Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 22 ARALIK 2025 PAZARTESİ 2 olaylar ve görüşler Sarıkamış Felaketinden Sözde demokratik açılıma Dondurulan devlet aklı Magazinleştirmek... Dr. ÇiğDem Bayraktar Ör gönderen donmuş “devlet aklı” yuşturucu operasyonu “ünlü” Sarıkamış bir felaket olarak dalgasıyla sürüp giderken ana arihten çıkarılacak dersleri kayıtlara geçti ama iktidarın kibirden Ugündem maddeleri sanki gölgede ancak bu derse girenler bilebilir. ve ihtirastan donmuş devlet aklı bırakılmak istenir gibi. TBMM’de bütçe TDersten kaçanların geleceğe hemen hiç konuşulmadı. Oysa görüşmeleri geçen hafta rüzgâr gibi dair yorum yapması çok tehlikelidir. Sarıkamış yalnızca bir tarih konusu geçti örneğin... Tam da gözler asgari Atatürk, tarih bilmeyenlerin devlet ücret zammı pazarlıklarına çevrilmişken. değil, güncel bir uyarı. Soğuğa alışık yönetmeye talip olmaması gerektiğini Emekli, emekçi günlerdir meydanlarda. Rus güçlerine karşılık, yoğun kar Memurların isyanı alanlara taştı. DİSK söylerdi. 22 Aralık 1914’te ihtiraslı yağışı altında, eksi 26 derecede dün İstanbul’dan Ankara’ya yürüyüş bir komutan; coğrafyayı, mevsim Allahüekber Dağları’nı aşarak başlattı. Binlerce metal işçisi eyleme şartlarını, yerel dinamikleri, insan ilerlemeye çalışan Türk kolordusu bir çıktı. İktidarın hazırladığı bütçeye karşı bir doğasını yeterince bilmeden, gecede donarak yok oldu. itiraz da eğitimcilerden geldi. Eğitim Sen üzerine etraflıca düşünmeden çıktığı üyeleri geçen hafta düzenledikleri eylemde Enver Paşa, vatansever bir Sarıkamış Harekatı’nda 90 bin şehit “Yoksulluk ekonomik değil, siyasal kontrole komutandı. Ancak gerçeklerden dönüştürüldü” tepkisini gösterdi. vermemize neden oldu. kopmuştu. Ne bölgeyi ne iklimi ne Ekonomik verilerin ağırlığını ortaya halkı ne de olacakları kestirebildi. koyan bir veri de dar gelirlinin geçinmek Çoğunlukla ‘barış’, sonraki Sloganlar, aklın yerini aldı. için borçlanma ihtiyacının artarak Her şey çok hızlı gelişti. “Sarıkamış’tan Esarete” adıyla savaş içindir sürdüğüne ilişkindi. 2025’in ikinci Sınırlarımızı 2 Kasım’da geçen Rusya, kitaplaşan anılarına, “Komutan Barışsız ‘barış süreci’ Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı çeyreğinde yüzde 51 olan borçluluk oranı Türk topraklarını Ermenilerle birlikte paşaların taarruzu durdurmamız üçüncü çeyrekte yüzde 65’e çıktı. Ekim başında tarafsız görünüyor; aslında Barışsız “barış” süreci, teröristli işgal ederek Erzurum’a kadar ilerledi. hususundaki emirlerine uymayıp, iki 2025 sonu itibarıyla bireysel kredi borcu kimin yanında savaşa gireceğine “terörsüz Türkiye” nasıl olur? olanların sayısının 43 milyon kişiyi aştığı 3 Kasım’da İngiliz-Fransız ortak bölüğü savaşa sokmam askere gayret karar vermeye çalışıyordu. İngilizler, Olamaz! Bugünkü karakterlerle gündeme yansıdı. filosu Çanakkale’ye geldi, 17 dakika ve cesaret verdi” diye yazacaktı. Rusları korkutucu bulsa da çıkar kıyaslanamayacak vatansever boyunca topa tuttu Seddülbahir’i. Ama... 3. Ordu Komutanı Hasan ortaklığı vardı ve Fransa’yı da yanına Enver Paşa’nın aldığı yanlış kararla Lozan vurgusu 5 Kasım’da İngiltere ve Fransa İzzet Paşa ansızın savaşı durdurdu, alarak “İtilaf Devletleri”ni oluşturdu. gerçekleşen Sarıkamış trajedisi bize İmralı sürecinde ise gelinen nokta Osmanlı’ya savaş ilan etti. İngiliz ilerlemek ve saldırmak yerine bilinmezliklerle dolu, toplumda Giderek güç kazanan Almanya, böyle büyük adımlarda zamanın, başbakan, “Osmanlı Devleti savaşa güçlerini