Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 24 TEMMUZ 2025 PERŞEMBE 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER perspektifini ve De- mokratik Ulus anlayı- şını Kürt sorununun Cumhuriyetin harcı çözüm çerçevesi olarak benimsedi.” Bildiri sadece Lozan’ı suçlamak ve mahkûm etmekle kalmıyor, Lozan’ı Türkiye’yi soykırım ile suçlu- yor ve “uluslararası güçleri” Lozan Antlaşması hangi yardıma çağırıyordu: “Uluslararası güçleri halkımı- disliğine zemin hazırlıyor. GÜLIZAR BIÇER KARACA devlet niçin za yönelik yürütülen yüzyıllık soy- Bu yüzden, Lozan’ı iti- kırım politikalarındaki sorumlu- CHP DENIZLI MILLETVEKILI luklarını görerek demokratik çö- barsızlaştırmak, Türkiye imzalamadı züme engel olmamaya ve süre- Cumhuriyeti’nin modern hu- ozan, bir halkın esaret- merika Birleşik ce yapıcı katkılarını sunmaya da- kuk düzenini, laik yurttaşlık ten egemenliğe yürüyü- Devletleri’nin Lozan’ı im- vet ediyoruz.” fikrini ve siyasal bütünlüğünü Lşünün hukukudur, bu Azalamamış olduğu bili- HHH tasfiye etmeye yönelik bir süre- nir. Ortadoğu’da, İsrail’i destek- topraklarda halk iradesinin Ama burada sözü edilen Lo- leyecek bir “Büyük Kürt Devleti” cinin ön cephesidir. emperyalizme karşı kazandığı zan Antlaşması’nın, İstiklal kurulması projesini uygulama- en somut siyasal zaferdir. Savaşı’nda yendiğimiz ülkeler- ya koyan ABD, zaten Osmanlı Lozan’ı savunmak Gazi Mustafa Kemal le imzaladığımız ünlü Lozan Ant- İmparatorluğu ile savaşan ülke- Lozan’ı savunmak ise, Atatürk’ün “milletin istik- laşması olmadığı pek bilinmez! ler arasında değildi, bu nedenle Atatürk’ün istiklâl ruhunu, ABD’nin reddettiği, özel bir Sevr’de taraf da olmamıştı. lalini, yine milletin azim ve İnönü’nün diplomatik aklını ve Lozan Antlaşması’dır. Lozan Antlaşması’na yol açan kararı kurtaracaktır” sözü, Bu olayın öyküsünü “Tarihi- bütün görüşmelere de gözlemci Cumhuriyet’in laik, halkçı ve Lozan’da somut bir devlete, mizle Yüzleşmek” adlı kitabım- niteliği ile katılmış ama imzacı ül- İsmet İnönü, Lozan’da. (1923) bağımsızlıkçı zeminini savun- bir haritaya, bir hukuka dö- da uzun uzun anlattım. keler arasında yer almamıştı. maktır. nüşmüştür. Şimdi, çok talihsiz bir biçimde, Burada bir sorun yok. landırılmalıdır. sı ulus-devlet sınırlarını emper- Bugün Lozan’ı savunarak, bir Lozan’da bir diplomasi zafe- PKK tarafından Lozan’ın red- Türkiye Cumhuriyeti ile ABD yalizmin çizdiği tezine sarıla- diplomatik belgeden ötesine; dedilmesiyle başlayan “Süreç” arasında 6 Ağustos 1924’te rinin ötesi vardır; orada aynı Ümmetçilik ve rak etnik kimliklerini bir ku- bağlamında da bu olayı bir kez ayrı bir Dostluk ve Ticaret Ant- halk egemenliğine, laikliğe, yurt- zamanda Sevr’in haritası, üm- daha anımsatmak gerekli oldu: laşması imzalandı: emperyalizm rucu nefretle kodluyor. İkisi- taşlık hukukuna ve bağımsızlı- met ve tebaa fikri, hanedanın Çünkü olayın, Türkiye İşte ABD’nin imzalamadığı