n Akbank’ta üretken örneklerimizi geliştirerek
eğitilmiş (örneğin
şuydu: Yan odaya bir makine
yapay zekâdan bolca sürdürmeye ve her türlü
hukuk, sanat, sağlık
ve bir insan koyalım, bir
faydalandığınızı biliyoruz. yenilikçi teknolojiyi
vs.), yani bir anlamda
soru soralım, cevabı veren
ehlileştirilmiş bir yapay
Biraz bahseder misiniz, müşterilerimize yenilikçi
insan mı makine mi ayırt
zekâ sistemini tutuklulara
üretken yapay zekânın hizmetler sunmak
edemezsek makine testi
ve mahkûmlara vermek
kurumunuzdaki kullanım için en verimli şekilde
geçmiştir.
çok zor olmasa gerek.
alanları nelerdir? değerlendirmeye
Bu hem insani yönden
Birisi çok enteresan
Akbank olarak kararlıyız.
anlamlı olur hem de
fikirlere sahip olabilir,
Türkiye’yi geleceğe n Akbank müşterilerini
rehabilitasyon açısından
evet, ama bu fikirlerin
taşıyan öncü banka ve gelecekte başka nasıl
büyük fayda sağlar diye
peşinden kim, neden
düşünüyorum.
öncü teknoloji gücü olma yenilikler bekliyor?
gider? Alan Turing’in 1950
vizyonumuzla yenilikçi Yenilikçi teknolojilerle
tarihli yazısından 6 yıl
çözümler yaratıyor, ortaya koyduğumuz
sonra, 1956’da Darthmouth
bankacılığın geleceğine çözümlerde öncü
College’de bir araya gelen
yön vermeyi sürdürmek olmaya, müşterilerimizin
bazı araştırmacılar, ilk
için çevik ve üretken hayatını kolaylaştıran ve
defa yapay zekâ (artificial
olmayı hedefliyoruz. mükemmel bir deneyim
intelligence) kavramını
Bugün bankacılık sağlayan hizmetler
ortaya attılar. Bu insanların
süreçlerimizde ve sunmaya devam edeceğiz.
hiçbiri 2022 yılında
müşteri hizmetlerimizde Müşterilerimizi bekleyen
ChatGPT’nin doğuşunu
400’ün üzerinde ileri önemli yeniliklerin
göremedi, hiçbiri başlattıkları
analitik model, yaklaşık büyük bir kısmı ise yapay
işlerin geldiği inanılmaz
100 bilişsel yapay zekâ zekâ çözümlerinin yanı
noktaya tanık olamadı.
modeli kullanıyoruz. sıra, açık bankacılık
Peki uzun yıllar boyunca yapay beyinlere yöneldi, Geoffrey Hinton bir anlamda yapıyorlar, gerçekte
Yapay zekâyı operasyonel ve servis bankacılığı
bu alanda çalışmaya devam yıllar sonra 2012’deki bir yapay beyinde de hüsrana düşünmüyorlar”.
süreçlerden müşteri alanındaki gelişmelerle
eden bu insanlar nasıl yarışmada (ImageNet) onun uğramıştır diyebiliriz. Gerçekten düşünmek nedir,
iletişimine kadar geniş bir şekillenecek. Şu anda
motive oldular acaba? “Ne iş öğrencileri yapay beyincilere Ama neyi biliyoruz: bilmiyorum ve gördüğüm
yelpazede uyguluyoruz. aylık 500 milyonun
yapıyorsun” sorusunu nasıl zafer kazandırınca bu konu insan beyni öğrenebiliyor, kadarıyla kimse de tam
Akbank Mobil’e entegre üzerinde API çağrımız
cevapladılar? bir anda popüler oldu ve mantık yürütebiliyor, karar anlamıyla bilmiyor. Eğer
“Akbank Asistan”, var; birçok iş ortağımızın
günümüz teknolojilerine alabiliyor, plan yapabiliyor makineler düşünüyormuş
hem yazılı hem de sesli kendi uygulamalarında
Yapay beyin
ulaşabildik. vs. gibi yapıyorlarsa, baya iyi rol
komutlarla 1000’den Akbank’ın
1950’lerde yapay zekâ ile
Kısacası, bugün Yapay beyin de bunları yapıyorlar demektir.
fazla bankacılık işlemini finansal ürünlerini
uğraşan az sayıda insana
gördüğümüz yapay zekâ yapabiliyor. Öğrenebiliyor, Böyle durumlarda ördek
anlayabiliyor ve büyük bir müşterilerimize
uçuk tipler diye bakılıyordu.
sistemlerini “uçuk” yapay mantık yürütebiliyor, karar testini hatırlıyorum. Eğer
kısmını otonom şekilde sunuyor. Önümüzdeki
Bu “uçuk” insanların kendi
beyincilere borçluyuz. alabiliyor, plan yapabiliyor. ördek gibi görünüyorsa,
gerçekleştirebiliyor. Tüm dönemde müşterilerimiz
aralarında “bunlar çok uçuk”
Örneğin ChatGPT o3 veya ördek gibi yüzüyorsa ve
Akbank çalışanlarının günlük hayatta
Düşünen yapay beyin
dediği farklı bir grup vardı:
Gemini 2.5 gibi “düşünme ördek gibi vakvaklıyorsa;
erişimine açık kullandıkları diğer
yapay beyinciler. Yapay beyinlerin içinde
modu” olan bir yapay zekâ muhtemelen o bir ördektir.
