Katalog

l l l Ekonomi: Jale Özgentürk Haber Merkezi: Can Uğur Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına l Reklam Genel Müdürü l l Eğitim: Figen Atalay Spor: Cumhur Önder Arslan l Yaygın süreli yayın Baskı: İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş ALEV COŞKUN l Evsun Sinem Alkan Fotoğraf: Uğur Demir l Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. Ankara : İleri Basım 19 KASIM 2025 SAYI: 36565 l Genel Yayın Yönetmeni Sorumlu Yazıişleri Müdürü: Betül Berişe mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Reklam Yönetimi: Yenigün l Tel : 0312 353 29 61. İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Mine Esen Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş l mh. 1199 sok. no:1/7 Sarnıç-Gaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2, 34381 Şişli/İST. Genel Yayın Koordinatörü AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 Ege Bölge Temsilcisi: Mehmet Şakir Örs Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul l Hakan Akarsu Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi e-posta: posta@cumhuriyet.com.tr Uets: 25999 - 15079 - 37611 Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Emre Kongar (Bşk. Yrd.), no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yazıişleri Müdürleri l Ankara Temsilciliği: Güzeltepe Mahallesi, Abidin Daver Sokak, No: 14 Çankaya/Ankara Faks: (0212) 251 98 68 Şükran Soner, Işık Kansu, Miyase İlknur, Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilciliği: Halit Ziya Bulvarı 1352 Sok. 2/3 Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınma- Özgür Soyer Cafer Kurt reklam@cumhuriyet.com.tr Pasaport - İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Mine Kırıkkanat, Zülâl Kalkandelen, Mine Esen, Özlem Yüzak dan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. TİYATROMUZ YAŞASIN İNİSİYATİFİ’NDEN AÇIK ÇAĞRI ALEVİ-BEKTAŞİ KÜLTÜR ENSTİTÜSÜ’NDE DEV ARŞİV ALMANYA’DA faaliyet gösteren oluşturulmuştur. Bu alanda kişi, kurum ve örgütler olarak CEMİL CİĞERİM Alevi-Bektaşi Kültür Enstitüsü çalışma yapan araştırmacı ve 2025-2026 tiyatro sezonundan arşivi araştırmacıların hizmetine akademisyenler, kurumumuza TIYATROMUZ Yaşasın İnisiyatifi, itibaren tüm yerel yönetimler açıldı. Alevilik-Bektaşilik alanında başvurarak arşivimizden yükselen sahne kira bedellerine ‘Sahne Dayanışması’na mutlaka çalışan araştırmacılar için bir yararlanabileceklerdir. Alevi- karşı imza kampanyası başlattı. katılmalıdır.” uzmanlık arşivi niteliğindeki Bektaşi inanç, kültür ve düşünce “Bağımsız tiyatrolar sahne Yayımlanan açıklamada arşivde altı bine yakın basılı kitap, mirasının gelecek kuşaklara bulmakta zorlanıyor, izleyiciler olması gereken maddeler dergi, 125 adet orijinal elyazması, aktarılmasında kurumsal bir dayanışmaya çağrılıyor” başlıklı ise şu şekilde yer aldı: “Salon 1500 adet ritüel, etkinlik, bilimsel köprü işlevi gören arşivimizde, imza kampanyasında şu ifadeler ücretlerinin belirlenen toplantı ve mülakatlardan enstitümüzün kurumsal arşivi yer aldı: “Tiyatro, bir ülkenin bedeller üzerinden tiyatrolara dijitalleştirilmiş CD, 500 adet dışında, Gazi