Katalog

15 ARALIK 2025 PAZARTESİ 6 SÖYLEŞİ Doç. Dr. Kabasakal halkın AKP’den kurtulma arzusunda olduğunu söyledi: Bu zihniyetin bir daha Bu anlaşmayı kim ‘Feshet’ dediyse suçlu o! Suriye tek mi olacak çok mu? y iktidar olma sansı ok ütün mesele bu. Derinden bir savaş veriliyor, bir varlık ve rtık bağımsız yargıdan söz edemiyoruz. KP bir süre sonra ANAP gibi tarihe karı- Byokluk savaşı bu, olmak mı olmamak mı... AHalk bunu görüyor, en küçük eleştiride da- Aşacak. Din eksenli politika yapan bir par- 10 Mart’ta (2025) Şam’da çok hi başına geleceklerden çekiniyor. Ama seçim- ti, toplumdan belli bir oranda oy alır ama bu önemli ve umut veren bir anlaşmaya de oy gizli veriliyor. Halk sandık başına gitti- zihniyetin önemli ekonomik kaynakça destek- imza atıldı. ABD’nin, terör örgütü listesinde olan PKK ve Suriye’deki ğinde tepkisini korkmadan ortaya koyacak. lenmezse bir daha iktidar olma şansı yok. silahlı örgütü PYD’ye yeni ve iyaset bilimci Doç. Dr. Mehmet demokratik bir görünüm kazandırmak DOÇ. DR. MEHMET KABASAKAL Kabasakal Cumhuriyet’in için kurdurduğu Suriye Demokratik VEDAT ARIK Güçleri (SDG) lideri Mazlum Abdi ve Ssorularını yanıtladı. 1951’de Malatya’da doğdu. Üniversi- P Suriye geçici yönetimi lideri Ahmet n Siz Bülent Ecevit ile birlikte te öğrenimine Robert Kolej Yüksek Şara, anlaştılar ve SDG’nin (Kürtlerin) çalıştınız, o zaman ile bugünü Okulu’nda başladı. Lisans derecesi- Şam yönetimine entegre olacağına kıyasladığınızda siyasi açıdan en çok ni Boğaziçi Üniversitesi’nden, dokto- 0 ilişkin karara imza attılar. rasını Ankara Üniversitesi’nden aldı. dikkatinizi çeken nedir? 8 maddelik anlaşmanın ilk 1975-78 yıllarında CHP araştırma bü- 1970’lerde toplum bugünkü gibi ikiye maddesi, “Tüm Suriyelilerin siyasi R rosunda uzman ve planlama büro- ayrılmamıştı. Kutuplaşma, küçük ölçekte süreç ve devlet kurumlarındaki sunda genel başkan danışmanı olarak temsil ile katılımının, etnik ve dini ve belli gruplar arasındaydı. En önemlisi görev yaptı. Rahşan Ecevit ve Altan kimliklerine bakılmadan garanti T liderler seviyesinde bir kutuplaşma Öymen ile Umut Gazetesi’ni çıkardı. altına aldığı”nı vurguluyordu. Yani 1978-80 arasında Başbakanlık DPT’de teşvik edilmiyordu. Alparslan Türkeş’in, Suriye bu anlaşma ile üniter devlet müşavir, 1981’de Boğaziçi Üniversitesi 1977 seçimlerinden birinci çıkan R Atatürk Enstitüsü’nde kurucu genel kimliğine kavuşmada ilk adım CHP’ye, TBMM Başkanlığı için MHP’nin sekreter ve müdür yardımcısı olarak satılmış oluyordu. “Kürt toplumu, de oy verebileceği bir aday çıkarırsa görev yaptı. “Türkiye’de Siyasal Parti Suriye devletinin ayrılmaz bir E destekleyeceği yönünde mesaj gönderdiği, Örgütlenmesi” başlıklı tezi ile Yunus parçası” idi, “vatandaş olma ve tüm Nadi ödülünü kazandı. SODEV-TÜSES Cahit Karakaş’ın bu şekilde Meclis başkanı anayasal hakları” kabul ediliyordu, Sosyal Demokrasi Okulu’nda 20 yıldır SDG şefi Mazlum Abdi “Bu yeni seçildiği, 2015 seçimlerinden sonra eski