Katalog

l l l Ekonomi: Jale Özgentürk Haber Merkezi: Can Uğur Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına l Reklam Genel Müdürü l l Eğitim: Figen Atalay Spor: Cumhur Önder Arslan l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş ALEV COŞKUN l Evsun Sinem Alkan Fotoğraf: Uğur Demir l Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 20 MAYIS 2025 SAYI: 36382 l Genel Yayın Yönetmeni Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Betül Berişe mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Reklam Yönetimi: Yenigün l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Mine Esen Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş l mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. Genel Yayın Koordinatörü AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Ege Bölge Temsilcisi: Mehmet Şakir Örs Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul l Hakan Akarsu Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Emre Kongar (Bşk. Yrd.), no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yazıişleri Müdürleri l Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara Faks: (0212) 251 98 68 Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- Özgür Soyer Cafer Kurt reklam@cumhuriyet.com.tr Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Mine Kırıkkanat, Zülâl Kalkandelen dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. ENGELSIZ FILMLER FESTIVALI, 13 YILDIR BEYAZPERDEYE HERKES IÇIN ERIŞIM SAĞLIYOR Sinemada eşitlik köprüsü Berna Türemen inemaya eşit koşullarda Politik”, “Çocuklar İçin” ve “Bir erişim sağlamak amacıyla 13 Çağ Yangını”. İlk kez 2021 yılında Selvin’de ‘Mavi Syıldır düzenlenen Engelsiz gerçekleştirmeye başladığımız Filmler Festivali (EFF), 23 Mayıs’ta Kısa Film Yarışması’na bu sene Sofra’dan’ sergisi başlayacak. Goethe-Institut 36 ülkeden 165 film başvurdu ve Ankara’da takip edilebilecek 15 film finale kaldı. Finale kalan GÜLÇİN GÜLAN festival, 29 Mayıs’a kadar sürecek. filmlerin gösterimlerine yönetmen Festival bu yıl odağına 21. yüzyılın söyleşileri de eşlik edecek. 29 Mayıs SOFRALARIN yalnız yemek için değil, ilk çeyreğini, yaşadığımız krizleri akşamı, ödül töreninde izleyici dostluk, paylaşım ve ilham için de ve gelişen teknolojileri ödülü ile birlikte en iyi film, en kurulduğunu gösteren “Mavi Sofra’dan” isimli sergi Arnavutköy Galeri Selvin’de alıyor. Tüm gösterim ve iyi yönetmen ve en iyi senaryo açıldı. Serginin ilham kaynağı, Berna etkinliklerin ücretsiz ödüllerinin sahipleri açıklanacak. Türemen ve Ali İsmail Türemen’in yıllar olarak takip edilebileceği Bir Çağ Yangını ismini verdiğimiz önce Teşvikiye ve Marmaris Turunç’taki festival; görme, işitme bölümde, 21. yüzyılın ilk çeyreğini ORHUN -yalnızca deniz yoluyla ulaşılabilen- HyperNormalisation ve ortopedik engeli geride bırakırken tüm dünyada ATMIŞ evlerinde ağırladıkları sanatçı dostlarıyla olanların ihtiyaçlarına yaşanan krizler ve bu krizlerin kurdukları dostluk ve sanat dolu sofralar. cevap veren, erişilebilir