Üniversitesi Türk vicdanıdır. Bizler, bu ülkenin temsilcileri ve sanatçılar katıldı. en az yüzde 50 indirim ile video ve 600 ses kayıt kaseti ile Kültürü ve Hacı Bektaş Veli dört bir yanında sahneye çıkan, Açılış töreninde konuşan ABK tahsis edilmesi, salonların dijital kopyası bulunan önemli Araştırma Merkezi ile Şahkulu seyircisine ulaşmaya çalışan Başkanı Gülizar Cengiz, “Bu teknik donanımlarının Tüm bunlar, birçok tiyatronun sayıda Osmanlıca eser ve belge Sultan Dergahı Arşivi kopyası, tiyatro emekçileriyiz. Ancak arşiv, geçmişin izlerini geleceğe günümüz şartlarına uygun kendi şehrinde bile oyun bulunuyor. Haydar Ercan Dedebaba, Gürkan artık sahnemize ulaşamıyoruz. taşıma sorumluluğunun bir hale getirilmesi, salon sergilemesini imkânsız hale Oluşturulmuş ilk özel Özen Halife Baba, Mehmet Bugün tiyatroların en büyük ürünü olarak doğdu. Alevi- personellerinin uygun eğitimleri getiriyor. Turneye çıkabilenlerse arşivlerden biri olma özelliğini Temren Halife Baba, Gülizar problemi sahne sorunudur. Bektaşi sivil toplum kuruluşları almış olması ve en önemlisi, ulaşım ve konaklama giderleri taşıyan ABK (Alevi-Bektaşi Cengiz, Mehmet Yaman, Miyase Yüksek salon kiraları, bağlamında değerlendirildiğinde, bulundukları şehirlerde yerel yüzünden bilet fiyatlarını Kültür Enstitüsü) arşivinin İlknur, Berrin Özen ve Ayhan tahsislerdeki keyfi tutumlar, kuruluşundan bugüne tiyatrolara öncelik verilmesi artırmak zorunda kalıyor, bu da açılışına Türkiye, Hollanda ve Aydın’ın bağışladığı kişisel teknik donanım eksikleri ve ağır uzanan 28 yıllık birikimiyle gerektiğini savunuyoruz.” tiyatroyu halktan uzaklaştırıyor. Almanya’dan bilim insanları, STK arşivleri de yer almaktadır.” maliyetler… örnek bir kurumsal hafıza l SAMSUN Biz, aşağıda imzası bulunan CerModern’in ev sahipliği yaptığı ‘Rewind/Slovenia’ adlı sergi 28 Aralık’a kadar görülebilir Zamanın katmanları ir sergiyi yalnızca sonuç- sergi bütününde “yerle temas” lar toplamı değil, süre- vurgusunu güçlendirdiğini not Bcin kendisi olarak okuma- düşeyim. yı seviyorum. CerModern’in ev Tarihi katmanı Ive sahipliği yaptığı “Rewind/Slo- Subic (1922-1989) açıyor: venia” tam da böyle bir anlatı: partizan dönemine ait afiş Türkiye’den Özgür estetiğinden kırsal yaşam Eryılmaz, Hakan temalarına, yağlıboyadan Esmer, Semih Kap- fresk ve mozaiğe uzanan KAHIRE’DE otuz mezarından lan, Serdar Leblebi- çoklu teknik repertuvar... yılın ardından çıkarılan 5 bin 398 ci ile Slovenya’dan Ljubljana’daki parlamento GÜVEN açılan Grand eseri ilk kez bir Ive Subic ve Maja binasındaki büyük mozaik ve BAYKAN Egyptian araya getiriliyor. Subic, 6 Kasım-28 1979 tarihli Preseren Ödülü, Museum, Müze, Howard Aralık 2025 arasında, bir yol- Sloven modernizminin bu ana Tutankamon’un Carter’ın 1922’de culuğu resmin diline çeviriyor. damarını işaretliyor. Maja hazineleri dahil 50 Tutankamon’un Küratör Erkan Doğanay’ın çer- Subic (1965) ise geleneği bin eserle Mısır mezarına açılan çevesi net: “Zamanın Katmanla- bugüne taşıyor: taşınabilir tarihini sergiliyor. basamakları Heneghan Peng’in keşfettiği 4 Kasım rı, Mekânın Hafızası” Coğrafya fresk