Katalog

3 ARALIK 2025 ÇARŞAMBA 10 İNCELEME/HABER Atatürk’ün ders kitabında ‘Demokrasi ve Kadın Hakları’ “Özetle kadın, seçmek ve seçilmek hakkını elde etmelidir. Çünkü demokrasinin SINAN MEYDAN mantığı bunu gerektirir. Çünkü kadının savunacağı menfaatler vardır. Çünkü kadının topluma karşı yerine getireceği görevler vardır. Çünkü kadının siyasi Tarihten haklarını uygulaması kendisi için faydalıdır.” (Vatandaş İçin Medeni Bilgiler, 1930) Günümüze Matematiğin altın kızı Osmanlı Padişahlığı Kadın insandır ve aklı ve Hilafeti, Almanya ve başındadır. Avusturya Macaristan “Millet bireyleri Lina’nın hedefi Nobel birbirine danışmalıdırlar. İmparatorlukları bunların Kadın milletin başlıcalarındandır…” TRABZON’DA 4. sınıf öğrencisi 310’uncusu oldu. Saka, altın ürkiye’de, 5 Aralık 1934 üyelerindendir.” “Bizim bildiğimiz tarihinde Anayasada ve Lina Saka (9) Amerikan madalya kazanıp Singapur’a “Cumhuriyetimizin demokrasi siyasidir. TSeçim Kanununda yapılan Matematik Olimpiyatları’nda giderek düzenlenecek olan siyasi rejimi eşitlik Onun hedefi, milletin değişiklikle Türk kadınlarına ilkesine dayanır. Seçim altın madalya aldı. Yomra Uluslararası Matematik yönetenler üzerindeki milletvekili seçme ve seçilme sandığı önünde oy denetimi sayesinde ilçesinde yaşayan Mehmet Olimpiyatları’na katılım için hakkı verildi. Genellikle göz ardı vermekte okuyup siyasi özgürlüğü Salih-Ayça Saka çiftinin kızları davet aldı. Temmuz ayında edilir: Bazı Avrupa ülkelerinden yazması olmayanlar ile sağlamaktır…” Lina, kasım ayında ABD’deki aldığı davetle Singapur’a de önce, 1934 yılında, Atatürk bir devlet adamı eşittir. “Yetkisi sınırlı dahi Güney Illinois Üniversitesi gidecek olan Lina Saka, burada Türkiye’sinin Türk kadınlarına Kadın niçin bu eşitlik olsa hükümdarlık ve Singapur Uluslararası düzenlenecek Uluslararası seçme ve seçilme hakkı vermesi, dışında tutulsun? demokrasiye, milli Matematik Yarışmaları Matematik Olimpiyatları’nda anlık bir karar değil, en az 10 “Halk hizmetlerinin hâkimiyet ilkesine uygun yıldır devam eden bir hazırlığın Merkezi tarafından ortaklaşa Türkiye’yi temsil edecek. yönetiminde erkeklerin değildir.” sonucudur. Başarısının sırrını düzenli olduğu kadar kadınların düzenlenen Amerikan “Demokrasi fikirdir, da menfaatleri vardır. kafa meselesidir. Matematik Olimpiyatı’na da ve disiplini çalışmaya borçlu Hazırlık süreci Kadınların savunacakları Herhalde bir mide katılan Lina Saka, 40 ülkeden olduğunu söyleyen Lina Saka, Kurucu Önder M. Kemal ekonomik menfaatleri meselesi değildir. binlerce öğrencinin katıldığı “Atatürk’ün bize emanet sosyal durumunun can çekişen Atatürk, daha 1924 Anayasası vardır. Kadınların, sosyal Hükümet prensibi de bir organizasyonda tam puan ettiği ülkemize matematik bir hatırasıdır. Hatırasından hayatın örgütlenmesi hazırlanırken Türk kadınlarının adalet muhabbetini ve ahlak alarak kendi seviyesinde dalında Nobel ödülü getirmek bahsettiğim düşünce Papaz hakkında bildirecekleri da seçme-seçilme hakkına sahip fikrini gerektirir... En nihayet düşüncesidir…” Türkiye 1’incisi ve dünya istiyorum” diye konuştu. düşünceleri vardır. Kadında olmasını arzulamış, ancak Türk demokrasi eşitlikçidir... “Erkeklere ilk öğüdü, ilk adalet duygusu vardır. Kadın kadınına seçme seçilme hakkı Demokrasinin bu ferdi ve eğitimi veren ve onun üzerinde tutumludur, barışseverdir. veren Anayasa taslağının bu eşitlikçi özelliğinden genel ve ilk analık güç ve