bir festival hayatı nasıl şekillendirdiği üzerine yerli ve yabancı filmi erişilebilir getirdiğimiz Bu sergide Türemenlerin yanı sıra olması bakımından önemli. birlikte düşünmek, konuşmak hale getirdik. Yıl boyu vizyona projeler Cihat Burak, Ergin İnan, İlhan Berk ve 13. Engelsiz Filmler Festivali’ni istedik. Bu dönemi en iyi anlatan giren filmlerin az da olsa bir kısmı gerçekleştirdik. Mustafa Pilevneli’nin o sofrada çizilmiş ve genel koordinatör Kıvanç Yalçıner sinemacılardan biri, Adam boyanmış resimleri yer alıyor. için sesli betimleme yapılıyor. Türkiye’de ile konuştuk. Curtis’in, bir uzun ve üç kısa Berna Türemen, “Sofralarımızda daima Fakat elbette bu yeterli değil. erişilebilirliğe resim yapılırdı. İlhan Berk peçetelerin, n Festival, 13 yılda engelsiz belgeseli bu bölümde yer alıyor. önem veren Yalçıner mektup zarflarının ne bulursa onun Temsilleri artmalı sinema konusunda ne gibi Emre Yeksan’ın “Körfez”, Kiyoshi kültürel üzerine desen çizmeyi çok severdi. Bu değişiklikler yarattı? n Festivalin sadece film Kurosawa’nın “Yok Olmadan etkinliklerin sergide 1974’ten 1990’lara kadar bütün EFF’de tüm film gösterimleri gösterimleriyle sınırlı kalmayıp Önce” ve Bertrand Bonello’nun yer aldığı Kültüre Erişim isminde yaşadıklarımızın, resimleyerek yapılmış, erişilebilir mekânlarda yapılıyor, sinemaya eşit erişim konusunda “Nocturama: Paris Yanıyor” filmleri bir platform ve Avrupa’daki diğer belgesini görüyorsunuz” diyerek eserler sesli betimleme ve ayrıntılı daha geniş bir etki yaratma de yine bu bölümde izlenebilir. erişilebilir film festivalleri ile hakkında bilgi verdi. Sergi, Galeri altyazı ile de takip edilebiliyor. çabaları var mı? Neler? Filmfest Dresden: Tamamen birlikte Be-In Erişilebilir Film Selvin’de 10 Haziran’a dek açık olacak. Ankara’nın ardından festival Festival tarihleri dışında başka Politik seçkisi, Dresden Kısa Film Festivalleri Ağı’nı kurduk. programından hazırlanan bir şehirlerde de erişilebilir gösterimler Festivali tarafından hazırlanan Dört başlık altında seçkiyi başka şehirlere de yapmak için çalışıyoruz. Bunun bir seçki. Gündelik olanın, alelade ‘Türkan’ belgeseline ulaştırmak için çalışıyoruz. 13 dışında çeşitli kurumların n Festivalde yer alan seçkilerle görünenin politikliğinin altını yıldır devam etmesiyle EFF’nin desteğiyle erişilebilir sinemanın ilgili bilgi alabilir miyiz? çizen dört kısa film ve bir belgesel kültürel etkinliklerin herkes yaygınlaşması ve engellilerin Bu sene festival programındaki bu başlık altında yer alıyor. bir ödül daha için erişim imkânı sağlamasının sinemada temsilinin artmasıyla filmler dört başlık altında izleyici ile Seçkinin gösteriminde festivalin TÜRKAN Saylan’ın hayatını mümkün olduğunu gösterdiğini ilgili sinema profesyonellerini, buluşuyor: “Kısa Film Yarışması”, yönetmeni Anne Gaschütz seçkiyi anlatan “Türkan” 2. düşünüyorum. Beş yüzün üzerinde ilgili kamu kurumlarını bir araya “Filmfest Dresden: Tamamen sunmak üzere salonda olacak. Uluslararası İstanbul Kısa