geriye çekti. Zafere rağmen Cumhuriyetin üniter yapısının geleceğine Avusturya-Macaristan’ı, sonradan yöntemin ne denli önemli olduğunu yönelik kaygılar var. Siyasi partiler çözüme isteyerek ve bilerek girdi, cezasını çekilmeye zorlanan orduda büyük taraf değiştirecek İtalya’yı gücüne hatırlatıyor. Kişisel hırsların nasıl yönelik raporlarını Meclis Başkanlığı’na en ağır biçimde çekecektir” diyordu. bir moral bozukluğu belirdi. Ruslar eklemişti. Osmanlı cazip tekliflerle büyük kayıplara yol açabileceğini... sundu. Çalışmaların ardından ortak bir Oysa savaşları devlet aklı kazanır, toparlanmak için zaman kazandı. geleni tercih edecekti, ancak Ona itiraz edenleri “ilerlemenin raporun çıkarılması hedefleniyor ancak öngörüsüz ve akılsız iktidarlar Hasan İzzet Paşa taarruza devam “Cumhur”un ortakları dahil siyasi partilerin İtilafçılardan umduğunu bulamadı. önünde engel” olmakla suçlamıştı kaybeder. Osmanlı’yı yönetenlerin etseydi Sarıkamış Harekatı’na farklı tutumları dikkat çekiyor. CHP’nin İktidarın çelik devi Almanya’nın Enver Paşa. Kaldı ki o gün raporundaki Lozan’ın ulusal egemenliğin asırlık hatalarının bedelini hâlâ girişilmeyecekti. Doğru zamanı yanında konumlandı. Osmanlı-Alman zamanlaması yanlış da olsa bir Türk ve Cumhuriyetin temeli olarak bir kez ödüyoruz. bekleme, tam zamanında taarruz ittifakı imzalansa da taktiksel olarak ilerleyişi amaçlanmıştı. daha vurgulanması bu çerçevede önemli. DERS 1: Ah! Hasan İzzet Paşa, Mustafa Kemal’deki gibi bir askeri Osmanlı’yı “tarafsız” gösterme kararı “Demokratik açılım”da ise ulusal, Süreci Suriye’deki gelişmelerden ah! İlerleyeceğine, durdun; deha gerektirir. Doğru zamanda siyasi bağımsız okumak mümkün değil. alındı. Aynı gün İngiltere, parası siyasi, idari tavizler söz konusu. saldıracağına savunmaya çekildin! hamle de yine Mustafa Kemal’deki Suriye’de terör örgütü YPG/PKK’nin ödenmiş iki gemimize el koyarken Bugün ise bu ödünlere itiraz edenler son olarak Şam yönetimine ordudaki Rusların hızlı ilerleyişi, 5. gününde gibi devlet aklı. Almanya’dan iki zırhlı savaş gemisi yaftalanıyor. Deneyimli Türk konumlarına ilişkin önerileri soru beklemedikleri bir taarruzla Osmanlı’ya verildi. devleti yeter ki terörü bitirmek işaretlerini artırdı. Gelişmeler sürecin Bitmek üzereyken PKK’yi karşılandı. Köprüköy ve Azap istesin, kadim Türk ordusunun iyi kendi askeri gücünü elinde tutan, hatta muhatap almak savaşlarında Rus güçleri, Ermeni Ve savaşa girilir... sahada ana belirleyici hale gelebilecek planlamayla aşamayacağı dağ yok! desteğine rağmen geri püskürtüldü. Savaşlar devletler arasında özerk bir Kürt yönetimi olasılığına işaret Almanya, Fransa’ya savaş ilan ediyor. Ankara’nın uyarılarına karşın ABD- Tanıdık bir işbirliği modeli: olur. PKK ile yaşanan “terörle Platonik barış edince İngiltere seferberliğe geçti, İsrail hattının kendi çıkarları çerçevesinde Dışarıdan güdümlü, içeriden vurmaya mücadele”dir, “teröristle çatışma”dır. İsviçre Parlamentosu “olağanüstü hal” Platonik barış olmaz. Geçmişin bölgede bu yönde bir yapılanmadan hazır! Düşmanla mücadelede, tarihin bu statüsüne; İtalya, Rusya ile gizliden acıları, şehit ailelerinin, toplumun vazgeçmeyecekleri görüşleri sürüyor. Osmanlı tebaasından 8 bin Ermeni kısmından alınacak ders çok önemli. flörtleşmeye... hassasiyetleri gözardı edilemez. Tabii dış politikada sadece Suriye asker kaçağı bir yana, 60 bin Ermeni Çocuklarının kandırılmasına tepki konusu yok. Geçen hafta üç yabancı 29 Ekim’de, Goeben ve Breslau PKK’nin