Katalog

Yeni nefes kredisi KOBİ’lere uygun şartlarda finans olanağı sunmayı amaçlayan “TOBB Nefes Kredisi”nde yeni dönem başvuruları bugün başladı. TOBB, Kredi Garanti Fonu ve bankaların işbirliğinde verilecek kredide, 24 ay vadeye kadar yüzde 33, 24 ay üzerinde ise yüzde 32 faiz uygulanacak. Kredi 6 ay anapara ödemesiz, azami 36 ay vadeli olacak. Bir firma en fazla 1.5 milyon TL kredi kullanabilecek. Kredi hacminin büyüklüğü de 25 milyar TL. Deride sorun çok İSTANBUL Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB), sektöründe ihracat başarılarıyla öne çıkan 87 firmayı “İhracatta Fark Yaratanlar 2024 Ödül Töreni”nde ödüllendirdi. Düzenlenen törende konuşan İDMİB Başkanı Güven Karaca, geleceğe umutla baktıklarını belirtirken finansman maliyetleri, ithalat baskısı ve insan kaynağı sorunlarının çözülmesi gerektiğini vurguladı. Karaca kısa çalışma ödeneği de talep etti. 2 EKİM 2025 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 41.5890 48.8750 56.3270 39.24 11.220 35.604 5.175 0.4 kuruş 0.4 kuruş 26 kuruş 0.38 puan 208 puan 516 lira 42 lira Enflasyon aylıkta yüzde 3.19, ilk dokuz ayda yüzde 30.10 ve yıllıkta yüzde 40.75 arttı İstanbul’u ‘eğitim’ yaktı ‘Gizli (stealth) İstanbul Ticaret Odası’na YÜZDE 62.54 YÜZDE 38.28 sömürgecilik’ BİST ve dolar arttı göre eylülde, aylık olarak İstanbul Eğitim TÜFE’deki İstanbul Gıda TÜFE’deki yıllık artış yıllık artış fiyatların en çok arttığı MALİ piyasalardaki hareketlilik, ve Türkiye özellikle Borsa İstanbul (BİST) harcama grubu yüzde üzerinden devam ediyor. umhurbaşkanının ABD ziyareti, 24.26 ile eğitim oldu. Dün güne düşüş yönünde MAPEG’in, 33 ilin topraklarını başlayan BİST 100 Endeksi, en Cdoğrudan madencilik yatırımlarına Gıdadaki yüzde 3.85’lik açması emperyalizm tartışmalarını düşük 10 bin 896 puanı gördükten artış dikkat çekti. yeniden canlandırdı. Ancak sonra, daha çok iç siyasi ve hukuki emperyalizmi konuşacaksak kapitalizmi gelişmelerin etkisiyle yükselişe ÜİK’in yarın açıklayacağı de konuşmaktan kaçınamayız. geçerek 11 bin 259 puana kadar enflasyon verilerinin öncü çıktı. Günü ise yüzde 1.9 yükselişle Tgöstergelerinden olan ve Emperyalizm ve kapitalizm kapadı. Dolar/TL ise piyasa açılışı İstanbul Ticaret Odası (İTO) Emperyalizm kapitalizmin sonrası ABD’deki gelişmelerin genişleme eğiliminin kaçınılmaz bir de etkisiyle 41.60 seviyesine tarafından hesaplanan İstanbul sonucudur. Genişleme eğilimi, kadar yükseldi. Günü de 41.59’da Tüketici Fiyat İndeksi’nin kapitalizmin, krizlerini tetikleyen, tamamladı. (İstanbul TÜFE) Eylül 2025 sermayenin hareketini yönlendiren sonuçları, fiyat artışlarının kâr oranları düşme eğilimi ve karşıt enflasyonunun aylık yüzde 3.17, eğilimleri yasasının pratik sonucudur. hızlandığını ortaya koydu. 4.4 ile ulaştırma izliyor. Gıda izliyor. Gıdadaki artış da yüzde Makineleşme, ücretleri baskılama, mal- dokuz aylık yüzde 32.67 ve yıllık İTO’nun verilerine göre ve alkolsüz içeceklerdeki yüzde 38.29 oldu. sermaye ihracı, hammadde-enerji, yüzde 41.05 arttığını duyurmuştu. İstanbul’da perakende fiyat 3.85’lik artış ise toplamdaki payı Türkiye Ekonomi Politikaları emek ithalatı gibi karşıt eğilimler, İTO verileri üzerinden Araştırma Vakfı (TEPAV) da hareketlerinin göstergesi olan yüksek olduğu için özellikle öncelikle “egemen/öncü” sermayenin