Lozan’ı “Kürtlerin inkarı” ya nin de dilinde “Lozan”, halkla- ğın onuruna da sahip çıkıyoruz. tahakkümü tarihin çöp sepeti- Cumhuriyeti’nin varlığıyla ve antlaşma, bildiğimiz ünlü Lozan da “hilafetin tasfiyesi” üzerin- rın önündeki engel; çünkü iki- Tekrarlıyorum; Lozan, bu ül- ne atılmıştır. bu varlığı reddeden Emper- değil, bu ikili antlaşmadır. den şeytanlaştıranlar, ya üm- si de milletin egemenliğini de- kenin cemaate, aşirete ya da Unutulmasın; bu zaferin mi- yalizme destek veren ulusla- HHH metçi otoritenin rövanşını al- ğil, kendi projelerinin dokunul- rarası etnik ve siyasal grup- Esas olarak bu ikili antlaşma dış müdahaleye değil; halka da- marlarından İsmet İnönü’nün ların güçleri ve Türkiye da Lozan sisteminin bir parça- mak isteyen saray çevreleridir mazlığını istiyor. Lozan’a yöne- yanma iradesidir. karşısında emperyalist dünya Cumhuriyeti’ne karşı yüzyıllar- sı sayılır. ya da kimlikçi çözülme üzerin- len bu iki cepheli saldırı, özün- Bu iradeye yönelen her sal- tüm siyasal kibri ile vardı. dır devam eden politikalarıyla Nitekim bu antlaşma ile den emperyalizmin yeni etnik de aynı yapısal hedefe yönelik: dırı, ister saraydan gelsin ister O kibri yenerek Lozan’a im- çok yakından ilişkisi var. Türkiye’nin kapitülasyonları kal- mimarisine yedeklenen siyasal Egemenliğin halktan değil, ya saray zihniyeti ile ortaklaşan- za atmak, özgür Türkiye’nin HHH dırması ABD tarafından da kabul angajmanlardır. soyut bir ümmet tasavvurun- lardan; halkın birliğini parça- Erdoğan/AKP-Bahçeli/MHP- edilmektedir. sınırını çizerken, halkı kul ol- HÜDA PAR birlikteliğinden olu- İşte ABD’deki, kiliselerin, Hal böyle olunca; bugün, dan ya da dış destekli etnik bir layacak hiçbir siyasal projeye maktan çıkarıp, yurttaş yapan şan Cumhur İttifakı’nın artık za- bazı politikacıların, Yunan ve hem iktidar çevrelerinden hem özerklikten türetilmesi... meşruiyet sağlayamaz. Cumhuriyet’in aklını, ahlakı- yıfladığını ve İktidarı kaybettiğini özellikle Ermeni lobilerinin bü- de işbirlik içinde olduklarının Rejim elitlerinin “Lozan’da Cumhuriyet’in harcı nı ve irfanını da dünya siste- gösteren 2023 ve 2024 seçimle- yük gayretleri sonunda Ameri- açıklamalarından süzülen Lo- kaybettik” diyerek bu saldırı- Lozan’dır; o harcı sökmeye ça- mine kabul ettirmekti. rinden sonra, İttifakın siyaseten kan Senatosu’nda reddedilen zan karşıtlığı, şaşırtıcı gibi gö- lara toplumsal destek sağlama, lışan herkes, bu toprakların en Bu nedenle Lozan’ı hedef sona eren ömrünü uzatmak için, antlaşma budur. Kürt kimliğini reddeden MHP li- Sonuç oylamasının 1927 yı- rünse de esasen bir tarihsel or- rıza üretmeye çabalamasının kadim ortak paydasına kast et- alan her açıklama, her söz, deri tarafından, yeni bir “Süreç” lında yapıldığı düşünülürse, taklık, bilinçli bir mühendislik bir alt zemini olduğu aşikar. mektedir. her siyasal tutum; Türkiye başlatıldı. 