Film Festivali’nden ödül Özdemir ve Ayyıldız kazandı. “En iyi yönetmen” ödülü, belgeselin yönetmeni Keribar sergisinin son günleri ATTİLÂ İLHAN ANKARA’DA ANILIYOR Gülay Ayyıldız Yiğitcan’a verildi. Çağdaş ATTİLÂ İlhan Bilim Sanat Kültür olacak. Etkinlik Ankara Sosyal İSTANBUL Modern’in, Türkiye’de fotoğrafın Yaşamı Destekleme Derneği desteğiyle Vakfı ve Ankara Sosyal Bilimler Bilimler Üniversitesi’nin Sezai ustalarına odaklandığı sergilerden “İzzet Keribar: hazırlanan, yapımcılığını ve senaryosunu Üniversitesi işbirliğiyle yarın, Karakoç Salonu’nda yapılacak. Renklerin Yolculuğu” 25 Mayıs’ta sona eriyor. Özlem Özdemir’in üstlendiği belgeselin “Doğumunun 100. Yılında Sempozyum içeriğiyle ilgili Sergide, sanatçının 1950’lerden günümüze yönetmeni Ayyıldız Yiğitcan, ödül Attilâ İlhan Sempozyumu” ayrıntılı bilgiye ulaşmak için uzanan çalışmalarından kapsamlı bir seçki yer töreninde, “Uyumadan çalıştık ve bu düzenleniyor. 15 Haziran 1925 https://attilailhan.asbu.edu. alıyor. Küratörlüğünü İstanbul Modern Küratör ve filmi ortaya çıkardık. Türkan Saylan’ın yılında dünyaya gelen şair, tr/ adresi ziyaret edilebilir. Saat Fotoğraf Bölümü Yöneticisi Demet Yıldız Dinçer’in da imkânsızlığı başarıya çevirdiği sayısız romancı, düşünür, gazeteci, 10.00’da başlayacak ve gün üstlendiği sergide, Keribar’ın seyahat ettiği işte bir kadın olarak engeller karşısında senarist ve eleştirmen boyu sürecek etkinlik, üniversite ülkelerdeki manzara ve portre fotoğraflarından yılmaması bizi motive etti” diye konuştu. Attilâ İlhan için düzenlenen dışından katılıma da açık olarak oluşan renkli kareler de yer alıyor. Mavi Şanzelize Bulvarı, Paris, Fransa, 2009. etkinliklerin ilk durağı Ankara düzenleniyor. engin Mutfağı” oyunu pek çok saygın emekçisinin koyduğu -estetik uzaklığı sağlayan- Öngören tiyatrosunun neredeyse 50 yıldır katkısıyla gerçekleşen, çok ödüllü, “yabancılaştırıcı” anlatımdır. yükseliş yılları “Zsahnelerimizde yer alıyor. 10 parlak Vasıf Öngören yılı yaşandı İşin hoşu, oyunun başkişisi Lütfü 1970-80 dönemi Vasıf Öngören’in böylece. Ülkemizin politik gündemi ‘Tanıdık durumlar’dan Usta’yı oynayan Şener Şen Usta tiyatro tarihimize imzasını attığı değişmeseydi, bu altın yıllara daha ‘yabancılaştırma’ya da 1977’de ilk kez canlandırdığı bu “yükseliş” yıllarıdır. Kurduğu Ankara niceleri eklenebilirdi. Öngören, kolayca algıladığı “tanıdık” karakteri son üç yıldır yepyeni bir Birliği Sahnesi’nde “Asiye Nasıl Öngören, Brecht’in epik-diyalektik durumlardan (Yeşilçam filmleri, radyo- seyirci kuşağına sunmakta. Kurtulur?”un 1970’te ilk kez sahneye tiyatro anlayışını Türk seyirlik TV tartışma/yarışma programları, hızlı “Zengin Mutfağı”nın yaratıcısı Vasıf Vasıf Öngören çıkartılışı; “Asiye”nin Dostlar Tiyatrosu geleneğiyle ilginç bir bireşimde bireysel yükseliş öyküleri gibi popüler Öngören’i 41 yıl önce, 14 Mayıs tarafından bir dönem sonra yeniden buluşturmayı başarmıştır. Bir oyun kültürde yansıyan olgulardan) yola 1984’te Amsterdam’da yitirdik. 