etkisini kuran Milli emek ve gayrette kadının yöndeki maddesi, TBMM’de eşit oy prensibi çıkar.” kadındır.” payını değersiz görmek hakkı önce yanlışlıkla kabul edilmiş, “Vatandaş İçin Medeni “Kadının genel ve siyasi kimseye verilmemiştir.” ancak daha sonra tekrarlanan Bilgiler” kitabında Atatürk görevleri yerine getirmeye Kadınların siyasal haklara oylamada reddedilmişti. Bunun sadece demokrasiyi anlatmakla yeteneği olmadığına ispata sahip olmasının akılcı, mantıklı üzerine Atatürk, meclisi ve ve yüceltmekle yetinmemiş, imkân yoktur, çünkü aksi ve bilimsel gerekçeleri bu halkı bu konuda bilgilendirmek, aynı zamanda demokrasiye gerçekten sabit olmuştur.” şekilde sıralandıktan sonra Türk bilinçlendirmek için manevi aykırı akımları tek tek anlatmış “Kadın bugün, istenilsin kadınlarının seçme ve seçilme kızlarından Afet İnan’ı ve bazı ve demokrasi bağlamında istenilmesin, genel hakkına sahip olması gerektiği aydınları seferber etti. Bu “özgürlük” ve “hoşgörü” ve ekonomik hayata de şöyle ifade edilmiştir: konuda mücadele eden Türk kavramlarını açıklamıştır. KROM OCAĞINA KARŞI BIRLIK ÇAĞRISI samimi bir şekilde “Türk kadınlarına belediye Kadınlar Birliği ile iletişim Özgürlükleri açıklarken “basın karışmıştır. Kadın bugün seçimlerine katılma hakkının içinde oldu. Sonraki 10 yıl içinde özgürlüğüne” ayrı ve özel MUĞLA’NIN Fethiye ilçesine ocağına karşı devam eden tezgâhlarda, fabrikalarda, tanınması, yasama meclisinde meclis ve kamuoyu hazırlandı bir yer ayırmıştır. “Basın bağlı Nif, Yayla Koru ve davamıza davet! Bize katılmak, büyük mağazalarda, üye seçmek ve seçilmek ve adım adım, aşama aşama özgürlüğünden doğacak Karanfilli Yaylası’na yapılmak davamıza müdahil olmak için ticarethanelerde, bütün genel hakkının da yakın zamanda (1930-1933 ve 1934 yıllarında sakıncaları giderme aracı yine hizmetlerde çalışmaktadır. istenen “krom ocağı” geç kalmadınız. Avukatımıza onaylanıp uygulanacağı yerelden ulusala, muhtarlıktan basın özgürlüğüdür,” cümlesi, Rusya’da en etkin sınıflarda projesine verilen “Çevresel vekaletinizi vermeniz yeterli. 2 şüphesiz mutluluk verici bir milletvekilliğine) Türk kadınının, sadece o günler için değil, aktif olarak askerlik etki değerlendirmesi (ÇED) Aralık Salı günü saat 10.00’da önsözdür.” seçme ve seçilme hakkına sahip bugün için de kulaklara küpe görevini de yapmaktadırlar. “Türk tarihinin bu dönemine gerekli değildir” kararını 7. Noter’de buluşalım. Yayla olması sağlandı. olacak türdendir. Atatürk’ün Amerika okullarında genç kadar Türk kadınına çoktan mahkemeye taşıyan Dağ Taş bizim, su bizim, Fethiye bizim! kitapta “hoşgörü” kavramını kızlar silah eğitimleri ile yakışır olduğu bu siyasi Aş Bizim Platformu yurttaşları Tüm Fethiye’yi etkileyecek açıklarken kurduğu şu cümleler Vatandaş İçin Medeni Bilgiler ilgilenerek askerlik görevine hakkını vermek, doğal de çok dikkat çekicidir: davaya müdahil olmaya davet bu konuda herkesi yanımıza Türk kadınlarına seçme ve hazırlanmaktadırlar.” olarak geçmişin baskıcı “Bu saydığımız gibi çeşit- etti. Yapılan açıklamada, çağırıyoruz” dendi. seçilme hakkı verilmesi için Kitapta, kadın erkek eşitliğinin yöneticilerinden beklenemezdi. li inanışlı kimseler, birbirlerine geçen bu 10 yıllık hazırlık “Nif’te açılmak istenen krom l İZMİR/Cumhuriyet önemini ortaya koyan bu Ancak demokrat Türkiye kin, nefret besliyorlarsa, birbir- sürecinin (1924-1934 arası) değerlendirmelerden sonra Cumhuriyeti’nin