yüzeyleri, yerle ilişkili tasarımıyla günü hizmete yalnız yer değil, üst üste yazıl- enstalasyonlar ve bilim piramitlerle girdi. Ekonomik mış izlerin palimpsesti. tarihinden ödünçlenen alanlarından nüanslı dokulara tınısını özetliyor: “Tüm canlılar hizalanan kompleks, krizlerden pandemiye, konularla kavramsal-fresk doğru çekilirken görüntü kadar uyum içinde yaşasın.” antik mirası çağdaş mimariyle bölgesel çatışmalardan siyasi Işık–gölge ilişkisi... denemeleri. bakışın da kurulduğunu fark Hakan Esmer, Orhan Veli’nin buluşturuyor. Giza Platosu’nun belirsizliklere uzanan onlarca Rewind grubu, Slovenya’daki ediyor. Eryılmaz’ın metnindeki “Kumrular”ını bir geçicilik hemen eteğinde, piramitlere yıldır süren ertelemelerin Durak noktası üretimlerini Loski Muzej/ Aruoba çağrışımı“köprü yolun meselesi gibi ele alıyor: paralel bir mimari anlayışla inşa ardından kapılarını açan GEM, Skofja Loka Kalesi ekseninde “Rewind/Slovenia”, kısacası, parçasıdır” tam da bu yüzeyler “Yolculuk olmalı.” Sisli göl, taş edilen bu dev müze, yalnızca Mısır’ın kültürel saygınlığını geliştirmiş; seçki, bu müze- yol/yeşil/bellek ekseninde arası geçişte karşılık buluyor. duvar, yağmur sonrası toprak Mısır’ın arkeolojik birikimini yeniden tanımlayan dev bir topografya ile kurulan ilişkinin resmin üç farklı stratejisini kokusu... Bu duyusal işaretler sergilemekle kalmıyor; aynı projeye dönüştü. Ziyaretçileri izlerini taşıyor. Proje dosyası buluşturuyor: katman ve ‘Kültürel köprü’ zamanda ülkenin kültürel daha içeri adım atar atmaz manzarayı betimlemenin “sonuç” yerine ortak üretim, eşik (Eryılmaz), renk ritmi hafızasını yeniden kurguluyor. 11 metrelik Ramses II heykeli Serdar Leblebici seçkisinde ötesinde fenomenolojik bir paylaşım ve yerle temas fikrini ve panorama (Leblebici), iç Müzede Tutankamon’un karşılıyor. renk bir ritim aracına bakış kuruyor; yolun dışarıda vurguluyor; iki ülke arasında yolculuğun imgesi (Esmer). dönüşüyor. Kızıl gök olduğu kadar içeride de görsel bir köprü öneriyor. Kaplan’ın performatif kubbenin altında Skofja sürdüğünü hatırlatıyor. Müzenin koleksiyonundaki ikonografisi ile Subic ailesinin Loka panoraması; başka bir Semih Kaplan, Ptuj Arter’de tiyatro: En Ivan Grohar ve Subic iki kuşaklık hattı, sergiyi duvarda göl-ada-çan kulesi Kalesi’ndeki Kurent festivalinin Sevdiğinden Başla ailesi hattı, sergideki tarih hem bugüne hem tarihe çevresinde dolaşan yaprak- ikonografisini güncel bir duygusunu pekiştiriyor. bağlayan bir atlasa çeviriyor. imleri... Kromatik doygunluk, plastik dile aktarıyor. Siyah- BIRLIKTE olmaya, bir arada kalmaya Özgür Eryılmaz’da yol bir CerModern’in salonlarında beyaz arşiv karelerinden ve üretmeye devam etmeye çalışan şehir siluetini bir renk iki genç sanatçının ilişkisini ve hayata eşiğe dönüşüyor. Işık-gölge dolaşırken görünen şu: bu taşınan atmosfer, origami alanı kompozisyonu gibi karşı verdikleri mücadeleyi anlatan “En ilişkisi, spatula jestleri ve sergi bir “bitmişlik” vaadi maskeli figürler ile birleşiyor; okutmuyor yalnız; “kültürel Sevdiğinden Başla” oyunu, 26 Kasım katmanlı yüzey ekonomisiyle değil, süreç sanatının kamuya