kesintisiz ders veren Kabasakal, öğre- Suriye’nin inşası için gerçek bir bir MHP yöneticisi tarafından kamuoyuna tim üyesi görevini sürdürüyor. fırsattır” diyordu. Hepsini burada yansıtıldı. saymak gereksiz, ama dediğim n Bunun anlamı nedir? gibi bir üniter devletin inşası söz Türkeş’in ülkede siyasal gerilimin ol- konusuydu. duğu bir dönemde kutuplaşma olmaması için böyle bir mesaj göndermesi çok önem- Peki sonra ne oldu? CHP ÖNCÜLÜK ETMELİ li. 2015 seçimleri sonrası Deniz Baykal’ın Kısa zaman sonra, Mazlum Abdi anlaşmayı yokuşa sürdü, Meclis başkanı olmak istediği, Erdoğan’la n CHP de yakın zamanda getirmesi için tüzüğünde küçük tamamen bozuldu. Bugün artık açıkçası rafa kaldırdı. En son, SDG görüştüğü basına yansımıştı. O sırada, programını yeniledi, tüzükte bir düzenleme yaparak mahalle kuvvetler ayrılığından, bağımsız dağıtılmayacak dedi ve Suriye’nin değişiklikler yaptı. delege seçimlerinin ilçe kongreleri yargıdan söz edemiyoruz. Halk AKP Baykal’ı desteklese veya Kılıçdaroğlu yönetiminin merkezi olamayacağını; CHP, Cumhuriyeti kuran, çok gibi, adayların konuşacağı, listeler bunu görüyor ve en küçük bir eleştiri Baykal yerine MHP’nin de oy verebileceği Rakka, Haseke ve Deyrizor partili yaşamı getiren parti. yerine isimlere oy verileceği şekilde dahi yapsa başına geleceklerden başka bir CHP’liyi aday gösterseydi belki bölgelerinin merkezden bağımsız Bu nedenle Türkiye’ye her yapılmasını öneriyorum. çekiniyor. Ama bunun sandıkta kutuplaşma biraz olsun önlenebilirdi. yönetilmesini istediklerini açıkladı. alanda öncülük etme görevi n CHP’nin 2024 seçimlerindeki yansıması farklı olacaktır. Çünkü n O dönem istikşafi görüşmeler Yani federatif bir Suriye’ye ilk adım, ve sorumluluğu var. Günümüz başarısının arkasındaki nedir? sandıkta oy gizli veriliyor. Halk öncesinde Kılıçdaroğlu Bahçeli’ye sonrası Allah kerim. Türkiye’sinde en büyük sorun liyakat Bugün halkta AKP iktidarından sandık başına gittiğinde tepkisini Peki ne oldu da üniter birlikten “Hükümet kuralım başbakan sen meselesi. Yani layık olan insanların kurtulma arzusu var. İktidarı korkmadan ortaya koyacak. vazgeçildi? ol” önerisi yapmış, Bahçeli kabul hak ettikleri yere gelebilmesine CHP değiştirmek için Türkiye’de merkez etmemişti. Böyle bir ortamda Bahçeli öncülük etmeli. CHP’nin Türkiye’ye sağ ve sol partilere oy verenler ‘Gönderemiyorsan uyar’ Doğru soru CHP’nin adayını ne kadar desteklerdi? demokrasiyi getirme iddiası CHP’ye yönelmeye başladı. Sonunda n Tayyip Erdoğan’dan sonra Aslında doğru soru şu: SDG/ Erdoğan, AKP’nin oylarını artıracağı varsa önce parti içi demokrasiyi değişim beklentisi bir noktaya oğlu Bilal Erdoğan’ın hazırlandığı PKK’yi kim üniter birlikten sağlamalı. geldi. CHP de kendini sınırlı da yeni bir seçime gidebilmek için çokça konuşuluyor. ABD’nin vazgeçirdi? n CHP’de parti içi demokrasi yok olsa yeniledi, eski yönetim devam Türkiye Büyükelçisi Barrack da Davutoğlu’na 45 gün içinde hükümeti Birleşmiş, üniter bir Suriye