Katalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 1 ARALIK 2025 PAZARTESİ 2 olaylar ve görüşler 21.yüzyılda Türkiye’de Kurultayın mesajı: sosyal demokrasi Birlik ve mücadele HP, bir kurultayı daha geride Halil Sarıgöz Toplumun birliğini bıraktı.” Normal koşullarda Tarihçi sağlamak “Csiyasetin içinde, hayatın olağan akışına uygun bir haber cümlesi. Bugün Türkiye’nin gereksinimi, osyal demokrat partilerin Ama ayrıntısına bakınca olağan yalnızca siyasi değişim değildir. tarihsel serüvenine değil, olağanüstü duruma işaret eden Bizim gereksinimimiz, bireyleri Sbaktığımızda, parti türden. Üstüne üstlük yerel seçimlerin güçlendiren, sosyal devleti yeniden kazananının CHP olduğu gerçeği programlarının yalnızca birer teknik kuran, emeği koruyan ve toplumu ortadayken... metin değil; toplumun yönünü, Geçen haftasonu itibarıyla Türk ortak gelecekte buluşturan siyasal aklın niteliğini ve iktidar siyasetinin kritik tarihsel verileri arasına, kapsayıcı bir demokrasidir. Yeni imgelemini belirleyen kurucu ana muhalefet partisi CHP’nin son program tam da bu vizyonu taşıyor: belgeler olduğunu görürüz. Adalet, iki yılda iki olağan ve iki olağanüstü Eşit yurttaşlık, sosyal devlet, kurultay yapması da eklendi. İktidar eşitlik, özgürlük ve dayanışma kalkınmacı yaklaşım, örgütlü cephesinin baskısı, yargı kıskaçları, gibi evrensel sosyal demokrat toplum... Bu unsurlar yalnızca partinin kendi içindeki tartışmalı muhalif ilkelerin hangi politikalarla yaşama sesleri derken CHP, uzun süredir sosyal demokrasinin teorik geçirileceğini tarif eden bu metinler, zorlu süreçlerin içinde. Siyasette etki çerçevesi değildir; Türkiye’nin aynı zamanda bir partinin kimliğini, alanı daraltılıp seçmenden koparılmak mevcut krizden çıkışının da tek isteniyor. Ancak toplumun ciddi bir meşruiyetini ve stratejik yönelişini gerçek yoludur. Bugün program kısmında bu “siyaset mühendisliğinin” belirler. Bugün CHP’nin hazırladığı taslağında gördüğümüz bu olumlu yanıt bulmadığı görülüyor. Aynı yeni program taslağı tam da bu şekilde CHP delegesi de birbirlerinden bütünlük, CHP’nin kendisini tarihsel çerçeveye oturan bir nitelik şekillenen refah devleti vizyonu, uzaklaşmıyor, beraberlikte birleşiyor. güçlü bir çerçeve sunuyor. Böyle bir yalnızca muhalefet eden değil; yeni taşıyor. Üstelik yalnızca kapsamı Yanıtını kurultaylarda duyuruyor. İskandinav sosyal demokrasisinin dönemde toplumun aradığı en önemli bir düzen kurma iddiası taşıyan Son kurultayda da Özgür Özel ve içeriğiyle değil, zamanlamasıyla uzun süreli toplumsal mutabakatları şeylerden biri zaten budur: Netlik. bir parti olarak konumlandırdığını liderliğini güçlü şekilde destekleyen da kritik bir döneme işaret ediyor: akla gelir. Elbette bu programlar, Bir sosyal demokrat parti için gösteriyor. parti delegeleri, baskı iklimine karşı Türkiye’nin çoklu krizler altında yalnızca dönemin sorunlarına çözüm program, yalnızca ideolojik bir beyan Sonuçta mesele yalnızca program mücadeleye, Saraçhane ruhunu tüm ezildiği, otoriter yozlaşmanın değildir; aynı zamanda meşruiyetin aramadı; sınıfsal gerilimleri yatıştırdı, ülke geneline yaymaya, iktidarı hedefe yazmak değildir; yazılan programı derinleştiği, ekonomik ve toplumsal koyduklarına ilişkin net mesaj verdi. yurttaşlık bağını güçlendirdi ve kaynağıdır. Parti kimliğinin topluma yaşama geçirecek iradeyi topluma Demokrasi şöleninde buluştu. dengelerin hızla çözüldüğü bir çağda, demokrasiyi tahkim etti. CHP’nin nasıl anlatıldığını belirler, geniş göstermek, geniş kesimleri ortak Özel’in siyaset maratonunun tarihe topluma “yeni bir yön” gösteren bir bugün yaptığı şey, tarihsel olarak bu seçmen kesimleriyle ortak bir dil bir dönüşüm hedefi