1924’ten beri geçen üç yıla ya- projesidir. Bu söylemler, hem halk ege- Cumhuriyeti’nin kurucu ira- Ve bu paydanın nöbeti, artık Tam bu sırada, Avrupa ve Or- kın zamanda Amerikan kamuo- desine, ulusal egemenliğe ve Biri hilafetin rövanşını almak menliğini etnik ve dinsel aidi- halkın omuzundadır. tadoğu, Trump ile Putin arasın- yunda ne denli sert ve ilginç tar- anti-emperyalist belleğine yö- için Lozan’ı aşındırmaya çalı- yetlerle zayıflatıyor hem de em- Halk bu tehdidi de bertaraf ede- da paylaşılıyor, Ukrayna Sorunu tışmaların yaşandığı tahmin edi- Putin’e terk ediliyor, Ortadoğu lebilir. nelmiş bir saldırı olarak ad- şırken, diğeri Osmanlı sonra- peryalizmin yönetim mühen- cek irfana ve iradeye sahiptir. ABD’ye ve İsrail’e bırakılıyordu. HHH Bu oluşumlar sonunda, adı ar- Türk-Amerikan Lozan tık “Barış Süreci” olarak ilan edi- Antlaşması’nın reddedildiği Se- len olayın iç boyutunun İktida- nato’daki oylama sonuçları şöy- rın “Şahsım Devleti Rejiminin” ve le: kendisinin ömrünü uzatmak, dış Kullanılan oy: 84. Emperyalizmin boyutunun ise Suriye’nin Kuze- Kabul: 50. yinde PKK, PYD, YPG (PEJAK? Ret:34. Barzani? Talabani?) aracılığı ile Aslında “Kabul” oyları da- bir Kürt Devleti yaratmak olduğu ha fazla ama gerekli olan üç- iyice açığa çıkmıştı. te iki çoğunluk sağlanamadığı Tam bu arada PKK adına bir için antlaşma reddedilmiş sa- kurguladığı yeni tuzak! bildiri yayımlandı: yılıyor. PKK’nin bildirisinde Lozan’ı HHH suçlayan ve mahkûm eden ABD’nin, özel Lozan Antlaş- DOÇ.DR. IHSAN TAYHANI zulmuş ve Sevr de tarihin çöp- lişmelerle Öcalan’ın, 27 Şubat şılmıyor mu? Peki, DEM Parti cümleler vardı: masını reddetmesinden yak- lüğüne atılmıştır. 2025 tarihli “Barış ve Demok- Eş Genel Başkanı Bakırhan’ın, 1) “Partimiz PKK; kaynağını laşık bir yüzyıl sonra, PKK’nin, arl Marx, “Cehenneme gi- KKTC. Kurucu Cumhurbaş- ratik Toplum Çağrısı”, anılan 1924 Anayasası’nı yererek Lozan Antlaşması ve 1924 Ana- asıl Lozan’ı reddetmesi... Kden yollar, iyi niyet taşla- kanı R. Raif Denktaş, “Devlet- toplu durumdan bağımsız dü- “yüz yıllık statüko kaos yarat- yasasından alan Kürt inkâr ve Bu arada ABD’nin Türki- rıyla döşelidir.” der. Amerika- imha siyasetine karşı, halkımı- ye Büyükelçisi ve Ortadoğu siz insan olabilir, ama devlet- şünülmemelidir! 1999’da, al- tı” demesi de mi anlamsız bu- zın özgürlük hareketi olarak tarih Temsilcisi’nin, Osmanlı özle- lı düşünür ve toplum eleştirme- siz millet olmaz!”der. Devle- bay H. Atillâ Uğur tarafından lunuyor? sahnesine çıktı.” mini ve “Ulus Devletin” tehdit ni Eric Hoffer ise bu sözü şöyle tin olması için de bir yurt ge- yapılan ilk sorgusunda açık- Hayır, bütün bunlar aymaz- 2) “Önder Apo Kürt-Türk iliş- olarak görüldüğünü dile getir- açıklığa kavuşturur: “Dünyada- reklidir. Lozan’da, 24 Temmuz ça; ‘İngiltere ve ABD tarafın- lık sayılamaz! Her şey görü- kilerinin sorunsallaştığı Lo- mesi... ki bütün kötülükler, birilerinin, 1923’te Misak-ı Milli’nin