enflasyonunun genel durumunu periyodik “Gıda Fiyat Endeksi İstanbul TÜFE, Ağustos 2025’e dikkat çekiyor. gereksinimlerine göre (çoğu zaman) devlet tarafından harekete geçirilirler. değerlendiren ekonomist İris Cibre (aylık) kıyasla yüzde 3.19, Aralık (TEGE)” araştırmasının eylül ayı Emperyalizm sistemiktir, kapitalizmin Gözler TÜİK’e çevrildi ise şu yorumu yaptı: “Tarımın 2024’e (9 aylık) kıyasla yüzde sonuçlarını dün açıkladı. Buna aşılmadan emperyalizmin dışına Fiyatların düştüğü tek alt GSYH payı yüzde 5.5’e inerse su 30.10, Eylül 2024’e (yıllık) göre 1-30 Eylül döneminde aylık çıkılamaz, en fazla emperyalizmle grup ise yüzde 0.05 ile giyim gıda enflasyonu yüzde 2.81 arttı. problemi de ağırlaştıkça aylık kıyasla yüzde 40.75 arttı. Yıllık ilişkiler yönetilmeye (?) çalışılabilir. ve ayakkabı. Yıllık bazda ise en yüzde 2-3’ün üzeri enflasyon doğal Son mali krizden bu yana, özellikle artış önceki ay yüzde 40.83’tü. Dokuz aylık artış yüzde 22.9, yıllık de son yıllarda kapitalizmin yapay yüksek artış yüzde 64.01 ile içinde hale gelir. TÜİK için Ankara (Türk- Bu kapsamda aylık artışlara alt artış ise yüzde 31.5 oldu. Türk- zekâ, veri altyapıları ve kritik mineraller gruplar açısından bakıldığında enerji giderlerinin de olduğu İş ise eylül ayıyla ilgili açlık ve İş), İTO ve TEGEV yüzde 2.5’in etrafında yeni bir evresi şekilleniyor. yüzde 24.26 ile eğitim açık ara konutta. Bunu yüzde 62.54 ile yoksulluk sınırlarını açıkladığı üzerinde noktaya işaret ediyor.” Neoliberal dönemin finansallaşma ve ilk sırada bulunuyor. Bunu yüzde eğitim, yüzde 41.23 ile sağlık raporunda, gıdayı içeren mutfak l Ekonomi Servisi serbest piyasa gibi gereksinimlerinden farklı olarak bu yeni evre doğrudan kaynak kontrolü, altyapısal bağımlılık ve jeopolitik rekabet üzerine Memurun sorunları yine alt komisyona havale kuruluyor. Bu dönüşümü, “gizli (hatta hortlak) sömürgecilik” olarak da genel olarak kayıpların telafisi için gelir vergisi diliminin de yüzde 15’te MUSTAFA ÇAKIR tanımlayabiliriz. Bu yeni aşamada, ek zam yapılması, memur maaş sabitlenmesi istendi. Memurlar klasik sömürgeciliği anımsatan işgal ve MEMURLARIN sorunları, bu kez zam oranlarının artırılması, ilave yıllardır bayramlarda ikramiye de askeri yıkım (son yıllarda başlamış olsa Kamu Personeli Danışma Kurulu ek ödemenin emekli aylıklarına istiyor. Ancak bu talep hükümet da) henüz egemen değildir; neoliberal (KPDK) toplantısında dile getirilse de eklenmesini talep etti. tarafından görmezden geliniyor. dönemdeki gibi piyasa özgürlükleriyle çözümler yine zamana bırakıldı. Memur grevli toplusözleşme sistemi meşrulaştırılmış bir küreselleşmenin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Yüzde 15’e sabitlensin de talep ediyor. Bunun için de 4688 aksine, “gizli sömürgecilik”, karşılıklı Bakanlığı’nda, önceki gün yapılan sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Bu kapsamda birinci dereceye gelen fayda kılıfı altında ortaklıklar, yatırım KPDK toplantısına Memur-Sen, Toplu Sözleşme Yasası’nda değişiklik kamu görevlilerine 3600 ek gösterge tarafların katılımıyla sorunlara ilişkin anlaşmaları, yeşil enerji projeleri ve Türkiye Kamu-Sen ile Birleşik Kamu-İş talepleri toplantıda dile getirildi. KPDK dijital dönüşüm vaatleri üzerinden verilmesi bir kez daha