devleti mu? etseydi 2024’teki sonuç alınamazdı. “Ortadoğu’da en işleyen yönetim kurdurtmadı, hükümeti kurabilecek ikinci istenmiyor. CHP bugün diğer partilere Geleceğe umutla bakamayan modeli hayırsever monarşi” dedi. Bunun yerine Kürtlere ve diğer parti CHP liderine de görev vermedi. baktığınızda parti içi demokrasiyi en toplumun, özellikle de gençliğin İhtimal veriyor musunuz? azınlıklara da özerk yapıların Yakın dönemde siyasi gelenekler bozuldu. iyi işleten parti ama kanımca yeterli değişim isteği ve AKP iktidarından Diplomaside bir ülkenin iç tanındığı, ilk elde gevşek bir federatif n CHP’nin 2024 yerel seçimlerindeki değil. kurtulma arzusu, CHP’nin 2024 işlerine yönelik mesajlar veren yönetim tercih ediliyor. başarısı, 1977’den bu yana alınan en iyi n Nasıl yeterli olur? seçimlerindeki başarısında büyük rol büyükelçiler uyarılır. Yetkiyi Aslında bu çözümü Suriye’de Esad sonuç olarak sürekli anımsatılıyor. O 1950-60 arasında uygulanan oynadı. halktan almış bir iktidara rejimine karşı savaşın başladığı ilk gün Ecevit neden başarılı olmuştu? ocak/bucak örgütlenmesinden n CHP’ye yönelik operasyonlar, “meşruiyet” verdiklerini söyleyen zamanlarda ABD dillendiriyordu. 1977 seçimlerinde toplumun çoğunluğu, günümüzde parti içi demokrasiyi belediye başkanlarının içeride bir temsilci, “istenmeyen adam” Suriye’yi üçe bölüyor, Suriye Alevileri bugünkü gibi ekonomik sorunlardan geliştirmek için yararlanabiliriz. olmasının seçime etkisi ne olur? (Nusayriler), Kürtler ve Sünniler ilan edilip ülkesine gönderilmiyorsa Köylerde ve mahallelerde sandık Yargı alanındaki sorunlar (Araplar) planları yapılıyordu. rahatsızdı. İkincisi, CHP örgütünün bile uyarılmalıdır. Öte yandan Kürtler anlaşmadan yan çizerek bu bazında örgütlenme olduğu ekonomiye göre oy vermede Türkiye’de soyadının etkili kadroları yeniydi, “Siyasete girenin parası ilk planın gerçekleşmesine yol açıyor. zaman, herkes birbirini tanıyor. belirleyicilik konusunda daha alt olduğu dönemi yalnızca 12 Eylül pul, karısı dul olur” denirdi. Yani siyaset, Çünkü üyeler ocak kongrelerinde sırada. Operasyonlarda ortaya çıkan sonrası İsmet İnönü’nün oğlu almak için değil, vermek için yapılırdı. Peki neden? toplanıyor, toplantılarda kimin neyi mağduriyetlerin bir etkisi görülebilir Erdal İnönü’de gördük. Darbe Örneğin, o zaman Hazine’den partilere Bölgeyi şekilleştiren egemen ne kadar yapabileceği konusunda ama iktidar süreci uzatarak kendi sonrasıydı, kritik bir dönemdi, yardım yoktu. 1970’lerin başında bizler güçler böyle istiyor. Çok mu muğlak fikir sahibi oluyorlar. tabanındaki algıyı iyi yönetiyor. partiler kapanmıştı, siyasi üniversite öğrencileri olarak Kızılay’a oldu? Öncelikle ABD ve İsrail, arka Unutulmamalı ki “Adalet yasaklar vardı. İnsanlar İnönü’nün kan bağışı yapıp bedelini partiye verirdik. planda ise Fransa (herhalde İngiltere ‘Delege ağalığı zarar’ mülkün temelidir”, etrafında toplandı. ANAP de) tek devlet halinde inşa edilecek Örgüt böyle canlı