ona- dan kullanıldım, onlara hiz- lüyor, anlaşılıyor ve iyi bilini- zan Antlaşmasının ve 1924 Atatürk’ün kurduğu Türki- başkalarının iyiliği için hareket yından sonra, 29 Ekim 1923’te met ettim. Size de hizmet ede- yor! Barış ve terörsüz Türki- Anayasası’nın öncesini referans ye Cumhuriyeti’ne karşı olan etme hakkını kendinde görme- alarak, Ortak Vatan ve Kürt-Türk “Emperyalist ittifakın”, ne den- Cumhuriyet ilan edilmiş, böy- bilirim!’ diyen Öcalan’dan na- ye (ki istemeyen yok!) söylemi halklarının kurucu öğe olduğu li güçlü, kararlı ve devamlı ol- siyle başlar.” lece Türk Milleti yurduna ve sıl bir güvence alınmıştır? Bil- eşliğinde ve bile isteye cehen- Demokratik Türkiye Cumhuriyeti duğunu gösteriyor! Kökleri Lozan öncesine uza- ulus devletine, Anadolu insa- diri metninde yer alan, yargı nemin taşları döşeniyor! İçeri- nan “Şark Meselesi”, anılan nı da özgür kimliğine kavuş- ve suçlamaların çözümlemesi ye dönük siyasal çıkarım, ön- davranışsal yaklaşımın tipik muş ve uygar uluslar arasında- iyi yapılmış mıdır? “Silahların celiklidir. Umulan; gizemli pa- şı hesaplaşma- bir örneğidir. Anadolu da bu ki saygın yerini almıştır. Kısa- Teslimi” olarak adlandırılan ti- zarlıklarla kotarılacak yeni bir nın içeride ve dı- LOZAN’IN 102. YILI uygulamanın hep odağında yer cası Sevr’in anti tezi olan Lo- yatral gösteriden iki gün önce anayasa ile mevcut otoriter yö- şarıda bu denli iv- almıştır. Şark Meselesi’nin te- zan, yok edici dayatmaları red- (09.07.2025), yine İmralı’dan netim düzenini pekiştirmek ve me kazanmış ol- KUTLU OLSUN. mel “stratejik davranışsal ham- dettiği gibi, ulus adına sayısız gelen görsel açıklamada bu tükenmiş bir iktidarın ömrü- ması, antlaşmanın Emperyalizme karşı verilen bağım- lesi” ise Osmanlı’nın da yenil- devrim kazanımlarının da önü- kez; “Örgüt, ulus devlet ama- nü uzatmaktır. Zaten Erdoğan 102’inci yıl dönü- sızlık mücadelesinin siyasal zafe- gi ile çıktığı Büyük Savaş son- nü açmıştır. cından vazgeçmiş, varlığını da “tarihi konuşma” etiketi ile münü bugün da- ri olan Lozan Barış Antlaşmasının rasına bırakılmıştır. İşgalci em- Ancak emperyalistler, yüz sona erdirmiştir.” vurgusu mu günlerce parlatılan 12 Tem- ha anlamlı kılmış- 102. yılını gururla kutluyoruz. peryalistler, din ve mezhep ay- yıl önceki tarihsel hedefle- daha inandırıcı bulunmuştur? muz günlü Kızılcahamam ko- tır. İyi bilinmelidir rılıkları çıkararak cetvelle sı- rinden sapmış değiller! Orta- Belki de 11 Temmuz günü, Sü- nuşmasında; Barrack’ın, “mil- ki Müdafaa-i Hu- Atatürk’ün öncülüğünde imzalanan nırlar çizmiş, uydu devlet(cik) mı oluştu(rul)ğunda ve/ve- leymaniye yakınlarındaki Ca- let sistemi” önerisinin önünü kukçular, Kuvay-ı bu antlaşma, Türkiye Cumhuriyeti’nin ler oluşturmuş, başlarına da ya kullanışlı yöneticiler bulu- sene Mağarası’nda sahnelenen açmış, “biz, bu yolu AKP, MHP Milliyeciler, Kema- bağımsızlığının evrensel belgesi, hu- emir, sultan, kral vb. ünvan- nup buluşturulduğunda atılım- son tiyatral perdede bir kez ve DEM üçlüsü olarak birlik- listler ve Lozan’ın, kuk devletinin temel taşıdır. lı birer kukla yönetici oturta- larını yapıyorlar. 