etrafında geçeceği kuşkusuz. Önceki üç metinle karşı karşıyayız. kurulmasını sağlar ve partiyi kendi çizgide duran partilerin yaptığına son birleştirmektir. Sosyal demokrat kurultayda olduğu gibi Özel’in liderliğine CHP’nin önceki programı iç bütünlüğü içinde tutar. Bu nedenle derece benziyor: Türkiye’de yeni bir güven tazelendi. Sonuncusunun farkı partiler tarih boyunca bunu 2008 yılına aitti. O dönemden Özel’in geçerli tüm oyları alması da yeni taslak, uzun süredir gereksinim toplumsal sözleşmenin temellerini başarabildiklerinde güçlü oldular: oldu. CHP’nin cumhurbaşkanı adayı bugüne yalnızca Türkiye değil, duyulan ideolojik berraklığın atmak. Yani işçi sınıfını, kadınları, Ekrem İmamoğlu ve yakın ekibine dünya da bambaşka bir yere temelini atıyor. gençleri, kent yoksullarını, yönelik 19 Mart operasyonlarına İdeolojik berraklık evrildi. Dijitalleşme, iklim krizi, Sosyal demokrat bir program, emekçi bürokrasiyi, kooperatifleri, karşı başlatılan tepki CHP’nin milletle kitlesel yoksullaşma, emeğin CHP’nin mevcut programı 350 yalnızca yüksek ideallerle yazılamaz; sendikaları aynı masada buluşma stratejisinin doğruluğunu güvencesizleşmesi, yükselen otoriter sayfayı buluyor ve okunması pekiştirdi. uygulanabilir olmalıdır. Bu da hem buluşturabildiklerinde. CHP için krizler bitti, işler kolay rejimler... Tüm bu değişimler kadar anlaşılması da güç bir metne teorik hem de pratik açıdan üç temel Sözün özü CHP, gelenekleri ve demek ise mümkün değil. Olağanüstü sosyal demokrat partilerin politik dönüşüyordu. Oysa çağdaş sosyal gereklilik içerir: Toplumun değişen tarihiyle 102 yıllık bir demokrasi kurultayları getiren gelişmeleri çerçevelerini yeniden ele almasını demokrat partiler günümüzde 80 devinimlerine uyum, faydacılık ve çınarıdır. Gazi Mustafa Kemal düşünürsek “heybeden” her an, her zorunlu kıldı. Dünyada sosyal sayfayı aşmayan, sade ve bütünlüklü ideolojik sadakat dengesi ve katılımcı Atatürk’ten bugüne süren tarihsel şeyin çıkarılabileceği akıllarda. demokrat programların tarihsel Önümüzdeki dönemde İmamoğlu programlar kullanıyor. Yeni taslak demokratik mekanizmalar. Şüphesiz görevi ve sosyal demokrasinin merkezli İBB davası var. Özel dahil önemini düşündüğümüzde; SPD’nin da bu evrensel standarda uyuyor. bahse konu bu ilkelerin tümü evrensel ilkelerini harmanlayarak partili isimlere yönelik fezlekeler 1891 Erfurt Programı, İşçi Partisi’nin Ayrıntıdan arındırılmış, ideolojik CHP’nin yeni program taslağında dün olduğu gibi gene cesurca bu Meclis’te. Aynı zamanda İmralı açılımı, Beveridge Raporu etrafında netliği yüksek, uygulanabilirliği karşılık buluyor. toprakların yarınlarını inşa edecektir. terör elebaşısı Öcalan ziyaretiyle birlikte Cumhur ortaklarının aralarına DEM’i de katarak yeni anayasa planları da bu zorlu süreçlerin arasında. CHP’nin sandık yarın kurulacakmış gibi tüm enerjisiyle sahada olması, yurttaşın sorunlarına çözüm içerikli Gıda güvenliği sistemimiz alarm veriyor politika üretmesi ve seçmen kitlesini genişletmesi için önünde kritik bir düzenleyici kurallara kapatılan “Veteriner İşleri Genel adnan SErPEn dönem bulunuyor. Parti programını 17 gelinceye kadar önemli Müdürlüğü”nün tüm hizmetlerinin bu yıl sonra yenileyen CHP’nin Atatürk VeTeriner hekimleri Derneği Üyesi ölçüde evrimleşmiştir. genel müdürlüğün içine sığdırılması, liderliğindeki Cumhuriyet kazanımlarının, demokratik, laik, hukuk devleti ilkesinin Fakat tüm bu daha sonra “Koruma ve Kontrol Genel ıda yaşam için olmazsa olmazdır ülkenin geleceği için kritik önemini Müdürlüğü”nün “Gıda Kontrol Genel Gancak kirlenirse hastalığa, hatta evrimleşmeye rağmen, vurgulaması da bu açıdan önemli. insanlara “güvenli” Müdürlüğü”ne