beyanları gerçek bir İHA’nın topraklarımıza düşmesi hava gönüllüden oluşan bir başka silahlı gösteren ailelerin, değişen toplum gemilerinin Karadeniz kıyılarını dönüşümden çok uzak. Parçalanmış, savunma sistemimiz konusunda gruptan gururla söz ediyordu bir yapısının, ilgilerin, gereksinimlerin topa tutmasıyla Osmanlı savaşa gücü dağıtılmış bir ülkeden tartışmalara yol açtı. Türkiye kuşkusuz İngiliz diplomat. etkisiyle dağlı kadrosu yaşlanan, bulaştı. Savaşa girişimiz bir Alman sömürgecilere yeni bir üs yaratmak savunma sanayisinde geçmişten bu yana Ruslara karşı başarı, Balkan iyice küçülen, etkisi sınırlı PKK tam tezgâhı gibi anlatılsa da gerçekte isteniyor. Barış simetrik olmazsa önemli bir yol kat etti ama hâlâ ciddi savaşlarındaki travmadan sonra iyi bitirilmek üzereyken “demokratik sorunlarla karşı karşıya. Tıpkı S-400 ve öyle değildi. Enver Paşa daha bir bunun adı hegemonya tesisi, F-35 sistemlerinde yaşandığı gibi. Tıpkı geldi. Kayıtlara göre, “Kanlı Mevkii”de açılım” denen paradigmayla hafta önce talimatını vermişti: stratejik zafiyet olur. Çelik Kubbe ve Kaan projelerinde kaynak Ruslar sahadaki gücünün yüzde 40’ını toparlanma olanağına kavuşturuldu. “Filomuz Karadeniz’de üstünlüğü elde Sarıkamış’a itiraz eden Ziya ve zamana ihtiyaç duyulduğu gibi... Dış yitirmişti. Oysa örgütün üzerine daha fazla etmelidir. Rus filosunu arayınız ve Yergök gibi cephe görmüş politika ve ulusal savunma stratejisinde Savaşa “mümin savaşçı”ları davet gidilmeli, son darbeler vurulmalıydı. harp ilan etmeden bulduğunuz yerde askerler, bugün de yanlışlara itiraz en büyük yanlışlardan birinin “ilerledik eden Padişah Sultan Reşat’ın, din Gücünü Suriye’ye kaydıran, bölgede rahatlığı”na kapılmak olduğu akıllardan hücum ediniz.” ediyor. İtirazları elbette barışa çıkmamalı. Çünkü dış dünyaya verilen adamlarıyla birlikte duyurduğu “cihat yoğun sıcak çatışmalara karışan, Hücum edilecek ama savaş ilan değil, deneyimin ve geleceğin mesajın içi doldurulamaz hale gelirse Fermanı”na karşılık gelmedi. Yorgun iç kavgalara çekilen terör örgütü edilmeyecek! Enver Paşa’nın narsizmi iyi okunmamasına, terörle caydırıcılık gücü, güven ve itibar yara ve yoksul Osmanlı askerlerinin savaş tam sona yaklaşıyorken Türkiye’yi onu körleştirirken tek yanılan “mücadele” yerine “müzakere” alır. Tarih bununla ilgili acı derslerle dolu. hazırlığı yetersizdi. Yine de Türk yeniden siyasi bir savunma hattına o muydu? Bir dünya savaşının edilmesine, politik çıkarlar için Savunma konusunun iç siyasetin oyun ulusunun savaşma yeteneği, Rus çekmek yanlış karar. Bu durum, ilk alanı haline getirilmemesi gerektiğini yaklaştığını görmeyenler, Avrupa’yı “barış” kavramının tüketilmesine, bizlere hatırlatır. işgalinden topraklarımızı kurtardı. açılım sürecinde olduğu gibi PKK’ye akıllı bulup da kıtanın böyle bir yeni krizlerin öngörülememesine, Karadeniz’de istikrarsızlık ve güvenlik Zaferin büyük askerlerinden yalnızca zaman ve güç kazandırır. savaşa çekilmeyeceğini savunanlar... düşmana güç ve zaman riski artarken bir haber de Akdeniz’dendi. Tuğgeneral Ziya (Yergök) Paşa, DERS 2: Askerleri ölüme Hepsi yanıldı, savaş kapıdaydı. kazandırılmasına. İsrail-Yunanistan-GKRY’nin “Doğalgaz ve elektrik hatlarını korumak için ortak askeri güç oluşturmayı planlıyorlar” iddiası dikkat çekti. Her ne kadar bazı kaynaklar iddiayı yalanlasa da üçlü işbirliğinin arttığı biliniyor. Cumhuriyetimizin vazgeçilmez değeri Mücadele ama nasıl çocukların, yaşadıkları yer ve aile bilişim olanaklarına