12 sunuluşu; “Göç” oyununun “Almanya yazarı için çok kısa sayılabilecek ‘Zengin Mutfağı’ ile çıkararak -oyun süreci içinde- farklı Eylül döneminin sürgünlerindendi. Defteri” başlığı ile yeniden yazılıp yaşamından akıp gelen ve seyircisi ile bir algılamaya götürdüğü seyircisini, 1980’ler boyunca oyun yazarlarının, aynı dönemde Ankara’da sahnelenişi; “yazıldıkları aşamada”da buluşabilmiş ‘şimdi’ ve ‘burada’ sahnede yarattığı “yabancılaştırma” tiyatrocuların, sanatçıların nasıl 1972-74 yılları arasında “Oyun Nasıl yapıtları Marksist diyalektiğin uygulamalarıyla şaşırtacak, eğlendirecek bir suskunluğa tutsak edildiklerini öldüğünde 46 yaşındaydı. Oynanmalı”nın yazılışı ve önce yörüngesine oturtulmuş tartışmalardan ve düşünmeye yönlendirecektir. belleksiz toplumumuzda büyük Onu ilk kez Ionesco’nun “Amedee” İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları oluşur. Oyunlar birbirinden çok farklı Gün yüzüne ilk çıktığı 1970’li çoğunluk anımsamıyordur şimdi. oyununda izlemiştim. Türk Milli Talebe (1974) ile AST (1979) tarafından olsa da her birinin ekseninde “bozuk yıllarda yaşanan toplumsal/politik Tiyatro, seyircinin yaşadığı Federasyonu Gençlik Tiyatrosu’nun sahnelenişi; “Zengin Mutfağı”nın düzen” ile baş etme savaşımı veren duyarlılık ikliminde seyircisiyle kolayca evrensel/toplumsal/politik süreçte oyuncularındandı. 1960’lı yıllarda İBŞT’de sahnelenişi (1977); aynı “zor durum”daki “küçük insanlar” bütünleşen Öngören oyunlarının, oluşmuş alımlama yetisine “şimdi” Gençlik Tiyatrosu ile altı yıl Erlangen oyunun AST yapımı (1978); Öngören’in bulunur. Bu küçük insanlar zaman geçen zaman karşısında da başarılı bir ve “burada” seslenen sanattır. Vasıf Festivali’ne katılmıştı. Sonra Brecht’in Nâzım Hikmet’ten oyunlaştırdığı içinde ya “yenilgiye uğrayarak kaçma”yı sınav verdiğini görüyoruz. Öngören’in Öngören bu gerçeğin bilincinde tiyatrosu Berliner Ensemble’da dört “1941-1942’den İnsan Manzaraları”nın (“Almanya Defteri”), ya oyunu “kuralına sahne söylemi, toplumsal-ekonomik- olan bir tiyatro insanıdır. Türkiye’nin yıl boyunca Manfred Wekwerth’in İstanbul Birlik Sahnesi’nde sunuluşu göre oynama”yı (“Asiye Nasıl Kurtulur?” politik-kültürel yaşamımız içindeki içinden geçtiği 12 Eylül sürecinde reji çalışmalarını izledi. 1965’te yazdığı (1979)... ve “Oyun Nasıl Oynanmalı?”) ya da belirleyiciliğini bugün de korumakta. tiyatronun bu vazgeçilmez koşulunun ilk oyunu “Göç”, İstanbul Uluslararası Zeliha Berksoy’dan Meral gerçekleri algılamayı (“Zengin Mutfağı”) Vasıf Öngören’in oyunlarının ilk ve/ gerçekleşmeyeceğini bildiğinden Tiyatro Şenliği’nde, Gençlik Tiyatrosu Taygun’a, Şener Şen’den Rana öğrenirler. Bu içeriği biçimlendiren ya da en parlak yapımlarının izleyicisi çalışmalarını yurtdışında sürdürdü. tarafından sahnelenerek ikincilik ödülü Cabbar’a, Genco Erkal’dan ise düz/dramatik anlatım değil, olabildiğim için şanslı ve mutlu Beklenmedik bir kalp krizi sonucunda aldı. Rutkay Aziz’e Türk tiyatrosunun Öngören’in seyirci ile sahne arasına sayıyorum kendimi.