yerel mitoloji çağdaş bir köprü” kavramını da biçimsel ve 27 Kasım saat 20.30’da Arter’in siluetin resme evrildiği eşikler açılmış bir durak noktası. eylemsel imgeye dönüşüyor. bir kurguya çeviriyor. performans salonu Karbon’da seyirciyle kuruluyor. İzleyici, geniş renk l ANKARA Mimariyle kurduğu diyaloğun, Leblebici’nin notu serginin buluşacak. Tiyatro Hemhâl’in proje tasarımını, Selen Örcan, Nezaket Erden ve oyunun yönetmeni de olan Hakan Emre Ünal’ın ortak yazarlığını yaptığı Fethiye’de yeni keşif Sarkis’ten sergi kolektif bir yaratım olan oyun, varoluşa, MUĞLA’NIN Fethiye ilçesi kıyı- yaratıcı üretime, ilişkilere, seçimlere dair SARKIS’IN Londra’daki ilk larında yürütülen sualtı arkeolo- yüzleşmelerle dolu bir yolculuk sunuyor. galeri sergisi “Bir Arada(dır) jisi yüzey araştırmalarında Tunç Oyunda Barkın Sarp, Elif Aydın, Hakan lar” 25 Kasım’da ziyarete Çağı’ndan Osmanlı dönemine ka- Emre Ünal, Mert Yılmaz Yıldırım, Nezaket açılıyor. dar gemilerin bağlandığı antik de- Erden, Sudem Tiryakigil rol alıyor. Sergi, sanatçının 24 eserini mirleme yeriyle 3 gemi batığına bir araya getiriyor. Serginin ulaşıldı. Akdeniz Üniversitesi Güzel merkezinde yer alan Sanatlar Fakültesi Kültür Varlıkları- Darüşşafaka Cemiyeti yararına sergi “Başlangıçta, Mum (Christian nı Koruma ve Onarım Bölümü Baş- Bernard’a ithafla)” başlıklı CAM nokta boyama tekniğiyle Avustralya’da geçen 25 yıllık kanı ve Araştırma Başkanı Doç. Dr. yerleştirme, Sarkis’in 1969’da Avustralya Aborjin sanatını çalışma hayatı sırasında, yerli Hakan Öniz ve ekibi, suyun met- meşhur “Tutumlar Biçime yorumlayan Bülent Ufuk halkın geleneksel sanatlarını relerce derinliğindeki tarihi kalın- Dönüşünce” sergisinin Borluk, Darüşşafaka Cemiyeti inceleme fırsatı bulan tıların gün yüzüne çıkarılması için Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar Başkanlığı, Londra’daki Institute yararına hazırladığı “Australian Borluk’un cam üstüne akrilik önemli çalışma gerçekleştiriyor. kuruluşunun 100. yılını kutladığı 2025’te, 24-26 Kasım tarihleri of Contemporary Arts Aboriginal Art/Cam Nokta boya ile noktalama tekniğiyle arasında “Milli Saraylar’ın Yüzyılı” başlıklı uluslararası bir sempozyuma ayağı için ürettiği yapıt ile Boyama Sergisi” ile 28 Kasım’a hazırlanan eserleri hem ev sahipliği yapacak. Dolmabahçe, Topkapı ve Yıldız saraylarında 2023’e uzanan üretimlerini dek Ankara Yaşar Kemal Kültür geleneksel Aborjin estetiğini gerçekleşecek etkinlik, 27 farklı ülkeden 109 üst düzey yöneticiyi bir tek bir kompozisyonda Merkezi’nde sanatseverlerle hem de sanatçının özgün araya getirecek. Sempozyumda, Versay Sarayı, Uffizi Galerileri ve Pekin buluşturuyor. buluşturuyor. yorumunu yansıtıyor. Saray Müzesi gibi tanınmış kurumların temsilcileri ağırlanacak. zun yıllar önce maestro Gürer İkinci yarıda yine Gürer Aykal’ın hocası “kötü niyetle” kullanamazdım. Bana yardımı içinde birlikte Amerika’ya gittik. Aykal ile yaptığım bir söyleşide Ahmed Adnan Saygun’un bu kez daha “Ses ve Tel Birliği”nin kuruluşunu Önce altı ay kaldık, sonra sekiz ay için Uşöyle anlatıyordu: gençlik ürünü olan bir yapıtını, op.39 tekrar