evrilmesi, bu genel ölüme bile neden olabilmektedir. Geçen gıda sunulabilmesi müdürlüğün içinde de tutulmayıp günlerde yaşanan ve haberlerde yer alan Gözler yargı paketinde amacıyla harcanan “Hayvancılık Genel Müdürlüğü” içine Almanya’dan Türkiye’ye gezmek için Önümüzdeki günlerin gündem büyük çabalara hapsedilmesidir. Dünyanın hiçbir gelişmiş gelen dört kişilik ailenin başına gelenler, başlıkları arasında asgari ücret rağmen, pek çok ülkesinde veteriner hizmetleri bu şekilde gıda güvenliği tartışmasını başlattı. ve 11. yargı paketi de var. TBMM bilinen gıda patojeni ve tahrip edilmemiştir. İnsanlık tarihi boyunca gıda kaynaklı Başkanlığı’na sunulan 38 maddelik hastalıklar ve ölümler daima var aynı şekilde yeni ortaya “TCK ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Çözüm nedir? olmuştur. Bakteri, virüs, prion, parazit çıkan patojenlerle Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ne çalışmasının “Tek Sağlık" çatısı altında hatta mantar gibi hastalığa neden her yıl çok sayıda gıda kaynaklı hastalık Gıda güvenliğinin sağlanması, ilişkin tartışmalar sürüyor. Pakete gerçekleşebileceği vurgulanmaktadır. oluşmaktadır. Bu nedenle gıda kaynaklı tüketicilerin sağlığını ve refahını doğrudan yönelik muhalefete gözdağı, baskıyı olan patojenlerle kirlenmiş gıdaların artırma amacı taşıdığı eleştirilerinin yanı hastalıklar ve ölümler, küresel çapta etkilediği için büyük önem taşımaktadır. tüketilmesi, gıda kaynaklı hastalıklara ve Veteriner hizmetlerinin sıra denetimli serbestlik konusunun önemli bir halk sağlığı sorunu olmaya Bu anlamda gıda güvenliğinin sağlanması ölümlere neden olabilmektedir. O şiddet mağduru kadınların korunması devam etmektedir.  tahribi için; nedenle insan olsun, diğer canlılar olsun açısından riskler içerdiğine yönelik beslenmeleri için gereksinim duydukları Dünya Sağlık Örgütü (WHO), güvenli Türkiye’de veteriner hizmetlerine 1. Veteriner İşleri Genel Müdürlüğü uyarılar da dikkat çekiyor. İktidar bir besini tüketirken daima saydığımız olmayan gıdaların her yıl dünya gereken önem verilmiyor. Veteriner bağımsız il ve ilçe teşkilatıyla kurulmalı, ekonomik kriz tablosunu konuşturmak hastalığa neden olabilecek patojenlerden çapında yaklaşık 600 milyon insanın hekimlere 25 Haziran 1937 tarih ve 3640 2. Hayvansal gıdaların yurtiçinde istemese de yurttaşın gerçeği bilindik, uzak, güvenli olması gerekir. hastalanmasına ve 420 bin insanın ise sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 3243 veteriner hekimler tarafından sıkı yoksulluk verileri ağırlaşıyor. Gözler Gıda amaçlı yetiştirilen hayvanlar, bir ölümüne neden olduğu, bu rakamın sayılı kanun ile yürürlüğe Uluslararası denetimlerinin yapılması sağlanmalı, asgari ücrete zam oranında. yüzde 30'unu 5 yaş altı çocuk ölümlerinin Cenevre Anlaşması ile AB’nin ilgili 3. Tıp fakültelerinde halk sağlığı insanın beslenmesinden farklı olarak oluşturduğu ve en büyük yükün 5-6 yaş tüzük ve yönergeler ile verilen görev ve kapsamında “gıda ve gıda kaynaklı beslenmeleri için gereksinim duydukları Karadeniz yine ısındı hastalıklar” dersi konmalı. besinleri yem ile temin ederler. Yemin grubu çocuklar ve düşük gelirli nüfus yetkiler törpülenmiş, bazı çevrelerce İç politikadaki yüksek tansiyonun de güvenli olması gerekir. Yem ile arasında olduğunu belirtmektedir. “Veteriner hekimin gıdada ne işi var 4. Tarım ve Orman Bakanlığı, tarımsal yanı sıra sınırlarımızın çevresindeki gelişmeler de her an tetikte olmamız alınabilecek herhangi bir patojen veya Yurtdışında yayımlanan bilimsel gitsin, hayvan tedavi etsin” serzenişlerini üretimde asli gıda kontrol görevlerini gerektiğini hatırlatıyor. Ukrayna-Rusya kimyasal, hayvanın yaşamına