bu konuda lerini hor görüyorlarsa ve hat- en önemli çalışmalarından biri kadınların siyasal haklara da erdemli tutumunun ta sadece birbirlerine acıyor- “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” da sahip olmaları gerektiği Koza Altın’a yargı freni yüksek eserini görmek, larsa bu gibi kimselerde ta- (2 cilt) kitabıdır. Kitabın 1.cildinin örneklerle şöyle anlatılmıştır: elbette gerektiğinden fazla assupsuzluk (açık görüşlülük) önemli bölümleri Atatürk AKIN İpek’in FETÖ’den kararının ardından onay şimdi “İngiltere’de Süfrajetlerin gecikmeyecektir.” yoktur, bunlar mutaassıptırlar tarafından yazıldı, Afet İnan yargılanması üzerine 2015’te de iptal edildi. yıllarca kalkıştıkları gayet Açıkça görüldüğü gibi, 1931 (bağnazdırlar).” kitabın girişinde bazı bölümleri şiddetli mücadelelerinin Hazine’ye devredilerek kayyım Kazdağı Doğal ve Kültürel yılında Türkiye’de okullarda “Her fert istediğini düşünmek, Atatürk’ün yazdığını, bazı sebep olduğu olayları atanan ve geçen aylarda Varlıkları Koruma Derneği da okutulmaya başlanan istediğine inanmak, kendine özel bölümleri ise Tevfik Bıyıklıoğlu ve gösterecek değilim. Ancak “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” başında Cumhurbaşkanı Recep ile Ayvalık Tabiat Derneği herhangi bir düşünceye sahip kendisine yazdırdığını belirtmiştir. sadece hatırlatmak isterim kitabında çok güçlü biçimde Tayyip Erdoğan’ın olduğu tarafından yapılan açıklamada, olmak, seçtiği bir dinin gereklerini Atatürk de 18 Eylül 1931’de ki, kadınların siyasi haklarını kadın haklarından söz edilmiş Varlık Fonu’na devredilen “Çok sevinçliyiz. Ayvalık Tabiat yapmak veya yapmamak hak ve Başbakan İsmet Paşaya yazdığı tanımamak için aynı olayların ve belediye seçimlerine Koza Altın’ın bir projesi daha Derneği’yle birlikte açtığımız özgürlüğüne sahiptir. Kimsenin notta “Kitaplar yazılırken görülmesine demokrasinin katılma hakkı elde eden Türk düşüncesine ve vicdanına hâkim yargıdan döndü. Balıkesir davamızı kazandık” dendi. Koza ve yazıldıktan sonra bizzat ihtiyacı yoktur.” kadınına “Demokrat Türkiye olunamaz…” Karasi’deki Turplu Mahallesi Altın, 500 hektarlık ruhsat alakadar oldum” demiştir. “Kuzey Avrupa ülkelerinin Cumhuriyeti’nin”, milletvekili (Atatürk’ün Bütün Eserleri, C.23, yakınlarında işletilmek istenen alanı içerisindeki 12 hektarlık tamamı bugün kadınlarına oy seçme ve seçilme hakkını da s.15) Kitap 1930 yılında yine Kadınların siyasal hakları altın madenine Çevre, Şehircilik alanda altın madeni planlamış, hakkı vermiştir.” yakın zamanda vereceğini Afet İnan imzasıyla yayınlandı. “Vatandaş İçin Medeni “Bugün çeşitli ülkelerde 160 ve İklim Değişikliği Bakanlığı Balıkesir Valiliği tarafından belirtilmiştir. Gerçekten de öyle Bu kitap, Atatürk’ün isteği ve Biligler” kitabında demokrasi ve milyon kadın, milletvekili, ba- tarafından verilen onay, projeye 9 Nisan’da “Çevresel oldu. 1930 yılında bu kitabın Talim ve Terbiye Dairesinin özgürlükler bağlamında üzerinde kan, elçi olmak hakkına sahip yayımlanmasından sonra, Balıkesir 2. İdare Mahkemesi etki değerlendirmesi (ÇED) kararıyla 1931 yılında Türkiye’de en çok durulan konulardan biri bulunmaktadır. Bunu da söy- yaklaşık 4 yıl içinde, Türk tarafından daha önce gerekli değildir” kararı verildiği ortaokullarda ve liselerde ders de kadınların siyasal haklarıdır. lemeliyiz ki, seçme hakkı ver- kadınları siyasal haklarının tamını durdurulmuştu. Geçen aylarda