ve inançlıydı. yargının bağımsız Günümüzde partilerde bir delege Turgut Özal’dan bir süre Suriye’nin giderek güçlü bir yapıya olmaması devletin ağalığı var. Bu mahallelerde delege sonra dağıldı, yok oldu. Erdoğan ulaşabileceğini ve haklar talep ‘Parti örgütle yenilendi’ temelini sarsar. seçimiyle başlıyor. CHP bu delege Oğlu denemek istedi ama edebileceğini düşünüyor. tek parti Üçüncü olarak; Ecevit tüzüğü ve Mevcut anayasa ağalığını ortadan kaldırmak için olmadı. AKP de bir süre Burada kilit noktada iktidara yargıyı programı örgütle birlikte yeniledi. Önce kongrelerinde tüm adayların sonra ANAP gibi tarihe döneminde İsrail duruyor. şekillendirme isimlerinin yer aldığı, üyelerin karışacak. Yerini başka mevcut programda, günün koşullarına ve imkânı veriyor tanıyıp bildikleri ve beğendikleri partiler, özellikle din yapılanları partinin gelişen demokratik sol anlayışına Zayıf bir Suriye isteniyor olsa da iktidar, adaylara oy verecekleri “çarşaf liste” eksenli başka partiler göre değişiklikler yaptı. Taslağı, konunun ABD ve diğerleri için İsrail satarak toplumun kuralını tüzüğüne koydu. Ama il ve alabilir. uzmanlarıyla değerlendirerek bilimsel bölgede asla vazgeçilmez, her yargıya ilçe kongrelerinde tüm delegeleri n Bu partiler AKP temele oturttu. Sonrasında taslak parti buralara geldi zaman en güçlü olması gereken güvenini kendileri belirlemek isteyen gruplar, kadar başarılı olur mu? devlettir. Trump’ın yeni açıklanan meclisinde siyasal olarak ete kemiğe sağlamak önerge vererek bunu uygulatmıyor. Din eksenli politika ama artık Milli Güvenlik Stratejisi belgesinde büründü. Ortaya çıkan metin il ve için de yargıya yapan bir parti, toplumdan de Ortadoğu’ya bakışında İsrail baş ilçelerde tartışıldı ve geliştirildi. Sonuçta deniz bitti. ‘İki önemli eksik’ müdahale belli bir oranda oy alır köşeye oturtuluyor. 1976 tüzük ve programı ortaya çıktı. etmemeli. Ayrıca, mahallelerde delege ama bu zihniyetin bence İsrail, bölgenin Batı n Program ve tüzük seçmenin oy seçimlerinde önemli iki eksiklik önemli ekonomik kaynakça emperyalistlerince denetim altında ‘AKP ilk değil’ verme davranışında ne kadar etkili? var. Süreci yöneten, toplantıya desteklenmezse bir daha iktidar tutulmasını sağlayan ana araçtır. katılanların seçtikleri bir divan Ancak şunu açıkça ifade edeyim, olma şansı yok. Erdoğan tek Doğrudan etkili olduğunu söylemek zor. Güçlü İsrail aynı zamanda Arap yok ve çarşaf liste uygulanamıyor. yargıya müdahale AKP iktidarı parti dönemini eleştiriyor ancak topraklarına doğru büyümenin de Ancak program örgüt ile birlikte yapıldığı Genelde iki liste birbiriyle yarışıyor. ile değil, anayasa değişiklikleri ile o dönemde yapılanları satarak adıdır. Hele İran’a karşı planların da için o programı benimseyen örgütten Bu listeleri düzenleyenler de halk başladı. 