“Akbanklı Asistan” ise dijital platformlardan
Akbanklılardan gelen her da bankacılık işlemlerini
10 sorudan 9’una doğru kolaylıkla yapabilecekler.
yanıt verebiliyor. Ayrıca, blok zinciri
Tüm bu (blockchain) ve
çalışmalarımızın yenilikçi tokenizasyon gibi yeni
Finansın yeni beyni
olduğu kadar şeffaf ve teknolojiler üzerinde
güvenilir olması için de çalışmalarımız
apay beyinler finansı dolandırıcılık tespiti ve risk de Akbank Sorumlu sürüyor. Bu teknolojiler
Yetkiliyor mu peki? Cevap: yönetimi gibi kritik alanlarda Yapay Zekâ Manifestosu olgunlaştıkça,
Evet, hem de gittikçe büyüyen kullanarak, insan gözünden çerçevesinde etik müşterilerimize dijital
ölçüde. kaçabilecek karmaşık ilkelerimiz doğrultusunda varlıkların saklanması,
Bir örnekle anlatalım. anormallikleri çabucak ilerliyoruz. transferi veya tokenize
Dünyanın dev yatırım yakalıyor. n Agentic (aracı) yapay edilmesi gibi konularda
bankalarından Morgan NVIDIA’nın 600 global zekâ sistemleri hakkında yenilikçi ürünler sunmaya
Stanley’in elinde yüz binlerce finans uzmanı ile yaptığı bir neler düşünüyorsunuz? başlayacağız.
sayfalık piyasa araştırması, ankete göre (üretken) yapay Bu alanda projeleriniz var
analiz ve yatırım stratejisi zekâ finansal kurumlarda mı?
dokümanı var. Peki bir müşteri hizmetleri, rapor Biz Akbank’ta yapay
yatırım danışmanı, bu üretme ve analizi, döküman zekâyı sadece destekleyici
devasa bilgi okyanusunda işleme, araştırma, kodlama, bir teknoloji olarak
boğulmadan, tam da portföy yönetimi gibi bir görmüyoruz; yapay zekâ
müşterisinin ihtiyacı olan çok alanda önemli ölçüde iş üreten, karar veren ve
bilgiyi nasıl bulabilir? kullanılmaya başlamış uçtan uca güvenilirlik
İşte burada OpenAI durumda. sağlayan bir yetkinliğe
ile geliştirdikleri sistem Yapay zekâ dünyasının dönüşüyor. Bu dönüşüm,
gerekçeleriyle özetlenmiş bir dokümanı saniyeler içinde
devreye giriyor. Bu yapay en önemli şirketlerinden yapay zekânın giderek
cevap sunuyor. analiz edip kod önerileri
zekâ, bir insanın haftalarca Anthropic kısa bir süre önce daha “özerk” bir biçimde
Benzer teknolojiler Goldman sunmak için kendi yapay
okuyamayacağı tüm bu “Finansal Hizmetler için görev almasının önünü
Sachs, JPMorgan gibi dev zekâ asistanlarını devreye
külliyatı anında tarıyor, Claude” ürününü duyurdu. açıyor.
finansal kurumlar tarafından soktu. Amaçları, teknoloji
analiz ediyor ve danışmanın Anthropic bu ürün sayesinde Bugün ulaştığımız akıllı
da kullanılıyor. Almanya’nın ekiplerinin daha hızlı ve
“Falanca sektördeki finans profesyonellerin pazar otomasyon kabiliyetlerini
bankacılık devi Deutsche hatasız çalışmasını sağlamak.
gelişmelere en uygun, araştırmalarını, analizlerini artırarak sürdürmeye,
Bank, yazılım geliştiricilerinin Benzer şekilde, Fransız BNP
risk profili düşük yatırım ve yatırım kararlarını yapay hâlihazırda devrede olan
verimliliğini artırmak ve Paribas ve İspanyol Santander
aracı hangisi” gibi bir zekâ ile çok daha doğru bazı erken Agentic AI
binlerce sayfalık teknik gibi devler de yapay zekâyı
sorusuna saniyeler içinde, yapacaklarını iddia ediyor.