dile getirildi. çalışma yapılması kararlaştırıldı. katıldı. Memur örgütleri, önümüzdeki işliyor; çevre ülkelerde egemenlik kaybı, toplantısının sonunda ise daha önceki Toplantıda, objektif olmadığına Ancak önceki komisyonlarda ekolojik yıkım ve altyapısal bağımlılık günlerde 2026 bütçesinin TBMM’de yıllarda olduğu gibi alt komisyon işaret edilerek mülakatların sorunlarla ilgili bir gelişme olmamıştı. yaratıyor. görüşüleceğine işaret ederek kurularak kamu kurumları ile sosyal kaldırılması talebi yinelenirken l ANKARA Geçmişte klasik sömürgeciliğin, merkezde faşizme zemin hazırlaması gibi, bu yeni dönemde de “gizli sömürgeci” yapılar içinde gelişen “süreç olarak faşizm”, hızlanan göç hareketleri İstanbul Sanayi Odası satın alma yöneticilerinin eylül ayı nabzını tuttu gibi sonuçları üzerinden merkez ülkelere geri dönüyor. Türkiye ve gizli sömürgecilik Sanayide sipariş kaygısı Türkiye’de finansal kriz dönemine kadar yaklaşık 1200 maden ruhsatı verilmişken 2008-2025 ürkiye ekonomisinin de itici gücü durum, yeni siparişler ile ihracatın döneminde verilen ruhsat sayısı 400 Tolan imalat sanayisi, son yıllarda daha da yavaşlamasına yol açarak bini geçmiş. Neoliberal dönemin “piyasa Kartta akdi faiz sorunlu ve inişli çıkışlı bir dönem imalat sanayisi üretiminde açılımı” politikaları geride kalırken AKP geçiriyor. belirgin düşüşle sonuçlandı. döneminde ülke, yerel rejim tarafından oranı yüzde 4.75 yönetilen bir “gizli sömürgecilik” Bunu ortaya koyan en önemli Rapora göre imalatçılar, büyük MERKEZ Bankası’nın kredi ve banka dönemine girmiş. çalışmalardan birini ise İstanbul oranda bu nedenle istihdamı Bu yeni dönemde çarpıcı bir kartlarıyla ilgili daha önce Resmi Sanayi Odası (İSO), “Türkiye İmalat azaltmaya da devam etti. ekolojik yıkım da söz konusudur. Gazete’de ilan ettiği düzenlemeler PMI (Satın Alma Yöneticileri Türkiye genelinde madenciliğe açılan dün devreye girdi. Buna göre kredi Satın alma azaldı Endeksi) Anketi”yle yapıyor. Dünkü orman sayısı önceki dönemlere göre kartı işlemlerinde akdi faiz oranı İSO adına anketi yürüten üç kat artarak 99 bin hektara ulaşmış. açıklamaya göre ağustosta 47.3 olan yüzde 4.75’ten yüzde 4.5, gecikme Uzmanlara göre devletin madencilikten S&P Global Market Intelligence manşet PMI, eylülde 46.7 puana faizi oranı da yüzde 5.05’ten yüzde aldığı pay binde 9 düzeyinde. Bu oran, Ekonomi Direktörü Andrew gerileyerek imalat sektörünün 4.8’e indi. Yine, kartla yapılan kamu yararı ilkesinin terk edilip ülkenin Harker ise şunları vurguladı: mal ve hizmet alımlarında üye yavaşlamaya devam ettiğini doğal kaynaklarının yerli ve yabancı “Talep koşulları zorlayıcı olmaya işyerlerine uygulanan yüzde 3.56 gösterdi. Faaliyet koşullarındaki sermayeye devredildiğini açıkça POS komisyon oranı, kredi kartları devam etti ve buna bağlı olarak gösteriyor. bozulma eğilimi de 1.5 yıla ulaştı. AKP iktidarının madencilik politikaları, için korunurken banka kartlarında üretim, istihdam ve satın alma Anımsanacağı gibi bu endekste eşik neoliberal dönemin dış kaynak girişine yüzde 1.04 olacak. faaliyetleri düşüş sergiledi. Öte değer olan 50 puan. Bunun altında (finansal sömürüden pay alarak) yandan, yine liradaki zayıflık ölçülenler kötüleşmeye, üstünde dayalı büyüme (neo-emperyalizm) sonucu enflasyon oranlarında