azmi kişnişci Gelelim tekrar uyuşturucu koşulları nedeniyle farklı olanaklarla erişebilmek, Yazar operasyonlarına... Soruşturmaların eğitim yaşamlarını sürdürmesi, kültürel ve sanatsal gündeme yansıma şekli, sayfa sayfa eşitliğin çoğu kez kâğıt üzerinde etkinliklere şitlik”, Cumhuriyetin yalnızca ortaya dökülen şüpheli/gizli tanık ifadeleri kaldığını düşündürüyor. Benzer katılabilmek; çağdaş “Ehukuki bir ilkesi değil; toplumsal derken uyuşturucuyla mücadeleye yönelik biçimde sağlık hizmetlerine erişimde dünyanın sunduğu yaşamımızın adalet duygusunu ayakta işin ciddiyetinin yara alıp almadığını ve barınma koşullarında görülen bilgi ve becerilerle tutan temel dayanaklarından biridir. sorgulamak gerekmez mi? İddialar, suç, farklar, yaşam kalitesi ile eşitlik buluşabilmek bu suç unsuruyla-kişisel yaşam tercihleri, Kuruluş yıllarından itibaren bu kavram, arasındaki güçlü bağı vurguluyor. kavramın ayrılmaz masumiyet karinesi sınır hatlarındaki hiçbir alanda hiçbir kişi ve zümreye hukuk ve etik açıdan denge gözetilmekte Eşitlik aynı zamanda umudun parçasıdır. Bu ayrıcalık tanınmaksızın “yurttaşların mi? Dizi reytingi aranır gibi duyurulan toplumun tüm kesimlerine eşit olanaklar sınırlı bir eşitliği” anlayışıyla birlikte düşünülmüş; gelişmelere bakınca şu sorular da ölçüde yayılması demektir. Gençlerin kesimin ayrıcalığı devlet -toplum ilişkilerinin ahlaki akıllarda dolaşmakta: Yoksul, yoksun ülkesinde kalarak kendine bir haline geldiğinde zeminini oluşturmuştur. bölgelerde, mahallelerde artan uyuşturucu kalkınmanın bütünselliği, eşitliğin gelecek kurabileceğine inanması; toplumsal ilerleme Bugün eşitlik kavramı sıkça dile kullanımı, okulların önüne kadar girebilen sürdürülebilirliğinin temel koşuludur. çalışanların emeğinin karşılığını kaçınılmaz biçimde yavaşlar ve getiriliyor; ancak günlük yaşamda “torbacılar”la, en ucuz ve ölümcül Bugün yapılması gereken, alacağını düşünmesi; emeklilerin kaygı dengesini yitirir. aynı ölçüde hissedilip hissedilmediği uyuşturucularla çocuk, gençleri yaşamdan eşitliği günlük siyasi dilin dar duymadan yaşamlarını sürdürebilmesi, koparan, çetelere üye yapan mafya sorusu giderek önem kazanıyor. Çünkü Cumhuriyetin kurucu iradesinin eşitliğin toplumsal yaşamdaki en alanından çıkarıp yeniden ortak ağıyla, ulusal, uluslararası suç baronlarıyla kalkınma anlayışı bu noktada yol eşitlik, yalnızca “herkese aynı kuralın mücadelede durum nedir? somut karşılıklarıdır. yaşam kalitemizin temel ölçüsü uygulanması” değildir. Asıl anlamını, göstericidir. Ekonomik büyümenin, Ucuz, basit bir dizi seyreder gibi haline getirmektir. Çünkü eşitlik, tüm yurttaşların yaşam kalitesine, toplumsal gelişmeyle birlikte kim/nerede/nasıl tadında, pornografik Bütünsel yaklaşım Cumhuriyetin yurttaşlarına sunduğu geleceğe dair umutlarına ve kendilerini ilerlemediği bir düzende eşitlik kalıcı ifadelerle de bezeli soruşturmalar en değerli güvencelerden biridir; geliştirme olanaklarına eşit ölçüde Günümüz dünyasında eşitlik, olamaz. Eğitimden hukuka, sosyal toplumun elbette ilgisini çeker. Ama yansımasıyla bulur. evrensel ölçekte kendini geliştirme politikalardan yerel yönetimlere kadar onu korumak ve derinleştirmek magazinsel bakış ilgi toplamaktan öteye Eğitim dünyamız bu durumu açıkça olanaklarına erişimi de kapsar. tüm alanların uyum içinde güçlenmesi ise geleceğe karşı ortak gider mi? Tartışılır. gösteriyor. Aynı sınavlara giren Nitelikli eğitime ve sayısal (dijital) gerekir. Ekonomik ve toplumsal sorumluluğumuzdur.