1961 Anayasası Türkiye’de buralara geldi ama artık deniz bitti. koçbaşıdır. farklı sesler çıkmıyor. Örgüt programı dilinde söyleyeceğim, “delege ağası” yargının bağımsızlığını sağlayacak İstanbul ve başka büyük şehirleri Evet, her türlü manipule edilebilir sahiplendi, ülkenin her köşesinde aynı (kullanılabilir) zayıf bir Suriye oluyorlar. CHP’nin parti içinde çok önemli mekanizmalar kurdu. de kaybedince dağıtılabilecek mesajlar verildi, hatta programın içinden isteniyor. demokrasiyi geliştirmesi, ülkede de Ama bu yapı 1982’de kısmen, 2010 kaynak azaldı. Demokratik, adil bir halkın daha kolay anlayacağı sloganlar 10 Mart anlaşmasından sonra liyakate dayalı bir yönetim anlayışını ve 2017 anayasa düzenlemeleriyle seçimde bu iktidar sürmeyecek. ürettiler. Örneğin “Karaoğlan” bu şekilde SDG’nin hamisi ABD ve İsrail’in, “Hey ortaya çıktı. ne yapıyorsun” dedikleri kesin gibi. ‘1977’de umut kazandırdı’ Türkiye’yi ilgilendiren FORMÜL BASİT: HALKA GÜVEN VERMEK Örgütünde çatlak sesler çıkmayan yönü n CHP’nin özellikle 19 Mart süre- ce bununla politika sürdürmesini düzelteceğine inanmalı. Toplumda in- CHP’nin bu bütünlüğü ve tutarlılığı halkın İlki, zayıf bir Suriye, bölgede güçlü cinden sonra izlediği siyaseti na- sakıncalı buluyorum. san ilişkileri güven üzerine kurulu. Bu partiye güvenini artırdı. Bürokratlar ve bir İsrail ve ABD demek. Ankara’nın sıl buluyorsunuz? n Stratejinin yalnızca siyasette de böyle. Seçim kazanmanın bölgede sözünü değersizleştiriyor. akademisyenler programın uygulanması Özgür Özel’in 19 Mart sonrası İmamoğlu üzerine kuruldu- en basit formülü halka güven vermek- İkincisi, Ankara, birleşmiş Suriye için ayrıntılı çalışmalar yaptılar. Parti performansını çok başarılı bulu- ğu yönünde eleştireler var. tir. Özgür Özel bunu yapmaya çalışı- gerçekleşmezse sanırım ülkenin içi eğitimler gerçekleşti, hatta yatılı yorum. Ancak göz ardı et- Sizin “sakınca” dediğiniz de yor, hakkını vereyim. Ama bunu emek- sınırları boyunca federal, bağımsız bir eğitimlere başlandı. Sanatçılar, aydınlar tiğini düşündüğüm bir bu mu? liyle, gençle, asgari ücretliyle daha çok Kürt devletinin yaratacağı sorunların programa dayalı olarak afişler üretti. şey var: CHP, adayını CHP’nin progra- buluşarak anlatmalı, destek aldığı ala- sanki farkında. Mehmet Mesaj birliği ve bütünlüğü sağlandı. cumhurbaşkanlığına mını iyi anlatma- nı genişletmeli. Öte yandan, bu çabayı Ayrıca şu da var: SDG-İsrail-ABD Kabasakal Bunun yanında Ecevit’in getirdiği işbirliğinin ilk adımda gevşek bir getirme odaklı bir sı, kadrola- sadece kendisinin göstermesi yetmez, federatif Suriye’den sonraki adımı, birçok yenilik oldu. Seçim otobüsünün politika yürütü- rını iyi tanıt- 1970’lerde olduğu gibi tüm örgütün tam parçalanma ve orada bir SDG yor. “Bu tamamen ması lazım. güven veren kadrolarla bu çalışmala- üzerinden seslenme ilk kez o dönem devletinin kurulması olasılığının, kısa yanlış” demiyo- Halk özellikle rı yaygın olarak yapacak donanıma ka- yapıldı. Yenilikler ve topluma umut veren sürede gerçekleşeceğidir. rum ama sade- CHP’nin ekonomiyi vuşturulması lazım. mesajlar 1977 seçimini kazandırdı.