açıklanmıştı. kitabı olarak da okutulmaya Atatürk, Türkiye’de “Vatandaş mekle bütün kadınların evi- elde ettiler. Laik Cumhuriyet’in alınan yürütmeyi durdurma l İSTANBUL/Cumhuriyet başlandı. İçin Medeni Bilgiler” kitabını ni barkını bırakıp parti müca- yaptığı yasal düzenlemeler Avrupa’nın “faşizm ders kitabı olarak okutmaya delelerine başlayacağını san- sayesinde Türk kadını; 3 Nisan çağını” yaşamaya başladığı başladığında (1931) henüz mak doğru değildir. Kadınla- 1930’da belediye seçimlerine bir dönemde, Türkiye aralarında bazı sanayileşmiş rın siyasal ideali olan bu hak- İzmir’de ‘şap’ karantinası katılma hakkı, 26 Ekim 1933’de Cumhuriyeti Devleti’nin Batılı ülkelerin de olduğu birçok ka sahip olmayı isteyen kadın- köy muhtarı ve heyetlerine İZMİR’İN Seferihisar ilçesi Gözetim bölgesinde büyükbaş Kurucu Cumhurbaşkanı ülkede ve Türkiye’de kadınların ların sosyal ve siyasi düşünce seçilme hakkı ve 5 Aralık Hıdırlık Mahallesi’ndeki ve küçükbaş hayvan pazarı M. Kemal Atatürk, önemli seçme ve seçilme hakkı yoktu. ve eğitimde her gün daha çok 1934’de de milletvekili seçme hayvancılık işletmesinde kurulmasına izin verilmeyecek. bölümlerini bizzat kaleme Atatürk ise kadınsız bir cum- yükselmeye çalışmalarına ihti- ve seçilme hakkı elde etti. belirlenen şap hastalığı Hayvan sahiplerine şap belirtisi aldığı ve yakından ilgilendiği huriyetin ve demokrasinin olma- yaç olduğu da unutulmamalı- 1935 yılında TBMM’ye 18 kadın bir ders kitabında Türkiye yacağının farkındaydı. Atatürk’ün dır. Kadınlar ancak siyasi eğiti- sonrası alınan kararla Urla’nın görülen hayvanların İlçe Tarım milletvekili girdiğinde, aralarında Cumhuriyeti’nin çocuklarına, “halkçılık” ile eş anlamlı olarak me sahip oldukları zaman ger- Bademler ve Kuşçular ve Orman Müdürlüğü’ne Fransa, İsviçre, İtalya, Belçika gençlerine ve halkına “ulus” da kullandığı demokrasinin özün- çekten özgür olduklarını hisse- ve Çin’in de olduğu birçok ülke mahallelerinde hayvan bildirilmesi istendi. Gözetim ve “yurttaş” olmanın anlamını, de “yurttaşların eşitliği” ve “si- debilirler. Ancak bu şekilde ev- parlamentosunda henüz hiç hareketleri durdurularak çift bölgesinde çiğ olarak tüketime “laikliğin”, “demokrasinin”, yasal katılım” vardır. Kadın er- latlarına özgürlüğün kutsallığı- kadın milletvekili yoktu. tırnaklı hayvanların alım- sunulması yasaklanan sütlerin “özgürlüklerin” ve “kadın kek eşitliğinin ve kadınların siya- nı aşılayabilirler.” HHH satımı ve işletmeler arası nakli ise yalnızca UHT veya HTST haklarının” önemini anlatmayı sal haklarının olmadığı bir ülke- “Özetle kadın seçmek Atatürk, kelimenin tam yasaklandı. Urla İlçe Hayvan işleminden sonra çıkışına izin gerekli görmüştü. Üstelik o de, çok partili serbest seçimler ve seçilmek hakkını elde anlamıyla, dünyada faşizm Sağlık Zabıtası Komisyonu’nun verilecek. Kararlara aykırı sırada Türkiye’de de tek parti yapılsa bile ne gerçek anlamda etmelidir. Çünkü demokrasinin çağında ve Türkiye’de tek partili kararıyla bölgedeki hayvanlarda davrananlara ilgili kanunlar iktidarı vardı. “ulusal egemenlikten” ve “cum- mantığı bunu gerektirir. Çünkü dönemde, demokrasinin kitabını şap aşılaması yapılacak, ortak çerçevesinde idari para cezaları huriyetten” ne de “demokrasi- kadının savunacağı menfaatler yazıp, yazdırıp o kitabı laik Faşizm çağında demokrasi den” söz edilebilir. Kadın erkek vardır. Çünkü kadının topluma mera kullanımı ise karantina uygulanacak. Cumhuriyet’in