gittik. Adnan kendi kendine anlattı. Akşamüstü ben de Saygun’un “Ben konservatuvarın keman Senfonisi seslendirilecek. konferansına gittim. Ne yazık ki dediği İngilizce öğrendi. Zaten Fransızcayı bölümünü bitirmiştim. Ama keman Saygun, benim uzun yıllar hazırlayıp gibi salon dolu değildi. Musiki Muallim anadili gibi konuşuyordu. New York’ta bana yetmiyordu. Orkestra sesini sunduğum televizyon programlarıma Mektebi mensupları, Türk Tarih Kurumu (NY) Stokowski ile tanışmamız bir duymak istiyordum. Onun için katılmayı reddetmişti. “Ben müziğimi üyeleri, 60 yaşın üstünde bir topluluk dönüm noktasıydı. Onun yönetiminde kompozisyon okudum. Onun için anlatacağım da ne olacak? Beni N.Y’de Yunus Emre Oratoryosu çalındı. dinliyordu onu. Oysa Saygun’un gençlere seslenecek ne çok sözü vardı! Ahmed Adnan Saygun’a (1907- merak edenler zamanla, dinledikçe Adnan’ın müzisyenliğinin yanı sıra A.A. Saygun ve 1991) gitmem, onun öğrencisi olmayı anlayacaklar” diyordu. Bir süre sonra NİLÜFER SAYGUN: Bestecinin şairliği ve felsefeye de tutkusu vardı. Bu istemem hayatımda yaptığım en onunla gecikmeli bir İstanbul-Ankara ölümünden bir yıl sonra Macar asıllı eşi oratoryoda onu da duyuyorduk.” cesaretli harekettir. Saygun ile armoni, Gürer Aykal uçak yolculuğu yaptık. Türk Tarih Nilüfer Hanım ile bir söyleşi yapmıştım. “Tam 33 yıl Ankara’da yaşadık. kontrpuan, füg ve orkestrasyon Kurumu’nda bir konferans vermeye Saygun’un bir yıl içinde unutulmasından 1973’te İstanbul’a geldik. Adnan’ın ideali Konçertosu’nu ve Manastır Türküsü’nü çalıştım. Artık partisyona bakışım gidiyordu. “Kimseler gelmez, gelen yakınıyordu. “Annesi 36 yaşında, bir etnomüzikoloji bölümü kurmaktı. yönetmişti. Önümüzdeki cuma günü de değişmişti. Şimdi de hemen her konser olsa da ne kadarını dinler ki” diyordu. Adnan çok küçükken ölmüş. Babası Bu isteğini İhsan Doğramacı’ya İDSO DenizBank Konserleri kapsamında mevsiminde Saygun’un bir veya iki O zamanlar uçaklarda içki içiliyordu. matematik öğretmeniymiş. İzmir’de açtı. Doğramacı Mimar Sinan yapıtını yönetmeyi bir borç bilirim. Ben “Öğretmenler Günü Konseri”ni Rötar uzadıkça Adnan Bey ile sohbete Nejat Eczacıbaşı’nın babası ile ‘Milli Konservatuvarı’nda bir etnomüzikoloji hocamın hakkını ödeyemem.” yönetecek. AKM Opera Salonu’ndaki başladık. Viskinin de yardımıyla Kütüphane’yi kurmuşlar. Çok aydın bir bölümü kurdu.” etkinlik Ali Darmar’ın Metamorfoz Maestro Aykal bu yıl 6 Kasım’da BİFO eskilerden, yenilerden konuştuk. Ama insanmış. Adnan keman, ablası piyano Bu tür söyleşiler gün geçtikçe isimli yapıtıyla başlıyor. Ünlü çellist eşliğinde ve çellist Marc Coppey’in ben, yanımda teyp taşımayı bırakın, dersleri almış. Adnan, sevdiği kimselere daha çok değer kazanıyor. Onları solistliğinde bestecinin son dönem Maximillian Hornung, Dvorak’ın kalem kâğıt bile taşımayan bir yazardım. karşı çok açık, çok samimi davranırdı. iyi ki saklamışım, iyi ki biriktirip PAN çalışmalarından op.74 Viyolonsel Viyolonsel Konçertosu’nu çalacak. Üstelik olsa da hocanın bu samimiyetini 1950 yılında Marshall programları Yayıncılık’tan kitap olarak bastırmışım. DEV MÜZE 30 YIL SONRA AÇILDI