2010 yılında daha yinelenen bu sözle bir- te yürüyeceğiz” diyerek yalın kendi varlık nedeni Lozan’ı imzalayan başta Mustafa Ke- rak günümüze değin sömü- Ortadoğu’da uygulamaya geçi- likte, kazanda yakılan 30 adet gerçeği açığa vurmuştur. Bü- olduğunun bilincin- mal Atatürk ve İsmet İnönü olmak rü çarklarını döndürmüşler- rilen ve BOP olarak anılan tasa- keleş yeterli olmuştur, kim bi- yük fotoğrafın gösterdiği bu- de olan tüm Anado- üzere tüm kurucu kadroyu minnet ve dir. Mondros sonrası işgale uğ- rım yürürlüktedir! Irak, Libya, lir! ABD Büyükelçisi Thomas dur, gerisi lafügüzaf (boş söz)! lu insanı bu yıkıma saygıyla anıyoruz. rayan Anadolu’nun defteri ise son olarak Suriye din, mezhep, J. Barrack’ın, 29 Haziran’da Ayrıca, “anti emperyalist” ve geçit vermeyecek paylaşımın son şeklinin verildi- etnik kimlik üzerinden bölün- İzmir’de!yaptığı konuşmada; “anti kapitalist” olmadan ne ve bir yüz yıl son- Türk Gençliği bu mirasa sahip ği 10 Ağustos 1920 tarihli Sevr müş ve İran hamlesi de yapıl- “Osmanlı millet sistemi”ni öv- milliyetçi, ne solcu ne de sos- ra Lozan üzerin- çıkacaktır. ile dürülmüş olacaktı! Bu tu- mıştır, sıra Türkiye’dedir. dükten sonra, Ortadoğu’nun yalist olunabilir! Bu ideolojik den kurgulanan bu zak, Mustafa Kemal Paşa’nın, Devlet Bahçeli’nin, 22 Ekim barış ve istikrarı için model gerçekliği perdelemeye çalış- Prof. Dr. GÜNGÖR ŞATIROĞLU yeni ümmetçi em- 19 Mayıs 1919’da başlattığı 2024 tarihinde yaptığı Öca- olarak önermesinin, doğru- mak gereksizdir. peryal tuzağı da bo- Türk Gençliğine Hizmet Vakfı Başkanı Ulusal Kurtuluş Savaşı ile bo- lan çağrısı ve sonrasındaki ge- dan Sevr çağrısı olduğu anla- Lozan ve Cumhuriyet’e kar- zacaktır! Türkiye’nin varlığını tüm dünyaya …Lozan Antlaşmasına imza koymayan İttihat ve Terakki döneminden beri onaylattıran Lozan Barış Antlaşması; Türkiye’de çok partili sistem mücadelesi, ABD, bugün yeni yeni sorunlar yaratıyor. özgürlüğün, ulusal egemenliğin ve Türkiye 21. yüzyılın eşiğinde bir yol daha çok iktidardaki ve muhalefetteki bağımsızlığın açık ve net duyurusudur. partiler arasında sürdürülmesine kavşağına doğru hızla sürükleniyor. Bu Cephede süngüyle kazanılan zafer kavşağa açılan yollardan biri Sevr’e, öteki rağmen, siyasi mücadele aslında müzakere masasında kaybedilmemiş, karizmatik bir lidere karşı bir parti de Lozan’a doğru gidiyor… İsmet İnönü’nün müthiş diplomatik mensuplarının mücadelesi şeklinde yeteneği bu toprakları Türk ulusuna geçmiştir. Bunun ilk örneği Türkiye vatan yapmıştır. Cumhuriyeti’nin kurucularından İsmet yoruz. İnönü’ye karşı Demokrat Partililerin mücadelesidir. 13,5x23- 136 sayfa- İnceleme 13,5x20,5 – 276 sayfa- İnceleme 12,5x19,5- 384 sayfa- İnceleme