çocuklarına ve Atatürk’ün “Vatandaş İçin eşitliği ve bu eşitliğin doğal bir karşı yerine getireceği görevler gençlerine okuttu. Kitapta kadın kaldırılana kadar engellenecek. l İZMİR/Cumhuriyet Medeni Bilgiler” kitabında uzun sonucu olarak kadınlara medeni vardır. Çünkü kadının siyasi erkek eşitliğinin ve kadınların uzun anlattığı konularının başında ve siyasal haklar verilmesi cum- haklarını uygulaması kendisi siyasal haklara sahip olmasının demokrasi gelmektedir. Kitapta huriyetin de demokrasinin de te- için faydalıdır.” “demokrasinin bir gereği” Kapuska ‘En kötü Atatürk’ün yaptığı şu demokrasi mel şartlarından biridir. Kitapta daha sonra da olduğu çok güçlü biçimde tanımı, sadece o günler için değil “Vatandaş İçin Medeni Bilgiler” kadınların siyasi haklara sahip vurgulanıyordu. Demokrasinin bugünler için de çok önemli ve kitabında kadınların erkeklerden olmasının, demokrasinin gereği yüceltildiği, kadın haklarının Türk yemeği’ seçildi anlamlıdır: aşağı ve yetersiz olmadıkları olduğu şöyle anlatılmıştır: savunulduğu “Vatandaş “Artık bugün demokrasi örneklerle gözler önüne “Demokrasi ilkesi şunları İçin Medeni Bilgiler” kitabı DÜNYACA ünlü gastronomi daima yükselen bir denizi serilmiştir: gerektirir: Atatürk’ün, 1930’larda Türkiye platformu Taste Atlas, kullanıcı andırmaktadır. Yirminci yüzyıl “Kadının siyasi yetersizliğine “Aklı başında her birey Cumhuriyeti’ni, en temelden oylarıyla belirlediği “En düşük birçok baskıcı hükümdarların mantıklı bir sebep yoktur. kişiliğini korumak ve (çocuklarıyla ve gençleriyle) beğeni alan Türk yemekleri” bu denizde boğulduğunu Bu konudaki kararsızlık ve sürdürebilmek için bir siyasi demokrasiye hazırladığının en görmüştür. Rus Çarlığı, olumsuz düşünce, geçmişin iktidarla donanmış olmalıdır. listesini kamuoyuyla paylaştı. önemli kanıtlarından biridir. Liste sosyal medyada büyük merak uyandırırken bazı yemeklerin sıralamadaki yeri şaşkınlık yarattı. Platformun Mülkiyeliler 166. kuruluş yıldönümünü kutluyor Geçen yıl “Dünyanın en değerlendirmelerine göre, TÜRKİYE’NİN en köklü Fabrikası’nda Mülkiyeliler Sinfonietta Orkestrası konser kullanıcıların en az beğendiği kötü yemeği” olarak listeye kurumlarından Mülkiye’nin Birliği İzmir Şubesi tarafından verecek. giren kara lahanadan sonra 10 Türk yemeği sıralandı. (Ankara Üniversitesi Siyasal düzenlenecek. Birliğin Mülkiyeliler Birliği Genel bu kez de kapuska listenin Listenin 10. sırasında Türklerin Bilgiler Fakültesi) 166. kuruluş Adana Şubesi tarafından Merkezi’nce düzenlenen bir numarasına yerleşti. severek tükettiği tatlılardan yıldönümü bugün İzmir’de, düzenlenecek haftanın ikinci “Geleneksel Mülkiye Balosu” hanım göbeği yer aldı. Bu tatlıyı Kış aylarının vazgeçilmez yarın Adana’da, cuma günü etkinliği Adana Tenis, Dağ ve cumartesi günü Türkiye Barolar sırasıyla, etli taze fasulye, türlü, yemeklerinden biri olarak İstanbul’da, cumartesi günü Su Sporları Kulübü’nde yarın Birliği Litai Konukevi’nde, hoşaf, kuzu kelle, Osmanlı bilinen kapuskanın kullanıcı de Ankara ve Antalya’da yapılacak. Cuma günü İş Sanat Antalya Şubesi’nin etkinliği ise macunu, mahluta, kaymaklı oylarında neden düşük puan kapsamındaki ilk etkinlik kutlanacak. Kültür Merkezi’nde yapılacak Kremlin Palace Otel’de yapılacak. kayısı ve beyin salatası izledi. aldığı ise tartışma konusu oldu. 166. kuruluş yıldönümü bugün İzmir’de Tarihi Havagazı İstanbul’daki etkinlikte İstanbul l Haber Merkezi