KISA... KISA... KISA... olanlar iyileşmeye işaret ediyor. modelinin yerini doğrudan hammadde bir miktar artış kaydedilse de merkezli (ranttan pay alarak) büyüme Eylül ayı sonuçlarının detaylarına l TÜRKİYE’nin Ödeme modeline bıraktığını gösteriyor. Bu fiyat baskıları nispeten ılımlı bakıldığında ise gıda sektörü dışında bağlamda Wood Mackenzie gibi Yöntemi’nin (TROY) başlattığı seviyelerde kaldı.” firmalar açısından zorlayıcı talep danışmanlık kuruluşlarının raporlarında, kampanya ile kullanıcılar 1-31 l Ekonomi Servisi koşullarının sürdüğü görüldü. Bu Türkiye’nin, kritik minerallerin (lityum, Ekim’de yaptıkları market kobalt, nikel) küresel arzında stratejik alışverişlerinde yüzde 10 nakit bir alan olarak görülen “süper iade kazanabilecek. Bireysel kart bölgenin” (klasik paylaşım alanlarından- kullanıcıları için toplam iade limiti sömürgelerden oluşuyor) parçası olarak ise 1000 lira olacak. tanımlanması şaşırtıcı değildir. l KFC ve Pizza Hut’ın Türkiye’deki Yurttaşların, “ekstraktif sermayeye” eski işletmecisi olan İş Gıda AŞ, karşı yaşam alanlarını savunma girişim- konkordato talebinden sonuç lerinin sık sık jandarma eşliğinde bastı- rılmasının gösterdiği gibi, devlet yurtta- alamadı. İstanbul Anadolu 1. Asliye şını değil sermayeyi koruyor, “gizli sö- Ticaret Mahkemesi, İş Gıda ile grup mürgecilik” ülke topraklarını uluslararası iştiraki İshway Gıda Dağıtım AŞ’nin şirketlerin kullanımına açan süreç baskı, iflasına karar verdi. şiddet, adaletsizlik ile el ele gidiyor. l AİLE ve Sosyal Hizmetler AKP döneminde doğal kaynaklar, Bakanlığı, 1 Ocak 2026 itibarıyla işbirliği, ekonomik büyüme fantezileriyle güncellenen evlilik kredileri için yeni uluslararası sermayeye devrediliyor, başvuruların alınmaya başladığıını devletin payı asgari düzeyde kalıyor, açıkladı. 18-25 yaştaki çiftlere 250 yerel işbirlikçiler ranttan pay alırken Yapay zekâ kullanım oranı yüzde 7.5 bin lira, 26-29 yaştakiler 200 bin lira halkın iradesi açık-örtülü-simgesel şiddetle bastırılıyor. Rejim, küresel faizsiz kredi verilecek. TÜİK’in dün ilk kez açıkladığı “Yapay 6.6, 50-249 çalışanı olanda yüzde 9.6 sermayenin artan hammadde ihtiyacına uyum sağlayarak ayakta kalmaya Zekâ İstatistikleri, 2025” raporuna ve 250 ve üzeri çalışanı olanda yüzde çabalarken birbiri ardına çıkarttığı göre yapay zekâ teknolojilerinden 24.1 olarak hesaplandı. Yine rapora yasalar, dağıttığı imtiyazlar, “gizli herhangi birini kullandığını belirten göre yapay zekâ yüzde 47.1 ile en çok sömürgecilik” altında ulusal egemenlik girişimlerin oranı, 2021’de yüzde 2.7 bilgi ve iletişim, yüzde 3.9 ile en az erozyonu anlamına da geliyor. yeni yayımladığı “6. Küresel Teknoloji iken bu yıl yüzde 7.5’a çıktı. inşaat sektöründe kullanılıyor. Ayrıca Yurttaşların bu erozyona direnme Raporu”na göre 2030 yılına kadar Bu kapsamda yapay zekâ kullanan yapay zekânın kullanım amacına refleksini bastırma çabaları da “süreç öngörülen yapay zekâ talebini karşılamak kurum ve şirketler çalışan sayısı bakıldığında ilk sırada yüzde 46.5 ile olarak faşizm”in önemli bir bileşenini için yıllık 2 trilyon dolar ek gelire ihtiyaç büyüklüğüne göre incelendiğinde, pazarlama ve satış faaliyeti var. oluşturuyor. duyulacak. l Ekonomi Servisi bu oran 10-49 çalışanı olanda yüzde Öte yandan Bain&Company’nin