son makale ve raporlarda gıda üretim zinciri dikkate alınmıştır. Bunun sonucunda yapamıyor. Görevi tahşiş yapan gıda savaşında son olarak ateş hattının verebildiği gibi insana gıda ile taşınabilir, boyunca patojenlerin bulaşmasında yasal düzenlemeler yapılarak veteriner kuruluşlarını ilan etmek değil, tahşişi Türkiye karasularının yakınına uzanması hastalık yapabilir ve insanın yaşamının hayvanların önemli bir role sahip hekimlerin hayvansal gıdalara ilişkin önleyici tedbirleri de almasıdır. Tüm da bunun bir göstergesi. Bir bakıyoruz sonlanmasına neden olabilir. Bunların olduğu, bunun sonucunda gıdanın yapacakları denetimler kısıtlanmış ve il ve ilçe sınırlarında kentlerde yerel Gazze’de, bir bakıyoruz Ukrayna’da işlemler zoonotik patojen konusunda yönetimlere görev verilmeli. olmaması için insanlar için gıda birçok zoonotik patojen için önemli bir olası “barış/görev gücünde” Türk askeri 5. Gıda denetçilerine ABD’de olduğu güvenliği, hayvanlar için yem güvenliği taşıyıcı olduğu, gıda kaynaklı tehlikelerin yeterli bilgiye sahip olmayan farklı meslek olsun yönünde iç-dış farklı kesimlerden önemlidir. büyük bir çoğunluğunun hayvanlardan mensuplarına yaptırılmaya çalışılmıştır. gibi işletmeyi kapatabilmesi için söylemler yükseliyor. Akdeniz’deki veya bozulan çevre şartlarından Sonuç olarak, ülkemizde hayvansal mahkemeden karar çıkartma yetkisi etkinlik mücadelesi ve bu çerçevede Güvenli gıda için işbirliği kaynaklandığı, bu nedenle gıda gıda kaynaklı gıda güvenliği sorunlarının verilmeli, bunun için her ilde gıda ihtisas Kıbrıs’taki gelişmeleri de düşünürsek Halk sağlığının kritik bir bileşeni olan güvenliğinin sağlanması; veterinerlik, yaşanmasına neden olunmaktadır. mahkemeleri kurulmalı. içerideki kriz başlıklarını, sınırlarımızın gıda güvenliği, potansiyel sağlık sorunu çevre yönetimi, tarım ve halk sağlığını– Bunun en çarpıcı örneği, 1985’te Veteriner 6. Gıda güvenliği tedbirleri ilgili çevresindeki bilinmezlik denklemlerini çözmeden atılacak adımların risklerini ve tehlikelerden kaçınmak için uyulması İşleri Genel Müdürlüğü’nün ortadan bakanlıkları içine alacak ve otokontrol veteriner halk sağlığını kapsayan göz ardı etmemek gerekiyor. kaldırılarak yerine hibrit “Koruma ve sağlanacak şekilde Tek Sağlık yaklaşımı gereken bir dizi kuralları içerir. Kadim koordineli iş birliğini ve takım çalışmasını uygulamalar, günümüz modern gerektirdiği, bu işbirliği ve takım Kontrol Genel Müdürlüğü”nün kurulması; çerçevesinde alınmalı ve uygulanmalıdır. Alanında uzman Cumhuriyet aydınları- Değerli araştırmacı-yazar Osman Selim “Biz hayvan özgürlükçüleri, yaşam nın makalelerinden oluşan kitap, yakın hakkının savunucusuyuz. İnsanın ve Kocahanoğlu, Ali Fuat Cebesoy’un tarihimizin sürekli tartışılan bir biyogra?sini eksiksiz bir şekilde ortaya insan dışı hayvanın, bu dünyaya konusunu ele alarak bu konuda gelmekle kazandığı yaşam hakkı, koyarken Mustafa Kemal’le ilişkisinden yazılanları bir araya topluyor ve bir Kurtuluş Savaşı yıllarındaki rolüne, dokunulmaz olmalı; herhangi bir bakıma bu konudaki tartışmalara son gerekçeyle yok edilmesi normalleştiril- Moskova büyükelçiliği döneminden noktayı koyuyor. Cumhuriyetimizin muhalif siyasetçiliğine ve çok daha memeli. Bununla sınırlı da kalmamalı; yüzüncü yaşını kutladığımız bir insanın ve insan dışı hayvanların fazlasına ışık tutuyor. dönemde yayımlanan bu kitap, yaşamlarını şiddete ve sömürüye maruz yoruz. Vahdettin’e toz kondurmak istemeyen kalmadan sürdürme hakkı tanınmalı. 21. Cumhuriyet karşıtlarına önemli bir yüzyılda insanlığın önündeki en büyük yanıttır. devrim bu...” 13,5x23- 408 sayfa- İnceleme 13,5x20,5- 436 sayfa- İnceleme 13,5x20,5- 572 sayfa- İnceleme